LHQ cảnh báo nguy cơ tái bùng phát xung đột quy mô lớn tại Nam Sudan

Ngọc Long22:20 27/04/2021

Liên hợp quốc (LHQ) ngày 26/4 cảnh báo sự chậm trễ trong việc thực thi hiệp định hòa bình tại Nam Sudan đang đặt quốc gia này trước nguy cơ quay trở lại một cuộc xung đột quy mô lớn.

Lực lượng Phái bộ gìn giữ hoà bình Liên hợp quốc tại Nam Sudan (UNMISS) tuần tra tại Leer, Nam Sudan. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Trong một báo cáo mới được gửi lên Hội đồng Bảo an (HĐBA), các chuyên gia LHQ phụ trách giám sát các biện pháp trừng phạt và cấm vận vũ khí đối với Nam Sudan kêu gọi cần có “nguồn xung lực mới từ các đối tác khu vực và quốc tế nhằm làm giảm bớt những rạn nứt về an ninh và chính trị đang gia tăng tại Nam Sudan”. Các chuyên gia cũng kêu gọi tiếp tục duy trì lệnh cấm vận vũ khí đối với Nam Sudan sắp hết hạn vào cuối tháng 5 tới và cần có các biện pháp trừng phạt mới đối với những kẻ cản trở việc thực thi thỏa thuận hòa bình ký năm 2018 cũng như hoạt động phân phối hàng viện trợ nhân đạo.

Báo cáo nhấn mạnh kể từ tháng 2/2020, nỗ lực cải tổ và thực thi thỏa thuận hòa bình của chính phủ Nam Sudan tiến triển chậm chạp đã cản trở những tiến bộ trong việc bảo vệ thường dân và triển vọng về một nền hòa bình lâu dài. Báo cáo đánh giá, những tranh chấp chính trị tại Nam Sudan kéo dài suốt hơn một năm qua về phương thức thực thi thỏa thuận hòa bình đã khoét sâu thêm những chia rẽ về chính trị, quân sự và sắc tộc đang tồn tại ở quốc gia châu Phi này. Những tranh chấp đó đã châm ngòi cho tình trạng gia tăng các vụ bạo lực giữa hai phe tham gia ký thỏa thuận là chính phủ của Tổng thống Salva Kirr và Phong trào Giải phóng Nhân dân Sudan (SPLA/M) của Phó Tổng thống Riek Machar. Tình cảnh này khiến 8,5 triệu người dân Nam Sudan cần được hỗ trợ nhân đạo “hơn bao giờ hết”. Các chuyên gia LHQ cho rằng “cần can thiệp khẩn cấp để ngăn chặn nguy cơ nước này quay trở lại một cuộc xung đột quy mô lớn”.

Kể từ khi giành được độc lập vào năm 2011, Nam Sudan bị tàn phá trong các cuộc xung đột bạo lực khiến hơn 380.000 người thiệt mạng. Cuộc khủng hoảng tại nước này đã phần nào được tháo gỡ hồi tháng 2/2020 sau khi Tổng thống Salva Kiir đạt được thỏa thuận chia sẻ quyền lực với đối thủ Riek Machar. Tuy nhiên, giới quan sát đã cảnh báo nguy cơ xung đột tái bùng phát do thỏa thuận ngừng bắn chưa mang lại nhiều tiến triển như kỳ vọng.

Những tình huống 'cân não' của sĩ quan gìn giữ hòa bình

Đàm phán để vượt qua chốt kiểm soát, xử lý sự cố khi các bên giao tranh... là những tình huống khó khăn mà sĩ quan "mũ nồi xanh" phải đối mặt ở Nam Sudan.

Trung tá Trần Đức Hưởng nhận quyết định của Chủ tịch nước đi làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình tại trụ sở Liên Hợp Quốc (New York), sáng 12/3. Anh là sĩ quan thứ hai của Quân đội nhân dân Việt Nam trúng tuyển làm nhiệm vụ này.

Hành trang đến New York của trung tá Hưởng là kinh nghiệm thực tiễn và những thành tích anh đạt được trong thời gian công tác tại Phái bộ gìn giữ hòa bình ở Nam Sudan và Cộng hòa Trung Phi.

