Lợi khuẩn ruột – liệu pháp tiềm năng chữa bệnh Parkinson

Theo nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Cell, một loại vi khuẩn đường ruột thông thường có thể làm chậm, thậm chí đảo ngược, sự tích tụ prôtêin liên quan đến hội chứng liệt rung – bệnh Parkinson.

Phát hiện này mở ra hy vọng có thể chữa khỏi chứng thoái hóa thần kinh tiến triển đang ảnh hưởng hàng triệu người trên thế giới.

Trong não của bệnh nhân Parkinson, prôtêin alpha-synuclein bị hư hại và tích tụ lại, tạo thành những mảng bám độc hại phá hủy các tế bào thần kinh chịu trách nhiệm sản xuất dopamine – một chất dẫn truyền thần kinh kiểm soát khả năng phối hợp cử động. Mất đi tế bào này là nguyên nhân dẫn tới các triệu chứng bệnh bao gồm di chuyển khó khăn, chậm chạp, tay chân bị run và cứng, mất khả năng tự chủ vận động…

Nghiên cứu hệ khuẩn ruột có thể giúp chữa khỏi bệnh Parkinson. Ảnh: Daily Mail

Qua nhiều thập kỷ nghiên cứu, các nhà khoa học đã tìm ra bằng chứng cho thấy bệnh Parkinson có thể bắt nguồn từ ruột, trước khi lan đến não và tạo ra các triệu chứng sinh lý kể trên. Và các vi sinh vật trong ruột được cho là có vai trò nhất định trong quá trình khởi phát bệnh Parkinson, khi 3/4 bệnh nhân Parkinson được ghi nhận có vấn đề về đường tiêu hóa, nhiều nhất là táo bón.

Từ những phát hiện tiền đề trên, nhóm nghiên cứu từ các trường đại học Edinburgh và Dundee ở Anh muốn biết có loại vi khuẩn đường ruột nào có thể ngăn chặn sự tích tụ mảng bám alpha-synuclein gây hại. Họ đã kiểm tra tác động của một số loại men vi sinh (probiotic) phổ biến hiện có đối với prôtêin alpha-synuclein của loài giun tròn, vốn được xem là một mô hình động vật lý tưởng để nghiên cứu bệnh Parkinson. Các chuyên gia đã nuôi những con giun tròn mang gien của người mắc bệnh Parkinson bằng loại men vi sinh có chứa vi khuẩn hình que Bacillus subtilis.

Kết quả cho thấy lợi khuẩn Bacillus subtilis có tác dụng chống lại sự tích tụ alpha-synuclein cũng như loại bỏ một số mảng bám đã hình thành, giúp cải thiện khả năng di chuyển ở giun tròn. Nhóm nghiên cứu lý giải rằng Bacillus subtilis đã ngăn chặn và loại bỏ sự tích tụ của prôtêin alpha-synuclein hư hại bằng cách giải phóng một số chất chuyển hóa và hình thành màng sinh học trong ruột giun, cũng như tái cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

Các chuyên gia nhấn mạnh những phát hiện trên không đồng nghĩa bệnh nhân Parkinson có thể tìm ngay loại vi khuẩn đặc biệt này để chữa trị, bởi nó cần được xác minh trên các hình mẫu động vật khác. Trưởng nhóm nghiên cứu, Tiến sĩ Maria Doitsidou, cho biết: “Kết quả nghiên cứu mở ra cơ hội tìm hiểu cách thức làm thay đổi thành phần vi khuẩn tạo nên hệ vi sinh đường ruột ảnh hưởng đến bệnh Parkinson. Bước tiếp theo là xác minh kết quả này trên chuột, sau đó là các thử nghiệm lâm sàng nhanh trên người, vì loại probiotic được thử nghiệm có sẵn trên thị trường”.

Tiến sĩ Beckie Port, Giám đốc nghiên cứu thuộc Cơ quan nghiên cứu và hỗ trợ bệnh nhân Parkinson Vương quốc Anh – đơn vị tài trợ nghiên cứu, cho biết Parkinson là bệnh lý thần kinh phát triển nhanh nhất trên thế giới và đang ảnh hưởng đến hàng triệu người. “Hiện nay, không có cách nào có thể làm chậm, đảo ngược hoặc bảo vệ ai đó khỏi sự tiến triển của bệnh, nhưng bằng cách tài trợ cho các dự án như thế này, chúng tôi tin rằng ngày đó sẽ đến” – bà Beckie tin tưởng nói.

HOÀNG ĐIỂU

Theo Daily Mail, New Atlas/baocantho