Lấy máu gót chân – xét nghiệm sàng lọc sơ sinh nên làm
Chỉ cần lấy mẫu một lần sau sinh từ 48-72 giờ, xét nghiệm sàng lọc phát hiện cùng lúc nhiều bệnh lý rối loạn bẩm sinh và di truyền ở trẻ sơ sinh.
Vì sao nên xét nghiệm sàng lọc sơ sinh cho trẻ?
Theo số liệu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), mỗi năm trên thế giới có tới 8 triệu trẻ sơ sinh mắc dị tật bẩm sinh. Trong số các trẻ sơ sinh sinh ra có khoảng 2/100 thiếu men G6PD, 1/3.000 suy giáp bẩm sinh (CH), 1/10.000 tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh (CAH), 1/15.000 Phenylketonuria (PKU) và 1/35.000 Galactosemia (GALT).
Tất cả trẻ chào đời nên sàng lọc sơ sinh để giảm nâng cao chất lượng dân số.
Thông qua lấy máu gót chân xét nghiệm, giúp phát hiện sớm các bệnh lý bẩm sinh, điều trị sớm, tránh phát sinh biến chứng, cũng như giảm chi phí điều trị sau này cho gia đình và xã hội. Qua đây giảm tỉ lệ trẻ bị dị tật trong cộng đồng, nâng cao chất lượng dân số trẻ em Việt Nam.
Thời điểm tốt nhất xét nghiệm sàng lọc sơ sinh từ 48-72 giờ sau sinh. Nếu làm sớm trước 24 giờ có thể dẫn tới kết quả dương tính giả. Nếu làm sau 72 giờ trẻ vẫn có thể làm xét nghiệm mà giá trị xét nghiệm không thay đổi, tuy nhiên lây mâu qua muôn se không đam bao đươc muc tiêu phat hiên bệnh sớm va điêu tri kip thơi.
Đối với trẻ sinh non, nhẹ cân thì lấy máu gót chân trước ngày thứ 20; Nếu trẻ cần truyền máu, mẫu nên được lấy trước khi truyền hoặc sau khi truyền 3 tháng.
Sàng lọc sơ sinh phát hiện được những bệnh lý nào?
Video đang HOT
Thiếu men G6PD: Là bệnh di truyền lặn trên nhiễm sắc thể X do thiếu hụt men G6PD dẫn tới sự phá hủy hồng cầu bởi các chất oxy hóa. Biểu hiện của bệnh là thiếu máu kèm theo vàng da, vàng mắt, tăng bilirubin máu, nếu kéo dài có thể gây tổn thương não, các biến chứng về thần kinh, chậm phát triển,…
Trẻ thiếu G6PD có cuộc sống bình thường, tuy nhiên sức khỏe sẽ bị ảnh hưởng khi tiếp xúc với tác nhân oxy hóa. Nếu bệnh được phát hiện sớm sẽ giúp điều trị, quản lý bệnh và tránh các đợt tan máu cấp.
Tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh (CAH): Là bệnh di truyền lặn do thiếu hụt enzyme tổng hợp cortisol dẫn tới thiếu cortisol, aldosterone và tăng tổng hợp androgen.
Cortisol và aldosterone là hormone có vai trò quan trọng trong chuyển hóa muối nước, còn androgen là chất giúp phát triển các đặc tính sinh dục nam. Biểu hiện của bệnh là các rối loạn nước điện giải: trẻ nôn trớ nhiều, bú kém hoặc bỏ bú, mất nước, sạm da, natri máu thấp, kali máu tăng… nghiêm trọng hơn là bộ phận sinh dục của bé gái phát triển theo hướng nam tính (phì đại âm vật), bé trai sẽ dậy thì sớm.
CAH là bệnh kéo dài suốt đời, không có cách nào chữa dứt điểm nhưng nếu phát hiện và điều trị sớm có thể tránh các biến chứng.
Xét nghiệm sàng lọc sơ sinh giúp phát hiện nhiều bệnh lý di truyền cùng lúc.
Suy giáp trạng bẩm sinh (CH): Là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ hormone để đáp ứng nhu cầu của cơ thể khiến trẻ trở nên đần độn, chậm phát triển tâm thần, trí tuệ. Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời trong vòng 2 tuần để bổ sung hormone tuyến giáp thì trẻ sẽ phát triển bình thường.
Bệnh Phenyketone niệu (PKU): Là bệnh rối loạn chuyển hóa Phenylalanin (Phe) thành Tyrosine (Tyr) do thiếu hụt enzyme PAH, từ đó dẫn tới tăng Phe và thiếu Tyr trong máu. Trẻ mắc bệnh thường chậm phát triển trí tuệ, tâm thần, vận động, các dị thường về thể chất: giảm sắc tố ở da, tóc, mống mắt, nước tiểu có mùi mốc, vết chàm bộ nhiễm… Nếu phát hiện, điều trị sớm kèm theo chế độ dinh dưỡng đặc biệt (không có Phe, bổ sung đầy đủ Tyr) thì trẻ vẫn có thể phát triển bình thường.
