‘Lũ mặn’ lần đầu tràn vào thủ phủ miền Tây
Cách cửa biển gần 100 km, sông Cần Thơ vẫn bị nước mặn tấn công trong kỳ thiên tai lịch sử đang hoành hành ở miền Tây.
Lũ mặn đã tràn đến Cần Thơ khiến nhiều người lo ngại. Ảnh: Cửu Long
Văn phòng công tác biến đổi khí hậu TP Cần Thơ hôm nay cho biết, trên sông Hậu, tại Cảng Cái Cui (quận Cái Răng), tính đến ngày 11/3, nồng độ mặn đo được luôn trên mức 2.000 mg/lít (2). Độ mặn đang giảm xuống nhưng sẽ tăng trở lại vào con nước rằm tháng 2 Âm lịch. Như vậy, hiện toàn miền Tây còn duy nhất tỉnh Đồng Tháp ở đầu nguồn sông T.iền, sông Hậu chưa bị lũ mặn tràn tới.
Công ty cấp thoát nước Cần Thơ hiện có 3 nhà máy (tổng công suất hơn 82.000 m3 mỗi ngày đêm) đều nằm trong vùng nguy hiểm trong đợt hạn, mặn lịch sử này. Đơn vị này đang theo sát tình hình, chọn thời điểm nước sông có độ mặn thấp nhất, (nơi nhà máy tọa lạc) để lấy nước xử lý, cung cấp cho dân. Hiện hệ thống bồn dự trữ của đơn vị này đã tích đầy nước ngọt, đủ cho các nhà máy hoạt động vài giờ trong lúc chờ độ mặn trên sông giảm.
“Cần Thơ nên tính đến giải pháp trữ nước trên mặt và tầng ngầm; lọc mặn thành nước ngọt cho dân sử dụng giống như Singapore đang thực hiện”, ông Kỷ Quang Vinh – Chánh văn phòng công tác biến đổi khí hậu Cần Thơ – khuyến cáo.
Theo PGS.TS Lê Anh Tuấn, Phó Viện trưởng nghiên cứu biến đổi khí hậu ĐBSCL, từ trước đến nay Cần Thơ chưa từng bị mặn xâm nhập. Khô hạn còn kéo dài, chắc chắn “lũ mặn” sẽ vào sâu hơn và hậu quả nặng nề hơn. Ông Tuấn cho rằng, thành phố nên có các giải pháp hiệu quả chuyển sang các loại cây tiết kiệm nước nhiều hơn; thực hiện nhiều chính sách hỗ trợ nông dân trong giai đoạn đầu chuyển đổi.
Trước vấn đề này, Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ Võ Thành Thống đã yêu cầu ngành nông nghiệp theo dõi sát tình hình xâm nhập mặn trên địa bàn, vận hành hệ thống thủy lợi hợp lý; hướng dẫn nông dân tích trữ nước ngọt phục vụ sản xuất, sinh hoạt trên tinh thần tiết kiệm tối đa. Sắp tới, Cần Thơ sẽ phối hợp với Bộ Xây dựng rà soát, điều chỉnh quy hoạch cấp nước trong mối tương quan liên kết vùng. Việc xây dựng hệ thống nhà máy cấp nước của Cần Thơ phải dời lên đầu nguồn sông Hậu tại quận Thốt Nốt
Video đang HOT
Các chuyên gia cho rằng đô thị trung tâm sông nước miền Tây phải tính đến giải pháp tiết kiệm nước, xử lý nước mặn thành nước ngọt cho dân. Ảnh: Cửu Long
Theo các chuyên gia, người dân miền Tây đã quen dựa vào lũ ngọt để sinh kế, khai thác lợi thế tăng thu nhập. Trong khi đó “lũ mặn” đặc biệt nguy hiểm bởi làm suy giảm, triệt phá năng suất, chất lượng nuôi trồng, đặc biệt là cây lúa; đe dọa an ninh lương thực quốc gia. Diện tích đất đai bị nước mặn tràn vào sau 10 năm vẫn chưa rửa sạch được, tốn nhiều chi phí cải tạo, cây trồng giảm năng suất, chất lượng.
