Lính Myanmar bị tố dọa bắn người biểu tình trên TikTok

Huyền Lê01:51 05/03/2021

Binh sĩ và cảnh sát vũ trang Myanmar bị cáo buộc sử dụng mạng chia sẻ video TikTok để dọa giết người biểu tình phản đối đảo chính.

Nhóm quyền kỹ thuật số Myanmar ICT for Development (MIDO) hôm nay cho biết họ đã tìm thấy hơn 800 video ủng hộ quân đội với nội dung đe dọa người biểu tình trong bối cảnh đổ máu ngày càng gia tăng, với ít nhất 54 người đã chết từ sau đảo chính, theo Liên Hợp Quốc.

“Đó chỉ là phần nổi của tảng băng trôi”, giám đốc điều hành MIDO Htaike Htaike Aung cho biết.

Một đoạn video trên TikTok từ cuối tháng 2 cho thấy người đàn ông mặc quân phục đang chĩa súng trường tấn công vào camera, nói với người biểu tình: “Tôi sẽ bắn vào mặt các người, tôi sẽ dùng đạn thật. Tôi sẽ tuần tra toàn thành phố tối nay và sẽ bắn bất cứ ai tôi gặp. Nếu muốn trở thành liệt sĩ, tôi sẽ thành toàn cho các người”.

Người biểu tình phản ứng khi bị cảnh sát xịt hơi cay ở thành phố Mandalay hôm 3/3. Ảnh: AFP .

Hiện không thể liên lạc với người đàn ông này hoặc những người mặc quân phục khác xuất hiện trong video, cũng như chưa thể xác minh liệu họ có thuộc lực lượng vũ trang.

Quân đội Myanmar hiện chưa bình luận về thông tin trên.

TikTok là nền tảng mạng xã hội mới nhất chứng kiên sự gia tăng nội dung đe dọa hoặc lời nói thù hằn ở Myanmar. Gã khổng lồ công nghệ Mỹ Facebook hiện cấm tất cả các trang liên quan quân đội Myanmar, và bản thân mạng xã hội này cũng bị cấm ở quốc gia Đông Nam Á.

“Chúng tôi có nguyên tắc cộng đồng rõ ràng không cho phép nội dung kích động bạo lực hoặc thông tin sai lệch gây tổn hại. Vì liên quan đến Myanmar, chúng tôi đã và đang tiếp tục xóa ngay lập tức tất cả nội dung kích động bạo lực hoặc phát tán thông tin sai lệch, đồng thời tích cực theo dõi để xóa bất kỳ nội dung nào vi phạm nguyên tắc của chúng tôi”, TikTok cho biết trong một tuyên bố.

Chính sách của TikTok cấm hiển thị súng, trừ khi trong “môi trường an toàn”. Nhiều video cho thấy những người đàn ông mặc quân phục, đôi khi vung súng, đe dọa làm hại người biểu tình. Một số video đạt hàng chục nghìn lượt xem. Rất nhiều video đã bị gỡ xuống trong tuần này.

Người Myanmar tăng cường tải xuống TikTok sau khi quân đội cấm Facebook tháng trước. Mạng xã hội này hiện thuộc top 20 ứng dụng được tải xuống nhiều nhất ở Myanmar. Các nhà nghiên cứu như Htaike cho rằng quân đội đang cố tăng cường hiện diện trên các nền tảng khác.

Myanmar khó thoát 'ác mộng'

Khi làn sóng biểu tình chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, giới chuyên gia nhận định Myanmar không thể sớm thoát khỏi cơn ác mộng bất ổn hậu đảo chính.

Một tháng sau đảo chính, làn sóng biểu tình vẫn sục sôi khắp đất nước Myanmar để phản đối chính quyền quân sự và đòi thả cố vấn Nhà nước Aung San Suu Kyi cùng nhiều quan chức chính phủ dân sự.

