Làm sao khách quan khi kiểm tra trực tuyến?
Câu hỏi đầy trăn trở ấy khiến lòng người lao xao từ những ngày đầu bắt tay vào dạy học online, qua truyền hình và các phần mềm công nghệ.
Học sinh ở TP.HCM trong giờ học trực tuyến – Ảnh: DUYÊN PHAN
Thời điểm này các môn học phải hoàn thành bài kiểm tra 15 phút thường xuyên, rồi rục rịch khởi động cho đợt kiểm tra giữa kỳ. Yêu cầu khách quan, trung thực và công bằng lại một lần nữa được đặt ra. Và quả thật, chất lượng giáo dục quả là khó đánh giá thực chất thông qua các bài kiểm tra trực tuyến này.
Cha mẹ, anh chị thi cùng
Học sinh của tôi đã mách nhau cách chia sẻ đáp án trên các hội, nhóm bằng cách sử dụng song song hai thiết bị điện tử trong đợt kiểm tra trực tuyến vừa qua. Rồi tình trạng con cái nhờ cha mẹ, anh chị thi cùng, thi hộ và hỗ trợ hết mình hòng đạt điểm cao đang xảy ra nhan nhản. Thậm chí, các cháu tiểu học từng tham gia thi trực tuyến mà bên cạnh là gia sư dạy kèm cũng không phải là hiện tượng hiếm…
Thẳng thắn nhìn nhận vào thực tế để thấy rằng không ít trường hợp “gian lận” trong kiểm tra trực tuyến đã và đang thử thách giáo viên phải phân định chất lượng thực và giá trị ảo, đánh giá đúng đắn và sát sao năng lực thực tế của người học cũng như không ngừng trau dồi kỹ năng ra đề, đổi mới hình thức kiểm tra đánh giá…
Dạy học trực tuyến, kiểm tra trực tuyến trong bối cảnh hiện tại là một tình thế bất khả kháng buộc chúng ta phải thích ứng và nỗ lực chia sẻ khó khăn, vượt qua thử thách cùng nhau. Hãy chuyển động cùng cái mới và vun bồi sự đồng thuận giữa nhà trường – gia đình chính là yêu cầu căn bản để chúng ta hỗ trợ, đỡ nâng con trẻ vượt qua giai đoạn chông chênh này!
Hạn chế thuộc lòng, ghi nhớ kiến thức
Tạo sự khách quan trong kiểm tra đánh giá, điều này không khó nếu làm được những điều sau:
Thứ nhất, người thầy cần chủ động đổi mới kiểm tra thi cử bằng nhiều hình thức khác nhau bên cạnh thi viết truyền thống như: vấn đáp, bài tập nhóm, dự án…
Chúng ta đề cập khá nhiều về việc xây dựng đề kiểm tra theo hướng mở, giờ là thời điểm thích hợp để ứng dụng những cách thức kiểm tra hạn chế việc học thuộc lòng, ghi nhớ đơn thuần, sao chép kiến thức! Mỗi môn học đều có thể linh hoạt xây dựng bộ đề kiểm tra với những bài tập, yêu cầu hướng sâu hơn vào việc đánh giá năng lực và phẩm chất phù hợp với đặc trưng bộ môn.
Video đang HOT
Thứ hai, chúng ta hãy cởi trói tư duy xưa cũ về thành tích, điểm số, danh hiệu đang khiến bọn trẻ học mải miết chạy đua cùng áp lực học hành. Kiểm tra thường xuyên và các bài thi giữa kỳ là một hình thức đánh giá giúp nhà trường nắm bắt chất lượng giáo dục, là cơ sở giúp giáo viên điều chỉnh quá trình dạy học và tạo động lực cho học sinh tự soi chiếu, điều chỉnh ý thức học tập, phương pháp tự học.
Khẳng định như thế, chúng ta hãy để trẻ bắt tay thực hiện các bài thi với tâm thế nhẹ nhàng, thoải mái nhất có thể. Đừng dồn ép áp lực thành tích buộc con phải đạt điểm số tuyệt đối, danh hiệu xuất sắc khiến trẻ loay hoay tìm sự trợ giúp và “gian lận” khi kiểm tra!
Thứ ba, mối quan hệ hai chiều nhà trường – gia đình cần tạo được sự đồng thuận, gắn kết chặt chẽ để quá trình kiểm tra tiến hành suôn sẻ, khách quan, minh bạch. Giáo viên cần trao đổi cởi mở với phụ huynh về ý nghĩa và giá trị đích thực của các đợt kiểm tra, nhấn mạnh về cách thức hỗ trợ trẻ trong quá trình làm bài một cách tích cực và trong sáng.
Lập ý thức tự học cho trẻ
Phụ huynh cần tạo lập cho con trẻ ý thức tự học, tự lực khi làm bài kiểm tra. Tính trung thực trong thi cử, kể cả kiểm tra trực tuyến rất cần được vun bồi bằng lời nhắc nhở thường xuyên và nghiêm túc nhất. Đặc biệt, cha mẹ hãy chấp nhận điểm số chưa “đẹp”, thành tích chưa như ý của trẻ. Từ đây, chúng ta mới đo lường được chất lượng học tập trực tuyến để đánh giá khách quan, minh bạch quá trình dạy học và có giải pháp điều chỉnh phù hợp!
