Liên hợp quốc kêu gọi đảm bảo hồi hương bền vững cho người tị nạn Syria

Ngày 23/1, người đứng đầu Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn (UNHCR), ông Filippo Grandi đã kêu gọi đảm bảo việc hồi hương bền vững cho người tị nạn Syria sau khi cựu Tổng thống Bashar al-Assad bị lật đổ.

Người dân Syria trở về quê hương tại cửa khẩu Cilvegozu ở tỉnh Hatay, Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: THX/TTXVN

Phát biểu sau cuộc gặp với tân Tổng thống Liban Joseph Aoun, ông Grandi nhấn mạnh chuyến đi tới Liban lần này nằm trong khuôn khổ chuyến thăm khu vực nhằm tìm hiểu giải pháp tối ưu nhất để hỗ trợ người tị nạn Syria hồi hương. LHQ muốn đảm bảo rằng những cuộc hồi hương này bền vững.

Điều đó đòi hỏi phải cải thiện an ninh, ổn định chính trị cũng như tôn trọng quyền của tất cả các cộng đồng ở Syria và sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế đối với việc phục hồi và tái thiết một đất nước đã bị tàn phá do chìm trong xung đột hơn một thập kỷ.

Quan chức UNHCR cho biết thêm rằng ông cũng sẽ đến thăm Syria để gặp gỡ chính quyền mới và thảo luận khả năng hồi hương thêm nhiều người tị nạn từ các nước láng giềng.

Theo một tuyên bố cùng ngày của Văn phòng Tổng thống Liban, ông Aoun kêu gọi người tị nạn Syria sớm trở về quê hương, đồng thời đề nghị UNHCR bắt đầu tổ chức các đoàn xe hồi hương.

UNHCR cho biết hơn 200.000 người tị nạn Syria đã trở về nhà kể từ khi chính quyền của ông Assad sụp đổ vào đầu tháng 12. Theo chính quyền Liban, đất nước này là nơi tiếp nhận gần 2 triệu người Syria – trong đó có khoảng 800.000 người đã đăng ký với UNHCR – khiến đây trở thành nơi có số lượng người tị nạn bình quân đầu người cao nhất thế giới.

*Trong diễn biến liên quan cùng ngày, Văn phòng điều phối các vấn đề nhân đạo của LHQ (OCHA) bày tỏ lo ngại về tình hình bất ổn do những báo cáo liên tục về các vụ pháo kích và nhiều sự cố khác ảnh hưởng đến khu vực Đông Bắc Syria, trong đó có tỉnh Al-Hasakeh cũng như khu vực gần Đậ.p Tishreen trên sông Euphrates ở phía Bắc tỉnh Aleppo. OCHA cũng đề cập hàng loạt thách thức kinh tế bao gồm giá cả tăng cao trên toàn quốc và thiếu các dịch vụ ngân hàng khu vực, hạn chế các chương trình hỗ trợ tiề.n mặt và làm gián đoạn sinh kế của người dân cũng như các hoạt động nhân đạo.

Do chi phí nhiên liệu và vận chuyển cao, các đối tác nhân đạo báo cáo rằng hầu hết các nhóm lưu động của họ vẫn ở các khu vực thành thị, khiến các vùng nông thôn và vùng sâu vùng xa không có các dịch vụ như tư vấn và hỗ trợ tâm lý xã hội.

Tại Damascus, chi phí vận chuyển cao đang dẫn đến tình trạng thiếu hụt đáng kể giáo viên và nhân viên giáo dục.

Giá nhiên liệu sưởi ấm đã tăng từ 50-80% ở một số khu vực, chủ yếu là ở phía Tây Bắc tỉnh Idlib, nơi có 1,5 triệu người sống trong các trại tiếp nhận người di tản. Những người sống trong lều trại có ít cơ hội được sưởi ấm, khiến mùa Đông năm nay trở nên đặc biệt khó khăn.

* Cũng trong ngày 23/1, hãng hàng không quốc gia Turkish Airlines của Thổ Nhĩ Kỳ, đã nối lại các chuyến bay thẳng đến thủ đô Damascus của Syria, chấm dứt gần 13 năm gián đoạn sau chuyến bay hôm 31/3/2012.

Theo bài đăng trên mạng xã hội X, hãng này sẽ khai thác 3 chuyến bay hằng tuần từ Istanbul đến Damascus. Hành khách hiện đã có thể đặt vé.

Động thái trên diễn ra trong bối cảnh khu vực đang thúc đẩy bình thường hóa quan hệ với Chính phủ mới tại Syria, quốc gia vốn phải đối mặt với sự cô lập quốc tế kể từ khi xung đột nổ ra ở nước này vào năm 2011. Vào ngày 14/12 vừa qua, Thổ Nhĩ Kỳ đã mở lại đại sứ quán tại Damascus.