Tiến sĩ Ted Gover, chuyên gia về chính sách đối ngoại và là giám đốc Chương trình Quản trị cho người Mỹ bản địa thuộc Đại học Claremont Graduate ở California, cho rằng quân đội Myanmar tới nay vẫn cố hạn chế sử dụng bạo lực trừ trong một số trường hợp ngoại lệ. Tuy nhiên, ông cảnh báo sự kiềm chế này có thể sẽ không tiếp tục trong thời gian tới và nguy cơ về một "cuộc đàn áp bạo lực" khó có thể loại trừ.

"Chúng ta biết quân đội Myanmar có khả năng này nếu nhìn lại khoảng 3.000 người bị chết trong cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ năm 1988 và hàng chục người khác trong cuộc Cách mạng Nghệ tây năm 2007", ông Ted Gover chia sẻ với VnExpress . "Nếu biểu tình biến thành bạo lực hoặc diễn ra dưới hình thức bạo loạn, quân đội sẽ có thể sử dụng vũ lực để duy trì ổn định".

Người biểu tình che chắn khi đụng độ với cảnh sát ở Yangon, Myanmar, ngày 28/2. Ảnh: Reuters

Cuối tuần qua, quân đội Myanmar đã tăng cường các biện pháp trấn áp biểu tình. Myanmar đã được mô tả "giống như chiến trường" sau khi cảnh sát sử đụng dạn thật, lựu đạn choáng và hơi cay tại một số thành phố, thị trấn. Theo văn phòng nhân quyền Liên Hợp Quốc, ít nhất 18 người thiệt mạng và 30 người bị thương sau các cuộc trấn áp của lực lượng an ninh. Những trường hợp tử vong được cho là do trúng đạn thật khi cảnh sát bắn vào đám đông ở Yangon, Dawei, Mandalay, Myeik, Bago và Pokokku.

Cộng đồng quốc tế đã lên án đảo chính và áp trừng phạt nhắm vào quân đội Myanmar với hy vọng chấm dứt tình trạng bất ổn ở quốc gia Đông Nam Á. Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định các giải pháp này mang lại hiệu quả hạn chế.

"Dù Mỹ đã trừng phạt các tướng lĩnh quân đội Myanmar, các biện pháp này có hiệu quả hạn chế. Một số quốc gia khác như Nhật Bản cũng đang cân nhắc biện pháp trừng phạt. Tuy nhiên, lệnh trừng phạt quốc tế thường liên quan tới việc rút đầu tư từ quốc gia này, có thể khiến người dân địa phương mất việc. Ngoài, ra các biện pháp trừng phạt cần có thời gian để cho thấy hiệu quả", Gover cho hay.

Lucio Blanco Pitlo III, chuyên gia tại Tổ chức Con đường Tiến bộ châu Á - Thái Bình Dương tại Philippines, có chung nhận định này khi cho rằng lệnh trừng phạt đang đẩy Myanmar vào cảnh khó khăn hơn.

"Các lệnh trừng phạt nhắm vào Tatmadaw (quân đội Myanmar) và cộng sự đang được triển khai và có thể mở rộng. Các nhà đầu tư nước nào dưới áp lực từ chính phủ của họ và xã hội dân sự có thể rút hoặc giảm phạm vi hoạt động", Pitlo III nói.

Giới quan sát nhận định cuộc đảo chính hôm 1/2 có thể xô đổ những thành quả từ quá trình đổi mới, cải cách kinh tế, chính trị trong thập kỷ qua của Myanmar. Quốc gia 54 triệu dân bắt đầu mở cửa biên giới cho nhà đầu tư nước ngoài vào năm 2011. Kể từ đó, nền kinh tế tăng trưởng trung bình khoảng 7% mỗi năm, giúp tỷ lệ nghèo đói giảm gần một nửa, từ 48% năm 2005 xuống 25% năm 2017, theo Ngân hàng Thế giới (WB).

