Lên Mộc Châu ăn tết sớm với người Mông

Lan Hương22:32 24/02/2015

Tết của người Mông thường diễn ra trong 3 ngày đầu tháng Chạp âm lịch, nhưng trước đó, khắp các bản làng nơi rẻo cao đã nhộn nhịp không khí đón mừng xuân mới.

Khác với hệ lịch của người Kinh và đồng bào dân tộc ở nhiều vùng trong cả nước, người Mông ở Mộc Châu ăn Tết vào những ngày đầu tháng Chạp âm lịch, diễn ra trước tết Nguyên Đán khoảng một tháng. Ảnh: Việt Dũng

Cũng vì vậy mà sau thời gian ăn Tết, mùa lễ hội của người Mông dài hơn, với nhiều hoạt động, trò chơi giao lưu phong phú trong suốt mùa hội cho đến sau rằm tháng Giêng mới giảm dần để bắt đầu công việc làm ăn cho năm mới.

Người Mông chuẩn bị ngày Tết rất chu đáo. Mỗi người mỗi việc, đàn bà miệt mài thêu thùa váy áo mới cho cả nhà. Trẻ con rủ nhau đi chơi khắp nơi trong bản, đàn ông trong nhà tất bật đi mua sắm lợn gà làm mâm cơm Tết thịnh soạn.

Theo phong tục người Mông, mâm cỗ Tết phải có bánh dày để cúng tổ tiên và trời đất. Do đó, giã bánh dày là việc làm không thể thiếu trong ngày Tết nơi đây.

Khoảnh khắc Giao thừa của đồng bào Mông được tính bằng tiếng gà gáy đầu tiên trong đêm 30 Tết, dù là gà nhà ai trong bản.

Vào thời khắc này, mọi người trong gia đình ngồi quây quần bên bếp lửa, kể cho nhau nghe những câu chuyện của dòng họ, gia đình, làng bản và cả những câu chuyện buồn vui của một năm đã qua.

Video đang HOT

Những ngày đầu năm mới, đàn ông Mông thường dậy làm hết mọi việc thay phụ nữ, từ cho lợn gà ăn đến nấu cơm… bởi họ quan niệm rằng, con trai là trụ của gia đình nên tất cả mọi việc trong gia đình họ phải chịu trách nhiệm để giữ được truyền thống cho cả năm.

Sáng ra, mọi người từ già trẻ, gái trai đã ăn mặc đẹp, tập trung tại một địa điểm rộng để cùng chơi hội tết.

Khắp các thôn bản rộn rã tiếng khèn, tiếng sáo và tiếng cười vui của con trẻ.

Những bộ váy, áo đẹp nhất sẽ được trưng diện trong dịp này.

Người Mông ở đây cũng quan niệm rằng “năm mới nếu có khách lạ đến chơi nhà dịp Tết sẽ gặp nhiều may mắn”.

Bởi vậy, đến Mộc Châu trong những ngày Tết cổ truyền, ngoài việc được hòa vào không khí vui tươi, những phong tục, nghi lễ và các chơi trò chơi dân gian độc đáo, bạn còn được những chủ nhà hiếu khách mời thưởng thức những món ăn ngon chỉ có trong ngày Tết.

Theo VNE

Chuyện của những nữ quản giáo

Những phụ nữ mà chúng tôi đã gặp đều là những người can đảm gắn bó với các các khu giam giữ, cải tạo phạm nhân (PN) hàng chục năm. Có người thậm chí suốt đời - từ khi mới bước chân vào lực lượng Công an đến tận lúc về hưu.

Ai cũng biết, làm giáo dục là khó nhưng hành trình giáo dục lại những con người lầm lỗi còn khó hơn gấp bội lần. Nhất là khi, họ, cũng giống như tất thảy những phụ nữ bình thường khác, còn phải gánh trên vai trách nhiệm làm vợ, làm mẹ...

1. Làm Phó Giám thị quản lý một phân trại PN nữ với mấy trăm PN, trong đó có nhiều PN từng phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, chịu án tù chung thân nhưng Thiếu tá Nguyễn Thị Ảnh ở Trại giam Tân Lập nom vẻ ngoài khá dịu dàng. Dịu dàng từ gương mặt đến cách nói năng nhỏ nhẹ. Chúng tôi đến Trại đúng vào đợt lạnh nhất kể từ đầu mùa đông. Trại nằm giữa bốn bề rừng núi nên hứng trọn cái tê tái của mùa đông miền sơn cước.

