Lầu 5 góc chưa trọn lời hứa giúp quân đội Ukraine

Dù quân đội Ukraine “năn nỉ hết lời”, cho đến nay Mỹ vẫn chỉ cung cấp một ít hỗ trợ phi sát thương cho Chính phủ Ukraine, và đa phần khoản giúp đỡ này vẫn chưa tay đến nơi người cần, theo báo New York Times ngày 9.9.

Quân Ukraine trong thời gian ngưng bắn

Nhà Trắng chỉ dựa vào các biện pháp trừng phạt kinh tế và cô lập quốc tế để ngăn Nga không can thiệp vào Ukraine, nên miễn cưỡng hỗ trợ quân sự vì ngại điều đó tạo sự leo thang nội chiến Ukraine và khiêu khích Nga.

Mỹ hứa hỗ trợ 70 triệu USD gồm khẩu phần lương thực, các phương tiện liên lạc, ống nhòm hồng ngoại tuyến, dụng cụ sơ cứu và áo chống đạn nhưng không cung cấp vũ khí, đạn dược. Nhưng đa số các hỗ trợ này vẫn chưa đến tay Ukraine.

Mỹ cũng hứa huấn luyện 700 quân Vệ binh Cộng hòa Ukraine, nhưng chương trình này vẫn chưa sẵn sàng để bắt đầu thực hiện, phải chờ qua năm 2015.

Ngược lại, phe đòi ly khai đánh bại quân Chính phủ Ukraine trong thời gian qua, nhờ Nga giúp xe tăng, pháo, súng phòng không và hàng ngàn quân Nga, theo sự cáo buộc của NATO.

Nga luôn phủ nhận các cáo buộc này.

Trong bối cảnh này, Tổng thống Petro Poroshenko của Ukraine sẽ nêu vấn đề cần có thêm sự hỗ trợ quân sự, khi ông thăm Mỹ vào tuần tới.

Một số quan chức NATO ủng hộ ông Poroshenko: “Tôi ủng hộ 100 % việc triệt để trừng phạt, nhưng Putin cần phải thấy một cái giá phải trả về mặt quân sự”, theo cựu đô đốc James G. Stavridis, người từng chỉ huy quân sự NATO từ năm 2009 đến năm 2013. Ông bảo Mỹ nên cung cấp súng chống tăng, đạn, xăng và cố vấn quân sự cho quân Ukraine.

Theo báo New York Times, các quan chức chính phủ Mỹ nói họ đang xem xét nhiều lựa chọn, như cung cấp máy bay không người lái do thám, radar chỉ vị trí địch nã pháo và súng chống tăng Javelin. Bộ Ngoại giao Mỹ cẩn trọng hơn, nói không loại trừ mở rộng ít nhất một số dạng hỗ trợ quân Ukraine.

Yêu cầu hỗ trợ của quân Ukraine có nêu cần máy bay không người lái do thám, súng phòng không, chúng chống tăng, radio mã hóa, cùng sự huấn luyện cấp cứu ngay trên mặt trận và cách tiến hành chiến dịch đặc nhiệm, theo Phillip A. Karber, một cố vấn đặc biệt của Ngoại trưởng Caspar W. Weinberger của thời tổng thống Mỹ Ronard Reagan.

Ông Karber hiện có mặt tại thành phố cảng Mariupol cho biết quân Ukraine không có công nghệ liên lạc quân sự, phải sử dụng điện thoại di động nên dễ bị Nga phát hiện vị trí.

Quân Ukraine cũng phải dùng bao đựng rác để thu lượm lính chết trận, và khâu hậu cần rất kém, lính Ukraine chỉ được ăn một khẩu phần ăn dã chiến do Mỹ cung cấp.

Các chuyên gia nói nếu chính phủ tổng thống Mỹ Barack Obama không sẵn sàng hỗ trợ vũ khí sát thương, thì cũng nên cử sĩ quan quân đội quan giúp Ukraine lên kế hoạch, tập luyện sơ cứu ngay tại chiến trường và chia sẻ thông tin tình báo về những động thái của quân đòi ly khai.

Một quan chức cấp cao giấu tên của Bộ quốc phòng Mỹ, nói sự hỗ trợ của Mỹ trong năm nay tương đương khoản hỗ trợ của 8 năm trước, và Lầu Năm Góc “dốc hết nỗ lực để viện trợ một cách nhanh nhất có thể được”.

Nhưng phe chỉ trích nói sự hỗ trợ của Mỹ không giúp Ukraine tái chiếm được các khu vực đã lọt vào tay phe đòi ly khai, mà chỉ là hỗ trợ hậu cần và trang bị cho quân biên phòng Ukraine đánh không lại phe đòi ly khai.

Chương trình hỗ trợ của Mỹ gồm 3 khoản chính, gồm một khoản giúp quân Ukraine và Ngoại giao đã cấp 22 triệu USD. Nhưng mới chỉ sử dụng 5,7 triệu USD mua (và đã giao) 2.000 áp giáp, 1.000 nón sắt, 1.929 bộ sơ cứu y tế, 9.000 bộ quân phục, 1.000 khăn quàng cổ chống lạnh, 80 radio và 7 robot dò mìn địch.

Lầu Năm Góc cũng cung cấp 300.000 suất ăn với tiền từ quỹ khẩn cấp 3 triệu USD.

Số phương tiện chưa giao là 150 ống nhòm ban đêm, 140 thiết bị nhìn hồng ngoại tuyến, 96 radio, 1.000 nón sắt và 18 máy lọc nước.

Khoản thứ hai gồm 25 triệu USD để giúp quân biên phòng Ukraine, nhưng đa phần khoản này chưa được thực hiện.

Khoản thứ ba là một chương trình trị giá 19 triệu USD, để huấn luyện và trang bị cho một tiểu đoàn Vệ binh Cộng hòa Ukraine.

Ngoài các nỗ lực trên, quân đội Mỹ cũng dự tính huấn luyện 4 tiểu đoàn Ukraine và một trung tâm chỉ huy hành quân (có tổng cộng 700 lính) tại một căn cứ quân sự phía tây Ukraine từ năm 2015.

Theo Một Thế Giới