Tháng 7/2019, trung tá Hưởng - lúc này là quan sát viên Quân sự của lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc tại Phái bộ Nam Sudan (UNMISS), cùng đoàn tuần tra đến đặt vấn đề làm việc với thủ lĩnh Sư đoàn 2, quân Chính phủ Nam Sudan để thiết lập mối quan hệ. Trước đó đã có nhiều đoàn công tác của lực lượng gìn giữ hòa bình thực hiện nhiệm vụ này song đều bị từ chối. Nhóm của trung tá Hưởng không phải ngoại lệ. Xe của đoàn bị lính gác chặn lại với lời nhắn "các anh nên trở về vì chỉ huy của chúng tôi đang bận".

Video đang HOT

"Nếu mình trở về nghĩa là không hoàn thành nhiệm vụ được giao, trong khi công việc của một quan sát viên quân sự là phải điều đình, thuyết phục và thiết lập cầu nối giữa Liên Hợp Quốc với quân Chính phủ và quân đối lập", nghĩ vậy nên trung tá Hưởng tiến lại gần, nhẹ nhàng trò chuyện với những người lính.

Anh giới thiệu mình là trung tá của Quân đội Nhân dân Việt Nam - một đất nước trải qua nhiều cuộc chiến, nên thấu hiểu những gì người dân Nam Sudan đang phải gánh chịu. "Tôi ở đây vì muốn hỗ trợ các bạn, muốn chứng kiến một Nam Sudan ổn định, hòa bình lâu dài. Và chúng tôi, những người lính gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc luôn công tâm, sẵn sàng làm cầu nối giữa quân Chính phủ và quân đối lập", anh nói.

Trung tá Trần Đức Hưởng. Ảnh: Hoàng Thùy

Nghe đến hai chữ "Việt Nam", gương mặt lính gác từ từ giãn ra. Họ nói đã biết đến một Việt Nam anh hùng và những cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc của người Việt. Vì vậy, họ sẽ giúp anh báo cáo về Sở chỉ huy. Khó khăn đầu tiên đã vượt qua, nhưng tình huống "cân não" thực sự đến sau cuộc gọi của lính gác.

"Muốn gặp chỉ huy chúng tôi, anh phải đi bộ 3 km và không được đưa theo lực lượng vũ trang bảo vệ", người lính nói với trung tá Hưởng.

Đoàn tuần tra có hai quan sát viên quân sự và 2 trung đội của Tiểu đoàn bảo vệ. Chỉ huy lực lượng bảo vệ không đồng ý với yêu cầu của Sư đoàn 2, quân Chính phủ vì đi bộ 3 km và không được mang theo lực lượng vũ trang hộ tống là "rất nguy hiểm". Người này đề nghị hủy bỏ chuyến tuần tra do không đảm bảo an ninh theo quy định của Liên Hợp Quốc.

Trung tá Hưởng lại nghĩ khác. Từ sự kiên quyết không gặp, họ đã đồng ý trò chuyện và ra điều kiện - đó là một thiện chí. Nếu họ có ý định tấn công thì sẽ phục kích bất chợt chứ không chờ mình vào căn cứ. Vì vậy, anh thuyết phục chỉ huy lực lượng bảo vệ cho hai quan sát viên thực hiện yêu cầu của phía bên kia.

"Quãng đường đi bộ 3 km, tôi tưởng tượng ra nhiều tình huống và cách giải quyết cho mỗi tình huống đó, kể cả xấu nhất. Nhưng khi gặp được Sư đoàn trưởng của Sư đoàn 2, quân Chính phủ thì mọi việc thật bất ngờ", anh Hưởng nói.

Khác với dự đoán, chỉ huy quân Chính phủ không đón đoàn công tác của Liên Hợp Quốc bằng súng đạn mà bằng tiếng cười sảng khoái. Ông nói "hai bạn rất dũng cảm. Các đoàn công tác trước, khi nghe điều kiện đi bộ từ chốt gác, không mang theo lực lượng hộ tống thì đều quay đầu".

