LHQ lên tiếng trước tương lai mong manh của thỏa thuận ngũ cốc

An Nhiên23:13 08/07/2023

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc (LHQ) Antonio Guterres kêu gọi các bên tiếp tục duy trì các thỏa thuận cho phép xuất khẩu thực phẩm và phân bón từ Nga và Ukraine, nhằm hỗ trợ an ninh lương thực toàn cầu.

Trong thông báo do người phát ngôn của Tổng thư ký công bố hôm 7/7 (giờ địa phương), Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres đã nhắc lại “tầm quan trọng của việc thực hiện đầy đủ và liên tục” các thỏa thuận được ký kết vào tháng 7 năm ngoái tại Istanbul, được gọi là Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.

“Tổng thư ký kêu gọi tất cả các bên liên quan ưu tiên an ninh lương thực toàn cầu”, ông Farhan Haq, người phát ngôn của Tổng thư ký LHQ cho biết.

Tháng 7/2022, Liên hợp quốc (LHQ) và Thổ Nhĩ Kỳ đã đứng ra làm trung gian cho thỏa thuận ngũ cốc mang tên Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen nhằm giúp giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu ngày càng trầm trọng do tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine – các nước xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu thế giới.

Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen đứng trước nguy cơ không được gia hạn. Ảnh: Reuters

Theo đó, Nga và Ukraine đã ký riêng rẽ với Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ về Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, cho phép xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine và các loại nông sản khác qua các cảng ở vùng biển này.

Nga vẫn đang cân nhắc việc có tiếp tục là một phần của thỏa thuận hay không, sau thời hạn chót 17/7. Trước đó, vào tháng 5, Nga đã đồng ý gia hạn thỏa thuận thêm 60 ngày và LHQ đang dẫn đầu các cuộc đàm phán để đảm bảo sự tiếp tục của thỏa thuận này.

Tổng Thư ký LHQ đồng thời nhấn mạnh rằng những thỏa thuận này là một minh chứng cực kỳ hiếm hoi về những gì thế giới có thể làm cùng nhau khi đối diện thách thức lớn của thời đại.

Theo Reuters, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã thảo luận về thỏa thuận này với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan tại cuộc gặp ở Istanbul cùng ngày.

“Chúng tôi đang xem xét thời gian có thể gia hạn sau ngày 17/7. Chúng tôi hy vọng rằng thỏa thuận sẽ được gia hạn ít nhất ba tháng một lần, chứ không phải hai tháng một lần. Chúng tôi sẽ nỗ lực thực hiện vấn đề này và cố gắng tăng việc gia hạn lên hai năm”, ông Erdogan nói trong cuộc họp báo chung với ông Zelensky.

Trước đó, hôm 5/7, người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết: “Cho đến nay có những phần trong thỏa thuận đề cập đến các cam kết đối với xuất khẩu của Nga vẫn không được thực hiện. Do đó, hiện không có cơ sở để gia hạn thỏa thuận này”.

Quan chức trên cho biết Nga chưa chính thức thông báo về quyết định đối với thỏa thuận và sẽ “đưa ra vào thời điểm thích hợp”

Video đang HOT

Xung đột Nga - Ukraine đã tác động và làm bộc lộ những vấn đề gì ở châu Á trong năm 2022

Ukraine có thể cách xa châu Á nửa vòng Trái đất, nhưng cuộc xung đột ở đây đã tác động mạnh đến khu vực này theo rất nhiều cách, đồng thời làm lộ rõ sự phụ thuộc và tính dễ bị tổn thương của một số quốc gia châu Á.

Tác động tới quan hệ với Nga

Theo tờ Nikkei Asia, sau khi Nga bị phương Tây trừng phạt vì chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, quan hệ giữa Nga và một số quốc gia châu Á đã thay đổi. Trong khi Nga rời xa các nước áp đặt trừng phạt mình như Nhật Bản, Singapore thì nước này đã thắt chặt quan hệ hơn với một số quốc gia châu Á.

Trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Myanmar là thành viên duy nhất công khai bày tỏ ủng hộ chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga. Một doanh nhân Myanmar nói với tờ Nikkei Asia tại một diễn đàn ở Naypyitaw: Ngày càng có nhiều người Nga quan tâm đến giao dịch với Myanmar, trong đó có cả các doanh nghiệp nhỏ, đặc biệt kể từ khi các biện pháp trừng phạt của phương Tây đã làm tăng chi phí thương mại quốc tế.

Diễn đàn nói trên ở Myanmar trùng hợp với chuyến thăm của ông Maxim Reshetnikov, Bộ trưởng Phát triển Kinh tế Nga. 100 công ty Nga và 200 công ty Myanmar đã tham gia diễn đàn và thảo luận về hợp tác trong các lĩnh vực gồm sản xuất, năng lượng, du lịch và tài chính.

