Lo ngại xét nghiệm sai tại Trung Quốc

He Ximing, một người Vũ Hán, không hiểu tại sao lúc thì xét nghiệm âm tính, lúc lại dương.

He Ximing không phải là bệnh nhân nCoV, theo đánh giá của bác sĩ, dù ông có triệu chứng khó thở, ngạt mũi từ đầu tháng hai. Nhưng giới chức vẫn lo lắng và bắt ông cách ly tại nhà.

Lái buôn rau củ người Vũ Hán này xét nghiệm nCoV ba lần, đều cho kết quả âm tính. Vợ ông cũng không đổ bệnh. Nhưng He không thể rũ bỏ nghi ngờ cứ ám ảnh rằng mình đã nhiễm nCoV và cuối tháng ba, ông tiếp tục đến bệnh viện xét nghiệm lần thứ tư, làm cả xét nghiệm kháng thể. Lần này kết quả dương tính.

“Tôi không thể ngờ được”, người đàn ông 52 tuổi nói, chìa kết quả xét nghiệm dương tính kháng thể nCoV cho phóng viên xem hôm 13/4. Cuối cùng ông đã hiểu tại sao lại cảm thấy mệt mỏi kinh khủng. “Lúc đó tôi tưởng mình sắp chết. Anh không hiểu nó đau đớn thế nào đâu”.

He Ximing, 52 tuổi, người dân Vũ Hán, ra đường hôm 13/4. Ông luôn đeo tấm chắn giọt bắn và khẩu trang mỗi khi ra ngoài. Ảnh: Reuters.

Trường hợp của He không hiếm. Những ca tương tự ở Trung Quốc và nhiều quốc gia khác đang gây lo ngại về tính chính xác của xét nghiệm nhanh nCoV, ngay cả khi các nhà chức coi xét nghiệm nhanh là chìa khóa xử lý khủng hoảng.

Xét nghiệm không đáng tin cậy không chỉ ảnh hưởng tới chiến lược ngăn chặn nCoV mà còn ảnh hưởng tới việc khôi phục kinh tế, cũng như tăng áp lực nới phong tỏa lên chính phủ các nước.

Hơn 2,5 triệu người trên thế giới đã nhiễm nCoV và khoảng 177.000 người tử vong. Vũ Hán, nơi khởi phát nCoV năm ngoái, ghi nhận 50.333 ca nhiễm và 3.869 ca tử vong tính đến 21/4, chiếm phần lớn trong tổng số ca tử vong ở Trung Quốc.

Xét nghiệm axit nucleic từ mẫu dịch ở đường hô hấp trên và dưới để tìm bộ gene virus hiện là cách chính để phát hiện nhanh người nhiễm nCoV. Các chuyên gia cho rằng kiểu xét nghiệm này còn nhiều hạn chế bởi phụ thuộc vị trí và kỹ thuật lấy mẫu, sai sót có thể xảy ra như mẫu quá ít hoặc tăm bông bỏ sót điểm bị virus tấn công.

“Cần phải công nhận những hạn chế của kiểu xét nghiệm này và tiến hành xét nghiệm thêm nếu muốn chắc chắn kết quả âm tính và phải duy trí tái xét nghiệm trong một khoảng thời gian”, Andrew Preston, giảng viên khoa bệnh khuẩn, đại học Bath tại Anh, nói.

Tỷ lệ sai sót trong xét nghiệm axit nucleic vẫn chưa được thống nhất. Hồi tháng hai, khảo sát do y bác sĩ Trung Quốc tiến hành trên 213 bệnh nhân cho thấy tỷ lệ âm tính giả là 30%.

Truyền thông cũng đưa tin về những trường hợp xét nghiệm âm tính nhiều lần nhưng cuối cùng lại dương tính. Hồi tháng hai, một phụ nữ nhập viện vì viêm phổi cho xét nghiệm âm tính với nCoV 4 lần nhưng lần thứ 5 lại dương tính.

Chính quyền Vũ Hán bắt đầu xét nghiệm tìm kháng thể cho người dân. Trung Quốc cũng đang tiến hành điều tra dịch tễ học ở 9 khu vực để xác định tỷ lệ lây nhiễm không triệu chứng và tỷ lệ miễn dịch.

Trở lại với He, ông xét nghiệm lần đầu hôm 1/3 khi ngực đau thắt và không thể thở dù không sốt hay ho. X-quang cho thấy phổi của He có đốm trắng, giống với bệnh nhân nCoV nhưng xét nghiệm axit nucleic lại cho kết quả âm tính, vì thế bệnh viện không cho ông nhập viện.

Để phòng ngừa, ban quản lý khu nhà ở cách ly He 14 ngày. Sau hai lần xét nghiệm âm tính khác, He chuyển sang dùng thuốc đông y và những loại thuốc khác.

Cuối cùng, hôm 28/3, ông làm xét nghiệm axit nucleic lần thứ tư và vẫn cho kết quả âm tính, nhưng lần này làm thêm xét nghiệm tìm kháng thể và có kết quả dương tính.

“Tôi kể cho bác sĩ nghe chuyện của mình, ông ấy bảo tôi ‘quá may vì không chết’”, He nói khi đang ngồi trong căn hộ rải rác đủ loại thuốc.

Vợ ông không có triệu chứng nhiễm nCov dù bà chưa được xét nghiệm. He tin rằng mình miễn dịch với nCoV nhưng vẫn luôn đeo khẩu trang và tấm che giọt bắn mỗi khi ra ngoài.

“Nếu tôi có bất kỳ khả năng nào lây nhiễm cho người khác, tôi sẽ làm hại họ”, ông nói. “Đó là lý do tôi áp dụng những biện pháp phòng ngừa này”.

Hồng Hạnh