Liệu Covid-19 có chấm dứt khi mùa hè đến?

Khi nhiệt độ tăng, sự lây lan của virus corona mới có chậm lại giống như các virus đường hô hấp khác không?

Một nghiên cứu mới vừa phát hiện ra rằng virus corona mới không lây lan nhanh ở những vùng nóng và ẩm hơn của thế giới như những vùng lạnh.

Mặc dù kết quả phân tích bước đầu này mới được công bố trên Mạng lưới Nghiên cứu Khoa học Xã hội, Mỹ, và vẫn đang được kiểm chứng, nhưng nó cũng cho chúng ta một hi vọng vào những tháng sắp tới, khi mùa hè đến.

Hai nhà nghiên cứu của Viện Công nghệ Massachusetts, Mỹ, là ông Qasim Bukhari và ông Yusuf Jameel đã phân tích các trường hợp Covid-19 trên toàn cầu và thấy rằng 90% các ca nhiễm là ở những nơi có nhiệt độ từ 3 đến 17 độ C và độ ẩm tuyệt đối từ 4 đến 9 g/m3.

Ở những nước có nhiệt độ trung bình trên 180C và độ ẩm tuyệt đối lớn hơn 9 g/m3 thì số ca Covid-19 ít hơn 6% so với toàn cầu.

Điều này chỉ ra rằng có thể sự lây lan virus corona mới không hiệu quả ở những nơi nóng và ẩm nhiều hơn. Đặc biệt là độ ẩm đóng một vai trò quan trọng, bởi vì hầu hết các trường hợp lây nhiễm đã xảy ra ở những nơi có độ ẩm thấp hơn.

Nhưng như thế không có nghĩa là khi mùa hè đến, biện pháp cách ly xã hội sẽ được dỡ bỏ và mọi người lại có thể tụ tập ở những hàng quán, tụ điểm ca nhạc hay những nơi hội hè.

Đối với phần lớn các khu vực ở Bắc Mỹ và châu Âu, độ ẩm không gây bất lợi gì cho virus cho đến tận tháng Sáu, bởi vì khi đó độ ẩm mới có thể tăng lên trên 9 g/m3. Tuy nhiên, với trên 10.000 ca bệnh Covid-19 đã được ghi nhận ở các khu vực có nhiệt độ trung bình là 18 độ C kể từ sau ngày 15/3, thì chỉ có thể thấy vai trò của nhiệt độ cao trong việc giảm tốc độ lây lan virus khi mà mức nhiệt phải tăng lên nhiều hơn thế.

Vì vậy Mỹ và châu Âu sẽ còn phải chịu đựng tình trạng bất lợi về nhiệt độ cho đến tận tháng Bảy và từ nay đến lúc đó cơ hội giảm được sự lây lan virus nhờ các điều kiện môi trường vẫn chỉ là rất ít.

Bác sỹ William Shaffner, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm ở Trường đại học Vanderbilt, Tennessee, Mỹ, cho rằng “không có lý gì để ngay lúc này có thể trông đợi vào việc virus rồi sẽ biến mất khi mùa hè đến, nhưng dù sao chúng ta cũng có một chút hi vọng”.

Sự lây lan của một số virus đường hô hấp, như là các virus cúm, thường gặp khó khăn ở những nơi có nhiệt độ và độ ẩm cao. Hiện vẫn chưa ai biết chính xác vì sao nhiệt độ và độ ẩm lại ảnh hưởng đến virus cúm hoặc các virus theo mùa khác, nhưng có thể giải thích một phần là do khi bạn thở ra, một số virus ở sâu trong họng bay ra theo. Nếu quan sát virus đó dưới kính hiển vi, chúng ta sẽ thấy nó được bọc trong một lớp vỏ ẩm hình cầu, gọi là một giọt virus.

Vào mùa đông, độ ẩm thấp, khối cầu ẩm chứa virus này có xu hướng bay hơi, tức là virus có thể bay lượn trong không khí trong thời gian dài hơn do trọng lực không kéo nó xuống đất, nhưng vào mùa hè, khi bạn thở ra một hạt virus, vỏ bọc hạt virus không bay hơi, như thế nó sẽ nặng hơn và trọng lực kéo nó ra khỏi không khí dễ dàng hơn. Nói cách khác, nó không lơ lửng, bay lượn lâu như vào mùa đông. Dó đó virus ít nhiễm vào người xung quanh hơn – bác sỹ Schaffner giải thích.

Tuy vậy, với tình hình virus corona đang lây lan với tốc độ chóng mặt hiện nay, chúng ta không thể ngồi chờ mùa hè đến. Các biện pháp chủ động và tích cực của con người nhằm ngăn chặn virus vẫn phải được thực hiện ngay.

Phạm Hường