Chúng tôi co ro trong lớp áo trong áo ngoài, còn Ảnh thì khá thoải mái, nhẹ nhõm trong bộ cảnh phục. Ảnh bảo, quê chị ở miền xuôi, một làng quê rất đẹp và hiền hòa thuộc tỉnh Bắc Giang. Ngày về nhận công tác ở Tân Lập chị mới 20 tuổi, cô gái đồng bằng chưa quen với cái lạnh của miền sơn cước nơi này cũng tái tê như thế.

Nhưng giờ đã 20 năm gắn bó với nơi này, chịu rét quen rồi, cả mưa nữa, cũng quen, Ảnh kể khá hồn nhiên về những cực khổ. Mưa miền núi mới kinh khủng, mưa cả tuần liền, đường sá từ Trại ra thị trấn cũng chỉ mới đẹp đẽ được ít năm nay chứ trước thì lầy lội. Có anh chiến sĩ trẻ về nhận công tác, hỏi mãi đường mới vào được tới đây. Gặp đúng hôm mưa, đường trơn trượt, không xe nào tải được đành phải cuốc bộ cả chục cây số. Vào Trại thấy xung quanh toàn núi với rừng, có buổi thấy cả hoẵng sà vào đường đi, đã có lúc chán định bỏ về phố.

Ảnh đến Trại cũng vào thời kỳ khó khăn ấy. Cô gái trẻ sau khi tốt nghiệp trung cấp y tế được về nhận công tác ở Trại Tân Lập làm cán bộ y tế không bao giờ ngờ được có một ngày lại gánh trên vai trách nhiệm quản lý cải tạo PN như bây giờ. Đồng cam cộng khổ với anh em cán bộ chiến sĩ nơi đây, Ảnh yêu mảnh đất này, yêu công việc. Ảnh dẫn chúng tôi đi vào khu giam, chân bước thoăn thoắt qua những con đường nhỏ nơi mà Ảnh thân thuộc đến từng gốc cây ngọn cỏ. Suốt 20 năm qua, mỗi tuần những cán bộ trại giam như chị chỉ được ngủ ở nhà mỗi tuần 3 đêm, còn lại là trực ở Trại, giữa bốn bề tường rào, song sắt. Từ ngày lên làm Phó giám thị, có khi cả tuần chị mới về nhà được 1 lần dù nhà ở cách Trại chỉ chừng 5 km. Hai đứa con - cháu lớn học Trường chuyên THPT huyện, ngày ngày tự đạp xe đến trường, trưa về tự nấu ăn. Cháu nhỏ học lớp 4, mọi việc đưa đón hầu hết đều do chồng chị đảm đương. Cũng may, chồng chị cũng là cán bộ Trại, biết nhau từ thủa mới đặt chân đến đất này, hiểu nhau nhiều như yêu nhau nên sẵn sàng chia sẻ.

Quản lý cả một kho người mang đủ loại tội: giết người, buôn ma túy, buôn bán người ... đủ cả không giống với quản lý một kho gạo. Ai cũng cứ tưởng, trông coi một kho người, lại là người đã bị tạm giam, ở trong mấy lần cửa bị khóa kín như thế, có gì là khó. Nhưng nếu đó là một kho gạo vô tri vô giác thì với ngần ấy lần cửa khóa, chỉ cần người coi kho thanh liêm, làm việc có trách nhiệm thì đảm bảo, gạo sẽ không suy suyển một hạt. Song đây lại là một "kho người", biết ăn, biết nói, biết suy nghĩ, biết hành động, biết vui, biết buồn thì việc trông coi sẽ trở nên phức tạp hơn nhiều. Khác với đa phần những người làm các nghề nghiệp khác, cứ hết giờ làm việc là thanh thản trở về nhà, vui vầy với gia đình, còn người làm nghề quản giáo thì không. Sau 8 tiếng làm việc trong khu giam, trở về nhà, họ vẫn không được thanh thản hoàn toàn.

