Măng chua- món ăn độc đáo của người Thái vùng cao Tây Bắc

Những món ăn từ măng chua của người Thái vùng cao Tây Bắc thường được chế biến đơn giản, nhưng góp phần làm phong phú nghệ thuật ẩm thực độc đáo mang đậm bản sắc dân tộc, là món ăn hấp dẫn được nhiều du khách lựa chọn thưởng thức khi đến với Tây Bắc.

Măng chua là món ăn ưa thích trong nghệ thuật ẩm thực của người Thái vùng núi cao Tây Bắc. Ảnh minh họa: T.L

Có thể nói, từ lâu các món ăn được chế biến từ măng chua khá đa dạng, phong phú có vị trí rất quan trọng trong nghệ thuật ẩm thực của người Thái, đây là món ăn dân dã, dễ chế biến, hợp khẩu vị nhiều người.

Theo kinh nghiệm của đồng bào dân tộc Thái, việc chế biến măng chua chủ yếu được làm từ măng tre. Ngoài ra, các loại măng bương, nứa, sặt, trúc cũng có thể là nguyên liệu để chế biến măng chua. Để làm măng chua thì chủ yếu lấy phần còn non của cây măng, theo kinh nghiệm, làm măng chua tốt nhất là măng củ.

Đầu tiên, măng lấy về được rửa sạch, nếu là măng dóng thì rửa sạch cả lớp phấn trong lòng cây măng. Sau khi để ráo nước, có thể thái mỏng, đập dập, hoặc nạo thành sợi nhỏ. Phổ biến là thái mỏng hoặc đập dập, vì như vậy măng sẽ ngấu, chua nhanh hơn. Măng được lèn kỹ vào các chum và bịt kín bằng lá dong, lá chuối, để nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời. Khoảng 2 đến 3 ngày giở ra lèn kỹ lại, cứ như vậy đến khi măng ngấu và có thể để quanh năm, thậm chí để được vài năm. Khi lấy măng phải dùng những dụng cụ sạch, không dính dầu mỡ, nếu không sẽ bị hỏng. Sau khoảng môt tuần, măng có mùi thơm và vị chua là ăn được, sau đó chỉ cần đậy kín lại và sử dụng dần.

Khi măng đã ngấu, vắt thật kỹ, đãi qua nước để bớt độ chua, đun nhỏ lửa cho sôi lâu, chín kỹ để không có mùi he, nồng của măng. Người Thái thường nấu canh măng chua với gà, vịt, cá, tôm tép, ếch.. Măng chua được xào với các thực phẩm trên đến khi chín, sém cạnh, tra mắm muối, đổ lượng nước vừa đủ, ninh kỹ, trước khi bắc xuống, cho gia vị là hành lá, tía tô, mùi tầu, canh măng chua được ăn ghém với rau sống.

Măng chua có thể kết hợp với nhiều nguyên liệu khác để chế biến các món ăn hấp dẫn

Măng chua xào: Cách chế biến ban đầu cũng giống như món canh. Tuy nhiên, người ta thường trộn đều, bóp nhuyễn măng chua sống với thịt gà, lòng gà chặt, thái miếng nhỏ, cá tép nhỏ, ướp khoảng 15-20 phút, cho nước rồi đun nhỏ lửa đến khi cạn, tiếp tục xào cháy cạnh mới bắc ra. Vị chua của măng, vị ngọt đậm của thịt cá hòa lẫn với vị tươi mát của rau thơm và vị cay nồng của ớt… Ai từng được thưởng thức những món ăn chế biến từ măng chua sẽ nhớ mãi.

Măng chua khô: Măng chua được vớt ra, vắt kiệt nước, phơi nắng hoặc hong trên gác bếp đến khi khô rồi cho vào chõ xôi chín lên, sau đó phơi khô để ăn dần. Trước khi nấu, măng chua khô được ngâm nước cho nở ra rồi có thể nấu canh xương, hoặc xào lòng gà. Đặc biệt, món măng chua khô nộm với tai lợn, thịt ba chỉ thái mỏng thêm gia vị tỏi, ớt, rau thơm được nhiều người ưa thích.

Nước măng chua: Thường được dùng để ăn gỏi cá. Nước măng chua còn là một thứ nước chấm độc đáo của người Thái. Chỉ cần một ít thịt bò băm nhỏ, rang khô hoặc vài con cá nhỏ nướng chín, băm nhuyễn, trộn đều với các loại gia vị và nước măng chua là đã có món nước chấm rau sống đậm đà, hương vị rất độc đáo.

Vùng cao Tây Bắc luôn ẩn chứa những điều bí ẩn, lạ lẫm với nhiều người từ những tục lệ, lễ hội đến phong tục tập quán văn hóa truyền thống, đặc biệt là những món ăn với nghệ thuật ẩm thực độc đáo của người Thái, nếu có dịp du khách nhớ thưởng thức món đặc sản măng chua có hương vị tuyệt vời nhé.