Luật viết các trường đại học bình đẳng, Dự thảo Nghị định vẫn phân đẳng cấp
Đại học Quốc gia là trung tâm đào tạo nghiên cứu khoa học công nghệ đa ngành, đa lĩnh vực chất lượng cao, vậy các trường khác đào tạo là phạm Luật hay sao?
Tại cuộc Tọa đàm “Rào cản tự chủ đại học trong Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục Đai hoc” do Báo điện tử Giáo dục Việt Nam tổ chức ngày 28/10/2019, Giáo sư Trần Đức Viên – Chủ tịch Hội đồng Học viện, Học viện Nông nghiệp Việt Nam, chia sẻ:
“Khoản 1 điều 7 về cơ sở Giáo dục đại học. Đại học Quốc gia có nhiệm vụ thực hiện các nhiệm vụ chiến lược quốc gia, vậy ở đây phải rõ ràng thế nào là chiến lược quốc gia?
Ở khoản 3 điều 7 cũng cần phải làm rõ: Các loại hình cơ sở giáo dục đại học được bình đẳng trước pháp luật, nhưng ở đoạn dưới điều 12 khoản 2 lại nói rằng: Phân bổ ngân sách và nguồn lực giáo dục đại học theo nguyên tắc cạnh tranh bình đẳng hiệu quả.
Vậy có thể ngầm hiểu tôi đầu tư cho anh theo KPI chỉ số đầu ra, mà anh cam kết với xã hội cũng như nhà nước giao cho anh. Hiện nay thực tế chúng ta thích ai thì sẽ cho nhiều, không thích sẽ cho ít.
Vậy làm sao để đảm bảo cơ chế là việc phân bổ ngân sách và nguồn lực cho Giáo dục đại học theo nguyên tắc cạnh tranh, bình đẳng hiệu quả ở khoản 2 điều 12, phải được hướng dẫn.”
Video: Luật đưa Hội đồng trường lên cao, Dự thảo Nghị định kéo xuống đất.
“Ở khoảng 1 điều 8, có một câu như sau: Đại học Quốc gia là trung tâm đào tạo nghiên cứu khoa học công nghệ đa ngành, đa lĩnh vực chất lượng cao, vậy tôi hỏi là các trường khác đào tạo là phạm Luật hay sao? Đề nghị phải làm rõ.
Vậy cứ Đại học Quốc gia là được ưu tiên phát triển, còn các trường khác thì sao?
Nghị định 16/2015/NĐ-CP, thì mức độ tự chủ các trường đại học là tùy thuộc vào mức độ tự chủ tài chính, việc này cả nước đều biết.
Thế Đại học Quốc gia mỗi năm vẫn nhận 1.400 tỷ đồng, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh mỗi năm nhận 1.000 tỷ đồng của nhà nước, tức là tự chủ ở mức thấp nhất nhưng lại được quyền tự chủ cao nhất, điều này rất mâu thuẫn với Nghị định 16/2015/NĐ-CP.
Trong khi các trường đại học khác tự túc hết, nên việc này phải tương thích với mức độ đầu tư của nhà nước, và đặc biệt là mâu thuẫn với Nghị định 16/2015/NĐ-CP quy định mức độ tự chủ tùy thuộc vào mức độ tự chủ tài chính, nhưng Đại học Quốc gia lại được đặc quyền.
Việc đó lại mâu thuẫn ngay với khoản 2 là các trường đại học phải được bình đẳng trước pháp luật. Hiện nay đang không bình đẳng, vậy thì Nghị định phải thể hiện được cái bình đẳng ấy và làm thế nào để có bình đẳng? Chúng tôi cần một sự rõ ràng.
Khoản 5 điều 12, có câu: Có chính sách đồng bộ để đảm bảo quyền tự chủ của các cơ sở đại học. Vậy có chính sách đồng bộ là có những cái gì?
Luật còn đang mâu thuẫn nhau thì làm sao đồng bộ được? Nếu vậy phải quy định như thế này: Các Luật khác mà không phù hợp với Luật 34 thì phải theo Luật 34, vì đây là Luật ra sau.
Mục Hội đồng trường của trường công lập cũng vậy, mục này giao cho Hội đồng trường 8 quyền và đều là những quyền lớn, nhưng thực chất là cơ chế lại trói buộc nó, không đi liền với quyền đó.
