Liên hợp quốc có biện pháp ‘đột phá’ ngăn thảm họa tràn dầu tại Yemen

Các quan chức cho biết Liên hợp quốc (LHQ) đã đưa ra một quyết định quan trọng nhằm ngăn chặn nguy cơ thảm họa dầu loang từ một tàu chở dầu bị bỏ không nhiều năm nay ở ngoài khơi Yemen.

Tàu FSO Safer mắc kẹt ngoài khơi cảng Ras Isa, Yemen, ngày 19/7/2020. Ảnh (chụp từ vệ tinh bởi Maxar Technologies): AFP/TTXVN

Theo đó, Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) ngày 9/3 cho biết đã ký hợp đồng mua một tàu chở dầu của công ty chở dầu Euronav. Tàu này sẽ đến Yemen để hút dầu từ tàu FSO Safer. Con tàu 47 tuổi này đã không được sử dụng kể từ khi bùng phát xung đột tại Yemen năm 2014 và bị bỏ ngoài khơi cảng Hodeida. Cảng này hiện do lực lượng Houthi kiểm soát và là một cửa ngõ quan trọng cho các tàu hàng ra vào quốc gia hiện phụ thuộc nhiều vào viện trợ khẩn cấp của quốc tế.

Tổng giám đốc UNDP Achim Steiner cho biết thỏa thuận trên là “một đột phá lớn”. Phát biểu trước báo giới tại trụ sở LHQ, ông Steiner khẳng định: “Nỗ lực này sẽ giúp tránh được nguy cơ xảy ra một thảm họa môi trường và nhân đạo trên quy mô lớn”. Theo ông, tàu của Euronav sẽ lên đường trong tháng tới, sau thời gian bảo dưỡng định kỳ tại Trung Quốc. Ông bày tỏ hy vọng nếu mọi việc diễn ra đúng kế hoạch, hoạt động chuyển dầu từ tàu FSO Safer sang tàu Euronav sẽ bắt đầu từ đầu tháng 5 tới”.

Các quan chức của LHQ từng bày tỏ lo ngại nguy cơ vỡ tàu FSO Safer khiến dầu tràn ra biển và sẽ tốn khoảng 20 tỷ USD để làm sạch.

Theo LHQ, tàu FSO Safer chứa 1,1 triệu thùng dầu, nhiều gấp 4 lần lượng dầu từng bị tràn trong thảm họa tàu Exxon Valdez năm 1989, một trong những thảm họa môi trường tồi tệ nhất thế giới. Một thảm họa sinh thái có thể cản trở hoạt động qua eo biển Bab al-Mandab giữa châu Phi và bán đảo Arab, ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế thế giới vì làm đình trệ hoạt động ở kênh đào Suez.

Nhiều năm qua, LHQ đã tìm giải pháp cho vấn đề này và đã kêu gọi tài trợ hoặc cho thuê một tàu chở dầu. Cuối cùng, LHQ đã quyết định mua tàu, cho rằng đây là phương án khả thi duy nhất, dù giá tàu đã tăng trong năm ngoái do xung đột tại Ukraine.

Hoạt động cứu hộ ước tính tốn 129 triệu USD, trong đó LHQ đã nhận được 75 triệu USD và thêm 20 triệu USD đã được cam kết. Ông Steiner cảnh báo LHQ có thể ngừng hoạt động cứu hộ này nếu không đủ tài trợ.

Mỹ đã đóng góp 10 triệu USD cho hoạt động trên và kêu gọi các nước khác cũng như các nhà tài trợ tư nhân hỗ trợ để LHQ hoàn tất chiến dịch cứu hộ khẩn cấp càng nhanh càng tốt.

Ông Steiner nhấn mạnh kế hoạch trên “rất nhiều rủi ro” và vượt quá các hoạt động thông thường của UNDP. Ông cho biết thêm hiện LHQ vẫn đang cân nhắc nơi để chuyển lượng dầu nói trên.