Liên hợp quốc cảnh báo hoạt động nhân đạo tại Gaza đang xấu đi

Ngày 7/12, Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) phụ trách điều phối các vấn đề nhân đạo và cứu trợ khẩn cấp, ông Martin Griffiths nhận định chương trình nhân đạo hiện nay tại Dải Gaza đã hoạt động không còn hiệu quả.

Người dân Palestine sơ tán tránh chiến sự tại thành phố Khan Younis, phía Nam Dải Gaza ngày 1/12/2023. Ảnh: THX/TTXVN

Phát biểu tại cuộc họp báo ở Geneva (Thụy Sĩ), ông Griffiths bày tỏ quan ngại khi các cuộc tấn công quân sự liên tiếp đã phá hủy các vùng an toàn từng được thiết lập, cản trở các hoạt động nhân đạo. Ông đã nhấn mạnh đến những khó khăn trong việc lên kế hoạch và triển khai vận chuyển hàng nhân đạo hiện nay. Tình trạng thiếu an toàn có thể làm gián đoạn hoạt động của các đoàn cứu trợ và khiến họ đối mặt với nguy cơ bị tấn công. Áp lực đang gia tăng đối với 2 triệu người dân tại Gaza khi họ buộc phải di dời xa hơn về phía Nam mà không có khu vực nào thực sự an toàn, đồng thời đối mặt với tương lai tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Ông Griffiths cho rằng việc Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres kích hoạt điều 99 của Hiến chương LHQ vào ngày 6/12 vừa qua, cho thấy những diễn biến tại Gaza đang là mối đe dọa khẩn cấp đối với hòa bình và an ninh quốc tế. Tuy nhiên, quan chức này tiết lộ đại diện của Ai Cập, Mỹ, LHQ và Israel đang thảo luận về vấn đề mở cửa khẩu Kerem Shalom. Ông đánh giá đây là dấu hiệu cho thấy cửa khẩu này sẽ sớm được mở. Nếu điều này thành hiện thực, đây sẽ là bước tiến lớn giúp hoạt động nhân đạo có thể đến với vùng lãnh thổ của Palestine.

Trong khi đó, Đại tá Elad Goren, quan chức của COGA – cơ quan của Israel phụ trách điều phối vấn đề dân thường với Palestine, cũng xác nhận trong những ngày tới, Israel sẽ mở cửa khẩu Kerem Shalom để tiến hành kiểm tra.

Cửa khẩu Rafah ở khu vực biên giới với Ai Cập hiện chỉ được thiết kể để người dân qua lại, chứ không phải xe tải. Trong khi đó, 60% hàng hóa chuyên chở bằng xe tải vào Gaza trước khi xung đột nổ ra vào ngày 7/10 là đi qua cửa khẩu Kerem Shalom. Cửa khẩu này nằm ở biên giới phía Nam Dải Gaza với Israel và Ai Cập, cả hai nước này đều đang để ngỏ khả năng khôi phục lại hoạt động của tuyến đường.

Theo Cơ quan LHQ về người tị nạn Palestine, ước tính có 1,9 triệu người tại Gaza (tương đương 85% dân số) đã phải rời bỏ nhà cửa đi lánh nạn. Họ đang phải đối mặt với tình trạng thiếu nhu yếu phẩm như lương thực, nước sạch, dịch vụ chăm sóc sức khỏe, vệ sinh. Một cuộc khảo sát do Chương trình Lương thực thế giới của LHQ thực hiện cho thấy hiện có 83-97% hộ gia đình không có thực phẩm phù hợp. Tại một số khu vực, có tới 90% hộ gia đình chịu cảnh không lương thực trong cả ngày, một số hộ đã phải chấp nhận tình cảnh này suốt 10 ngày trong tháng vừa qua.

Nhà Trắng cho biết cũng trong ngày 7/12, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ dân thường tại Gaza và cho phép thêm hàng cứu trợ vào khu vực này.

Trong cuộc điện đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, Tổng thống Biden đã kêu gọi thiết lập hành lang nhân đạo để người dân có thể di chuyển an toàn giữa các điểm nóng về chiến sự. Ông cũng hoan nghênh việc Israel cho phép thêm nhiên liệu vào Gaza sau khi lệnh ngừng bắn chấm dứt, đồng thời nhấn mạnh tính cấp thiết của việc tăng thêm viện trợ cho tất cả người dân trong khu vực.

Trong cuộc điện đàm riêng rẽ với Quốc vương Jordan Abdullah II, Tổng thống Biden cho rằng cần duy trì các nỗ lực để khôi phục lệnh ngừng bắn. Hai nhà lãnh đạo cũng nhất trí hướng tới hòa bình lâu dài và bền vững tại Trung Đông, bao gồm việc thiết lập nhà nước Palestine.