Với Thái Lan, quốc gia này không tham gia trừng phạt Nga, kêu gọi hòa bình, đồng thời cố gắng khôi phục các liên kết kinh tế.

Trước COVID-19, Nga là nguồn khách du lịch lớn thứ tư của Thái Lan, khi đón tới 1,48 triệu du khách Nga vào năm 2019 nhờ thị thực 30 ngày miễn phí. Vào tháng 10, hãng hàng không Nga Aeroflot đã nối lại các dịch vụ đến đảo Phuket ở miền Nam Thái Lan. Trên 44.000 người Nga đã vào Thái Lan trong tháng đó, nhiều hơn cả khách từ Australia hoặc Nhật Bản.

Về phần mình, Ấn Độ đã tránh lên án Nga một cách rõ ràng. Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã trực tiếp nói với Tổng thống Nga Vladimir Putin rằng đây không phải là thời đại của chiến tranh và đã nhiều lần kêu gọi đối thoại. Tuy nhiên, Ấn Độ cũng đã được hưởng lợi khi có thể mua dầu thô giảm giá của Nga.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi (trái) và Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: TASS

Lượng nhập khẩu dầu từ Nga vào Ấn Độ đã tăng vọt sau xung đột ở Ukraine, bất chấp chỉ trích của các nước châu Âu.

Theo sau Ấn Độ, gần đây có thông tin cho rằng quốc gia đang gặp khó khăn về tài chính là Pakistan sẽ mua tới 4,3 triệu tấn dầu giảm giá của Nga bắt đầu từ năm tới. Dù không có đường ống nhưng giá chiết khấu sẽ giúp bù đắp đáng kể chi phí vận chuyển dầu từ Nga sang Pakistan. Sri Lanka cũng đang đi theo con đường tương tự.

Trung Quốc cũng đã mua khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Nga ở mức kỷ lục vào tháng 11, trong khi lượng nhập khẩu dầu và than cũng tăng mạnh.

Mặc dù tổng lượng nhập khẩu LNG của Trung Quốc giảm 5,4%, nhưng lượng mua mặt hàng năng lượng này từ Nga trong tháng 11 đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 852.000 tấn với giá trị 815,6 triệu USD.

Nga đã trở thành nhà cung cấp khí đốt tự nhiên lớn thứ hai của Trung Quốc, sau Turkmenistan, với lượng giao hàng tăng 177%, đạt 3,5 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm.

Nga đã tăng cường xuất khẩu dầu cho Trung Quốc, tăng 17% trong tháng 11 so với năm trước lên 7,81 triệu tấn, lượng cao nhất kể từ tháng 8, vượt qua Saudi Arabia trở thành nhà cung cấp dầu hàng đầu của nước này. Theo báo cáo, xuất khẩu dầu thô của Nga sang Trung Quốc trong 11 tháng đầu năm tăng 10,2%, đạt 79,78 triệu tấn. Về giá trị, nguồn cung dầu của Nga cho Trung Quốc trong giai đoạn trên đạt 54,49 tỷ USD - tăng 50% so với năm ngoái.

Bên cạnh đó, lượng than nhập khẩu từ Nga, gồm cả than nâu, tăng 41% lên 7,2 triệu tấn. Nguồn cung than luyện cốc cho ngành thép cũng tăng gấp đôi so với năm ngoái, lên tới 2,1 triệu tấn, nhưng thấp hơn mức kỷ lục hồi tháng 9.

Gây lạm phát, mất an ninh lương thực

Xung đột ở Ukraine đã gây ra lạm phát và mất an ninh lương thực ở toàn thế giới, trong đó có châu Á. Các quốc gia Nam Á kể trên là một số quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Người dân mua hàng hóa ở Ấn Độ. Ảnh: AFP/TTXVN

Trước cuộc xung đột, Nga là nước xuất khẩu phân bón lớn nhất thế giới, trong khi Ukraine là một hành lang xuất khẩu quan trọng. Vì xung đột, Chỉ số Giá Phân bón của Ngân hàng Thế giới đã tăng vọt lên mức kỷ lục 254,96 trong tháng 4 so với 196,44 trong tháng 2. Kể từ đó, chỉ số này đã giảm xuống còn khoảng 200, nhưng xu hướng chung là không giúp ích nhiều cho các quốc gia đang gặp khó khăn như Sri Lanka.

Giá phân bón đã tăng cao hơn kể từ tháng 9/2019, khi chỉ số này chỉ ở mức 77,84. Trung Quốc hạn chế xuất khẩu phân bón vào năm 2021 để bảo vệ an ninh lương thực.

Giá lúa mì toàn cầu cũng tăng do phản ứng với cuộc xung đột vì Ukraine và Nga cùng nhau chiếm khoảng 30% lượng xuất khẩu lúa mì.