Đáp lại, trung tá Hưởng nói "chúng tôi ở đây vì hòa bình, không vì chiến tranh nên không sợ. Mục đích của chúng tôi bảo vệ tính mạng, an toàn người dân nên càng không có lý do để sợ". Sau câu nói này, hai bên đã có cuộc trao đổi thân thiện, chia sẻ thông tin và bàn về việc thiết lập mối quan hệ, đảm bảo an ninh, an toàn ở thời điểm cận kề thành lập Chính phủ lâm thời hợp nhất Nam Sudan.

"Thông thường, cả quân Chính phủ và quân đối lập rất dị ứng, thậm chí cấm lực lượng gìn giữ hòa bình chụp ảnh, nhưng thật bất ngờ khi tôi đề nghị chụp ảnh chung làm kỷ niệm, ông chỉ huy đó đã đồng ý", trung tá Hưởng kể.

Nhiệm vụ hoàn thành và được Phái bộ UNMISS đánh giá rất cao đoàn tuần tra vì thông tin mang về từ Sư đoàn 2 - mảnh ghép cuối cùng của 10 Sư đoàn chủ lực quân Chính phủ Nam Sudan.

Do xung đột quân sự liên miên, cơ sở vật chất ở Nam Sudan rất khó khăn. Sau những cơn mưa lớn, đường sá nhão nhoét, lầy lội . Trong một lần đi tuần tra, tổ của trung tá Trần Đức Hưởng bị "kẹp giữa hai làn đạn" vì đường ngập.

"Trong khi đường về căn cứ bị chia cắt do nước lũ dâng cao, chúng tôi nhận được thông báo đang có cuộc giao tranh giữa quân Chính phủ và quân đội Mặt trận cứu nguy dân tộc ngay tại vùng mắc kẹt", trung tá Hưởng nhớ lại.

"Quan sát, đánh giá tình hình kịp thời nhưng phải đảm bảo an toàn" là lệnh của Chỉ huy Phái bộ gửi đến. Một trong những sứ mệnh của UNMISS là bảo vệ thường dân, nhưng không trực tiếp giao tranh với các phe phái vũ trang trừ những tình huống đặc biệt, chỉ quan sát và báo cáo.

Các quan sát viên quân sự cùng chỉ huy lực lượng bảo vệ hội ý. Lúc này khoảng 18h, trời đã sẩm tối. Theo chỉ đạo và quy tắc an toàn của UNMISS, các sĩ quan không tuần tra ban đêm. Vì vậy, tổ công tác quyết định chọn một địa điểm dừng chân, cách điểm xung đột khoảng 7 km đóng quân để bảo đảm an toàn. Khi hạ trại xong, lực lượng hộ tống triển khai đội hình bảo vệ 360 độ.

Khoảng 20h, đoàn xe bán tải chở quân Chính phủ đi ngang qua. Do nước lũ, họ cũng không thể đi tiếp. Trung tá Hưởng và đồng đội quyết định tiếp cận tìm hiểu thì được biết nhiều người lính của quân Chính phủ bị thương khi giao tranh với phiến quân. Trong 3 lính bị thương, có người trúng 3 viên đạn ở rìa ngực, đùi, hông, vết thương rất trầm trọng, trong khi họ không có thiết bị sơ cứu y tế.

Trung tá Trần Đức Hưởng không có thời gian do dự. Anh trao đổi với Chỉ huy lực lượng bảo vệ, đề nghị Quân y của Phái bộ đi cùng đoàn sơ cứu cho những người lính đang bị thương. "Cứu người là trên hết, không phân biệt thường dân, quân đối lập hay quân Chính phủ", anh giải thích.

Sau khoảng hai giờ băng bó, cầm máu cho thương binh, đến 22h, nước lũ bắt đầu rút nên xe chở thương binh quân Chính phủ quyết định tiếp tục hành trình.

