Lấp “lỗ hổng” thể chế bảo vệ cổ đông nhỏ
Bảo vệ cổ đông là một trong các tiêu chí tạo niềm tin cho nhà đầu tư. Song nhìn vào thực tế quản trị công ty ở Việt Nam, ông Phan Đức Hiếu, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương, thành viên Ban soạn thảo Dự thảo Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) cho rằng, đây vẫn là điều “xa xỉ’. Trong đó, bảo vệ cổ đông nhỏ vẫn còn nhiều lỗ hổng cần được khắc phục.
Quản trị công ty tốt sẽ mang lại nhiều lợi ích, trong đó có lợi ích cho chính doanh nghiệp, giúp thu hút vốn đầu tư. Ảnh: Đức Cường
Cổ đông nhỏ nhưng bất cập không nhỏ
Tại Hội thảo “Vấn đề và giải pháp cải thiện khởi sự kinh doanh và bảo vệ cổ đông thiểu số” diễn ra ngày 28/2, tại Hà Nội, Ngân hàng Thế giới (WB) chỉ ra, bảo vệ cổ đông tốt là một trong những tiêu chí đ.ánh giá quản trị công ty tốt. Khi luật pháp bảo vệ quyền và lợi ích của nhà đầu tư tốt mới khiến họ bỏ t.iền đầu tư vào doanh nghiệp (DN). Và ngược lại, nếu môi trường đầu tư rủi ro thì họ sẽ mang t.iền gửi tiết kiệm, không kích thích phát triển kinh tế.
Theo WB, có 5 tiêu chí để bảo vệ cổ đông tốt, đó là: Công khai hóa giao dịch có liên quan; trách nhiệm người quản lý; quyền của cổ đông; tỷ lệ sở hữu và kiểm soát công ty; minh bạch hóa thông tin. Áp các tiêu chí này vào thực trạng bảo vệ cổ đông ở Việt Nam, các chỉ số đều rất thấp so với các nước được đ.ánh giá.
Theo ông Phan Đức Hiếu, cải cách thể chế để bảo vệ nhà đầu tư là rất quan trọng, bởi quản trị công ty tốt sẽ mang lại nhiều lợi ích. Song quản trị công ty ở Việt Nam rất có vấn đề. Lợi ích của quản trị tốt chưa được nhận thức đầy đủ.
Video đang HOT
Trưởng ban Pháp chế thuộc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Đậu Anh Tuấn đ.ánh giá, hơn 20 năm Luật DN được ban hành, rào cản gia nhập thị trường cho DN ngày càng được cắt giảm, nhưng quản trị công ty chưa thay đổi nhiều. “Chúng ta có cập nhật thông lệ tốt, nhưng thực tế chất lượng quản trị chưa cao. Các công ty TNHH, công ty cổ phần hầu như không có chất lượng quản trị như các nước. Nhìn rộng hơn, DN vẫn huy động vốn qua ngân hàng, tỷ lệ huy động vốn cổ đông còn ít. Nhà đầu tư nước ngoài không tin tưởng vào góp vốn”, ông Tuấn nói.
“Rà soát cho thấy, có 6 lỗ hổng lớn về thể chế bảo vệ cổ đông thiểu số”, ông Hiếu cho biết. Điển hình là quyền của cổ đông. Thực tế là cổ đông muốn đầu tư t.iền v.ào công ty nhưng lại không có quyền tiếp cận thông tin để biết DN hoạt động ra sao. Bởi hiện pháp luật về vấn đề này quy định, để xem xét, trích lục sổ biên bản và các nghị quyết của HĐQT, hợp đồng, giao dịch phải thông qua HĐQT… thì phải sở hữu ít nhất 10% tổng số cổ phần DN. Ngoài ra, pháp luật còn quy định, cổ đông phải sở hữu cổ phần 6 tháng liên tục. “Đây là một trong những điều hoàn toàn không hợp lý”, ông Hiếu nhấn mạnh.
Hơn nữa, trong quyền của cổ đông, qua rà soát phát hiện cổ đông có thể bị rút t.iền. Cổ đông đầu tư t.iền v.ào công ty nhưng họ không có quyền quyết định ngân sách cho HĐQT và người quản lý. Theo quy định hiện hành, HĐQT chỉ phải báo cáo trong cuộc họp thường niên thông báo chi bao nhiêu t.iền và đề nghị không chia cổ tức…
Làm gì để quản trị công ty tốt, bảo vệ cổ đông nhỏ?
Theo đ.ánh giá của các chuyên gia kinh tế, quản trị công ty tốt khó có được trong ngày một ngày hai mà đó là một quá trình dài. Tuy nhiên, theo ông Hiếu, khung khổ pháp luật chỉ là một yếu tố, điều quan trọng hơn là phải nâng cao nhận thức để DN hiểu rằng quản trị tốt chính là vì lợi ích của DN.
Để bảo vệ cổ đông nhỏ, Dự thảo Luật DN (sửa đổi) đang được Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục hoàn thiện đã kiến nghị giải pháp nâng cao cơ chế bảo vệ cổ đông. Chẳng hạn như mở rộng quyền, phạm vi của cổ đông, nhóm cổ đông trong việc tiếp cận thông tin về hoạt động của công ty; minh bạch hóa thông tin; công khai hóa giao dịch liên quan…
Ông Đậu Anh Tuấn cho rằng, để quản trị tốt không thể chỉ kỳ vọng vào Luật DN, bởi để nâng tầm quản trị công ty, nên có chương trình kèm theo thúc đẩy quản trị công ty tốt theo thông lệ quốc tế, qua đó thu hút được nhiều nhà đầu tư hơn.
