“Lên voi xuống lợn”- cần giải cứu cả… cách làm ăn
Một khi người nông dân chưa làm chủ được “nghiệp” của mình, thì sự giải cứu dưa hấu, thanh long, giải cứu lợn…, chưa phải cuộc giải cứu cuối cùng.
Trong đời sống dân gian, có thành ngữ quen thuộc, lên voi xuống chó, để chỉ sự thăng hoa hay thất bại của số phận con người. Giờ, trong nền kinh tế thị trường thăng trầm và không ít “thất bát” của người nông dân, thành ngữ này xin được đổi thành lên voi xuống… lợn.
“Lên” voi thì đúng rồi. Vì voi ở Tây Nguyên giờ còn được mấy con, khi mà sự săn bắt, tàn sát để lấy ngà, thiếu thức ăn, thiếu dinh dưỡng, đã khiến cho đàn voi lụi tàn. Nên giá trị của voi lên rất cao
Ăn thị lợn giúp bà con nông dân
Còn “xuống” lợn cũng đúng nốt. Chưa bao giờ như những ngày này, từ vị Thủ tướng Chính phủ đến các bộ, ngành, hiệp hội, các tổ chức, các nhà bán lẻ Việt Nam gửi công văn hỏa tốc, thư ngỏ…, cho các tỉnh thành, lên tiếng kêu gọi “giải cứu lợn” bằng cách mua, ăn, tích trữ. Hàng trăm bài báo trên các báo, mạng xã hội đề cập vấn đề này. Chợt ngộ ra, thời bao cấp, ngay ở thành phố, lợn từng được GS Văn Như Cương “tôn quý và tôn vinh” đùa là “thủ trưởng”, vì nó nuôi sống cả gia đình. Còn nay, một đàn lợn béo tốt có thể khiến gia đình chủ chăn nuôi … khuynh gia bại sản.
Số phận lợn từ thời bao cấp đến thời kinh tế thị trường, xem ra cũng vẫn lên voi xuống lợn nốt…
Bởi chưa bao giờ giá lợn hơi người nông dân bán ra thấp thê thảm đến thế, chỉ 23.000 25.000 đồng/kg hơi. Bạn đồng nghiệp trẻ kể cho người viết bài này, ở nhiều vùng quê, không còn có thể bán được, có những nhà đành “giải cứu lợn” theo cách của họthả lũ lợn đi lang thang. Bởi tiền đâu mua cám bã để nuôi lũ “ăn như lợn”?
Nhưng điều trái ngược, thịt lợn đến tay người tiêu dùng vẫn cao ngất ngưởng. Vì sao vậy?
Xem xét kỹ ngọn nguồn, rất đáng buồn, có thể thấy rất nhiều điều.
Người nông dân Việt Nam một nắng hai sương có thể rất thạo việc trồng trọt, chăn nuôi nhưng không làm chủ nổi “nghiệp” của mình và họ luôn cô đơn trong cái nghiệp ấy. Câu ca dao Trông trời trông đất trông mây/ Trông mưa trông nắng trông ngàytrông đêm- là một câu tổng kết về thân phận luôn phụ thuộc của họ. Một khi người nông dân chưa làm chủ được “nghiệp” của mình, thì sự giải cứu dưa hấu, thanh long, giải cứu lợn…, chưa phải cuộc giải cứu cuối cùng.
Tại cuộc họp mới đây của Bộ Công thương tổ chức, kết nối với Sở Công Thương các địa phương hỗ trợ người chăn nuôi tiêu thụ sản phẩm, các ý kiến đều cho rằng nguyên nhân cốt lõi nhất dẫn đến những khó khăn trong tiêu thụ lợn thời gian qua là do các hộ nông dân tăng đàn để xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc bất chấp các cảnh báo rủi ro từ Bộ Công Thương, khiến nguồn cung thịt lợn nội địa vượt quá nhu cầu trong nước. Khi Trung Quốc tăng cường giám sát, phòng chống hoạt động nhập khẩu hàng hóa (trong đó có lợn sống) trái phép qua biên giới đất liền, hoạt động xuất khẩu lợn sống qua biên giới phía Bắc sang Trung Quốc ngay lập tức bị ảnh hưởng, càng gây sức ép lên giá thịt lợn trong nước (theo VietNamNet, ngày 28/4)
Video đang HOT
Nhưng đó đâu chỉ là “nỗi buồn của riêng nông dân”? Mà phải coi là nỗi đau của một nền kinh tế. Dù giao thương là chuyện bình thường của mọi quốc gia. Quy luật cung cầu, cùng với lợi ích, thậm chí là mẹo mực chèn ép của những quốc gia mạnh về nội lực đã khiến những quốc gia yếu hơn về nội lực luôn chông chênh trên hành trình phát triển. Và người nông dân vốn chiếm số đông của một đất nước có ưu thế về làm nông nghiệp, cũng sẽ là tầng lớp dễ tổn thương nhất. Họ làm chăn nuôi theo mối lợi của những cảm tính, của “phong trào” đầy sự thụ động, thiếu tỉnh táo, bất kể lời can ngăndù là của một bộ ngành hẳn hoi.