Quyền của các trường đại học thể hiện qua 2 quyền, thứ nhất là quyền quyết định về tổ chức và nhân sự, và 2 là quyền quyết định về tài chính. Nếu như cả 2 quyền đó mà không có thì đó là không thực quyền.
Pháp luật thì đưa Hội đồng trường lên mây, nhưng Nghị định hướng dẫn lại trói buộc nó xuống đáy.
Vậy đề nghị trong khoản 2 của điều 12 phải chỉ rõ là Hội đồng trường thực hiện các quyền của họ như thế nào, như hiện nay là làm đâu cũng vướng.
Trong này có 2 mức quyết định đầu tư ở khoản 6 điều 12, Hội đồng trường quyết định đầu tư, và dưới nữa lại có viết là Hiệu trưởng quyết định đầu tư. Việc này phải hướng dẫn là Hội đồng trường quyết định đầu tư những cái gì, Hiệu trưởng quyết định đầu tư những cái gì, thì phải nói rõ ra.
Ngay 28/10, Bao điên tư Giao duc Viêt Nam tô chưc Toa đam: “Rào cản tự chủ đại học trong Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục Đai hoc”.
Tơi dư Toa đam có Giáo sư Lâm Quang Thiệp – nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Tiến sĩ Lê Viết Khuyến – nguyên Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo
Giáo sư Lê Vinh Danh – Hiệu trưởng Trường Đại học Tôn Đức Thắng.
Giáo sư Trần Đức Viên – Chủ tịch Hội đồng Học viện, Học viện Nông nghiệp Việt Nam.
Cùng nhiều phong viên của các cơ quan báo chí Trung ương và Hà Nội, tham dự và đưa tin.
Tùng Dương
Theo giaoduc.net
Dự thảo Nghị định nếu không sửa sẽ bó các trường đại học ghê gớm
Dự thảo chỗ thì dùng từ cơ quan quản lý trực tiếp, nhưng đến trang 7 lại dùng từ cơ quan quản lý có thẩm quyền. Vậy tôi không hiểu như thế nào là đúng?
Giáo sư Lê Vinh Danh
Ngay 28/10, Bao điên tư Giao duc Viêt Nam tô chưc Toa đam: "Rào cản tự chủ đại học trong Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục Đai hoc".
Tơi dư Toa đam có Giáo sư Lâm Quang Thiệp - nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Tiến sĩ Lê Viết Khuyến - nguyên Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo
Giáo sư Trần Đức Viên - Chủ tịch Hội đồng học viện, Học viện Nông nghiệp Việt Nam.
Cùng nhiều phong viên của các cơ quan báo chí Trung ương và Hà Nội, tham dự và đưa tin.
Video: Giáo sư Lê Vinh Danh - Hiệu trưởng Trường Đại học Tôn Đức Thắng chia sẻ quan điểm về vấn đề này.
Giáo sư Lê Vinh Danh, nếu quan điểm:
Theo quan điểm của tôi thì chúng ta đấu tranh 2 việc, một là chúng ta phải có những kiến nghị chặt chẽ, thuyết phục đến các cấp cao nhất có thể, vì chỉ có cấp cao nhất mới chỉ đạo được các cấp Bộ, ngành tương đương những điều họ phải làm.
Điểm thứ 2, chúng ta cũng phải bàn một cách trực tiếp vào những văn bản, nghị định, bởi những văn bản này khi ban hành ra nó sẽ trói các trường đại học rất nhiều, đó là hiện trạng thực tế hiện nay của Trường Đại học Tôn Đức Thắng, điều đó cũng xuất phát từ chỗ chúng ta không nói rõ ở điểm này.
Điểm thứ 6: Cuối mỗi nhiệm kỳ Chủ tịch Hội đồng trường chỉ đạo thực hiện quy trình lập Hội đồng trường ở nhiệm kỳ kế tiếp theo quy định pháp luật, và quy chế tổ chức hoạt động của trường đại học.
Việc chúng ta đưa thêm chữ "theo quy định pháp luật", lập tức có thể tạo ra sự diễn giải là theo quy định pháp luật nào? Bởi trong Luật người ta ghi rõ là quy chế tổ chức hoạt động của trường đại học.
Như vậy quy chế của Hội đồng trường chính là quy phạm pháp luật, một quy phạm pháp luật nhỏ của trường. Bây giờ lại thêm chữ "theo quy định của pháp luật", như vậy nếu lỡ quy định của pháp luật mâu thuẫn với Luật Giáo dục Đại học sửa đổi này hoặc mâu thuẫn với chính quy chế thì chúng ta phải làm sao?
