Lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc rút khỏi căn cứ Tessalit ở Mali
Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, Phái bộ Gìn giữ Hòa bình Liên hợp quốc tại Mali ( MINUSMA) ngày 22/10 thông báo các nhân viên gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc (LHQ) đã rút khỏi căn cứ của họ tại Tessalit, thuộc miền Bắc Mali, với lý do “tính mạng của họ đang gặp nguy hiểm”.
Binh sĩ thuộc Phái bộ gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc (LHQ) tại Mali tuần tra tại thị trấn Konna. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Trước đó ngày 21/10, quân đội Mali đã tiếp quản căn cứ Tessalit, đánh dấu đợt chuyển giao nhiệm vụ đầu tiên ở vùng Kidal, nơi các cuộc đụng độ với các nhóm vũ trang đã bùng phát trong thời gian gần đây. Việc rút các lực lượng của MINUSMA ra khỏi Mali sau 13 năm đã làm dấy lên lo ngại rằng giao tranh sẽ gia tăng giữa quân đội và các phe phái vũ trang nhằm giành quyền kiểm soát lãnh thổ.
Theo tuyên bố ngày 22/10 của MINUSMA, việc rút quân được hoàn thành “trong bối cảnh tình hình an ninh đang hết sức căng thẳng và xấu đi nghiêm trọng, gây nguy hiểm đến tính mạng của các nhân viên gìn giữ hòa bình LHQ”. Tuyên bố cho biết thêm các nhân viên gìn giữ hòa bình LHQ trước đây đã nhiều lần “buộc phải trú ẩn trong các hầm trú ẩn do bị tấn công”. Theo MINUSMA, vào ngày 19/10, một máy bay vận tải C130 đang hạ cánh xuống căn cứ Tessalit thì bị tấn công bằng hỏa lực. Không có thương vong hoặc thiệt hại nghiêm trọng nào được ghi nhận.
MINUSMA cho hay trước khi rời khỏi căn cứ Tessalit, họ đã phải đưa ra “quyết định khó khăn về việc phá hủy hoặc ngừng hoạt động các thiết bị đắt tiền như xe cộ, đạn dược, máy phát điện và các trang thiết bị khác”. Đoàn xe cuối cùng rời khỏi căn cứ Tessalit vào ngày 21/10 bằng đường bộ hướng tới Gao, thành phố lớn nhất miền Bắc Mali.
Video đang HOT
Hồi tháng 6/2023, chính quyền quân sự ở Mali, lên nắm quyền năm 2020, đã yêu cầu MINUSMA rời khỏi Mali, mặc dù quốc gia Tây Phi này đang phải đối mặt với các cuộc khủng hoảng và các cuộc thánh chiến. Việc rút khoảng 11.600 binh sĩ và 1.500 sĩ quan cảnh sát thuộc MINUSMA dự kiến sẽ được tiếp tục cho đến ngày 31/12. Điều này có thể làm trầm trọng thêm sự ganh đua giữa các nhóm vũ trang đang hiện diện ở miền Bắc Mali. Liên minh các phong trào Azawad (CMA) – một liên minh gồm các nhóm chủ yếu do người Tuareg đứng đầu đang tìm kiếm quyền tự chủ hoặc độc lập – đã thực hiện một loạt cuộc tấn công vào các cứ điểm quân sự. Nhóm Hỗ trợ Hồi giáo (GSIM) có liên hệ với mạng lưới khủng bố quốc tế Al-Qaeda cũng đã gia tăng các cuộc tấn công chống lại quân đội Mali.
Trước Tessalit, MINUSMA cũng đã chuyển giao 5 căn cứ khác cho chính quyền Mali kể từ tháng 8 vừa qua. Tuy nhiên, việc sơ tán các căn cứ ở vùng Kidal, đặc biệt là thành phố Kidal, thành trì của phe ly khai, vẫn là một thách thức lớn.
Phe ly khai không muốn các căn cứ được trao trả cho quân đội Mali, vì điều này sẽ đi ngược lại lệnh ngừng bắn và các thỏa thuận hòa bình đã đạt được với Bamako vào các năm 2014 và 2015.