Mặt khác, ở trong nước, họ cũng là tầng lớp dễ bị thiệt thòi nhất. Khi mà các nguồn đầu tư cho chăn nuôi, từ nguyên liệu đầu vào, hỗ trợ tín dụng, kinh doanh thức ăn họ đều phải mua hoặc chấp nhận với giá thị trường đắt đỏ. Nhưng không chỉ có họ, mà người tiêu dùng có muốn mua ủng hộ họ cũng thua thiệt. Xin hãy đọc một trích đoạn này để hiểu vì sao người chăn nuôi và người tiêu dùng thiệt đơn thiệt kép: Cần phải tổ chức lại khâu phân phối để giảm tầng nấc trung gian, giảm chi phí. Hiện thương lái đi gom thu mua heo, tập kết ở một điểm và bán lại cho lò giết mổ. Sau đó lò giết mổ bán lại cho thương lái, bán cho người bán lẻ, người bán lẻ bán cho người tiêu dùng. Như vậy là phải qua ba bốn khâu trung gian, chi phí cũng từ đó mà đội lên cao (Tuổi trẻ, ngày 23/4).
Thứ trưởng Bộ NN&PTNN Hà Công Tuấn (giữa)
Mặt khác nữa, cần sòng phẳng mà nói rằng, một nền kinh tế thị trường mà luôn phải “giải cứu” người sản xuất bằng những giải pháp thủ công mang tính phong trào, tình thế, ưu tiên “từ thiện, hỗ trợ” của cộng đồng là một nền kinh tế thiếu chuyên nghiệp, một xã hội phát triển thiếu vững chắc. Quy luật kinh tế thị trường tuy hấp dẫn và là động lực kích thích xã hội phát triển nhưng đầy khắc nghiệt, đòi hỏi mỗi thành phần trong đó có nhà nông phải tương thích bằng vai trò của mình. Đó là sản xuất, kinh doanh chuyên nghiệp và hiểu biết thị trường đầy tỉnh táo, có tầm tư duy, quy mô, cơ cấu chăn nuôi hợp lý, biết cung cái gì thị trường cầu, chứ không chỉ cung cái mình có, bất kể thị trường cầu hay không?
Còn nếu với cung cách sản xuất chăn nuôi, trồng trọt kiểu “mì ăn liền”, thấy người ăn khoai cũng vác mai đi đào như hiện nay, thì cuộc giải cứu dưa, thanh long, lợn… chưa phải cuộc giải cứu cuối cùng.
Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 4/5, đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đưa ra ba giải pháp tập trung trước mắt và lâu dài để hạn chế hiện tượng “giải cứu lợn” thời gian tới. Đó là, giải quyết tốt quan hệ cungcầu, không để đứt quãng, rà soát bảo đảm tổng đàn lợn và quy mô đàn chăn nuôi có cơ cấu hợp lý. Thứ hai, bộ sẽ có giải pháp kiểm soát lợn nái, tổ chức liên kết chuỗi và lâu dài sẽ đề xuất với Chính phủ không hỗ trợ trực tiếp người chăn nuôi, mà sẽ hỗ trợ qua chuỗi. Thứ ba, mở rộng thị trường ngoài Trung Quốc để tăng xuất khẩu thịt lợn (báo Giao thông, ngày 05/5).
Đó có lẽ ba giải pháp căn cơ nhất để giúp người nông dân thích ứng với những đòi hỏi của kinh tế thị trường. Nhưng theo người viết bài này, chất lượng bảo đảm thịt lợn sạch, không dùng các chất tăng trọng cũng là một giải pháp cần được tính đến, tuân thủ lâu dàiđể tạo uy tín và niềm tin tương hỗ giữa người chăn nuôi, thị trường và người tiêu dùng.
Như vậy, sự giải cứu không chỉ là lợn, mà quan trọng hơn, Nhà nước, các bộ ngành, hiệp hội và cả người nông dân cần chung tay … “giải cứu” cung cách làm ăn của chính người nông dân, dần từng bước mang tính ổn định, chủ động và tuân thủ quy luật kinh tế thị trường.
Liệu có khó lắm không?
(Theo Vietnamnet)
Cấm nhập khẩu để giải cứu thịt heo: Nên không?