Đầu tư trực tiếp nước ngoài cũng tăng mạnh từ 1,4 tỷ USD giai đoạn 2012-2013 đến mức đỉnh điểm 9,5 tỷ USD giai đoạn 2015-2016, theo Tổng cục Đầu tư và Quản lý Doanh nghiệp Myanmar. Trong năm tài khóa trước, tổng đầu tư nước ngoài vào Myanmar là 5,5 tỷ USD. Nhưng giới doanh nghiệp đánh giá cuộc đảo chính sẽ khiến hàng tỷ USD đầu tư nước ngoài vào Myanmar "bốc hơi".

Những số liệu gần đây nhất từ Ngân hàng Thế giới cho thấy nền kinh tế Myanmar sẽ tăng trưởng ở mức khiêm tốn 2% trong năm tài khóa này, trong khi tỷ lệ nghèo đói được dự báo tăng từ 22,4% vào cuối năm 2019 lên 27%.

"Nó sẽ khiến Myanmar thụt lùi hơn nữa so với các nước láng giềng, nhất là khi nhiều quốc gia trong khu vực đang dồn lực phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19", chuyên gia Pitlo III nhận định.

Hàng nghìn người biểu tình ở thành phố Yangon hôm 18/2. Ảnh: NYTimes.

Tiến sĩ Gover cho rằng quân đội Myanmar có một số cách để "né" hậu quả từ lệnh trừng phạt quốc tế. Do nắm nhiều phân khúc khác khác nhau của nền kinh tế, quân đội Myanmar có thể khai thác và "tuồn" tài nguyên sang nước ngoài, thường là Trung Quốc, để đổi lấy tiền mặt.

Một yếu tố khác khiến các lệnh trừng phạt quốc tế giảm hiệu quả là Myanmar nhận được hỗ trợ từ Trung Quốc, theo Gover. "Nhiều thông tin cho biết trong tuần qua, nhiều chuyến bay không đăng ký vận chuyển hàng hóa và người đã qua lại giữa Côn Minh, Trung Quốc và Yangon", Gover cho hay.

Tin đồn Bắc Kinh "ủng hộ hoặc ngầm bật đèn xanh" cho vụ đảo chính Myanmar dấy lên sau khi Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đến thủ đô Naypyidaw tháng 1/2021. Trong chuyến thăm theo kế hoạch này, ông Vương gặp nhiều quan chức Myanmar, trong đó có Thống tướng Min Aung Hlaing, người đang nắm quyền hậu đảo chính.

Ngoài ra, cách Trung Quốc phản ứng với việc quân đội Myanmar bắt bà Suu Kyi hôm 1/2 cũng được cho khác biệt rõ rệt so với phương Tây. Trong khi Mỹ và nhiều nước châu Âu coi đây là hành động bất hợp pháp, thậm chí áp lệnh trừng phạt, Bắc Kinh gọi cuộc chính biến là "sự xáo trộn nội các nghiêm trọng", đồng thời chặn tuyên bố chung lên án sự việc tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.

"Với những gì chúng ta thấy cho tới nay, một trong những kịch bản hậu đảo chính có thể xảy ra là Trung Quốc tái khẳng định ảnh hưởng ở Myanmar, một trong những điều đã mất sau khi quốc gia Đông Nam Á mở cửa với thế giới bên ngoài năm 2010", Gover nhận định.

Người biểu tình đối đầu với lực lượng cảnh sát Myanmar tại Mandalay hôm 20/2. Ảnh: AP.

Ông thêm rằng khi Bắc Kinh gia tăng ảnh hưởng, Mỹ, Anh, châu Âu và Nhật Bản có thể sẽ mất ảnh hưởng với Myanmar trong các lĩnh vực như chính trị, thương mại hay an ninh. "Điều này sẽ gây tổn hại cho nền kinh tế và vị thế địa chính trị của Myanmar", Gover cảnh báo.

