Lứa châu chấu sa mạc sắp nở có thể thành ổ dịch mới

Dịch hại châu chấu sa mạc vẫn nghiêm trọng ở một số quốc gia Đông Phi đang làm dấy lên những lo ngại về một làn sóng mới có thể xuất hiện và lan rộng.

Một người đàn ông lái mô tô cố gắng bảo vệ đôi mắt khỏi bị châu chấu sa mạc lao vào ở Lodwar, Kenya hôm 2 tháng 7 năm 2020. Ảnh: China Daily

Tổ chức Nông nghiệp và Lương thực của Liên Hợp quốc (FAO) cho biết, trong khi một số khu vực ở phía đông châu Phi đã kiểm soát khá tốt sự bùng phát của bầy đàn châu chấu sa mạc thì tại Yemen và Kenya vẫn còn tiềm ẩn xuất hiện các ổ dịch mới.

Hiện các hoạt động kiểm soát bầy đàn trưởng thành ở trên không vẫn đang diễn ra, tuy nhiên mối đe dọa lại nằm ở các ổ trứng sắp nở hoặc chưa trưởng thành ở dưới mặt đất.

Theo đó, các chuyên gia FAO cảnh báo rằng một lứa châu chấu sa mạc thứ ba có khả năng sẽ sinh sản và thành ổ dịch mới bắt đầu vào tháng 10 tới, cho dù về quy mô có thể bị hạn chế hơn so với hai thế hệ trước đó trong năm 2020 do lượng mưa được dự báo thấp dưới mức bình thường trong thời gian tới.

Nông dân Jane Mule ở hạt Kitui thuộc Kenya hy vọng, thế hệ châu chấu sa mạc thứ ba sẽ có thể được kiểm soát tại khu vực này nhằm tránh lặp lại các kịch bản cũ gây ra những thiệt hại to lớn đến hệ sinh thái nói chung và nông nghiệp nói riêng…

Do sự tàn phá của dịch hại châu chấu sa mạc cùng với lũ lụt và đại dịch Covid-19, FAO cho biết có khoảng 3,5 triệu người ở Somalia đang phải đối mặt với khủng hoảng hoặc tồi tệ hơn là tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng sẽ xảy ra trong những tháng cuối năm.

“Tôi không thể hình dung nổi sẽ lại có những bầy đàn châu chấu sa mạc tương tự đổ bộ xuống trang trại hoặc đồng ruộng của tôi. Tôi không muốn có thêm một ổ dịch nữa vì sự tàn phá thật kinh khủng. Tôi kêu gọi chính phủ hãy làm những gì tốt nhất có thể để loại bỏ loại côn trùng gây hại mùa màng này”, Mule nói.

Ở phía đông bắc Ethiopia, các nghiên cứu cho thấy còn nhiều ổ dịch nằm rải rác khắp khu vực Afar cũng có thể sẽ dẫn đến nguy cơ bùng phát các ổ dịch châu chấu mới.

Còn tại Somalia, các hoạt động kiểm soát trên không, sử dụng thuốc trừ sâu sinh học đang đạt được những tiến triển tốt đối với các bầy đàn châu chấu sa mạc chưa trưởng thành tại các vùng cao nguyên phía bắc Somaliland và Puntland. Tuy nhiên FAO cảnh báo, ở phía nam số lượng đàn châu chấu trưởng thành xuất hiện ngày càng nhiều đã được báo cáo ở khu vực Galguduud trong tuần này.

Mặc dù các hoạt động kiểm soát châu chấu sa mạc ở châu Phi vẫn đang tiến hành, nhưng FAO cảnh báo nhiều khả năng các bầy đàn mới sẽ hình thành trong những tuần tới. Ảnh: FAO

Cơ quan đặc trách của Liên Hợp quốc cho biết, họ đang nỗ lực hết sức để duy trì các hoạt động kiểm soát dịch hại châu chấu sa mạc ở nước này, nhưng lưu ý rằng sự sinh sôi của các bầy đàn sắp tới có khả năng bùng phát ở khu vực đồng bằng ven biển Biển Đỏ của Yemen, Eritrea, Ả Rập Xê-út và cả Sudan, nơi có lượng mưa giảm vào đầu tháng 8 nhưng đã tăng lên trong tháng 9. Do vậy, theo các chuyên gia FAO vẫn cần phải theo dõi và cảnh giác cao độ.

Còn nhớ hồi năm ngoái, nạn côn trùng châu chấu sa mạc cũng đã tấn công khắp vùng Đông Phi, phá hủy hàng trăm km vuông thảm thực vật và hàng chục nghìn đồng cỏ. Trong đó, Ethiopia, Kenya và Somalia là những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong gần một thế kỷ.

Nguyên nhân bùng phát các ổ dịch châu chấu sa mạc được cho là một phần do biến đổi khí hậu dẫn đến thời tiết khắc nghiệt, bao gồm lốc xoáy và mưa lớn bất thường.