Lưu tế bào gốc má.u cuống rốn chữa bệnh nan y
Thay vì vứt bỏ như trước đây, dây rốn và bánh rau đang được tận dụng như nguồn tài nguyên quý giá.
Đó là chia sẻ của thạc sĩ, bác sĩ CKII Lưu Quốc Khải, nguyên Trưởng khoa A2, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, tại talkshow “Lưu trữ má.u cuống rốn – của để dành mẹ trao con”.
Má.u cuống rốn là phần còn lại trong dây rốn và bánh rau khi sản phụ sinh em bé. Ảnh: 30seconds.
Bác sĩ Khải giải thích má.u cuống rốn là phần còn lại trong dây rốn và bánh rau khi sản phụ sinh em bé. Phần này chứa một lượng lớn tế bào gốc tạo má.u, có khả năng thay thế tế bào gốc tủy xương hoặc má.u ngoại vi. Vì vậy, má.u cuống rốn đã được ứng dụng trong ghép tế bào gốc tạo má.u.
Trước đây, cuống rốn và rau thai thường được bỏ đi sau mỗi ca sinh nở như một loại rác thải y tế.
Còn hiện nay, tế bào gốc má.u cuống rốn được ứng dụng điều trị cho các bệnh lý về má.u ác tính (ung thư má.u), di truyền (thiếu má.u, tan má.u bẩm sinh) hoặc tự miễn (tiểu đường).
Video đang HOT
Bác sĩ Nguyễn Thanh Bình – Phó trưởng khoa Huyết học – Bệnh viện Nhi Trung ương – cũng cho biết lấy má.u cuống rốn là kỹ thuật đơn giản, dễ thực hiện và không gây đau cho cả mẹ và bé, có thể áp dụng cho cả sinh mổ và đẻ thường. Má.u cuống rốn được lấy ngay khi sản phụ vừa sinh, được xử lý, đông lạnh và lưu trữ được hơn 20 năm.
Trước khi sinh, người mẹ cần đến các cơ sở lưu trữ tế bào má.u cuống rốn xét nghiệm sức khỏe nhằm đảm bảo bản thân không mắc các bệnh truyền nhiễm, ung thư, miễn dịch, nhiễ.m trùn.g,… Sau quá trình thu thập, má.u cuống rốn cần được thực hiện các xét nghiệm để đảm bảo đủ điều kiện lưu trữ.
Bác sĩ từng phơi nhiễm HIV khi đỡ đẻ cho sản phụ giờ ra sao?
5 năm sau khi phơi nhiễm HIV vì trực tiếp tham gia cuộc mổ cho một bệnh nhân đặc biệt, bác sĩ Lưu Quốc Khải, Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội, vẫn hạnh phúc khi gắn bó với nghề "bà đỡ".
Tháng 7/2015, thông tin về ê-kíp gồm 18 y bác sĩ tại khoa Đẻ, Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội, phơi nhiễm HIV sau khi đỡ đẻ cấp cứu cho một sản phụ, được đăng tải khắp các phương tiện truyền thông.
Người mổ chính cho bệnh nhân này là ThS.BSCKII Lưu Quốc Khải, lúc bấy giờ là Trưởng khoa Đẻ, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội. "Tình trạng của bệnh nhân lúc này như 'nghìn cân treo sợi tóc', nếu không tức tốc, cô ấy sẽ chế.t ngay lập tức. Khoảnh khắc này không cho phép chúng tôi chuẩn bị kỹ càng về các dụng cụ bảo hộ. Trong ê-kíp mổ, nhiều người bị dịch tiết và má.u của bệnh nhân bắ.n vào người, mắt, cả bàn tay nhuốm đầy máu", bác sĩ Khải từng chia sẻ.
Hơn 20 năm gắn bó với nghề "bà đỡ", đây là ký ức bác sĩ Khải không thể nào quên trong hành trình đồng hành cùng những người mẹ.
ThS.BSCKII Lưu Quốc Khải. Ảnh: BSCC
- Ông đến với nghề y như thế nào?
- Tôi sinh ra và lớn lên ở vùng quê nghèo ở Nam Định. Lớn lên, tôi viết đơn tình nguyện tham gia quân ngũ. Một lần đến trạm xá, tôi bắt gặp hình ảnh người y sĩ chăm sóc thương bệnh binh sao mà đẹp đẽ đến thế. Điều này đã giúp tôi ước mơ trở thành người thầy thuố.c với mong muốn xoa dịu nỗi đau của người bệnh. Quyết định đó là bước ngoặt lớn làm thay đổi cuộc đời tôi.
