Loại củ chống được nhiều virus gây bệnh mất mùa rớt giá, nông dân Ninh Thuận than lỗ nặng

Vụ tỏi năm nay nhiều nông dân ở Ninh Thuận bị thua lỗ nặng vì sản lượng thấp và giá bán cũng thấp.

Tỏi Ninh Thuận sản lượng giảm trên 50%

Thời điểm cuối tháng Giêng năm 2022, đi trên những rẫy tỏi ở thôn Thái An, xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải (Ninh Thuận) chúng tôi đều nghe những tiếng thở dài của nông dân vì vụ tỏi thất thu, giá tỏi lại bấp bênh, lệ thuộc vào thương lái.

Đang thu hoạch 2 sào tỏi (2.000 mét vuông) của gia đình, ông Phan Hồng ở thôn Thái An, xã Vĩnh Hải buồn rầu chia sẻ: “Mùa tỏi năm nay gia đình tôi coi như mất trắng, chỉ vớt vát lại được vài triệu đồng để đầu tư mua giống cho vụ tỏi năm sau,…”

Do sâu bệnh nên mớ tỏi vừa thu hoạch của gia đình ông Phan Hồng đã vàng cháy, củ nhỏ nên chỉ bán với giá 20.000 – 25.000 đồng/kg. (Ảnh: Đ.C)

Ông Hồng cho biết, nếu như mọi năm 2 sào tỏi của gia đình ông cho sản lượng khoảng 2 tấn tỏi tươi, sau khi trừ hết chi phí cũng thu lời hơn 30 triệu đồng. Thế nhưng năm nay, sản lượng sụt giảm hơn 70%, dự kiến chỉ vào khoảng 7-8 tạ tỏi tươi nhưng củ nhỏ nên bị thương lái chê, mua giá thấp…​

“Năm nay thời tiết thất thường, sâu bệnh nhiều nên cây tỏi không thể phát triển, nhổ lên toàn những củ nhỏ nên bị thương lái ép giá. Số tỏi của gia đình chỉ bán được với giá 20.000 – 25.000 đồng/kg. Sau khi trừ hết chi phí gia đình tôi lỗ nặng. Cũng may còn thu lại được ít tỏi giống để dành cho vụ sau chứ nhiều hộ không những bị lỗ vốn mà còn không có tỏi giống để trồng”, ông Hồng ngậm ngùi.

May mắn hơn hộ ông Hồng, số tỏi đang thu hoạch của gia đình chị Nguyễn Thị Dung cho chất lượng củ to và đều hơn nên giá bán gấp đôi, ở mức 44.000 – 45.000 đồng/kg tỏi tươi nhưng cũng chỉ bằng 50% năm ngoái.

Chục hộ trồng tỏi thì chỉ có 1 – 2 hộ có tỏi đẹp để thu hoạch như gia đình chị Dung nhưng sản lượng thu được cũng chỉ bằng 50% năm ngoái. (Ảnh: Đ.C)

Chị Dung cho biết, dù bán được giá cao hơn so với các hộ khác nhưng sản lượng tỏi của gia đình chị cũng đã sụt giảm hơn 50% so với những vụ trước.

Theo chị Dung, năm trước 1 sào tỏi của gia đình cho thu hoạch 1,2 tấn tỏi tươi nhưng năm nay chỉ còn khoảng 5-6 tạ.

“Sau khi trừ chi phí vụ tỏi năm nay thì gia đình tôi may mắn huề vốn, đó là do vợ chồng tôi không bỏ tiền thuê công, chỉ lấy công làm lời mới được vậy…”, chị Dung tâm sự.

Ông Nguyễn Khắc Phòng, Giám đốc HTX tổng hợp nông nghiệp Thái An cho biết, hiện nay bà con trồng tỏi đang bước vào cao điểm của mùa thu hoạch nhưng sản lượng không như mong muốn, trung bình giảm hơn 50% – 60% so với mọi năm. Nguyên nhân là do thời tiết diễn biến thất thường, mưa nhiều vào đầu vụ khiến tỏi nhiễm bệnh nấm, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng củ tỏi.

Tỏi Ninh Thuận là sản phẩm đặc thù

Tỏi là một trong những sản phẩm đặc thù được tỉnh Ninh Thuận công bố năm 2018, sản phẩm tỏi của Hợp tác xã dịch vụ thu mua nông sản Thanh Hải (huyện Ninh Hải) cũng đã được công nhận sản phẩm OCOP xếp hạng 4 sao.

Sản phẩm tỏi Ninh Thuận cũng đã được Cục sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu tập thể tỏi Phan Rang.

Nông dân phơi tỏi khô sau khi thu hoạch để bảo quản được lâu hơn. (Ảnh: P.Hiếu)

Trước đây diện tích trồng tỏi ở Ninh Thuận thường tập trung ở các địa phương như: Ninh Hải, Thuận Bắc và TP Phan Rang-Tháp Chàm.

Nhưng hiện nay, do người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng cùng với đô thị hóa (đặc biệt ở TP Phan Rang-Tháp Chàm) nên phần lớn diện tích trồng tỏi tập trung nhiều ở huyện Ninh Hải chỉ còn khoảng gần 40ha. Trong đó, nhiều nhất ở xã biển Vĩnh Hải với diện tích hơn 35ha.

Do yếu tố khí hậu vô cùng khắc nghiệt nên tỏi Phan Rang có hương vị cay nồng đặc trưng, giống tỏi Phan Rang có sức chống chịu với khí hậu khắc nghiệt, chứa hàm lượng allicin, glucogen, aliin, fitonxit, các vitamin và các nguyên tố vi có tác dụng tăng cường kháng sinh chống lại virus gây bệnh, ngăn ngừa tất cả các bệnh ung thư, diệt khuẩn, sát trùng, chống viêm nhiễm và làm đẹp.