Cách viết ghép như vậy, tưởng là an toàn cho người viết để không ai cãi được và dễ ban hành nhưng, thực ra khi đi vào thực tế nó không có hiệu quả, sẽ gây tranh cãi.
Điểm thứ 7: (Thay thế thành viên Hội đồng trường) Ở đây chúng ta quy định là thay thế phải phù hợp với quy định pháp luật, phù hợp quy chế hoạt động của trường đại học. Lại thêm lần nữa có chữ "theo quy định của pháp luật".
Thay thế thành viên, những cái gì nó thuộc về thẩm quyền của Hội đồng trường, thì thành viên đó không cần cơ quan quản lý trực tiếp công nhận, do vậy chỉ cần nằm trong quy chế tổ chức và hoạt động đã được thể hiện, công khai minh bạch trong quy chế hoạt động là đủ.
Nhưng ở đây có thêm chữ "theo quy định của pháp luật", là lập tức tạo ra vùng "mờ" gây tranh cãi. Rồi sẽ có những cơ quan người ta dẫn các quy định pháp luật không ăn nhập vào đâu so với Luật 34, hoặc là quy chế để làm khó nhà trường.
Từ trên xuống dưới, Dự thảo chỗ dùng từ "cơ quan quản lý trực tiếp", nhưng đến trang 7 này thì lại dùng từ "cơ quan quản lý có thẩm quyền". Như vậy tôi không hiểu chỗ nào là cơ quan quản lý có thẩm quyền và chỗ nào là cơ quan quản lý trực tiếp?
Cả hai câu đó đều có trong một Dự thảo, mà đây là Dự thảo mới nhất đã trình lên Văn phòng Chính phủ, trong cùng một Văn bản thôi mà đã không thống nhất.
Điều 9: Khi nói đến thủ tục miễn nhiệm Chủ tịch Hội đồng trường, miễn nhiệm thành viên Hội đồng trường, người ta có viết cuộc họp phải bảo đảm về tỷ lệ thành phần tham gia, tỷ lệ biểu quyết theo quy định pháp luật.
Vậy tỷ lệ biểu quyết là bao nhiêu? Như trong Luật ở đây ghi là đa số, có thể hiểu là trên 50% là được, nhưng cơ quan chủ quản của chúng tôi lại nói là trên 2/3 và như vậy là đã can thiệp vào quy định chi tiết, mặc dù ở đây người ta nói là Hội đồng trường có thể quyết định tỷ lệ biểu quyết cao hơn, thể hiện quy chế quyền của Hội đồng trường.
Nhưng nếu không giải thích rõ như vậy, thì tiếp tục quyền của Hội đồng trường sẽ bị xâm phạm.
Vậy nên Luật chỉ nói là đa số, nhưng đến Dự thảo này lẽ ra nên giải thích đa số là bao nhiêu, là 70% hay là trên 51%? Chính vì không rõ nên rất khổ cho các đơn vị thực hiện.
Điểm thứ 10: Thủ tục quyết định nhân sự Hiệu trưởng được quy định cụ thể trong quy chế tổ chức hoạt động của trường Đại học, như vậy ở trên thì nói "theo quy định của pháp luật" rồi mới đến quy chế, ở dưới thì lại bỏ, không có "quy định pháp luật" nào nữa. Như vậy là trong một Văn bản đã có mâu thuẫn.
Khi nói đến thủ tục quyết định nhân sự Hiệu trưởng thì ở đây thủ tục là cái gì? Nếu chúng ta chỉ quan tâm đến chữ thủ tục không thôi mà không giải thích, thì dễ hiểu lầm thủ tục là biểu mẫu, tức là các mẫu giấy tờ thế này, thế kia, còn quy hoạch quy trình là của chúng tôi, như vậy trường sẽ rất khó.
Tùng Dương
Theo giaoduc.net
Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Giáo dục Đại học vừa thừa vừa thiếu Thượng tầng muốn thay đổi, hạ tầng xã hội là các trường, người dân... đều muốn thay đổi, muốn tự chủ để tiến lên nhưng hệ thống ở giữa không muốn chuyển động. Ngay 28/10, Bao điên tư Giao duc Viêt Nam tô chưc Toa đam: "Rào cản tự chủ đại học trong Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật sửa đổi, bổ...