Việt Anh
Theo baodauthau.vn/
Cải thiện khởi sự kinh doanh, tăng động lực cho doanh nghiệp
Trong thời gian qua, Luật Doanh nghiệp và các nghị định hướng dẫn thi hành đã có tác động tích cực trong tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẳng, thúc đẩy thành lập doanh nghiệp. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, một số nội dung của Luật Doanh nghiệp không còn phù hợp.
Doanh nghiệp lớn phải có quản trị tốt.
Sáng 28/2, tại Hà Nội, với sự hỗ trợ của Chương trình Australia Hỗ trợ cải cách kinh tế Việt Nam (Aus4Reform), Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức hội thảo với chủ đề: Thúc đẩy, tạo thuận lợi gia nhập thị trường: Vấn đề và giải pháp cải thiện khởi sự kinh doanh và bảo vệ nhà đầu tư thiểu số.
Nói về tầm quan trọng của khởi sự kinh doanh, ông Phan Đức Hiếu, Phó Viện trưởng CIEM cho hay, hiện nay, doanh nghiệp được làm những gì pháp luật không cấm, với thời gian đăng ký doanh nghiệp đã rút ngắn chỉ còn 5-7 ngày, khiến số lượng doanh nghiệp đăng ký và số vốn đăng ký đã tăng vọt. Điều này đã giúp doanh nghiệp giảm chi phí kinh doanh, tăng động lực cho phát triển, góp phần vào nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Tuy nhiên, cho rằng quá trình này còn những bất cập, vì thế, ông Hiếu cho rằng, khi sửa đổi Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư, các cơ quan quản lý nên thay đổi một số nội dung như: tiếp tục trao quyền tự quyết về con dấu cho doanh nghiệp; thời hạn khai, nộp lệ phí môn bài vào ngày 30/1 của năm kế tiếp đối với doanh nghiệp thành lập mới; giám sát việc thực thi quy định đối với thủ tục đặt in/ tự in hóa đơn và thông báo phát hành đảm bảo đúng thời hạn 4 ngày theo quy định; thủ tục mua hóa đơn đảm bảo giải quyết ngay trong ngày...
Cùng với những vấn đề trên, tại Hội thảo, các chuyên gia đều nhất trí cho rằng phải có giải pháp để giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực quản trị và bảo vệ cổ đông thì sẽ giúp tạo thuận lợi hơn nữa cho quá trình khởi sự kinh doanh.
Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, mặc dù các quy định pháp luật đã thường xuyên cập nhật các thông lệ, nguyên tắc quốc tế tốt nhất của quản trị doanh nghiệp, nhưng thực tế chất lượng quản trị của các doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa tốt như nhiều nước.
"Đằng sau không ít công ty cổ phần, tỷ lệ góp vốn vẫn là các ông chồng, bà vợ cùng với con cái là kế toán. Vì thế, các công ty cổ phần này chỉ là cái tên, còn bộ máy, chức năng quản trị vẫn bé. Nhiều doanh nghiệp có vẻ "hoành tráng" nhưng khi kiểm toán, công khai báo cáo tài chính thì lại hoàn toàn khác", ông Đậu Anh Tuấn nhấn mạnh.
Do đó, đại diện VCCI đ.ánh giá cáo việc Luật Doanh nghiệp sửa đổi lần này đưa trọng tâm vào nâng cao quản trị doanh nghiệp, bởi để có doanh nghiệp lớn phải có quản trị tốt. Theo ông Tuấn, các cơ quan chức năng phải có giải pháp giúp hình thành hệ sinh thái về quản trị, nhiều nước trên thế giới có các viên nghiên cứu, hiệp hội về quản trị để thúc đẩy công tác này được tốt hơn lên.
Mặt khác, để bảo vệ quyền của cổ đông, ông Phan Đức Hiếu đề xuất phải mở rộng quyền, phạm vi của cổ đông, nhóm cổ đông trong việc tiếp cận thông tin về tình hình hoạt động của công ty; mở rộng quyền của cổ đông trong việc kiến nghị, đưa thêm các nội dung vào chương trình họp ĐHCĐ; công khai các giao dịch có liên quan, trường hợp có cổ đông sở hữu trên 51% tổng số cổ phần - thì mọi giao dịch có giá trị lớn hơn 10% tổng giá trị tài sản giữa công ty với cổ đông đó và người có liên quan của cổ đông đó phải được Đại hội đồng cổ đông thông qua và cổ đông đó không có quyền biểu quyết...
Hương Dịu
Theo haiquanonline.com.vn
Sửa Luật Doanh nghiệp, tăng vị thế cổ đông Một trong những điểm mới, trọng tâm tại dự thảo Luật Doanh nghiệp sửa đổi theo kế hoạch được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9 diễn ra vào tháng 5/2020, theo ông Phan Đức Hiếu, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), thành viên Ban soạn thảo Luật, là tăng cường công cụ để...