Làn sóng tẩy chay Thổ Nhĩ Kỳ ở Ấn Độ: Nguyên do và tác động

Người Ấn Độ đồng loạt tẩy chay Thổ Nhĩ Kỳ vì Ankara ủng hộ Pakistan trong căng thẳng Kashmir, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến du lịch , thương mại và hợp tác giáo dục giữa hai nước.

Binh sĩ Ấn Độ gác tại thành phố Srinagar, thủ phủ mùa hè của khu vực Kashmir do Ấn Độ kiểm soát, ngày 9/5/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Ấn Độ đang chứng kiến làn sóng tẩy chay Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng mạnh mẽ, xuất phát từ việc Ankara công khai ủng hộ Pakistan trong cuộc xung đột gần đây giữa hai quốc gia Nam Á. Theo Đài phát thanh Quốc tế DW của Đức ngày 20/5, chiến dịch tẩy chay này đã nhanh chóng lan rộng trên nhiều lĩnh vực, từ du lịch, thương mại đến giáo dục và hàng không, gây ra những tác động đáng kể về mặt kinh tế và ngoại giao.

Căng thẳng hiện tại bắt đầu khi Ấn Độ tiến hành các cuộc không kích nhằm vào cái gọi là “cơ sở hạ tầng khủng bố” ở Pakistan và vùng Kashmir do Pakistan quản lý. Hành động này diễn ra sau vụ tấn công chết người nhằm vào du khách tại thị trấn Pahalgam thuộc vùng Kashmir do Ấn Độ kiểm soát, khiến 26 du khách thiệt mạng.

New Delhi cáo buộc nhóm Lashkar-e-Taiba có trụ sở tại Pakistan, một tổ chức khủng bố được Liên hợp quốc chỉ định, đã thực hiện vụ tấn công với sự hậu thuẫn của Islamabad – cáo buộc mà chính phủ Pakistan đã phủ nhận. Tình hình nhanh chóng leo thang với việc cả hai nước đều bắn tên lửa và thiết bị bay không người lái vào các cơ sở quân sự của nhau.

Trong bối cảnh này, Thổ Nhĩ Kỳ và Azerbaijan đã đưa ra tuyên bố ủng hộ Pakistan, khiến người dân Ấn Độ tức giận và phát động chiến dịch tẩy chay trên mạng xã hội với các cụm từ như “BoycottTurkey” ngày càng lan rộng.

Tác động đến ngành du lịch và hàng không

Du lịch đến Thổ Nhĩ Kỳ – điểm đến từng đón ít nhất 274.000 du khách Ấn Độ vào năm ngoái – đã chịu ảnh hưởng nặng nề với lượng đặt phòng giảm 60% và số lượng hủy chuyến tăng 250%, theo báo cáo từ các công ty lữ hành.

Các nền tảng du lịch phổ biến của Ấn Độ như EaseMyTrip, MakeMyTrip và Ixigo đã đồng loạt tạm dừng đặt chỗ, ngừng khuyến mại và khuyến cáo công dân không đi du lịch không cần thiết đến Thổ Nhĩ Kỳ.

Chủ tịch đảng Bharatiya Janata Kerala Rajeev Chandrasekhar phát biểu với các phóng viên: “Mọi người dân Ấn Độ chịu khó đi du lịch nước ngoài đều hiểu rằng số tiền rupee khó kiếm được của họ không nên được tiêu cho những người giúp đỡ đối thủ của chúng tôi”.

Trên mặt trận hàng không, Bộ hàng không dân dụng Ấn Độ đã thu hồi giấy phép an ninh của công ty hàng không Thổ Nhĩ Kỳ Celebi – đơn vị cung cấp dịch vụ mặt đất tại các sân bay lớn của Ấn Độ, với lý do liên quan đến “an ninh quốc gia”. Bộ trưởng Hàng không Ấn Độ Murlidhar Mohol cho biết quyết định này được đưa ra sau khi chính phủ nhận được nhiều yêu cầu từ công chúng.

Hãng hàng không Air India cũng đã vận động các quan chức Ấn Độ dừng hợp đồng cho thuê giữa hãng hàng không giá rẻ IndiGo và Turkish Airlines, viện dẫn tác động đến hoạt động kinh doanh và lo ngại về an ninh.

Ảnh hưởng đến thương mại và giáo dục

Trong lĩnh vực thương mại, các thương nhân Ấn Độ đã bắt đầu từ chối hàng hóa Thổ Nhĩ Kỳ, từ táo và đá cẩm thạch đến sô cô la, cà phê và mứt. Tại một hội nghị thương mại quốc gia ở New Delhi do Liên đoàn Thương nhân Toàn Ấn Độ tổ chức, hơn 125 nhà lãnh đạo thương mại hàng đầu đã đồng ý tẩy chay mọi giao dịch kinh doanh với Thổ Nhĩ Kỳ và Azerbaijan.

Theo dữ liệu chính thức, Ấn Độ đã xuất khẩu hàng hóa trị giá 5,2 tỷ USD sang Thổ Nhĩ Kỳ từ tháng 4/2024 đến tháng 2/2025, chủ yếu là nhiên liệu khoáng sản, máy móc điện và dược phẩm. Trong cùng thời gian, Ấn Độ nhập khẩu hàng hóa trị giá 2,84 tỷ USD từ Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm đá cẩm thạch, táo và vàng.

Trên lĩnh vực giáo dục, Viện Công nghệ Ấn Độ tại Mumbai cùng với một số tổ chức giáo dục hàng đầu khác như Đại học Jawaharlal Nehru và Jamia Millia đã hủy bỏ thỏa thuận hợp tác với các trường đại học Thổ Nhĩ Kỳ.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan từ lâu đã ủng hộ giải pháp “đa phương” cho tranh chấp Kashmir, điều mà Ấn Độ luôn phản đối. Ông Erdogan đã nhiều lần thăm Pakistan, với chuyến đi gần đây nhất vào tháng 2 năm nay để thúc đẩy quan hệ thương mại và quân sự với Islamabad.

Muddassir Quamar, Phó Giáo sư tại Trung tâm Nghiên cứu Tây Á, nhận định: “Kỳ vọng ở New Delhi là Ankara sẽ nhìn nhận tình hình không qua lăng kính Pakistan, như hiện nay. Cho đến khi có sự thay đổi trong lập trường của Thổ Nhĩ Kỳ, thì mối quan hệ này khó có thể được cải thiện”.

Ngay cả trước cuộc xung đột gần đây, phía Ấn Độ đã chấm dứt thỏa thuận tư vấn đóng tàu trị giá 2 tỷ USD với Anadolu Shipyard của Thổ Nhĩ Kỳ. Thỏa thuận này liên quan đến việc đóng năm tàu hỗ trợ cho Hải quân Ấn Độ.

Prasanta Kumar Pradhan từ Viện Nghiên cứu và Phân tích Quốc phòng Manohar Parrikar cho rằng cuộc tẩy chay sẽ có “tác động hạn chế” và “không đủ lớn để ảnh hưởng nghiêm trọng đến thương mại song phương” trong ngắn hạn. Tuy nhiên, ông cảnh báo: “Nếu cuộc tẩy chay kéo dài trong thời gian dài, nó có thể gây ra tác động tiêu cực hơn đến quan hệ thương mại giữa hai nước”.

Về phần mình, cựu Đại sứ Ấn Độ tại Thổ Nhĩ Kỳ Sanjay Bhattacharyya tỏ ra lạc quan hơn: “Tôi tin rằng mọi chuyện sẽ lắng xuống theo thời gian và cả hai bên đều sẽ nhận ra được ý nghĩa của vấn đề”.