Lý do Tổng thống Nga – Mỹ quyết định họp thượng đỉnh ở Hungary

Thủ tướng Hungary cho rằng nước này được chọn làm nơi tổ chức hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Nga và Mỹ vì lập trường ủng hộ hòa bình.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc gặp tại Alaska hồi tháng 8 (Ảnh: Reuters).

“Tại sao là Budapest? Câu trả lời rất đơn giản: Chúng tôi là nước duy nhất ở châu Âu ủng hộ hòa bình”, Thủ tướng Hungary Viktor Orban viết trên Facebook hôm 18/10.

Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump nói với các phóng viên rằng cuộc gặp của ông với Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể sẽ diễn ra trong vòng hai tuần và Hungary là địa điểm được chọn để tổ chức sự kiện.

Trợ lý của Tổng thống Putin, ông Yury Ushakov, đã xác nhận kế hoạch trên. Ông Ushakov cho biết công tác chuẩn bị sẽ được bắt đầu mà “không có sự chậm trễ”. Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto khẳng định công tác chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh Nga – Mỹ đang “được tiến hành khẩn trương”.

Thủ tướng Orban lưu ý rằng Hungary, khác với hầu hết các nước thành viên EU khác, đã không cắt đứt quan hệ với Nga sau khi xung đột Ukraine leo thang vào năm 2022.

“Chúng tôi chưa bao giờ lên lớp ai… Chúng tôi chưa bao giờ đóng cửa các kênh đàm phán. Rất khó để thuyết phục bất kỳ ai về bất cứ điều gì nếu chúng tôi không nói chuyện với họ”, nhà lãnh đạo Hungary nói thêm.

Thủ tướng Orban nói thêm rằng Hungary đã “kiên trì” ủng hộ một giải pháp ngoại giao cho cuộc xung đột Ukraine, khiến nước này trở thành quốc gia EU duy nhất “có cơ hội lớn để các cuộc đàm phán Mỹ – Nga cuối cùng sẽ dẫn đến hòa bình”.

“Hợp tác thay vì đối đầu, tôn trọng lẫn nhau thay vì kỳ thị. Đây là con đường dẫn đến hòa bình… Brussels đã tự cô lập mình, nhưng chúng tôi sẽ tiếp tục các cuộc đàm phán”, ông nhấn mạnh, đề cập tới Liên minh châu Âu (EU).

Theo Ngoại trưởng Szijjarto, trong số tất cả các nước EU, chỉ có Hungary và Slovakia ủng hộ một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột Ukraine.

“Ba năm rưỡi trước, khi chiến tranh nổ ra ở Ukraine, Hungary đã tuyên bố sẵn sàng hỗ trợ, sẵn sàng làm trung gian hòa giải hoặc thực hiện bất kỳ hoạt động quan trọng nào vì mục tiêu thiết lập hòa bình. Giờ đây, chúng ta đã đến thời điểm mà Tổng thống Mỹ và Nga nhất trí rằng hội nghị thượng đỉnh hòa bình sẽ được tổ chức tại Budapest”, ông Szijjarto nhấn mạnh.

Thủ tướng Orban, nhà lãnh đạo kỳ cựu thường xuyên bất đồng quan điểm với EU, từ lâu đã chỉ trích lập trường “hiếu chiến” của EU đối với Nga.

Trong khi các thành viên EU khác nhấn mạnh rằng viện trợ của phương Tây cho Ukraine phải được tiếp tục do nhận thức về “mối đe dọa từ Nga”, ông Orban gần đây đã đệ trình một bản kiến ​​nghị tại Hungary phản đối “chương trình nghị sự chiến tranh” của EU, cảnh báo rằng việc tiếp tục hỗ trợ Kiev có nguy cơ đối đầu trực tiếp với Nga.

“Brussels đang chuẩn bị xung đột, họ muốn đưa Liên minh châu Âu vào chế độ xung đột, trang bị vũ khí và tài trợ cho Ukraine bằng tiền của các quốc gia châu Âu, trong khi Hungary lại đang tổ chức một hội nghị thượng đỉnh hòa bình. Đó chính là sự khác biệt”, Ngoại trưởng Szijjarto nói, gọi Hungary là “hòn đảo hòa bình” ở châu Âu.

Tổng thống Trump cho biết ông chọn địa điểm tổ chức hội nghị thượng đỉnh với người đồng cấp Nga ở Budapest bởi vì ông thích Thủ tướng Hungary Viktor Orban.

“Chúng tôi thích Thủ tướng Viktor Orban. Tổng thống Putin thích ông ấy, tôi cũng thích. Hungary là một quốc gia an toàn. Ông ấy là một nhà lãnh đạo rất giỏi trong việc điều hành đất nước. Ông ấy không gặp nhiều vấn đề như các quốc gia khác”, Tổng thống Trump lý giải.

Nhà lãnh đạo Mỹ nói thêm, ông tin rằng Thủ tướng Orban “sẽ là một chủ nhà rất tốt”.

Theo trang tin RBC, việc lựa chọn Budapest làm nơi tổ chức hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Nga không chỉ mang yếu tố địa lý, mà còn phản ánh vị thế “trung lập đặc biệt” của Hungary giữa căng thẳng Nga – phương Tây.

Về xung đột Nga – Ukraine, Thủ tướng Orban liên tục kêu gọi giải pháp hòa bình, đồng thời chỉ trích việc phương Tây tiếp tục cung cấp vũ khí cho Kiev. Hungary không viện trợ vũ khí cho Ukraine và nhiều lần ngăn chặn các gói trừng phạt nhắm vào Nga.

Một lý do khác khiến Budapest được lựa chọn là việc Hungary đã chính thức rút khỏi Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) hồi đầu năm nay. Điều này đồng nghĩa với việc Hungary không bị ràng buộc bởi lệnh bắt giữ Tổng thống Nga Putin mà ICC ban hành.