Luật Doanh nghiệp 2020 mở rộng cửa cho thị trường vốn
Thực tiễn hoạt động kinh doanh những năm qua ở Việt Nam cho thấy vấn đề quản trị công ty đã trở nên đáng báo động cả về nhận thức, thực tiễn và hậu quả mà nó đang diễn ra.
Luật Doanh nghiệp 2020 vừa được Quốc hội thông qua với nhiều thay đổi về khuôn khổ quản trị công ty cũng như tăng khả năng bảo vệ quyền cổ đông và nhà đầu tư, qua đó tăng năng lực cạnh tranh và huy động vốn của doanh nghiệp.
Trao đổi với Báo ầu tư Chứng khoán, ông Phan ức Hiếu, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương chỉ rõ 5 điểm cải cách quan trọng nhất của Luật Doanh nghiệp 2020 góp phần tác động tích cực thúc đẩy phát triển doanh nghiệp và thu hút vốn đầu tư.
Trong đó, những thay đổi của khung pháp lý về quản trị công ty có ý nghĩa rất lớn, giúp nâng cao mức độ bảo vệ cổ đông, qua đó đóng góp quan trọng làm cho doanh nghiệp trở thành một công cụ kinh doanh an toàn và nhờ vậy, thúc đẩy và huy vốn động đầu tư.
Những vụ việc tranh chấp nội bộ trong ngành cà phê, hay một số vụ án trong lĩnh vực ngân hàng, tài chính thời gian gần đây đều có nguyên nhân rất lớn từ quản trị doanh nghiệp yếu kém.
Thiếu một khung khổ quản trị tốt trong doanh nghiệp đã làm cho mâu thuẫn trong gia đình trở thành tranh chấp trong doanh nghiệp, tranh chấp giữa các doanh nghiệp.
Quản trị công ty yếu kém dẫn đến không kiểm soát được xung đột lợi ích, một cổ đông lớn chi phối toàn bộ hoạt động của công ty và bộ máy quản trị, quản lý bị vô hiệu; cổ đông nhỏ bị lạm dụng và chiếm đoạt lợi ích. Những điều này có thể dẫn đến sự sụp đổ của doanh nghiệp.
Theo ông Hiếu, một số thay đổi của Luật Doanh nghiệp 2020 hướng trực tiếp tới thúc đẩy quản trị doanh nghiệp.
Video đang HOT
Tác động của Luật Doanh nghiệp ở nội dung này được kỳ vọng là điểm đột phá, nâng cao chất lượng, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và góp phần xây dựng lực lượng doanh nghiệp lớn mạnh về chất thông qua những sửa đổi khung khổ pháp lý theo chuẩn mực quốc tế tốt nhất về quản trị.
Cụ thể, Luật mở rộng mức độ và phạm vi quyền của cổ đông nhằm tạo điều kiện thuận lợi để cổ đông bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình; hạn chế người quản lý hoặc cổ đông lớn lạm dụng địa vị, quyền hạn gây thiệt hại cho công ty và cổ đông nhỏ. ồng thời, bổ sung các quy định về quản trị công ty cổ phần theo thông lệ quốc tế.
“Quản trị tốt sẽ nâng mức độ an toàn và gia tăng niềm tin cho nhà đầu tư, giúp doanh nghiệp rộng cửa huy động vốn một cách thuận lợi, do đó, nhìn tổng thể thì đây còn là bước tiến góp phần phát triển thị trường vốn Việt Nam”, ông Hiếu lý giải.
Một trong những công cụ rất đáng quan tâm được chính thức hóa tại Luật Doanh nghiệp 2020 sau nhiều tranh cãi về tính khả thi cũng như sự cần thiết trong việc thúc đẩy phát triển thị trường vốn, đó là Chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết NVDR.
Chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết (NVDR Việt Nam) theo Luật Doanh nghiệp.
Theo quy định tại Luật Doanh nghiệp 2020, NVDR được phát hành tại Việt Nam bởi cổ đông là tổ chức phát hành NVDR tương ứng với cổ phần phổ thông được lưu ký làm tài sản cơ sở.
Chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết có đầy đủ lợi ích, quyền và nghĩa vụ tương ứng với cổ phần phổ thông cơ sở, trừ quyền biểu quyết.
Theo ông Hiếu việc bổ sung quy định về NVDR được kỳ vọng sẽ góp phần đa dạng hóa sản phẩm giao dịch cho TTCK; đồng thời, giúp các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp kinh doanh những ngành nghề hạn chế sở hữu nhà đầu tư nước ngoài, có cơ hội lớn hơn trong thu hút vốn từ nhà đầu tư, bao gồm cả nhà đầu tư nước ngoài.
“Trong trường hợp này, mục tiêu quản lý nhà nước vẫn được đảm bảo, nhưng doanh nghiệp có thể huy động thêm vốn từ nhà đầu tư bằng NVDR”, ông Hiếu cho biết.
Ngoài ra, Luật Doanh nghiệp 2020 còn có các nội dung quy định về chuyển đổi doanh nghiệp tư nhân thành công ty cổ phần, thay vì chỉ được chuyển đổi thành công ty TNHH như quy định hiện hành.
Nội dung này tương thích với Luật Cạnh tranh 2018. Như vậy, xét cả trực tiếp và gián tiếp thì Luật Doanh nghiệp 2020 sẽ có tác động rất lớn đến phát triển thị trường vốn, giúp doanh nghiệp cơ hội lớn hơn trong huy động nguồn vốn đầu tư ngoài nguồn vốn vay từ tổ chức tín dụng truyền thống.
