Lợi thế phiên đáo hạn phái sinh, VN-Index chạm đỉnh 1.200 điểm

Thị trường cổ phiếu bất ngờ có được sự tác động mạnh mẽ đúng vào ngày đáo hạn hợp đồng tương lai chỉ số VN30.

Để đẩy chỉ số này lên cao, các blue-chips phải tăng mạnh. Blue-chips tăng tất yếu VN-Index tăng. Chỉ riêng đợt ATC chỉ số này đã có thêm gần 5 điểm.

Loạt trụ được kéo mạnh

Đà tăng diễn ra khá sớm hôm nay nhờ nhiều yếu tố tích cực, trong đó đáng kể là việc FED tiếp tục cam kết duy trì lãi suất thấp. Tuy nhiên ảnh hưởng thực tế hơn chính là biến động của phiên đáo hạn phái sinh. Trong những ngày này thị trường luôn luôn thay đổi đột ngột, tùy vào cơ hội tăng dễ hơn hay giảm dễ hơn.

Mở cửa VN-Index đã tăng 0,89%, nhưng sau đó là các nhịp trồi sụt không rõ ràng. Dù đà tăng diễn ra trọn phiên, nhưng hệ thống giao dịch bị nghẽn khiến gần như toàn bộ thời gian còn lại, mức tăng duy trì khoảng 10 điểm mà không hơn được. Lệnh mua bán vào hệ thống rất khó khăn.

Diễn biến đột ngột chỉ có thể xảy ra ở đợt ATC, khi lệnh bị nghẽn tạo lợi thế cho các công ty chứng khoán nhỏ nhồi lệnh thành công. Hàng loạt cổ phiếu lớn đột ngột có lệnh mua to hơn bán, đẩy giá lên. VN-Index đóng cửa tăng vọt 14,85 điểm so với tham chiếu, tức là riêng trong đợt ATC chỉ số tăng thêm gần 5 điểm.

Loạt cổ phiếu nhảy giá mạnh ở đợt ATC có thể kể tới là VCB bật tăng 1,99%, VIC tăng 1,81%, VNM tăng 1,99%, VJC tăng 1,05%, MSN tăng 1,93%, TCB tăng 4,09%… Chỉ số VN30-Index lúc ATC cũng bật tăng cao hơn gần 6 điểm.

Do thị trường phái sinh chỉ bám sát diễn biến của VN30, nên các blue-chips là nhóm cổ phiếu biến động nhiều nhất. VN30-Index đóng cửa tăng 1,52%, kéo theo VN-Index tăng 1,25% so với tham chiếu, trong khi chỉ số của nhóm cổ phiếu Midcap chỉ tăng 0,99%, Smallcap tăng 0,26%.

VN-Index đóng cửa cũng vọt tới 1.200,94 điểm, lần đầu tiên kể từ tháng 4/2018 đóng cửa cao hơn ngưỡng 1.200 điểm. Tuy nhiên dù vượt 1.200 điểm thì chỉ số vẫn chưa được xem là vượt đỉnh, vì đầu tháng 4/2018, chỉ số từng đóng cửa tại 1.204,33 điểm. Mặt khác, mức cao nhất trong lịch sử mà VN-Index từng ghi nhận cũng lên tới 1.211,34 điểm. Vì vậy để xem là vượt đỉnh, thị trường cần thêm một phiên tăng dứt khoát nữa.

Hiệu ứng đáo hạn phái sinh, hay thị trường thật sự mạnh?

Phiên đáo hạn phái sinh hôm nay tạo lợi thế lớn cho nhà đầu tư trên thị trường cơ sở, vì cổ phiếu tăng rất tốt. Đặc biệt các blue-chips có 15 cổ phiếu tăng trên 1%. Trên toàn sàn HSX, khoảng 100 mã tăng trên 1%.

Mức tăng mạnh nhất 17 phiên của chỉ số hôm nay cũng phải nhìn nhận từ hiệu ứng đáo hạn nói trên. Diễn biến rất rõ là lợi thế của hệ thống giao dịch nghẽn giúp cho các lệnh mua khá nhỏ vào kéo giá cổ phiếu rất dễ dàng. Lực cầu này đã chủ đích dồn vào trong đợt ATC, khi các lệnh mua bán rất khó đua tranh.

Do diễn biến rất nhanh này nên thị trường có lẽ chưa được kiểm tra đầy đủ về cung cầu, nhất là khi ngày mai còn đợt giao dịch mạnh của các quỹ ETF ngoại. Hôm nay giao dịch của khối ngoại không quá lớn. Sàn HSX được mua 1.286,8 tỷ đồng và bán ra 1.635,9 tỷ đồng. Như vậy mức bán ròng chỉ bằng một phần ba hôm qua. Cổ phiếu nhóm VN30 cũng chỉ bị bán ròng khoảng 301 tỷ đồng trong khi hôm qua bán ròng gần 950 tỷ đồng.

Dĩ nhiên việc VN-Index đạt trở lại mốc 1.200 điểm đem đến sự hứng khởi không nhỏ. Rất lâu rồi nhà đầu tư mới lại có cơ hội nhìn thị trường lập kỷ lục. VN-Index cũng đã đi ngang tích lũy suốt từ đầu tháng 3 tới giờ mới có khởi sắc một cách rõ ràng và đầy hi vọng. Mặc dù hiệu ứng tăng chủ đạo do đẩy giá blue-chips cuối ngày nhưng tựu trung lại vẫn là thành tích về điểm số. Điều còn lại là sức mua nối tiếp của nhà đầu tư để dứt khoát đẩy chỉ số vượt đỉnh.

Thanh khoản thị trường hôm nay lại không tăng mà giảm tới 4% về giá trị khớp ở sàn HSX. Nhóm VN30 giao dịch còn giảm tới 11%. Một phần nguyên nhân là các lệnh mua bán không thông. Ngược lại, điều này cũng khiến cơ hội bán của nhà đầu tư không được hiện thực hóa. Vì vậy thị trường cần được xác nhận bằng giao dịch trong thời điểm bình thường những phiên tới.