Hiện, 8 tỉnh miền Tây bị “lũ mặn” tràn vào gây hại đã công bố thiên tai, hàng trăm nghìn ha lúa, cây ăn trái, hoa màu, vùng nuôi thủy sản bị thiệt hại. Toàn tỉnh Bến Tre đang bị nước mặn bủa vây, 88.000/350.000 hộ dân thiếu nước ngọt sử dụng phải đổi nước giếng với giá 40.000-100.000 đồng/m3. Ở các đô thị, hơn tháng qua, các cơ quan công sở, trường học, bệnh viện, khu công nghiệp, người dân phải xài nước máy nhiễm mặn…
Trong khi đó, nhà máy nước BOO Đồng Tâm của tỉnh T.iền Giang đang có nguy cơ phải đóng cửa trong vài ngày tới vì độ mặn trên sông T.iền quá cao. Theo tiêu chuẩn chỉ được lấy nước sinh hoạt khi độ mặn không quá 0,3g/lít nhưng mấy ngày qua độ mặn trên sông T.iền tại khu vực nhà máy nước BOO Đồng Tâm lên đến 4-5 g/lít.
Hiện, mỗi ngày nhà máy BOO Đồng Tâm cung cấp 70.000 m3 nước sinh hoạt cho thành phố Mỹ Tho và chi viện cho các huyện vùng ngọt hóa Gò Công. Trước nguy cơ nhà máy nước đóng cửa, T.iền Giang khẩn trương chuẩn bị khoan giếng, lấy nước ngầm phục vụ người dân.
Cửu Long
Theo VNE
Xâm nhập mặn kéo dài, rơm rạ... lên cơn sốt
Nếu như trước đây sau khi thu hoạch lúa, rơm rạ thường bị bỏ lại trên đồng hoặc đốt thì nay rơm được nông dân ĐBSCL thu gom bán cho thương lái.
Thương lái ở ĐBSCL đang tích cực thu mua rơm - Ảnh: Ngọc Trinh
Tận dụng nguồn phụ phẩm
Năm nay, hạn hán và xâm nhập mặn kéo dài đã làm 160.000 ha lúa ở ĐBSCL bị thiệt hại, do đó nguồn rơm dùng cho chăn nuôi và ủ gốc cây trồng cũng bị thiếu hụt trầm trọng. Ông Võ Thành Hạo, Bí thư Tỉnh uỷ Bến Tre, cho biết tổng đàn bò trong tỉnh hiện khoảng 150.000 con. Thời gian gần đây, do nguồn rơm rạ tại chỗ không đủ cung ứng nên nông dân phải sang Đồng Tháp mua rơm với giá cao. Thậm chí nhiều người chấp nhận bán bò thấp hơn 10 triệu đồng/con so với mọi năm do thiếu nguồn rơm và nước uống.
Theo một số nông dân tại 2 tỉnh Trà Vinh, Vĩnh Long và TP.Cần Thơ, cứ sau mỗi vụ thu hoạch, thương lái tranh nhau đến tận ruộng đặt vấn đề mua rơm. Ông Nguyễn Văn Hải (ngụ xã Đại An, H.Trà Cú, Trà Vinh) cho biết: "Vụ này 2 công lúa nhà tôi bị thiệt hại nên chỉ còn lại 3 công vừa mới thu hoạch. Vừa rồi, thương lái đến hỏi mua hết rơm của ruộng tôi với giá 2.500 đồng/kg". Còn theo anh Võ Thanh Nhanh, một thương lái thu mua rơm ở Bến Tre, nông dân miền Trung đang rất cần rơm vì nơi đây nắng nóng, thiếu nguồn rơm cho bò ăn và đậy gốc cây ăn trái. "Có chủ vườn ở Bình Thuận đặt tôi hàng chục tấn rơm để đậy gốc thanh long. Tôi đang tìm mua rơm khắp ĐBSCL để bán lại", anh Nhanh nói.