"Hôm sau chúng tôi hành quân trở về đơn vị. Tôi và một đồng nghiệp qua Bệnh viện của Quân đội giải phóng nhân dân Nam Sudan hỏi thăm, được biết người lính bị thương nặng nhất đêm qua đã qua khỏi. Quyết định cứu thương của chúng tôi đêm hôm trước đã cải thiện rất nhiều mối quan hệ giữa quân Chính phủ và Phái bộ UNMISS", anh Hưởng cho hay.

Trung tá Trần Đức Hưởng (đứng giữa) và đồng đội (mũ xanh) chụp ảnh cùng lực lượng đối lập khi làm nhiệm vụ ở Phái bộ gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc. Ảnh: NVCC

Trung tá Trần Đức Hưởng trải qua hai năm làm sĩ quan Tham mưu Huấn luyện tại Phái bộ Gìn giữ hòa bình tại Cộng hòa Trung Phi (2016-2017), quan sát viên quân sự tại Phái bộ Gìn giữ hòa bình tại Nam Sudan (2018-2019).

Trên mỗi chặng đường công tác, những ngôi trường lúp xúp lợp tôn, lá rừng, xung quanh cắm gỗ trát đất cùng với các cháu học sinh quần áo rách rưới, đi chân đất khiến anh thấy ám ảnh.

Nhưng bất chấp những điều kiện khó khăn đó, những đôi mắt trẻ thơ vẫn ngời lên mong mỏi, khao khát được học chữ, học số. Mong muốn đem đến một chút niềm vui cho những đứa trẻ nơi đây, mỗi chuyến tuần tra anh Hưởng đều mang thêm sách, bút, bóng đá để tặng các em.

"Thời gian ở địa bàn đã cho tôi nhiều trải nghiệm, học hỏi được nhiều kiến thức, giúp tôi tự tin thi đỗ vào vị trí Sĩ quan tham mưu kế hoạch, Phòng Kế hoạch quân sự, Cục Hoạt động hòa bình, trụ sở Liên Hợp Quốc", anh nói và cho biết đã chuẩn bị mọi điều kiện sẵn sàng để lên đường làm nhiệm vụ trong vài ngày tới.

Hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc ra đời từ năm 1948, là một cơ chế đặc biệt được Liên Hợp Quốc giao cho Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thành lập dưới hình thức các phái bộ nhằm giúp tạo điều kiện chấm dứt xung đột và xây dựng hòa bình, thông qua việc triển khai các lực lượng do các nước thành viên đóng góp đặt dưới sự chỉ huy, điều hành của Liên Hợp Quốc.

Từ tháng 6/2014 đến nay, Việt Nam đã cử 180 lượt cán bộ, nhân viên thuộc Bộ Quốc phòng đi làm nhiệm vụ Gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc.

Tòa án Tối cao Mỹ dự kiến 'chặn cửa' thẻ xanh với một số đối tượng đặc biệt Tòa án Tối cao Mỹ ngày 19/4 có chủ trương ngăn hàng nghìn người nhập cư sống tại Mỹ đăng ký trở thành công dân vĩnh viễn với tấm thẻ xanh, đi ngược lại mong muốn của chính quyền Tổng thống Joe Biden. Tòa án Tối cao Mỹ tại Washington. Ảnh: AP Hãng thông tấn AP đưa tin luật mới có thể áp...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Sự cố chấn động điền kinh: VĐV bị đối thủ vụt gậy vào đầu, nghi vỡ hộp sọ02:05

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Đặc phái viên Mỹ hé lộ điều Nga - Ukraine phải làm để đạt thỏa thuận hòa bình07:56

Xe mất thắng lao xuống rãnh ven đường, ít nhất 18 người thiệt mạng tại Thái Lan01:07

Chi tiết màn tranh cãi "đốt nóng" cuộc gặp giữa ông Trump và ông Zelensky01:38

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Ông Elon Musk bị Nhà Trắng hạn chế quyền hành?

08:17:18 10/03/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã làm rõ thẩm quyền của vị cố vấn - tỉ phú Elon Musk - giữa làn sóng phản đối việc sa thải nhân viên liên bang ồ ạt.