Có người quản giáo kể, họ bị ám ảnh bởi tiếng động. Cũng do nghề nghiệp mà ra thế. Bởi, ở trong khu giam, cứ hễ có tiếng động lớn là ngờ đã xảy ra chuyện gì bất thường. Thế mới có chuyện, có anh quản giáo về quê nghỉ phép với vợ. Nhà gần đường cái, có công trường xây dựng. Đêm đêm, nghe đánh rầm, đang ngủ cạnh vợ liền bật dậy như lò xo. Vợ ngơ ngác bảo, chỉ là tiếng xe đổ đá làm đường thôi mà sao anh hốt hoảng thế, mới bừng tỉnh biết rằng đang ở nhà với vợ chứ không phải ở Trại.

Hai mươi năm làm việc trong Trại là 20 năm Ảnh trải qua những cảm giác nhiều căng thẳng như thế. Từ ngày Trại Tân Lập có phân trại nữ, Ảnh chuyển hẳn sang đây. Làm quản lý PN nữ có những phức tạp do đặc điểm riêng biệt về giới tính trời định. PN nữ dễ bị tác động bởi những chuyện bên ngoài hơn nam giới. Mỗi tháng, theo quy định PN được gọi điện thoại về nhà 1 lần. Có chị, gọi về biết chồng đã bỏ nhà theo người khác là sinh ra chán nản, thậm chí đòi tự tử. Có chị, chồng đến thăm, đưa đơn ly dị, lúc ký thì tỏ ra bình thản nhưng khi về đến buồng giam rồi thì suy sụp hoàn toàn, nằm bẹp một chỗ, không chịu ăn uống gì, suốt ngày đòi chết.

Cùng là phụ nữ, Ảnh hiểu và thông cảm với những đau đớn của họ khi mà thân phận đã ở tù thì gia đình dường như là mối dây liên hệ cuối cùng. Ảnh đã từng có nhiều ngày bám trụ ở khu giam để tự tay chăm sóc cho những PN đáng thương ấy, để bằng tình thương, bằng sự cảm thông giúp họ vượt qua nỗi đau đớn, để họ yên tâm cải tạo. Khi xuống khu giam cùng Ảnh, chúng tôi thấy đến đâu, PN cũng ríu rít chào Ban. Có cả PN mà nói như lời họ là "không có Ban Ảnh, cháu đã tự vẫn chết rồi!". PN ấy giờ khỏe mạnh, lao động cải tạo tốt, mấy lần được giảm án. Mấy PN nữ ốm nằm dưới bệnh xá, thấy Ban Ảnh xuống là tươi tỉnh.

PN Hằng ở Sơn La án phạt 20 năm tù về tội buôn bán ma túy kể về Ban Ảnh mà cứ khóc ròng vì cảm động: "Tôi bị đau thận, mấy hôm rét, đau quá, Ban Ảnh chẳng quản ngày đêm xuống đây cùng với cán bộ y tế thăm khám". Ảnh nghe thế, chỉ cười dịu dàng. PN chắc không bao giờ biết được, để có thời gian ở đây, Ảnh đã phải hy sinh thời gian mà lẽ ra chị dành cho tổ ấm bé nhỏ của riêng mình. Làm cán bộ trại giam đã vất vả nhưng người làm quản lý, phụ trách cả một phân trại lớn như chị còn vất vả hơn nhiều. 47 năm lịch sử của Trại giam Tân Lập, Ảnh là nữ Phó giám thị duy nhất, kể cả cụm Trại giam vùng núi phía Bắc. Trách nhiệm nặng nề, công việc vất vả, tưởng như chỉ phù hợp với đàn ông nhưng Ảnh bảo, ở trại giam này, những phụ nữ làm công tác giáo dục cải tạo PN như chị có đến hơn 20 chị em.

Thượng úy Nguyễn Thị Thu Hằng hướng dẫn nghề cho một phạm nhân.

2. Thì, ngay ở xưởng may ngoài gần cổng Trại, chúng tôi cũng đã được gặp một quản giáo nữ trong số đó - Thượng úy Nguyễn Thị Thu Hằng. Thượng úy Hằng quê ở Việt Trì, tốt nghiệp Trung học Cảnh sát xong là về công tác ở đây. Chồng vẫn dạy học trên Việt Trì. Hai đứa con còn quá nhỏ cháu lớn mới 4 tuổi, cháu nhỏ mới vừa đầy năm đành theo mẹ về... Trại.