“Chúng ta hãy để trẻ thực hiện các bài thi với tâm thế nhẹ nhàng, thoải mái nhất có thể. Đừng dồn ép áp lực thành tích buộc con phải đạt điểm số tuyệt đối, danh hiệu xuất sắc khiến trẻ loay hoay tìm sự trợ giúp và gian lận khi kiểm tra.
Kiểm tra trực tuyến hoàn toàn phù hợp khi học sinh chưa được đến trường
Hiện tại là thời điểm các trường đang chuẩn bị cho công tác kiểm tra đánh giá giữa học kỳ I. Tại những nơi học sinh đang học trực tuyến và qua truyền hình, việc kiểm tra đánh giá sẽ khó hơn so với học trực tiếp.
Ông Lê Đức Thuận, Trưởng Phòng GD&ĐT quận Ba Đình- Hà Nội.
Ba Đình là quận đầu tiên của Thành phố Hà Nội tổ chức kiểm tra cuối năm theo hình thức trực tuyến tại Trường THCS Thành Công đạt hiệu quả. Ông Lê Đức Thuận, Trưởng Phòng GD&ĐT quận Ba Đình đã trao đổi xung quanh vấn đề kiểm tra đánh giá trực tuyến thời gian tới.
Thưa ông, Hà Nội đang triển khai dạy học trực tuyến, vậy Phòng GD&ĐT có chỉ đạo gì các nhà trường trong quá trình chuẩn bị và tiến hành kiểm tra đánh giá giữa kỳ?
Ông Lê Đức Thuận: Chuẩn bị tốt điều kiện để thực hiện kiểm tra, đánh giá theo hình thức trực tuyến là lưu ý của Bộ Giáo dục và Đào tạo với các địa phương và nhà trường để thực hiện nhiệm vụ năm học mới 2021-2022.
Thực hiện chỉ đạo của Sở GD&ĐT Hà Nội, theo kinh nghiệm đã tổ chức kiểm tra trực tuyến thành công cuối năm học trước, Phòng GD&ĐT quận Ba Đình chỉ đạo các nhà trường, nếu đến giữa học kỳ I, học sinh vẫn chưa thể đến trường học thì việc kiểm tra trực tuyến vẫn diễn ra theo đúng tiến độ ở các trường Tiểu học và THCS.
Các nhà trường xây dựng phương án, kế hoạch kiểm tra giữa kỳ phù hợp với đặc điểm từng môn học, có tính đồng bộ, thống nhất trong các khối lớp, có hướng dẫn chi tiết cụ thể cho HS, đặc biệt HS đầu cấp.
Riêng lớp 1, 2 do đặc thù các con còn nhỏ, kĩ năng về Công nghệ thông tin còn hạn chế, vẫn cần sự hỗ trợ của phụ huynh khi học và làm bài nên Phòng GD&ĐT quận chỉ đạo các trường cân nhắc phương án tổ chức kiểm tra trực tuyến hoặc hình thức khác phù hợp, báo cáo Phòng GD&ĐT quận để xem xét, phê duyệt theo đúng quy định và phù hợp thực tiễn tại đơn vị.
Kiểm tra trực tuyến phù hợp khi học sinh chưa được đến trường
Việc kiểm tra đánh giá trực tuyến theo ông có phản ánh hết thực chất dạy học không? Và cần có biện pháp ra sao để phản ánh đúng thực chất kết quả?
Dạy học trực tuyến - dù các nhà trường, giáo viên, học sinh và phụ huynh học sinh đều rất nỗ lực cố gắng, đồng hành và sẻ chia cùng nhau, nhưng rõ ràng hiệu quả không thể như học trực tiếp. Vì thế kiểm tra đánh giá trực tuyến cũng không thể phản ánh hết thực chất quá trình và chất lượng dạy của thầy cũng như hiệu quả học tập của trò.
Vấn đề mà nhà trường cũng như phụ huynh băn khoăn là việc giám sát học sinh làm bài sao cho chặt chẽ, nghiêm túc để đánh giá công bằng, khách quan. Khi làm bài ở nhà, học sinh có thể hỏi bài, kể cả nhờ người người khác làm giúp nên rất khó kiểm soát.
Để giải quyết vấn đề đó, phần nào giảm thiểu những băn khoăn, lo lắng trên, các nhà trường cần xây dựng phương án kiểm tra trực tuyến với những kịch bản cụ thể:
Phương án kiểm tra trực tuyến khả thi nhất là học sinh đến trường kiểm tra tại phòng tin học hoặc huy động thêm máy tính của giáo viên, học sinh, phụ huynh. Nhà trường sẽ chia các ca thi, đề thi được bảo mật, có ngân hàng để đảm bảo chất lượng; đảm bảo giãn cách, đo thân nhiệt và kiểm soát kĩ sức khỏe của học sinh khi đến trường.