Ấn Độ, nhà sản xuất lớn thứ hai thế giới sau Trung Quốc, đã đột ngột cấm xuất khẩu ngũ cốc vào tháng 5 để kiểm soát giá cả tăng vọt và củng cố nguồn cung trong nước. Hồi tháng 9, là nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, Ấn Độ cũng hạn chế xuất khẩu một số loại gạo, dù đang điều chỉnh chính sách.

Lạm phát đã ở mức kỷ lục trên toàn cầu trong cả năm 2022 và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự đoán lạm phát sẽ đạt 8,8% hàng năm trong tháng này. Trong 10 tháng liên tiếp trong năm nay, lạm phát bán lẻ của Ấn Độ vẫn duy trì ở trên mức cho phép là 2-6% của ngân hàng trung ương. Vào tháng 11, lạm phát ở Ấn Độ cuối cùng đã giảm xuống còn 5,88%, chủ yếu là do giá lương thực cuối cùng đã giảm xuống.

Xung đột làm lộ rõ sự phụ thuộc và tính dễ bị tổn thương ở châu Á

Cuộc xung đột đã làm lộ rõ sự phụ thuộc và tính dễ bị tổn thương của một số quốc gia châu Á.

Lệnh cấm tạm thời của Indonesia vào đầu năm nay đối với xuất khẩu dầu cọ đã khiến Ấn Độ lo ngại vì nước này mua một nửa dầu cọ Indonesia để đáp ứng nhu cầu. Động thái của Indonesia diễn ra vào thời điểm dầu hướng dương - mặt hàng mà Ấn Độ và nhiều nước chủ yếu nhập khẩu từ Ukraine - đang chịu áp lực.

Công nhân thu hoạch dầu cọ tại Pelalawan, tỉnh Riau, Indonesia. Ảnh: AFP/TTXVN

Trong khi đó, Indonesia là nhà nhập khẩu lúa mì lớn thứ hai thế giới của Ukraine và đã phải tìm kiếm các sản phẩm thay thế đắt tiền hơn để sản xuất mì, bánh mì và bột mì.

Nhật Bản là nước nghèo tài nguyên, phụ thuộc vào nhiên liệu nhập khẩu để đáp ứng gần 90% nhu cầu và xung đột ở Ukraine đã làm tăng rủi ro năng lượng, đồng thời khiến nước này phải ra một số quyết định khó khăn.

Một quyết định liên quan đến Sakhalin-2, một dự án dầu khí ở Viễn Đông của Nga. Trong khi nhiều công ty quốc tế đã ngừng kinh doanh ở Nga, gồm đối tác Shell của Sakhalin-2, thì các công ty thương mại Nhật Bản Mitsui và Mitsubishi vào tháng 8 đã báo hiệu rằng họ có ý định tiếp tục tham gia dự án dưới sự điều hành của một công ty mới, Sakhalin Energy. Cổ phần của họ đã được Nga chấp thuận vào ngày 31/8.

Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản Yasutoshi Nishimura cho biết thỏa thuận này có ý nghĩa to lớn đối với an ninh năng lượng quốc gia. Nhật Bản nhận được khoảng 60% sản lượng của Sakhalin-2, chiếm khoảng 10% tổng lượng khí tự nhiên hóa lỏng nhập khẩu của nước này.

Vào tháng 11, Nhật Bản cũng đã chọn giữ lại cổ phần của mình trong Sakhalin-1, một dự án dầu mỏ trong khu vực mà ExxonMobil đã rút khỏi.

Mặc dù vậy, những lo ngại về tính ổn định của nguồn cung, chi phí nhập khẩu cao và các ưu tiên khử cacbon đã khiến Nhật Bản có rất ít lựa chọn và quay lại với năng lượng hạt nhân.

Hơn 1/4 sản lượng điện của Nhật Bản là điện hạt nhân vào năm 2010, nhưng tỷ lệ này đã giảm xuống còn 13,4% vào năm 2020 sau thảm họa hạt nhân Fukushima. Vào ngày 3/10, Thủ tướng Fumio Kishida nói với quốc hội rằng để đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng ổn định, Nhật Bản sẽ giải quyết vấn đề năng lượng hạt nhân trong bối cảnh khủng hoảng năng lượng.

Tuần trước, Nhật Bản đã đề ra chính sách năng lượng mới trong đó điện hạt nhân đóng vai trò lâu dài. Tuy nhiên, trong số 33 lò phản ứng hiện có, chỉ có 10 lò được phép hoạt động.