Nói vậy chứ Thượng úy Hằng suốt ngày ở trong khu giam, mọi việc chăm bẵm hai đứa trẻ đành nhờ cả ông bà ngoại đang sống ngoài thị trấn. Làm quản giáo phụ trách một đội PN nữ lao động cải tạo trong xưởng may, Hằng bận hơn con mọn. Đội có 38 PN, người án cao nhất là chung thân, án thấp nhất cũng 7 năm rưỡi, trong đó có đến gần một nửa là người dân tộc, nói tiếng Kinh có khi còn chưa sõi. Họ phạm đủ các loại tội, kể cả giết người nhưng nhiều nhất là buôn bán ma túy; PN từng là con nghiện, từng làm gái mại dâm cũng có. Đủ mọi thành phần phức tạp.

Dạy chữ, dạy nghề, dạy cho họ biết nhận thức đúng - sai là cả một hành trình khó nhọc nhưng lại là nhiệm vụ của những sĩ quan công an như Hằng. Chúng tôi đi khắp xưởng may, dừng lại ở tất cả các nơi đặt máy may, đặt bàn cắt và thực sự thấy tất cả các PN đều thành thạo nghề và hiểu rằng, những người làm công tác giáo dục cải tạo ở đây phải dày công lắm mới có được "thành quả" này.

Thượng úy Hằng kể, có những PN ban đầu mới đến Trại do tư tưởng chưa ổn định nên có khi còn chống đối không chịu lao động. Nhưng sau một thời gian được giáo dục họ lại trở nên rất chăm chỉ học nghề và trở thành thợ may lành nghề. Họ mong muốn sau này ra Trại, có cái nghề để mà kiếm sống chân chính, hoàn lương làm lại cuộc đời. Như PN kia chẳng hạn, vừa nói, Thượng úy Hằng vừa chỉ cho chúng tôi một PN đang miệt mài bên chiếc máy may công nghiệp ở cuối xưởng. Đó là một PN đã luống tuổi nhưng vẫn còn khá xinh đẹp dù trong trang phục tù nhân. Chị này quê tận Thanh Hóa, bị án tù chung thân, thi thoảng mới được gia đình thăm nuôi.

Có một thời gian, qua công tác nắm tình hình, Thượng úy Hằng biết PN này đang rơi vào cơn khủng hoảng tinh thần sau khi được tin chồng đã bỏ đi lấy vợ hai, để lại một đàn con không có người nuôi dưỡng. Hàng ngày đến xưởng PN này không thiết làm việc, cũng chẳng trò chuyện với ai mà chỉ ngồi khóc. Biết vậy, Thượng úy Hằng lựa lời gợi chuyện để PN này dốc bầu tâm sự, chí ít là cho vơi bớt muộn phiền bấy lâu chất chứa trong lòng.

Quả vậy, sau nhiều cuộc trò chuyện với Hằng, tinh thần của PN này có vẻ khá hơn. Chị không còn khóc trong xưởng nữa nhưng đêm đến về phòng giam, chị hầu như thức trắng đêm, vật vã khóc lóc. Hằng chủ động đề xuất với Ban giám thị cho PN này được gọi điện về nhà thêm thời gian so với quy định để chị ta được trò chuyện với các con nhiều hơn, để được cha mẹ già ở quê an ủi động viên nhiều hơn. Sau đó, thi thoảng Hằng dường như tình cờ ngang qua thăm buồng giam vào những giờ PN nghỉ lao động, ghé vào thăm PN và tặng cho chị ta những vật dụng mà chị ta còn thiếu thốn do ít được gia đình thăm nuôi.

Sau một thời gian dài như thế, PN này dần dần lấy lại được tinh thần. Chị ta trở lại hăng say lao động, cố gắng cải tạo thật tốt để mong sớm có ngày được trở về đoàn tụ với gia đình, trả nghĩa cho cha mẹ già và chăm sóc con cái.

Thiếu tá Nguyễn Thị Ảnh nhận quyết định Phó Giám thị Trại giam Tân Lập.