Sự sống còn của ngành chăn nuôi heo chính là nâng cao chất lượng, đáp ứng mọi thị trường.
Nếu giá thịt heo bán lẻ giảm tương ứng với giá bán ra tại các trang trại thì người dân có thể tiêu thụ nhiều hơn, góp phần giảm áp lực nguồn cung cũng như giá heo hơi xuất chuồng. Ảnh: QUANG HUY
Tại hội nghị về giải cứu thịt heo diễn ra ngày 24- 4, nhiều doanh nghiệp (DN) kiến nghị tạm dừng nhập khẩu thịt và các sản phẩm từ thịt trong bối cảnh ngành chăn nuôi heo trong nước đang gặp cuộc khủng hoảng thừa trầm trọng. Qua đó nhằm giải quyết một phần lượng heo đang tồn rất lớn trong dân.
Lý giải rõ hơn về đề xuất này, một số công ty cho rằng một trong những nguyên nhân chính khiến giá heo hơi trong nước giảm mạnh, người chăn nuôi điêu đứng là do sức ép của thịt heo nhập khẩu.
Coi chừng bị trả đũa
Tuy nhiên, nhiều ý kiến cảnh báo việc dừng nhập thịt từ các nước có thể phản tác dụng, thậm chí gây ra nhiều hệ lụy. Trao đổi với báo Pháp Luật TP.HCM ngày 25-4, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám nêu quan điểm: "Đó mới chỉ là đề xuất từ phía các DN. Tuy nhiên, tôi cho rằng chúng ta chỉ có thể tạm dừng việc tạm nhập tái xuất nhằm ổn định thị trường trong nước chứ không thể tạm dừng nhập khẩu thịt từ các nước vào Việt Nam (VN)".
Cũng theo Thứ trưởng Tám, VN là một thị trường hội nhập, chấp nhận cạnh tranh sòng phẳng. Hơn nữa, khi chúng ta cấm nhập thịt thì các nước có thể sẽ trả đũa bằng cách dừng nhập khẩu các sản phẩm khác của VN.
Thứ trưởng Vũ Văn Tám cho hay Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục thực hiện chủ trương tái cơ cấu ngành chăn nuôi, hướng đến xuất khẩu vào thị trường các nước, đặc biệt là trong khu vực ASEAN. "Cốt lõi vẫn là phải giảm giá thành, nâng cao chất lượng thịt, đảm bảo các tiêu chuẩn chất lượng bằng các sản phẩm sạch và an toàn. Từ đó đáp ứng mọi thị trường, đủ sức để cạnh tranh với các sản phẩm thịt từ nước ngoài. Đây chính là con đường sống còn của ngành chăn nuôi heo" - ông Tám nhấn mạnh.
Đáng tiếc là đến nay khâu tổ chức thị trường từ trong nước đến xuất khẩu của VN còn rất kém. Đơn cử đến nay VN chỉ mới xuất khẩu được một ít heo sữa theo đường chính ngạch sang một số thị trường như Singapore, Hong Kong. Thứ trưởng Vũ Văn Tám thừa nhận: "Giá thịt heo ở VN đã chạm đáy, rẻ nhất thế giới nhưng vẫn ế hàng. Song chúng ta chưa thể xuất khẩu thịt heo qua Trung Quốc bằng con đường chính ngạch. Mặt khác, chúng ta có nhiều thị trường lớn ở châu Á, khu vực ASEAN, do vậy thời gian tới sẽ có cách tiếp cận đối với thị trường tiềm năng, đồng thời tiếp tục mở rộng thị trường".
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Trí Công, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, cho rằng không nên dừng nhập khẩu thịt ngoại vì nguy cơ trả đũa thương mại rất cao. "Vừa qua VN cấm nhập một số nông sản Ấn Độ do có mọt gây hại, ngay lập tức nước này cũng ra lệnh tạm ngừng nhập khẩu năm mặt hàng nông sản VN khiến DN xuất khẩu gặp nhiều khó khăn" - ông Công dẫn chứng.
Ông Kukasz Dominiak, Tổng Giám đốc Hội đồng Gia cầm quốc gia Ba Lan - nước sản xuất thịt lớn nhất của châu Âu, cũng bày tỏ: "Thị trường đã mở cửa, VN đã chấp nhận hội nhập thì sản phẩm chăn nuôi VN buộc phải giảm giá thành sản xuất xuống mức thấp nhất. Đó chính là điều tất yếu để có thể cạnh tranh với sản phẩm thịt nước ngoài".
Có nhiều cách kiểm soát thịt nhập khẩu
Tuy không tán đồng với biện pháp cấm nhập khẩu thịt ngoại nhưng theo ông Công, để giải cứu thịt heo thì cơ quan chức năng xem xét dừng nhập khẩu thịt heo và lục phủ ngũ tạng theo hình thức tạm nhập tái xuất. Đây là biện pháp cần thiết nhằm bảo vệ thị trường trong nước, chống lây lan các loại dịch bệnh.