Tiến sĩ Gover cho rằng để có thể chấm dứt tình trạng bất ổn hiện nay của Myanmar, một là làn sóng biểu tình tự chấm dứt hoặc quân đội sẽ đàm phán một thỏa thuận nào đó với người biểu tình. Nhưng ở giai đoạn này, Gover nói cả hai khả năng "đều khó có thể xảy ra".

Cảnh sát đụng độ người biểu tình Myanmar hôm 28/2. Video: Guardian .

Trong khi đó, chuyên gia Philippines Pitlo III hy vọng cộng đồng quốc tế tiếp tục duy trì những lời kêu gọi kiềm chế xung đột và tránh bạo lực. Cộng đồng quốc tế, đặc biệt là những quốc gia có tầm ảnh hưởng đối với Naypyidaw, nên sử dụng biện pháp ngoại giao và đòn bẩy để tạo điều kiện cho một giải pháp chính trị đối với cuộc khủng hoảng này. Chuyên gia này thêm rằng ASEAN cũng nên tích cực và thể hiện vai trò của khối để hỗ trợ giải quyết cuộc khủng hoảng của quốc gia thành viên.

Gover cũng hy vọng các thành viên ASEAN có thể sử dụng ngoại giao khéo léo để thuyết phục chính quyền quân sự Myanmar kiềm chế trấn áp bạo lực và giữ lời hứa về tổ chức các cuộc bầu cử công bằng, như cách Indonesia đang làm.

"Rất có thể Myanmar sẽ tôn trọng các yêu cầu từ một nước thành viên của ASEAN, như Indonesia, hơn các quốc gia phương Tây", Gover nói.

Đặc phái viên LHQ kêu gọi không công nhận chính quyền quân sự Myanmar Đặc phái viên LHQ về Myanmar nói sử dụng vũ lực gây chết người là "không thể chấp nhận" và kêu gọi không công nhận chính quyền quân sự Myanmar. "Không có lời biện minh nào cho hành động của quân đội Myanmar. Chúng ta phải tiếp tục kêu gọi đảo ngược tình trạng không thể chấp nhận được này, tận dụng mọi...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Người gốc Việt nổ súng ngăn vụ cướp tiệm vàng ở California01:48

Chân dung nghi phạm 22 tuổi ám sát đồng minh của Tổng thống Mỹ Donald Trump03:08

Phó Tổng thống Mỹ khiêng quan tài của nhà hoạt động bị ám sát01:40

Cục diện Mỹ - Venezuela thêm phức tạp09:47

Cựu quan chức Mỹ cảnh báo sau khi ông Trump ra lệnh bắn tàu từ Venezuela07:57

Hoàng gia bác yêu cầu giải tán quốc hội, Thái Lan chuẩn bị bầu thủ tướng mới09:08

Bồ Đào Nha tuyên bố quốc tang sau thảm kịch tàu điện00:59

Trung Đông chưa yên tiếng súng08:00

Cựu Tổng thống Mỹ Biden phẫu thuật ung thư da09:16

Giải mã dấu hiệu mới về sức mạnh quân sự Trung Quốc08:19

Tổng thống Trump dọa cho Chicago 'biết mùi vị' của Bộ Chiến tranh08:18

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Malaysia truy lùng kẻ tống tiền 10 nghị sĩ bằng video cảnh nóng giả mạo

21:49:27 16/09/2025

Malaysia mở chiến dịch truy lùng những kẻ đứng sau âm mưu tống tiền 10 nghị sĩ bằng video cảnh nóng dựng bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI).

Báo Ukraine: Kiev cách chức 2 chỉ huy tiền tuyến cấp cao vì để mất lãnh thổ

21:34:59 16/09/2025

Theo Ukrainska Pravda, cả hai chỉ huy dường như bị miễn nhiệm cách đây khoảng 1-2 tuần sau khi để mất lãnh thổ trong khu vực do họ phụ trách.