Liên hợp quốc đẩy sớm kế hoạch rút lực lượng gìn giữ hòa bình khỏi Mali
Ngày 16/10, Phái bộ gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc (LHQ) tại Mali (MINUSMA) thông báo bắt đầu rút lực lượng khỏi quốc gia Tây Phi.
Binh sĩ thuộc Phái bộ gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tại Mali (MINUSMA) tuần tra tại Timbuktu, Mali. Ảnh: AFP/TTXVN
Hoạt động này làm dấy lên lo ngại rằng cuộc tranh giành quyền kiểm soát lãnh thổ giữa các nhóm vũ trang ở phía Bắc Mali sẽ diễn ra ngày càng trầm trọng, dẫn đến các cuộc xung đột căng thẳng giữa các nhóm này với lực lượng của chính quyền quân sự.
Trong một tuyên bố, MINUSMA cho biết hoạt động rút quân bắt đầu được triển khai tại hai doanh trại Tessalit và Aguelhok trong khu vực Kidal nơi thường diễn ra các cuộc giao tranh căng thẳng.
Trước đó, MINUSMA dự kiến rút lực lượng tại Kidal từ giữa tháng 10 này. Tuy nhiên, lịch trình trên đã được đẩy sớm lên do bạo lực leo thang giữa các bên để giành quyền kiểm soát lãnh thổ.
MINUSMA cũng cho biết sẽ hoàn thành việc rút lực lượng sớm nhất có thể và nếu cần thiết thì có thể đẩy nhanh việc rút lực lượng ở doanh trại thứ ba, thuộc thị trấn Kidal. Theo kế hoạch trước đó, việc rút quân khỏi doanh trại thứ ba này dự kiến là vào giữa tháng 11/2023.
Cuối tuần trước, Ngoại trưởng Mali, ông Abdoulaye Diop cũng cho biết việc MINUSMA rút quân khỏi miền Bắc Mali sẽ diễn ra đúng lịch trình và sẽ kết thúc vào ngày 31/12.
Kể từ tháng 8 vừa qua, MINUSMA đã chuyển giao 4 doanh trại cho chính quyền Mali. Tuy nhiên, việc rút quân khỏi các doanh trại ở khu vực Kidal thuộc miền Bắc Mali, đặc biệt là thị trấn Kidal - vốn được coi là thành trì của phe ly khai, có nguy cơ gặp phải nhiều rủi ro hơn cả.
Hồi tháng 6 vừa qua, chính quyền quân sự Mali đã yêu cầu MINUSMA rời khỏi nước này sau nhiều tháng quan hệ hai bên xấu đi. MINUSMA được triển khai từ năm 2013 tại Mali và đã trở thành mục tiêu tấn công của các phần từ thánh chiến.
Việc MINUSMA rút lực lượng khỏi Mali đã làm trầm trọng thêm giao tranh giữa các nhóm vũ trang ở phía Bắc Mali, nhằm tranh giành quyền kiểm soát lãnh thổ. Trong thông cáo báo chí hôm 14/10, LHQ nhấn mạnh rằng nghị quyết của Hội đồng Bảo an (HĐBA) về chấm dứt nhiệm vụ của MINUSMA vào tháng 6/2023 kêu gọi chính phủ chuyển tiếp của Mali hợp tác đầy đủ với LHQ để đảm bảo việc rút quân một cách có trật tự và an toàn.
MINUSMA có sự tham gia của 11.700 binh lính, đến từ 65 quốc gia. Phái bộ này được cho là sứ mệnh nguy hiểm nhất mà LHQ từng tham gia, với khoảng 250 binh sĩ giữ gìn hòa bình thiệt mạng trong 10 năm qua.
MINUSMA hồi hương trên 3.300 nhân viên tại Mali Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, Phái bộ gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tại Mali (MINUSMA) ngày 30/9 cho biết trên 3.300 nhân viên của họ đã rời khỏi quốc gia châu Phi này kể từ khi tiến trình rút lui của Phái bộ bắt đầu, và phải kết thúc trước ngày 31/12/2023. Binh sĩ thuộc Phái bộ gìn...