Lập quỹ tích luỹ trả nợ để đảm bảo khả năng “gánh” nợ của Chính phủ

Luật Quản lý nợ công được Chủ tịch nước Trần Đại Quang ký lệnh ban hành và được Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố sáng 14/12. Nợ công được đưa về một đầu mối quản lý thống nhất là Bộ Tài chính. Quỹ tích luỹ trả nợ được lập để đảm bảo nguồn ngoại tệ trả nợ.

Thứ trưởng Tài chính Vũ Thị Mai tại buổi họp báo công bố luật.

Trình bày những điểm mới của luật Quản lý nợ công được Quốc hội thông qua ngày 23/11/2017, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai nêu rõ, việc phân định quyền hạn, trách nhiệm của các cơ quan trong quản lý nợ công theo nguyên tắc nhà nước thống nhất quản lý về nợ công. Nhà nước giao một cơ quan là Bộ Tài chính chịu trách nhiệm chính trong quản lý nợ công thống nhất.

Bên cạnh đó, luật cũng tăng cường thẩm quyền của Quốc hội, Chính phủ, tăng thẩm quyền của tập thể, hạn chế quy định thẩm quyền của cá nhân; gắn trách nhiệm của tập thể, cá nhân với trách nhiệm quản lý huy động, sử dụng vốn vay và trả nợ công.

Luật cũng lần đầu quy định về chỉ tiêu an toàn nợ công, kế hoạch vay, trả nợ công 5 năm, chương trình quản lý nợ công 3 năm và kế hoạch vay, trả nợ hàng năm với những nội dung, trình tự cụ thể việc lập, quyết định và trách nhiệm của các cơ quan liên quan đối với các chỉ tiêu đề ra. Trong đó, hạn mức bảo lãnh Chính phủ trong 5 năm, hạn mức bảo lãnh và cho vay lại hàng năm được quy định chi tiết.

Thứ trưởng Bộ Tài chính khẳng định, việc xây dựng, triển khai các công cụ quản lý nợ công được kế thừa và tiếp cận hơn với thông lệ quốc tế, có tác động tích cực và khẳng định sự cần thiết đối với quản lý nợ chủ động.

Về vấn đề gây nhiều tranh luận trong quá trình xây dựng luật – quản lý việc vay, sử dụng và trả nợ vốn vay ODA (trước nay thuộc thẩm quyền của Bộ KH-ĐT), luật Quản lý nợ công quy định cụ thể về mục đích, hình thức vay của Chính phủ như ký kết hiệp định vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài cũng như việc sử dụng vốn vay và trả nợ của Chính phủ.

Việc quản lý cho vay lại vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài được quy định trong một chương riêng của luật với nội dung chi tiết về đối tượng, nguyên tắc, phương thức, điều kiện cho vay lại, quản lý rủi ro cũng như trách nhiệm của các cơ quan trong việc cho vay lại.

So với luật Quản lý nợ công 2009, các quy định về việc cho vay lại vốn vay ODA được cho là chặt chẽ hơn hẳn trong việc xác định đối tượng, điều kiện, thẩm định cho vay cũng như bổ sung quy định về quản lý rủi ro, dự phòng rủi ro trong việc cho vay lại.

Cũng so sánh với luật hiện hành, Thứ trưởng Vũ Thị Mai nhận định, việc cấp và quản lý bảo lãnh Chính phủ trong luật mới cũng siết chặt các điều kiện bảo lãnh với từng nhóm đối tượng, bổ sung quy định về quản lý rủi ro bảo lãnh Chính phủ.

Điểm mới khác của luật là quy định về bảo đảm khả năng trả nợ, quản lý rủi ro đối với nợ công và về Quỹ tích luỹ trả nợ.Theo đó, để bảo đảm an toàn, bền vững nợ công, huy động vốn phải đáp ứng các chỉ tiêu an toàn nợ, chủ động bố trí nguồn trả nợ đầy đủ, đúng hạn. Các khoản vay mới chỉ được thực hiện sau khi đã đánh giá tác động đến quy mô nợ công, trong giới hạn chỉ tiêu an toàn và khả năng trả nợ trung hạn.

Nội dung về Quỹ tích luỹ trả nợ quy định các yêu cầu quản lý quỹ, nguồn thu và sử dụng quỹ, việc quản lý nguồn vốn nhàn rỗi và bảo đảm nguồn ngoại tệ của quỹ, cơ chế xử lý khi quỹ tích luỹ trả nợ không đủ nguồn.

Được biết, Bộ Tài chính đang dự thảo Nghị định quy định về việc lập, quản lý và sử dụng Quỹ tích luỹ trả nợ này. Hiện dự thảo luật đang được đăng tải, lấy ý kiến người dân trên cổng thông tin điện tử của Bộ Tài chính.

Luật Quản lý nợ công năm 2017 sẽ có hiệu lực thi hành từ 1/7 năm sau.

P.Thảo

Theo Dantri