LHQ và Ukraine kêu gọi gia hạn thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen
Ngày 8/3, Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã kêu gọi gia hạn Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen, trong đó cho phép Kiev xuất khẩu ngũ cốc qua các cảng ở Biển Đen.
Tàu chở ngũ cốc của Ukraine di chuyển tại Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 7/8/2022. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Phát biểu sau cuộc hội đàm với ông Guterres ở Kiev, Tổng thống Zelensky nêu rõ Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen là thỏa thuận cần thiết cho thế giới.
Về phần mình, ông Guterres nhấn mạnh tầm quan trọng của thỏa thuận này đối với an ninh lương thực và giá lương thực toàn cầu. Phát biểu với báo giới, ông Guterres khẳng định tầm quan trọng của việc tiếp tục triển khai Sáng kiến ngũ cốc ở Biển Đen sau ngày 18/3 tới và nỗ lực tạo điều kiện tốt nhất cho phép sử dụng cơ sở hạ tầng xuất khẩu qua Biển Đen phù hợp với các mục tiêu của thỏa thuận này.
Thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen được Nga và Ukraine ký riêng rẽ với LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 7/2022 tại thành phố Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm giải quyết vấn đề cung cấp lương thực và phân bón ra thị trường toàn cầu. Thỏa thuận này đã được gia hạn 120 ngày vào tháng 11/2022 và sẽ hết hạn vào ngày 18/3 tới nếu không tiếp tục được kéo dài.
Gần đây, Nga đã đưa ra tín hiệu không hài lòng với một số khía cạnh của thỏa thuận và yêu cầu gỡ bỏ các biện pháp trừng phạt ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu nông sản của nước này.
Đầu tháng 3 này, Nga thông báo sẽ chỉ nhất trí gia hạn thỏa thuận ngũ cốc nếu lợi ích của các nhà sản xuất nông nghiệp nước này được tính đến. Ngoại trưởng Sergei Lavrov cũng cho biết xuất khẩu nông sản của Nga vẫn bị cản trở trong khi các lô phân bón miễn phí của nước này, trong đó có lô dành cho châu Phi, cũng bị phong tỏa tại các cảng ở châu Âu. Tuy nhiên, đại diện Liên minh châu Âu (EU) đã phủ nhận điều này.
Đã có 27 tàu chở ngũ cốc rời Ukraine qua các cảng ở Biển Đen
Ngày 20/8, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết thêm 2 tàu chở ngũ cốc đã rời cảng Chornomorsk của Ukraine, Như vậy, đã có tổng cộng 27 tàu chở ngũ cốc khởi hành từ các cảng của Ukraine ở Biển Đen trong khuôn khổ thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc được Ukraine và Nga ký hồi tháng 7 vừa qua dưới sự trung gian của Liên hợp quốc (LHQ) và Thổ Nhĩ Kỳ.
Tàu Razoni mang cờ Sierra Leone chở ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine đến eo biển Bosphorus ở phía bắc Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 2/8/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Trung tâm điều phối chung (JCC) được thành lập tại Istanbul, trong đó có các đại diện của Nga, Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ, thông báo 2 tàu Zumrut Ana và MV Ocean S lần lượt chở 6.300 tấn dầu hướng dương và 25.000 tấn ngũ cốc được cấp phép rời cảng của Ukraine ngày 20/8.
Trong khi đó, Cơ quan cảng biển Ukraine cho biết số hàng thực phẩm gồm khoảng 66.500 tấn ngũ cốc, ngô và dầu hướng dương đã bắt đầu được bốc xếp lên 7 tàu tại 3 cảng biển của Ukraine để chuyển tới khách hàng. Tại cảng Chornomorsk đã có 3 tàu gồm Andan Toplak, Filyoz và Maranta neo đậu để chuẩn bị nhận lương thực. Tại cảng Odesa, hàng hóa bắt đầu được bốc xếp lên các tàu Ganosaya và Kubrosli Y, trong khi các tàu Mohamad Y và Foyle đang chờ tại cảng Pivdennyi cho chuyến hàng mới. Cơ quan cảng biển Ukraine cho biết thêm số thực phẩm xuất xứ Ukraine sẽ được vận chuyển đến Pháp, Sudan, Thổ Nhĩ Kỳ và Hà Lan.
Theo Bộ trưởng Hạ tầng cơ sở Ukraine Oleksandr Kubrakov, sẽ có thêm 10 tàu chở ngũ cốc chuẩn bị rời các cảng của Ukraine trên Biển Đen gồm Odessa, Chornomorsk và Pivdennyi. Ngoài ra, hơn 40 tàu khác đang xin cấp phép vận chuyển hàng đến các cảng của Ukraine.
Liên quan vấn đề trên, Giám đốc Chương trình lương thực thế giới (WFP) David Beasley cho biết Mỹ đang đẩy nhanh việc mua khoảng 150.00 tấn ngũ cốc của Ukraine trong vài tuần tới cho một chuyến hàng viện trợ xuất phát từ các cảng của Ukraine. Theo ông Beasley, phía Mỹ chưa xác nhận đích đến của số ngũ cốc trên và các cuộc thảo luận vẫn đang diễn ra.
Chuyến hàng trên là một trong số chuyến lương thực mà WFP đang kỳ vọng để viện trợ lương thực trong cuộc chiến chống nạn đói. Ước tính, lượng ngũ cốc trong chuyến hàng này gấp hơn 6 lần lượng ngũ cốc trong chuyến hàng đầu tiên do WFP sắp xếp từ Ukraine. Hiện chuyến tàu đầu tiên này đang chở ngũ cốc tới hỗ trợ người dân ở vùng Sừng châu Phi có nguy cơ bị đói.
Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen có thể được thảo luận ở cấp cao nhất giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ Theo hãng tin Sputnik, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ có thể thảo luận Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, còn được biết đến là thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen, trong các cuộc đàm phán ở cấp cao nhất trong tương lai gần. Tàu chở ngũ cốc di chuyển dọc Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 3/8/2022....