Làm gì để mẹ nhiễm HIV sinh con ra khỏe mạnh?
Thông tin từ Khoa Phòng, chống HIV/AIDS (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh) cho biết, từ năm 2019 đến nay, tất cả phụ nữ mang thai được điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con tại các phòng khám OPC của tỉnh đều sinh con khỏe mạnh, không bị nhiễm HIV. Hiện có 27 thai phụ đang được theo dõi, điều trị.
BS Vũ Thị Ngọc đang tư vấn cho phụ nữ mang thai bị nhiễm HIV. Ảnh: Thanh Tú
* Xét nghiệm HIV sớm
Chị N.T.N. (xã Thạnh Phú, H.Vĩnh Cửu) phát hiện bị nhiễm HIV từ bạn tình khi đang mang thai ở tuần thứ 8. Khi biết mình bị nhiễm HIV, chị một mực muốn bỏ thai vì không muốn làm khổ con. Tuy nhiên, sau khi được nhân viên Khoa Phòng, chống HIV/AIDS tư vấn, chị đã thay đổi ý định, tuân thủ tốt phác đồ điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Đến nay, chị đã sinh con được gần 3 tháng và em bé hoàn toàn khỏe mạnh, âm tính với HIV.
Chị Đào Thị Lệ, nhân viên tư vấn Khoa Phòng, chống HIV/AIDS cho biết, để biết mình có bị nhiễm HIV hay không chỉ có một cách duy nhất đó là đi xét nghiệm HIV. Muốn có một thai kỳ khỏe mạnh và con sinh ra không bị lây nhiễm HIV, sản phụ nên tầm soát HIV. Nếu phát hiện bệnh và được uống thuốc theo phác đồ điều trị sớm, bệnh nhân có thể đảm bảo hiệu quả tối ưu trong việc giảm tỷ lệ lây nhiễm HIV từ mẹ sang con.
* Những việc cần làm
Theo các nghiên cứu khoa học, tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con khi chưa tiến hành các can thiệp dự phòng rất cao, khoảng 35-40%. Tuy nhiên, nếu được can thiệp dự phòng thì tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con chỉ khoảng 2%, thậm chí là thấp hơn.
BS Vũ Thị Ngọc, Khoa Phòng, chống HIV/AIDS cho hay, HIV lây truyền từ mẹ sang con qua 3 giai đoạn: trong khi mang thai, lúc sinh và sau sinh. Để con sinh ra khỏe mạnh, không bị lây nhiễm HIV, phụ nữ cần lưu ý: trước khi mang thai, cần chủ động đến các cơ sở y tế để được tư vấn và xét nghiệm HIV. Đối với phụ nữ đã biết bị nhiễm HIV cần phải điều trị thuốc ARV sớm và tuân thủ điều trị để đạt được tải lượng virus ở ngưỡng an toàn và nên tư vấn bác sĩ chuyên khoa về thời điểm mang thai.
Trong khi mang thai, thai phụ cần khám thai định kỳ ở cơ sở y tế chuyên khoa sản để được tư vấn, hướng dẫn về chăm sóc thai sản, chọn nơi sinh phù hợp. Thai phụ đang nhiễm HIV cần phải tuân thủ nguyên tắc điều trị để giảm tối đa khả năng lây truyền HIV cho con.
Trong khi sinh, virus HIV từ nước ối, dịch tử cung, dịch âm đạo của mẹ có thể xâm nhập vào trẻ qua niêm mạc mắt, mũi, hậu môn hoặc da bị sây sát của trẻ trong quá trình sinh. Thậm chí, virus cũng có thể từ máu của mẹ thông qua các vết loét ở cơ quan sinh dục của mẹ xâm nhập vào cơ thể của trẻ sơ sinh. Vì vậy những người mẹ nhiễm HIV phải được tư vấn sinh mổ để hạn chế sây sát da em bé, giảm thiểu nguy cơ lây truyền HIV.
Sau khi sinh, người mẹ cần đến cơ sở điều trị HIV/AIDS để được tiếp tục theo dõi sức khỏe và điều trị ARV. Trẻ em ngay sau sinh được uống thuốc ARV theo chỉ dẫn của bác sĩ để dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.
Virus HIV có thể lây từ mẹ sang con do HIV có trong sữa mẹ hoặc máu, dịch tiết từ các vết nứt ở núm vú người mẹ, vì vậy tốt nhất không cho trẻ bú mẹ, nên cho trẻ sử dụng sữa công thức, chuẩn bị sữa ăn thay thế an toàn, hợp vệ sinh và đủ số lượng phù hợp với tuổi của trẻ.
Video: Xét nghiệm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con
Mỗi năm tại Quảng Ngãi ghi nhận 1-2 trường hợp lây truyền HIV từ mẹ sang con. Để hướng tới việc loại trừ con đường lây truyền này, toàn tỉnh đang thực hiện lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc HIV cho tất cả các thai phụ.
Ảnh minh họa
Nếu không được điều trị dự phòng, tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con từ 30 đến 40%. Nhưng nếu được điều trị dự phòng thích hợp thì tỷ lệ này giảm xuống chỉ còn dưới 2%. Vì vậy dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con sẽ giúp phụ nữ nhiễm HIV có thể sinh con mạnh khỏe an toàn.
Hưởng ứng tháng cao điểm dự phòng HIV lây truyền từ mẹ sang con, tất cả các địa phương ở Quảng Ngãi đang tích cực vận động thai phụ đi tư vấn xét nghiệm HIV tại trạm y tế. Dự kiến, sẽ có hơn 2 nghìn mẫu máu được xét nghiệm sàng lọc trong đượt này.
Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con Trong những năm gần đây, tỷ lệ phụ nữ mang thai nhiễm HIV tham gia điều trị dự phòng để tránh lây truyền HIV cho con trên địa bàn tỉnh ngày càng cao. Một thai phụ nhiễm HIV đang được bác sĩ Khoa Phòng, chống HIV/AIDS (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh) thăm khám, tư vấn điều trị ARV. Ảnh: Hạnh Dung...