Do nhu cầu thu mua rơm ngày càng cao nên vùng ĐBSCL hiện có khoảng 10 cơ sở chế tạo, kinh doanh máy cuộn rơm. Việc ứng dụng máy móc, thiết bị trong thu gom rơm giúp giảm chi phí, thời gian và tăng số lượng rơm để phục vụ kịp thời nhu cầu thị trường. Máy cuộn rơm có giá khoảng 300 triệu đồng/máy, thu hoạch được hơn 800 cuộn rơm/ngày (mỗi cuộn từ 15 - 18 kg).
T.rẻ e.m mót rơm ở H.Tịnh Biên (An Giang) - Ảnh: Ngọc Trinh
Giàu tiềm năng
Vừa qua, Hiệp hội Xuất nhập khẩu thịt bò Nhật Bản (J-BIX) vừa ký bản ghi nhớ hợp tác nhập khẩu rơm rạ từ Nông trường Sông Hậu (H.Cờ Đỏ, TP.Cần Thơ). Theo lãnh đạo của J-BIX, hằng năm Nhật Bản cần khoảng 220.000 tấn rơm dùng làm thức ăn cho bò và làm chiếu tatami. J-BIX chọn Nông trường Sông Hậu vì nơi đây có nguồn rơm dồi dào và khả năng đáp ứng số lượng mà phía J-BIX cần.
TS Phan Hiếu Hiền, Trường ĐH Nông lâm TP.HCM, cho biết: "Nếu lấy 3 tấn rơm đem nuôi bò sẽ cho ra 200 kg thịt bò, với giá bán 220.000 đồng/kg thì thu về khoảng 44 triệu đồng. Dùng 3 tấn rơm để trồng nấm rơm thì đem lại lợi nhuận từ 4,5 - 5,5 triệu đồng. Ngoài ra, rơm còn được sử dụng để sản xuất điện, 3 tấn rơm có thể cho ra 1.000 kWh, bán với giá 1.800 đồng/kWh, tổng doanh thu đạt 1,8 triệu đồng".
Ước tính lượng rơm ở ĐBSCL hiện nay vào khoảng 23 triệu tấn/năm. Tuy nhiên, qua nghiên cứu của Viện lúa ĐBSCL, đa phần nông dân thường đốt hoặc phun rơm ngay cạnh bờ kênh, rạch, gây tắc nghẽn giao thông thủy và ô nhiễm môi trường. Vì vậy, tận dụng được nguồn rơm rạ nói trên không những giúp nông dân tăng thu nhập mà còn đảm bảo vệ sinh môi trường.
Theo TS Phạm Văn Tấn, Phân viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch, do việc ứng dụng thiết bị hiện đại trong thu hoạch, sản xuất và chế biến rơm còn hạn chế nên nguồn thu từ rơm chưa cao. Vì vậy, các viện, trường và ngành nông nghiệp cần nghiên cứu những công nghệ mới; đồng thời hỗ trợ người nông dân vay vốn để đưa máy móc vào tái chế loại phụ phẩm giàu tiềm năng này.
Tại Thái Lan và Indonesia, rơm rạ sau thu hoạch được tận dụng triệt để trong sản xuất điện. Tro rơm sau khi đốt được bán cho các nhà máy làm chất trộn với xi măng không gây hại cho môi trường. Tại Indonesia, doanh thu bán điện từ rơm rạ đạt 9,3 triệu USD/năm, còn rơm rạ bán cho các công ty xi măng khoảng 0,5 triệu USD/năm. Ở một số nước như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, rơm còn được dùng để chế biến Ethanol hay nhiên liệu sinh học (Bio diesel), plastic sinh học sản xuất các loại bao bì, cốc thân thiện với môi trường, làm chất đốt, xà phòng, dầu ăn, mỹ phẩm...
Thanh Nhàn
Theo Thanhnien
Hồ Dầu Tiếng lo không đủ nước giúp Sài Gòn đẩy mặn Trữ lượng nước tại hệ thống hồ đầu nguồn suy giảm trong khi mặn hạn còn kéo dài khiến nhiều chuyên gia lo ngại không đủ nước giúp sông Sài Gòn đẩy mặn. Chiều 13/3, Công ty khai thác thủy lợi hồ Dầu Tiếng - Phước Hòa cho biết đã kết thúc đợt xả nước đẩy mặn xuống sông Sài Gòn. Đây là...