Nga bắt đầu dừng tham gia thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen, cam kết tiếp tục đối thoại Ngày 30/10, Trung tâm điều phối chung (JCC) việc thực hiện thỏa thuận ngũ cốc trên Biển Đen thông báo Nga đã tạm dừng tham gia vào hoạt động của nhóm này nhưng cam kết tiếp tục đối thoại cùng các phái đoàn của Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ về các vấn đề liên quan. Tàu chở ngũ cốc của Ukraine...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Trung Quốc tung chatbot đấu ChatGPT, cổ phiếu Phố Wall chao đảo bốc hơi 1.000 tỉ14:53

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine09:59

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO01:49

Ông Trump nói muốn gặp ông Putin ngay lập tức08:46

Tàu vận tải Nga cập cảng Syria, chuẩn bị cho cuộc rút quân09:12

Căn cứ hải quân ngầm ở độ sâu 500 m của Iran08:37

"Hỏa thần nhiệt áp" Nga ra đòn, nhằm thẳng cứ điểm Ukraine ở Kursk08:59

Tổng thống Trump lên tiếng về 'thảm kịch' hàng không ở thủ đô Washington DC10:41

Trung Quốc thông báo điện đàm ông Tập-ông Trump, TikTok không qua ải Tòa Tối cao Mỹ09:17

Hàng loạt diễn biến trước lễ nhậm chức của ông Trump09:58

Bức điện tín hé lộ nỗi lo của Đức về ông Trump08:02

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Máy bay rơi gần trung tâm thương mại ở Mỹ, nhiều người thương vong

16:28:16 01/02/2025

Văn phòng Quản lý Khẩn cấp Philadelphia xác nhận trên mạng xã hội rằng đã xảy ra một sự cố nghiêm trọng trong khu vực được báo cáo, nhưng không cung cấp thêm chi tiết nào khác.

Mỹ: Hạn chế trực thăng tại Washington sau vụ va chạm máy bay

16:25:04 01/02/2025

FAA cấm hầu hết các loại trực thăng bay trên một số tuyến đường gần sân bay và chỉ cho phép trực thăng cảnh sát, trực thăng y tế, trực thăng phòng không và trực thăng vận tải tổng thống bay trong khu vực giữa sân bay và các cây cầu gần ...

Hạ thủy tàu buồm chở hàng dài nhất thế giới

15:17:49 01/02/2025

Dự án đã nhận được sự hỗ trợ từ Ngân hàng Đầu tư công của Pháp (BPI) và công ty vận tải biển CMA-CGM của Pháp. Ông Zanuttini cho biết xưởng sẽ sớm bắt đầu đóng một con tàu tương tự.

Mỹ: Máy bay chở 6 người lao xuống khu dân cư ở Philadelphia

15:12:25 01/02/2025

Jet Rescue, công ty cứu thương hàng không điều hành chuyến bay cho biết, một bệnh nhân nhi, người hộ tống của họ và 4 thành viên phi hành đoàn đã có mặt trên chuyến bay.

Những loại đồ uống ấm áp để bạn chào đón năm mới an lành

13:37:35 01/02/2025

Gừng là một loại gia vị với đặc tính tiêu hóa và chống buồn nôn. Uống một tách trà gừng ấm vào buổi sáng giúp kích thích hệ tiêu hóa, giảm đầy hơi và tăng cường tuần hoàn.

Nhật Bản quan ngại việc Mỹ rút khỏi WHO

10:00:02 01/02/2025

Ngày 31/1, Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba bày tỏ quan ngại về việc Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

BRICS phản ứng trước tuyên bố áp thuế 100% của Tổng thống Trump

09:56:36 01/02/2025

Trong khi đó, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov cho biết khối BRICS sẵn sàng đối thoại với ông Trump để làm rõ rằng mục đích của họ không phải là từ bỏ đồng USD, mà là rút ra bài học từ những chính sách sai lầm của Washington.

Động đất mạnh ngoài khơi tỉnh Aceh của Indonesia

09:41:23 01/02/2025

Tâm chấn trận động đất nằm cách Tapak Tuan, thủ phủ của Nam Aceh, khoảng 28 km về phía Tây Nam, ở độ sâu chấn tiêu 59 km. BMKG không ban bố cảnh báo sóng thần vì rung chấn không có khả năng gây ra sóng lớn.

Vụ trực thăng va chạm máy bay Mỹ làm 67 người chết: Thảm họa chờ sẵn?

09:05:37 01/02/2025

Không phận trên sân bay ở thủ đô Washington, Mỹ, nơi gần với hiện trường vụ va chạm giữa trực thăng quân sự và máy bay thương mại làm 67 người chết, từ lâu đã là nỗi ám ảnh với các phi công.

Trung Quốc xây trung tâm chỉ huy quân sự lớn nhất thế giới?

08:46:33 01/02/2025

Quân đội Trung Quốc được cho là đang xây dựng một khu phức hợp khổng lồ ở phía tây Bắc Kinh mà tình báo Mỹ tin rằng sẽ đóng vai trò là trung tâm chỉ huy thời chiến và lớn hơn nhiều so với Lầu Năm Góc.