“Tuy nhiên, việc hoàn thiện và thực thi luật pháp chỉ hướng tới tạo lập môi trường, mở rộng cơ hội cho doanh nghiệp. Việc tận dụng thành công cơ hội sẽ phụ thuộc phần lớn, nếu không nói chủ yếu, vào chính doanh nghiệp: các doanh nghiệp có nhận thức và nỗ lực tích cực thì sẽ có nhiều điều kiện để thành công lớn hơn và/hoặc nhanh hơn”, ông Hiếu nhấn mạnh.
Chủ tịch UBCK Trần Văn Dũng: Lúc mới có thị trường chứng khoán dùng các từ "đầu cơ", "môi giới"... rất nhạy cảm
"Tuy Thị trường Chứng khoán tròn 20 năm hoạt động, nhưng thực ra trước đó phải trải qua nhiều năm chuẩn bị. Trên chặng đường đó, có nhiều chuyện vui buồn...".
Ông Trần Văn Dũng, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước
Ông Trần Văn Dũng, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước bắt đầu buổi chia sẻ với báo giới diễn ra chiều nay, ngày 15/7, trước thềm Thị trường Chứng khoán tròn 20 năm phát triển vào ngày 20/7.
Theo ông Dũng, tuy giai đoạn đầu thực sự khó khăn và vất vả, nhưng khi định hướng, chuẩn bị tốt và vượt qua được khó khăn, thì giai đoạn sau phát triển thuận lợi. Đến bây giờ cảm thấy là bình thường, nhưng để có được Thị trường Chứng khoán như hôm nay, đó là sự quyết tâm, lòng dũng cảm của các thế hệ lãnh đạo đi trước.
"Mỗi giai đoạn có cái khó khác nhau. Chẳng hạn như giai đoạn ban đầu, khi chúng tôi viết chính sách ngại dùng các từ 'môi giới', 'đầu cơ' vì nhạy cảm. Nay thị trường quen nên thấy bình thường...", ông Dũng nói.
Hay như khi muốn triển khai ý tưởng xây dựng thị trường trái phiếu chính phủ theo phương thức đấu thầu tập trung và niêm yết, thì gặp không ít cái khó trong bối cảnh hầu hết trái phiếu được bán lẻ qua hệ thống Kho bạc Nhà nước. Có nghĩa là khi triển khai ý tưởng mở này, thì nhiều cán bộ làm việc ở bộ phận phân phối trái phiếu của hệ thống Kho bạc trên cả nước có nguy cơ... mất việc.
Thế nhưng, sau khi thuyết phục về những lợi ích cho đất nước, cho ngân sách, thì Chính phủ chỉ đạo làm. Nhờ đó đến nay mang lại nhiều kết quả tích cực. Qua đó, giúp chủ động hơn về ngân sách cho đầu tư phát triển, lãi suất huy động trái phiếu luôn giảm, từ mức bình quân 8% cho loại trái phiếu có kỳ hạn 5 năm cách đây vài năm, nay xuống dưới 2%...
Liên quan đến đường hường phát triển Thị trường Chứng khoán trong 10, 20 năm tới, người đứng đầu Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, nhiệm vụ trọng tâm là đưa hệ thống công nghệ thông tin mới vào vận hành trong năm 2021, trên cơ sở đó mở đường cho triển khai một loạt sản phẩm, dịch vụ mới như bán chứng khoán chờ về, mua bán chứng khoán trong ngày, triển khai mô hình Đối tác thanh toán bù trừ trung tâm (CCP)......
Để cải thiện khả năng hút vốn ngoại cho Thị trường Chứng khoán Việt Nam, Chính phủ yêu cầu ngành chứng khoán phải thành công trong các bước cải cách nhằm nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi trước năm 2023.
Cùng với sự cộng hưởng của hệ thống công nghệ mới được đưa vào vận hành trong năm tới, với bộ 3 luật gồm Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư cùng có hiệu lực từ ngày 1/1/2021 sẽ tháo gỡ nhiều rào cản cho nhà đầu tư nước ngoài tham gia Thị trường Chứng khoán Việt Nam, cộng với uy tín của Việt Nam đang gia tăng trên trường quốc tế, ngành chứng khoán đặt mục tiêu hoàn thành nâng hạng thị trường trước thời điểm Chính phủ yêu cầu.
Nhiệm vụ trọng tâm nữa là thúc đẩy quản trị công ty, áp dụng chuẩn mực quốc tế trong lập và công khai báo cáo tài chính. Trong đó, trước mắt là áp dụng thí điểm chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) với các doanh nghiệp niêm yết, đồng thời thúc đẩy thực thi chuẩn mực mới về quản trị công ty... Cùng với đó là đưa vào vận hành thị trường trái phiếu doanh nghiệp chuyên biệt, nhằm tạo ra kênh dẫn vốn hiệu quả và minh bạch hơn cho doanh nghiệp.
"Với Luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn đang xây dựng có hiệu lực từ ngày 1/1/2021, tuy vẫn còn những điều chưa thực sự mang tính cải cách đột phá, nhưng so với quy định hiện hành có tốt hơn, phù hợp với thực tiễn, chúng tôi tin Thị trường Chứng khoán sẽ có diện mạo mới trong giai đoạn phát triển 10-20 măm tới...", ông Dũng lạc quan.
Cổ đông cảng Quy Nhơn tố Ban lãnh đạo 'cố tình làm trái quy định' Trong văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước (QLVNN) tại doanh nghiệp, cổ đông T. V. N tố cáo Ban lãnh đạo Cảng Quy Nhơn cố tình làm trái quy định. Ký hợp đồng thuê tàu lai 324 tỷ không qua đấu thầu Văn bản nêu rõ: "Ngay sau khi nhận bàn giao Cảng Quy Nhơn...