Đặc biệt, ông Công cho rằng Bộ NN&PTNT cần xây dựng ngay hàng rào kỹ thuật về tiêu chuẩn chất lượng cho thịt nhập khẩu theo đúng luật lệ của WTO. Bởi tiêu chuẩn kỹ thuật là điều cấp thiết để đảm bảo chất lượng thịt nhập, loại bỏ những loại thịt ngoại chất lượng thấp, quá hạn sử dụng.
Một số DN cũng cho hay thực tế cho thấy có hiện tượng thịt heo và phụ phẩm dạng tạm nhập tái xuất đã được tuồn ra ngoài thị trường VN. Do không phải đóng thuế nên giá các mặt hàng này rẻ hơn so với mặt bằng giá chung của thị trường khá nhiều. Điều này gây ảnh hưởng xấu đến thị trường thịt trong nước và tạo cuộc chiến cạnh tranh giá cho hàng VN.
Đại diện một DN chăn nuôi Đồng Nai cho biết thêm WTO cho phép đánh thuế nhập khẩu thịt gà là 40%, thịt heo 25% và trứng gia cầm lên tới 80%. Đây là một trong những chính sách hỗ trợ và bảo hộ nền nông nghiệp mà WTO cho phép tại mọi quốc gia. Do vậy, không lý gì VN lại không áp dụng để bảo vệ ngành chăn nuôi trong nước.
"Một bộ phận nhỏ người tiêu dùng có thói quen ăn thịt nhập khẩu sẽ phải chịu mức thuế cao hơn, trả giá ở mức cao hơn. Nhưng về vĩ mô, lợi ích xã hội sẽ tăng lên rất nhiều, cứu nguy cho ngành chăn nuôi đang khốn đốn. Thuế nhập khẩu tăng sẽ tạo chướng ngại hạn chế nhập khẩu ồ ạt thịt kém chất lượng giá rẻ khiến thịt nội bị cạnh tranh thiếu công bằng và gây mất an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng" - đại diện DN này phân tích.
Giá thịt heo bán lẻ vẫn cao
Saigon Co.op cho biết đơn vị này phối hợp cùng ba đơn vị là Vissan, Nam Phong và Anh Hoàng Thy giảm giá thịt heo để hỗ trợ người chăn nuôi. Cụ thể, từ nay đến hết ngày 2-5, hệ thống siêu thị Co.opmart và chuỗi cửa hàng thực phẩm Co.op Food sẽ áp dụng chương trình giảm giá thịt heo. Đặc biệt, dù giảm giá bán nhưng Saigon Co.op vẫn giữ nguyên giá mua để giúp người nuôi bù chi phí.
Cụ thể, sau khi giảm giá 10%- 20%, tại Co.opmart và Co.op Food, giá thịt đùi, vai dao động quanh mức 60.000 đồng/kg; chân giò heo giá 52.800 đồng/kg, xương đuôi giá khoảng 66.000 đồng/kg... Các sản phẩm chế biến nấu chín, sơ chế sẵn có thành phần thịt heo cũng đều giảm giá.
Như chúng tôi đã thông tin, hiện giá heo chỉ còn khoảng 20.000-25.000 đồng/kg, giảm khoảng 50% so với cùng kỳ năm trước. Do giảm liên tục trong nhiều tháng nên hiện nay giá thịt heo VN đang rẻ nhất thế giới. Thế nhưng giá bán lẻ vẫn không giảm hoặc chỉ giảm nhẹ và người tiêu dùng vẫn phải mua thịt heo với mức giá cao ngất ngưởng. Đây là điều hết sức vô lý.
_________________________________
Nhiều DN, chủ trang trại cho rằng một trong các giải pháp căn cơ là không để thịt heo VN quá phụ thuộc Trung Quốc. Có như vậy mới không bị chi phối hay rơi vào thế bị động. Đặc biệt, khi xuất sang Trung Quốc thì xuất khẩu chính ngạch thay vì chỉ tiểu ngạch như hiện nay.
(Theo Pháp Luật)
Nghịch lý giá lợn: Ai đang móc túi người tiêu dùng? Trong khi giá lợn hơi đang xuống thấp nhất trong lịch sử, người nuôi thua lỗ, phá sản, thì giá thịt bán trên thị trường vẫn neo cao với giá cao gấp 2-3 lần thịt lợn hơi. Ai đang móc túi người tiêu dùng và người chăn nuôi? Người tiêu dùng đang bị móc túi quá nhiều, do miếng thịt đi qua nhiều...