Sau khi trở về học tiếp cấp 3, tôi thi đỗ Đại học Y Hà Nội - nơi giúp tôi tích lũy và học hỏi nhiều kinh nghiệm chuyên môn về lĩnh vực y khoa. Để có cơ hội gắn bó với nghề y, tôi từng trải qua rất nhiều nghề phụ, từ phụ hồ đến bảo vệ cơ quan..., trở thành bác sĩ thực tập không lương ở Bệnh viện Phụ sản Hà Nội và rồi gắn bó ở đó trong suốt hơn 20 năm. Sau đó, tôi tiếp tục sự nghiệp "bà đỡ" tại một bệnh viện tư ở phía Bắc Hà Nội.
Bác sĩ Lưu Quốc Khải tham gia một ca mổ đẻ. Ảnh: BSCC.
- Vì sao ông chọn chuyên ngành sản khoa?
- Khi mới vào nghề, lựa chọn sản khoa cũng là một sự tình cờ bởi trong thời điểm bấy giờ xin việc đúng ngành nghề cũng là một khó khăn. Thế nhưng, làm rồi lại "say nghề" có lẽ cũng bởi vì tôi yêu trẻ và hơn thế nữa là niềm hạnh phúc mỗi khi được bế trên tay và nghe thấy tiếng khóc đầu đời của trẻ. Công việc còn cho tôi hiểu rõ những vất vả, nguy hiểm và hy sinh của người phụ nữ trong suốt quá trình mang thai và sinh con.
- Công việc hàng ngày của bác sĩ diễn ra thế nào?
- Tôi vừa làm quản lý vưa tham gia vào công việc chuyên môn, hướng dẫn, đào tạo và chia sẻ kinh nghiệm với những bác sĩ mới vào nghề. Có những ngày, làm xong việc về đến nhà đã là nửa đêm.
- Theo bác sĩ, bài toán khó nhất trong quá trình đỡ đẻ là gì?
- Đối với bác sĩ sản phụ khoa, bài toán khó nhất là trong thời gian ngắn phải đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé chính xác, kịp thời để mẹ không bị mất má.u nhiều và trẻ không bị ngạt. Vì vậy, mọi ca sinh nở của sản phụ đều là một ca cấp cứu, người thầy thuố.c lúc nào cũng như vào trận chiến, sẵn sàng ứng phó với tất cả nguy cơ tai biến các sản phụ trước sinh, trong sinh, sau sinh... Bởi thế, người thầy thuố.c cần có bản lĩnh, tay nghề điêu luyện và lương tâm nghề nghiệp.
- Kỷ niệm đáng nhớ nhất trong sự nghiệp "bà đỡ" của bác sĩ?
Đó là một sản phụ 26 tuổ.i nằng nặc đòi tôi "anh cứ để em chế.t đi" vì bản thân bị nhiễm HIV và quá bất lực trước khó khăn trong cuộc đời. Cô ấy vừa tự ti đầy bất lực, mặc cảm, sợ bị mọi người xa lánh nhưng sâu thẳm vẫn khát khao được làm mẹ mặc dù mình đang có HIV. Lúc đó, tôi vẫn nói rằng nhiệm vụ của mình là phải cứu sống bệnh nhân và thuyết phục được cô ấy hợp tác với bác sĩ.
"Gia tài" lớn nhất của tôi có lẽ là hàng trăm bức thư của những người cha, người mẹ từng sinh con khỏe mạnh viết cho mình. Đây là món quà vô giá đối với, bởi đó là sự ghi nhận của người bệnh đối với thầy thuố.c.
Hy vọng mới trong việc sử dụng má.u cuống rốn để điều trị ung thư Các nhà nghiên cứu vừa phát triển một phương pháp mới để khiến các tế bào gốc má.u cuống rốn trở nên dễ cấy ghép hơn, từ đó cải thiện hiệu quả điều trị ung thư má.u ở cả tr.ẻ e.m lẫn người lớn. Tế bào gốc má.u hay còn được biết đến với tên gọi tế bào gốc tạo má.u (HSCs) là...