3. Không chỉ ở những nơi miền rừng núi xa xôi mà ngay tại Hà Nội, nơi phồn hoa đô hội thì công việc của những người nữ quản giáo trại giam cũng đầy gian nan, vất vả. Mấy năm trước khi chúng tôi vào khu giam dành cho các nữ PN đã bị kết án tử hình ở Trại tạm giam Hà Nội, đã từng gặp 2 nữ quản giáo đã có thâm niên 20 năm làm công tác quản lý nữ tử tù. Những nữ sĩ quan cảnh sát này suốt ngày đêm làm việc trong khu giam tử hình, sau mấy lần cửa đóng then cài.

Quản lý những PN đã bị Tòa tuyên mức án cao nhất, các chị gặp phải những khó khăn riêng khi mà tâm lý của PN hầu hết đều bất ổn, nói như ngôn ngữ của Trại giam là "sáng nắng - chiều mưa - trưa giở mặt". Sự hoảng loạn khi cái chết sắp đến gần khiến họ thoắt vui lại thoắt buồn, cười đấy mà khóc đấy, bình tĩnh đấy mà lập tức trở nên điên loạn đấy.

Những người quản giáo như các chị có nhiều khi phải như một bác sĩ tâm lý cừ khôi để trấn an họ, giúp họ vượt qua cơn hoảng loạn trong những ngày được sống cuối cùng. 20 năm làm việc trong khu giam tử tù, các chị đã trải qua nhiều lắm những đêm trực trại trong những ca đi tuần, suốt những dãy buồng giam dài hun hút, yên lặng như tờ, chỉ có tiếng gót giày khua lộc cộc và bóng mình đổ dài ở phía trước lặng lẽ theo tiếng bước chân. PN mang án tử hình, do những thủ tục đặc biệt nên thường một vài năm mới thi hành án. Làm quản giáo, hàng ngày các chị phải xuống buồng, thăm hỏi, động viên cũng là thực hiện nhiệm vụ quản lý, riết rồi thành thân thuộc. Đến nỗi, tử tù quen cả tiếng bước chân của họ, nghe tiếng bước chân là nhận ra của quản giáo nào.

Thế nên, khi tử tù đau ốm, không ai ngoài các chị, biết đầu tiên và chăm sóc đầu tiên. Nên khi họ ra đi, trước giờ họ thi hành án thì cũng không ai khác ngoài các chị, giúp họ làm những công việc cuối cùng như mặc áo quần, đi tất chân, tất tay, chải đầu rồi dìu họ ra khỏi khu giam.

Giờ khắc ấy, họ, những người quản giáo đã trải qua một cảm giác thật lạ kỳ và khi nào họ cũng nắm tay tử tù, nói những lời tiễn biệt cuối cùng: "Thôi, ra đi thanh thản nhé!". Cũng có những tử tù được "xuống xiềng" tức là được giảm án, cũng chính các chị sẽ là người được chứng kiến niềm vui tột độ này cùng họ. Và, vui cùng họ nữa.

Thế nên, niềm vui của những người quản giáo tử tù, cũng đặc biệt!

Theo An ninh Thế giới

Lật xe chữa cháy đi diễn tập, 8 cảnh sát bị thương Một vụ lật xe chữa cháy xảy ra vào lúc 6h45 sáng nay (31/1) trên địa bàn xã Lương Sơn, huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận làm 8 chiến sĩ cảnh sát bị thương, trong đó có 4 người bị thương nặng. Chiếc xe chữa cháy bị lật trên đường đi diễn tập Vào thời gian nói trên, chiếc xe chữa cháy mang...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nạn nhân sống sót kể khoảnh khắc cuối cùng trên máy bay Hàn Quốc gặp nạn02:10

Hàn Quốc tìm thấy một hộp đen của máy bay gặp nạn, hé lộ những phút cuối cùng02:23

Chồng ca sĩ Bích Tuyền thuê thêm 2 luật sư, nâng tổng số lên 6 người chống lại Đàm Vĩnh Hưng00:57

Hồ Hoài Anh đã tha thứ cho chính mình04:18

Em gái Trấn Thành giải thích về chi tiết trong phim bị chỉ trích dữ dội02:50

Ngân 98 bị nhiễm trùng nghiêm trọng, phải tháo mũi hậu phẫu thuật lần thứ 1000:44