Rối loạn chuyển hóa đường Galactose (GALT): Là bệnh di truyền lặn do thiếu hụt enzyme chuyển hóa Galactose thành Glucose dẫn tới cơ thể không thể sử dụng Galactose để cung cấp năng lượng. Trẻ mắc bệnh galactosemia thường không có biểu hiện ngay khi mới sinh ra. Nhưng, sau một vài ngày hoặc sau khi uống sữa, bố mẹ có thể thấy trẻ bị tiêu chảy, nôn mửa, bú kém hoặc bỏ bú, trẻ không tăng cân, chậm phát triển tâm thần, vận động, trẻ vàng da, vàng mắt…
MEDLATEC – top đầu về địa chỉ sàng lọc sơ sinh tại miền Bắc
Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là địa chỉ y tế tin cậy thực hiện xét nghiệm sàng lọc sơ sinh tại miền Bắc. Theo đó, khi đăng ký sàng lọc sơ sinh cho con tại MEDLATEC, sẽ có đội ngũ chuyên gia đầu ngành về Di truyền, Sản khoa, Nhi khoa khám và tư vấn.
Hệ thống máy xét nghiệm phân tích kết quả tự động tại MEDLATEC.
Với hệ thống máy móc đạt tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189:2012, bệnh viện đáp ứng đủ bộ xét nghiệm sàng lọc sơ sinh 3 bệnh và 5 bệnh như: Thiếu men G6PD, suy giáp bẩm sinh (CH), tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh (CAH), bệnh Phenyketone niệu (PKU), rối loạn chuyển hóa đường Galactose (GALT).
Trường hợp bố mẹ bận rộn có thể lựa chọn dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi phục vụ 24/24h tất cả các ngày trong tuần, kể cả ngày Lễ, Tết, giúp các bậc cha mẹ chủ động thời gian đăng ký sàng lọc cho con, tránh lây nhiễm chéo bệnh nhất là trong các đợt dịch.
Thêm một lý do, khiến nhiều khách hàng an tâm lựa chọn sàng lọc sơ sinh cho con tại MEDLATEC là tất cả các nhân viên y tế thực hiện lấy máu gót chân đều được đào tạo bài bản và thành thạo về quy trình lấy mẫu máu gót chân sơ sinh. Nếu lấy mẫu tận nơi, các mẫu bệnh phẩm đều được bảo quản và vận chuyển ngay tới Trung tâm Xét nghiệm để thực hiện phân tích, cho kết quả chính xác.
Mong muốn đồng hành cùng cha mẹ bảo vệ sức khỏe con yêu, từ nay đến hết ngày 31/12/2020, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC triển khai chương trình “Sàng lọc sơ sinh – Vì tương lai khỏe mạnh của bé”.
Mọi thông tin khách hàng liên hệ tổng đài: 1900 56 56 56.
12 triệu người Việt Nam mang gien bệnh thalassemia
Theo Viện Huyết học - Truyền máu T.Ư, Việt Nam hiện có khoảng 12 triệu người mang gien bệnh thalassemia (tan máu bẩm sinh), hơn 20.000 người bệnh mức độ nặng cần phải điều trị suốt đời.
Thalassemia là bệnh di truyền, gây thiếu máu và ứ sắt trong cơ thể - ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Một bệnh nhân thalassemia nặng trong 21 năm đầu cần truyền khoảng 470.000 đơn vị máu để duy trì sự sống. Mỗi năm, cả nước cần 2.000 tỉ đồng cho tất cả bệnh nhân thalassemia có thể được điều trị tối thiểu, và cần khoảng 500.000 đơn vị máu an toàn để truyền máu cho người bệnh.
Thalassemia là bệnh di truyền, gây thiếu máu và ứ sắt trong cơ thể. Người bệnh mức độ nặng nếu không được xử lý kịp thời sẽ gây ra các biến chứng nặng như: biến dạng xương mặt, xương giòn, suy tuyến nội tiết, dậy thì muộn hoặc không dậy thì; suy gan, xơ gan, suy tim, thậm chí nguy cơ tử vong.
Người bệnh cần phải định kỳ được truyền máu, thải sắt và điều trị biến chứng. Thalassemia khiến người bệnh suy giảm sức khỏe, ảnh hưởng nhiều đến hình thức, vóc dáng. Viện Huyết học - Truyền máu T.Ư đã ứng dụng kỹ thuật mới nhất trong chẩn đoán, sàng lọc người mang gien bệnh thalassemia, tư vấn tiền hôn nhân, tư vấn trước sinh, sàng lọc trước sinh giúp các cặp vợ chồng sinh con khỏe mạnh, không mang gien bệnh.
Hưởng ứng Ngày thalassemia thế giới (8.5), Viện Huyết học - Truyền máu T.Ư đã tổ chức chương trình Thalassemia Day chủ đề "Vẻ đẹp từ trái tim", với các hoạt động: trang điểm, chụp hình lưu giữ khoảnh khắc đẹp cho người bệnh; trao quà cho những người bệnh có nghị lực trong cuộc sống, học tập...
Bubble Boy: Câu chuyện bi thương về cậu bé sống cả cuộc đời trong bong bóng vì một căn bệnh hiếm gặp Được đưa vào các ca khúc, lên phim Hollywood với cái tên "Bubble Boy", David Vetter nổi tiếng trong những năm 70 vì anh phải sống cả cuộc đời trong 1 cái bong bóng nhựa PVC. Số phận đau buồn của cậu bé đã chạm vào một tình huống khó xử về đạo lý. Cậu bé sống trong bong bóng Khi nhà du...