Làng Lidice, ký ức khởi nguồn ngày Quốc tế Thiếu nhi

Lidice, một ngôi làng xinh xắn thuộc Kladno, Cộng hòa Séc yên bình nằm trên đồi cao cùng phong cảnh nên thơ.

Tuy nhiên, nơi này từng chứng kiến ký ức đau thương để ngày Quốc tế Thiếu nhi, 1/6 ra đời…

Ngày 8/5, Cộng hòa Séc kỷ niệm Ngày Chiến thắng kết thúc Chiến tranh Thế giới thứ 2. 360.000 người dân Tiệp Khắc khi đó đã thiệt mạng vì cuộc chiến này. Trong đó, người Séc cũng như thế giới mãi không quên câu chuyện đau thương ở làng Lidice.

Để tưởng nhớ, năm 1949, Liên đoàn Phụ nữ dân chủ Quốc tế đưa ra quyết định lịch sử. Ngày 1/6 hằng năm trở thành Ngày Quốc tế bảo vệ Thiếu nhi. Dấu mốc nhắc nhở thế giới phải quan tâm sâu sắc, chăm lo tới thế hệ tương lai.

Cuộc sống bình yên, tươi đẹp ở Lidice, Séc đã khép lại quá khứ đau thương.

Từ quá khứ đau thương ở Lidice, Séc…

Đêm 1/6/1942, phát xít Đức bao vây làng Lidice. Do quân Đức nghi ngờ một gia đình liên quan tới vụ ám sát viên toàn quyền tại Séc, Reinhard Heydrich. Chúng thẳng tay san phẳng nhà thờ, khu dân cư. Toàn bộ 175 nam giới từ 15 tuổi bị giết hại ngay rìa làng Lidice. Tất cả 203 phụ nữ bị đưa tới trại tập trung ở Đức. 105 trẻ nhất, nhỏ nhất mới 1 tuổi bị cướp khỏi cha mẹ. 23 em sống sót khi chúng chọn để “cải tạo”. 83 em không may còn lại bị đầu độc bằng hơi ngạt tại Ba Lan.

Chiến tranh kết thúc, năm 1948, làng Lidice tái thiết, dần hồi sinh. Ở nơi từng là ngôi mộ tập thể tưởng niệm dân làng, một bảo tàng dựng nên. Năm 1955, Khu vườn hòa bình xây dựng. Những đóa hoa hồng tươi thắm nhất từ 32 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới đã gửi về Lidice.

Năm 1969, Marie Uchytilová, nhà điêu khắc Séc đã đưa ra ý tưởng xây dựng tượng 40 trẻ nam, 42 em gái bị sát hại dã man. Tâm nguyện sâu thẳm của bà sẽ “đưa các em trở về đất Mẹ”. Công trình trở thành đài tưởng niệm nạn nhân chiến tranh nói chung, trẻ em nói riêng.

Do thiếu kinh phí, các bức tượng chỉ làm bằng thạch cao. Đến năm 1989, mới có 3 tượng em nhỏ của làng Lidice đúc đồng. Tới mùa xuân năm 1995, 30 em nhỏ tiếp theo trở về quê hương Séc. Cuối cùng, 82 em nhỏ bị quân Đức tàn sát đã quy tập về thung lũng bình yên của Lidice.

Bé Lina đặt hoa tưởng niệm các em nhỏ tại Khu tưởng niệm làng Lidice, Séc.

Đến tương lai của hòa bình, hạnh phúc ở Lidice

Ngày nay, chúng ta sẽ ngắm nhìn Lidice với đồng cỏ xanh mướt, hàng cây tươi tốt. Nhiều khách du lịch Séc rất xúc động khi ghé thăm khu tưởng niệm, bảo tàng ở Lidice.

Ở khu tượng niệm, các em nhỏ Lidice thể hiện tâm trạng căng thẳng trước điều tồi tệ. Có em thầm thì vào tai bạn, có em ngoảnh mặt đi, những em nhỏ khác nấp sau anh, chị… Cụm tượng đài trẻ em trở thành tâm điểm của Khu di tích chiến tranh làng Lidice. Người dân Séc thường đưa các em nhỏ tới đây để giáo dục lịch sử. Hơn thế, giá trị vô giá của hòa bình, tự do cũng khéo léo truyền đạt tinh tế.

Chúng tôi gặp gia đình chị Vera Dinh ở đây. ” Nhân dịp ngày Chiến thắng phát xít của Séc, tôi đưa các con tới thăm khu tưởng niệm Lidice. Nơi đã từng chứng kiến ký ức đầy đau thương trong thế chiến. Chúng tôi muốn trực tiếp viếng thăm nơi này để tưởng nhớ những em nhỏ không may bị sát hại“.

Tina Dinh, 6 tuổi còn quá nhỏ để hiểu chiến tranh khốc liệt là gì? Vì sao có chiến tranh. Nhưng nét mặt trên các tượng đồng đủ sinh động để sau này lớn, bé sẽ thấu hiểu. Bé Filip Dinh, 13 tuổi đã nghe cô giáo môn Lịch sử dạy về Chiến tranh Thế giới II. Em cùng mẹ tới thăm Khu di tích như một buổi thực tế về lịch sử, cảm nhận nhiều thông điệp giá trị về cuộc sống./.