Nga nêu rõ lập trường sau vụ Ba Lan bắn hạ UAV xâm phạm không phận

21:21:40 16/09/2025

Đại sứ Stepanov cũng đề cập đến đề xuất của Nga với Ba Lan về việc ngay lập tức tổ chức các cuộc tham vấn song phương liên quan đến các thông tin về sự cố UAV.

Gần 60 nước Ả rập, Hồi giáo bàn cách kiềm chế Israel sau vụ tập kích Qatar

20:26:12 16/09/2025

Hàng chục quốc gia Hồi giáo và Ả rập đã kêu gọi xem xét lại quan hệ với Israel sau vụ Tel Aviv không kích lãnh đạo Hamas ở Qatar.

Chuyến thăm hiếm hoi của sĩ quan Mỹ tới tập trận chung Nga - Belarus

20:20:21 16/09/2025

Đồng minh chủ chốt của Nga là Belarus đã mời đại diện quân sự Mỹ tham dự cuộc tập trận chung diễn ra ngày 15/9, trong bối cảnh căng thẳng giữa Nga và NATO vẫn chưa hạ nhiệt trong thời gian qua.

Triển vọng quan hệ Mỹ - Ấn sau thượng đỉnh SCO

20:17:08 16/09/2025

Sự thay đổi thứ hai diễn ra ở cấp độ nhận thức, được khuếch đại bởi các cuộc tranh luận trên mạng xã hội. Tổng thống Trump nổi tiếng với việc sử dụng mạng xã hội để giao tiếp trực tiếp, thường bỏ qua các kênh ngoại giao truyền thống.

Thế tiến thoái lưỡng nan về an ninh giữa Mỹ, NATO và Nga ở Bắc Cực

20:14:29 16/09/2025

Mỹ đã công khai coi Bắc Cực là một ưu tiên chiến lược. Trong Đánh giá mối đe dọa thường niên năm 2025, Bắc Cực được đề cập 14 lần, cho thấy tầm quan trọng của khu vực này đối với Washington

Tình báo Ukraine tấn công đơn vị thuỷ quân lục chiến Nga ở Viễn Đông, cách Kiev hơn 8.000km

20:12:01 16/09/2025

Chiến dịch đã tấn công Tiểu đoàn Đổ bộ Đường không Độc lập số 47 thuộc Lữ đoàn Thủy quân Lục chiến Cận vệ 155 của Liên bang Nga, đóng quân gần khu định cư Shchytova ở vùng Primorsky Krai.

NATO gia tăng thử nghiệm vũ khí tại Na Uy, Nga sẵn sàng phản ứng

20:10:21 16/09/2025

Na Uy đang trở thành bãi thử nghiệm vũ khí mới của NATO, Đại sứ quán Nga tại Oslo nói với báo Izvestia (Nga) ngày 16/9. Đại diện ngoại giao cho biết phần lớn vũ khí này được dùng để chống lại Nga.

Khả năng Tổng thống Mỹ D. Trump gặp Tổng thống Ukraine tại New York

20:07:45 16/09/2025

Người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ khẳng định, Tổng thống Trump có thể cùng một lúc tiến hành đàm phán cả với Ukraine và các nước châu Âu, cũng như với Nga.

Cựu quan chức Mỹ ra điều kiện để trở thành Chủ tịch Fed tiếp theo

20:04:42 16/09/2025

Cuộc trao đổi giữa ông Bullard và chính quyền Tổng thống Trump diễn ra trong bối cảnh Nhà Trắng mở rộng phạm vi tìm kiếm ứng viên thay thế ông Powell. Trong khi đó, ông Powell đang bước vào giai đoạn cuối của nhiệm kỳ thứ hai.

WHO ủng hộ dùng thuốc giảm cân điều trị bệnh béo phì

20:02:25 16/09/2025

Đầu tháng này, WHO đã dừng việc thêm các loại thuốc điều trị béo phì vào danh mục thuốc thiết yếu, một danh mục riêng gồm các loại thuốc phải có trong tất cả hệ thống y tế đang hoạt động.