Gia thế của Hoa hậu Quốc gia Việt Nam - Nguyễn Ngọc Kiều Duy05:50

'Không thời gian' tập 21: Bà Hồi đau khổ khi ngăn cản tình yêu của con gái03:03

Bạn gái khóc nức nở sau khi trượt ngôi Hoa hậu, sao nam Vbiz nói 1 câu hút 4 triệu lượt xem!00:27

Chồng trẻ Hà Nội làm điều bất thường trong sân nhà, ai ngờ khiến cả gia đình bỗng dưng nổi tiếng01:52

Một học sinh ở Bình Dương nguy cơ mất 1 bàn tay nghi chơi pháo tự chế00:59

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Kinh nghiệm du lịch đảo tiền tiêu Lý Sơn

07:30:27 31/12/2024

Đảo Lý Sơn là một trong những địa điểm thu hút sự quan tâm từ khách du lịch khi đến Quảng Ngãi. Lý Sơn là huyện đảo duy nhất của Quảng Ngãi, nằm về phía Đông Bắc và cách đất liền khoảng 15 hải lý.

Condé Nast Traveller điểm danh Hòa Bình vào top những điểm đến đẹp nhất thế giới

07:26:00 31/12/2024

Trước thềm năm mới, Hòa Bình bất ngờ được Condé Nast Traveller vinh danh trong top 71 điểm đến đẹp nhất hành tinh.

Dragon Ocean Đồ Sơn - điểm đến bốn mùa đa trải nghiệm

07:20:22 31/12/2024

Nếu trước đây Đồ Sơn chỉ gắn liền với khái niệm du lịch biển , thì giờ đây trở thành thiên đường du lịch bốn mùa, hội tụ đầy đủ các trải nghiệm mới lạ và đẳng cấp.

Bình minh trên 'biển mây' núi Muối

15:13:08 29/12/2024

Núi Muối nằm tại khu vực giáp ranh giữa huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu, và huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai. Nằm ở độ cao khoảng 2.200 m so với mực nước biển.

Xuyên rừng chinh phục đỉnh Sa Mu U Bò

14:39:15 29/12/2024

Đỉnh Sa Mu - U Bò, thường gọi là đỉnh Sa Mu, cao 2.756m so với mực nước biển, nằm trong rừng đặc dụng Tà Xùa (vùng giáp giữa huyện Bắc Yên, Sơn La và huyện Trạm Tấu, Yên Bái).

Khu du lịch sinh thái Gáo Giồng - ngôi nhà của các loài chim

07:35:32 29/12/2024

Khu du lịch sinh thái Gáo Giồng với cánh rừng tràm nguyên sinh rộng lớn mang đến một không gian xanh yên bình, êm đềm nước chảy.

Khám phá ngôi chùa lớn nhất thế giới nằm ở Việt Nam

07:28:36 29/12/2024

Không chỉ được biết đến là ngôi chùa lớn nhất thế giới, nó còn được mệnh danh là Hạ Long trên cạn , vậy bạn đã biết đây là ngôi chùa nào và nằm ở địa danh nào của Việt Nam chưa?

Khám phá ngôi chùa lâu đời nhất thế giới

07:22:15 29/12/2024

Các nhà khảo cổ đã phát hiện ra bằng chứng về ngôi chùa Phật giáo cổ nhất được khám phá từ trước đến nay, có niên đại khoảng 550 trước công nguyên.

Trải nghiệm thú vị cùng Làng cổ trên mây

07:11:33 29/12/2024

Khi đặt chân đến đây, du khách sẽ chụp được những bức ảnh đẹp như chốn bồng lai tiên cảnh. Bản Choản Thèn là làng cổ trên mây làm say lòng nhiều du khách.

Điểm đến như 'Đà Lạt thu nhỏ' ở Quảng Trị, ngày có 4 mùa, hút khách ghé thăm

07:06:36 29/12/2024

Ngoài thời tiết thuận lợi, ngày có đủ 4 mùa, điểm đến được ví như tiểu Đà Lạt trong lòng Quảng Trị còn hút khách bởi phong cảnh đẹp, có nhiều trải nghiệm hòa mình vào thiên nhiên.