Cách tổ chức này vừa an toàn về mặt phòng dịch, vừa đảm bảo công bằng, nghiêm túc. Tuy nhiên với những trường có sĩ số đông, việc kiểm tra như vậy sẽ mất nhiều thời gian, công sức tổ chức. Và đương nhiên nếu học sinh được các cấp cho phép tới trường sau thời gian ở nhà để dạy-học trực tuyến.
Với phương án học sinh kiểm tra trực tuyến tại nhà, nhà trường sẽ bố trí các ca thi cho từng khối; mỗi lớp sẽ được chia thành các nhóm nhỏ 20-25 học sinh, làm thành một phòng thi, bố trí 2 GV giám sát, ngoài ra còn có sự giám sát bên ngoài của Ban giám hiệu, giám thị. Học sinh phải bật đủ camera và micro khi làm bài, nếu không sẽ phạm quy. Kiểm tra trực tuyến tại nhà luôn cần 2 thiết bị có camera, trong đó 1 thiết bị làm bài và 1 thiết bị dùng để quay, giám sát.
Việc xây dựng đề thi cũng rất quan trọng. Đề thi (nhất là các môn xã hội) phải mang tính chất gợi mở. Hình thức kiểm tra không nhất thiết phải theo phom mẫu truyền thống mà có thể cho học sinh viết bài thu hoạch, làm các sản phẩm, dự án học tập theo từng cá nhân hoặc theo nhóm (với học sinh lớn);
Cùng đó có thể kết hợp trong các giờ học trực tuyến, giáo viên cho học sinh kiểm tra vấn đáp hoặc thuyết trình để đánh giá định kì. Với các môn tự luận, đề thi cần thiết là đề mở, học sinh có thể sử dụng tài liệu nhưng cần đưa quan điểm, hiểu biết cá nhân để đánh giá vấn đề.
Các nhà trường cần xây dựng kế hoạch kiểm tra trực tuyến cụ thể - (Ảnh minh họa)
Dù là quận đã tiến hành việc kiểm tra đánh giá trực tuyến khá thành công, tuy nhiên, theo ông khi triển khai các nhà trường sẽ gặp khó khăn gì?
Trước hết về yếu tố khách quan: Đường truyền mạng, trang thiết bị máy móc của học sinh và giáo viên. Chưa có phần mềm hay hệ thống phục vụ kiểm tra đánh giá trực tuyến chuyên nghiệp, đồng bộ. Hiện tại vẫn là có gì dùng đấy, quen, tiện thì sử dụng, đôi khi chưa lường hết được những hạn chế của phần mềm mà nhà trường lựa chọn.
Các yếu tố chủ quan: Kĩ năng CNTT của giáo viên và học sinh, nhất là khi giải quyết và xử lý các vấn đề phát sinh. Ý thức tự giác, trung thực khi làm bài của khọc sinh và trách nhiệm khi giám sát của giáo viên.
Với một bài giữa kỳ, các nhà trường hoàn toàn có thể làm tốt bởi học sinh luôn được rèn tính trung thực, học thật thi thật. Và mỗi nhà trường cũng đều có nội quy, qui định để học sinh phải thực hiện nghiêm túc qui chế thi, kiểm tra.
Không chỉ trực tuyến mà trực tiếp, khi học sinh không trung thực thì cũng vẫn có nhiều cách để gian lận thi cử. Vì vậy việc học trực tuyến và kiểm tra trực tuyến là điều hoàn toàn phù hợp khi học sinh chưa được đến trường.
Xin cảm ơn ông!
Theo Hướng dẫn tăng cường chất lượng dạy học khi học sinh trở lại trường (ban hành ngày 22-10), Bộ GD&ĐT nhấn mạnh việc tránh gây áp lực cho học sinh, chưa tổ chức kiểm tra định kỳ ngay khi chưa có thời gian củng cố kiến thức.
Cùng đó yêu cầu các nhà trường chủ động rà soát, phân loại kết quả học tập trực tuyến và qua truyền hình của các nhóm đối tượng học sinh để điều chỉnh kế hoạch giáo dục nhà trường phù hợp với điều kiện thực tế, theo hướng bù đắp nội dung kiến thức còn thiếu trong thời gian dạy học trực tiếp, qua truyền hình;
Tận dụng thời gian vàng để triển khai các nội dung dạy học phù hợp với hình thức trực tiếp, vận dụng các phương pháp dạy học tích cực để nâng chất lượng giáo dục...
Đồng Tháp còn hơn 14.100 học sinh chưa tham gia học trực tuyến Theo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đồng Tháp, tổng số học sinh phải tham gia học trực tuyến ở các cấp học tiểu học, THCS, THPT toàn tỉnh Đồng Tháp là 173.177 em. Tuy nhiên, đến nay có 159.001 em tham gia học trực tuyến, còn 14.176 học sinh vẫn chưa tham gia học. Giám đốc Sở Giáo dục và Đào...