Thế cuộc châu Á giữa trập trùng chính sách của ông Trump

08:05:52 10/03/2025

Những biến chuyển chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong chưa đầy 2 tháng qua đã không chỉ tác động đến tình hình châu Âu hay chiến sự Ukraine, mà còn có thể ảnh hưởng không nhỏ đến thế cuộc châu Á.

Tỷ phú Elon Musk tiếp tục ủng hộ Mỹ rời NATO

08:03:07 10/03/2025

Bình luận mới đây của tỷ phú Musk được đưa ra vào thời điểm liên minh quân sự NATO sắp tổ chức sẽ kỷ niệm 76 năm thành lập vào tháng 4 tới, cũng như tương lai của khối này đang đứng trước nhiều thử thách, khó đoán định.

Mỹ chuẩn bị trừng phạt quy mô lớn đối với thực thể Iraq liên quan tới Iran?

08:01:47 10/03/2025

Mặc dù có trữ lượng dầu khí khổng lồ, Iraq vẫn phụ thuộc vào nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu năng lượng và Iran cung cấp một phần ba lượng khí đốt và điện của nước này.

Kịch bản gìn giữ hòa bình ở Ukraine dưới góc nhìn các chuyên gia ở Geneva

08:01:10 10/03/2025

Lệnh ngừng bắn trước đây ở Ukraine, được đàm phán tại Minsk, Belarus vào năm 2015, đã bị giám sát một cách lỏng lẻo và thiếu cơ chế trừng phạt đối với những hành vi vi phạm thỏa thuận.

Nga giải phóng 3 ngôi làng ở Kursk; khoảng 10.000 binh sĩ Ukraine có nguy cơ bị bao vây hoàn toàn

07:54:28 10/03/2025

Trong những tuần gần đây, quân đội Liên bang Nga đã gia tăng sức ép lên Sudzha, khu định cư lớn nhất còn nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine ở tỉnh Kursk.

Pháp: Tham quan bảo tàng Pompidou trước thời khắc đặc biệt

07:37:30 10/03/2025

Với 3,2 triệu lượt khách tham quan trong năm ngoái, Trung tâm Pompidou là một trong những bảo tàng nổi tiếng nhất ở Paris, chỉ xếp sau Bảo tàng Louvre và Bảo tàng Musee d Orsay về lượng khách tham quan.

Ông Trump gửi thư cho lãnh đạo Iran, đề nghị đối thoại

07:12:04 10/03/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông muốn đàm phán một thỏa thuận hạt nhân với Iran và đã gửi một lá thư cho lãnh đạo của nước này vào ngày 6.3 với hy vọng Tehran sẽ đồng ý đàm phán.

Nhà ga đông đúc nhất Paris tê liệt vì phát hiện bom thời Thế chiến 2

07:08:50 10/03/2025

Quả bom được phát hiện trong quá trình bảo trì đường ray, khiến nhà ga đông đúc nhất tại Paris phải tạm ngừng hoạt động, ảnh hưởng nhiều chuyến tàu cao tốc đi các nước.

Tìm ra phương pháp giúp khôi phục khứu giác, vị giác ở bệnh nhân hậu Covid-19

06:50:45 10/03/2025

Các bác sĩ phẫu thuật tin rằng kỹ thuật được gọi là phẫu thuật vách ngăn mũi chức năng giúp khởi động quá trình phục hồi khứu giác ở bệnh nhân hậu Covid-19.

Đài Loan nói phát hiện 11 khinh khí cầu Trung Quốc gần hòn đảo

06:44:10 10/03/2025

Số khinh khí cầu trên được phát hiện cùng với 5 máy bay chiến đấu và 6 tàu chiến trong vòng 24 giờ tính đến 6 giờ sáng 7.3 (giờ địa phương), theo cơ quan phòng vệ Đài Loan thông báo trong bản tin hằng ngày.

Vận động viên trượt ván trở thành trùm ma túy, bị Mỹ truy nã

06:37:15 10/03/2025

Trùm ma túy Ryan Wedding bị truy nã gắt gao tại Mỹ là vận động viên trượt ván tuyết từng thi đấu cho đội tuyển quốc gia Canada tại Thế vận hội mùa đông 2002.