Làm gì để giải quyết gánh nặng bệnh thận mạn?
Bệnh thận mạn (CKD) đang trở thành hiểm họa sức khỏe nghiêm trọng, gia tăng chóng mặt và gây ra gánh nặng khổng lồ không chỉ cho người bệnh mà còn đè nặng lên nền kinh tế và xã hội.
Tại Việt Nam, bệnh thận mạn hiện đã trở thành một vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe cộng đồng. Theo thống kê, hiện nay có hơn 8,7 triệu người mắc bệnh thận mạn, chiếm khoảng 12,8% dân số trưởng thành, và mỗi năm có thêm khoảng 8.000 ca mắc mới.
Số lượng bệnh nhân cần điều trị lọc má.u do tiến triển của bệnh thận mạn ước tính lên tới khoảng 800.000 người. Điều này tạo ra một áp lực lớn không chỉ đối với hệ thống y tế mà còn cho xã hội, khi chi phí điều trị bệnh thận mạn rất cao và đang ngày càng gia tăng.
Bệnh thận mạn có mối liên hệ mật thiết với các bệnh lý khác như đái tháo đường, tăng huyết áp và bệnh lý tim mạch. Theo các chuyên gia, hơn 60% bệnh nhân mắc bệnh thận mạn đồng thời mắc các bệnh lý tim mạch.
Ngoài ra, bệnh thận mạn còn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như suy tim, nhồi má.u cơ tim và t.ử von.g do các bệnh lý tim mạch. Điều này làm cho việc điều trị bệnh thận mạn trở nên phức tạp hơn, vì không chỉ điều trị thận mà còn phải bảo vệ các cơ quan khác trong cơ thể.
Không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, bệnh thận mạn còn tạo ra một gánh nặng kinh tế rất lớn cho cả bệnh nhân và xã hội. Việc điều trị bệnh thận mạn đòi hỏi các phương pháp như lọc má.u, ghép thận, và các thuố.c điều trị hỗ trợ, với chi phí không hề nhỏ.
Mỗi năm, chi phí điều trị bệnh thận mạn chiếm từ 2 – 8% ngân sách y tế quốc gia, trong khi chi phí cho các phương pháp lọc má.u có thể gấp ba lần so với việc điều trị bệnh thận mạn ở giai đoạn sớm. Đặc biệt, bệnh thận mạn còn làm suy giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, giảm khả năng lao động và ảnh hưởng lớn đến năng suất cũng như sự phát triển kinh tế.
Các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực tim mạch – thận – chuyển hóa trong nước và quốc tế thảo luận tạị hội thảo
Một trong những vấn đề lớn trong việc điều trị bệnh thận mạn là chẩn đoán muộn. Bệnh thận mạn thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, khiến nhiều bệnh nhân không phát hiện được bệnh cho đến khi thận đã bị tổn thương nghiêm trọng. Vì vậy, việc sàng lọc và chẩn đoán sớm bệnh thận mạn là cực kỳ quan trọng, giúp bệnh nhân có cơ hội điều trị hiệu quả và giảm thiểu nguy cơ tiến triển đến suy thận giai đoạn cuối.
Chia sẻ tại hội thảo khoa học với chủ đề “Chân trời mới cho phổ rộng bệnh nhân bệnh thận mạn: Cuộc cách mạng từ Empagliflozin” do Hội Tim mạch học Việt Nam, Hội Tiết niệu – Thận học Việt Nam phối hợp với Boehringer Ingelheim tổ chức mới đây, GS.TS. BS. Nguyễn Lân Việt – Phó chủ tịch thường trực Hội Tim mạch học Việt Nam cho biết, tỷ lệ bệnh thận mạn tại Việt Nam hiện đang ở mức cao nhất khi so sánh với các quốc gia trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Ông cũng cảnh báo rằng, số lượng bệnh nhân bệnh thận mạn không chỉ dẫn đến tình trạng quá tải về các biện pháp lọc thận trong bệnh viện mà còn làm giảm sút sức lao động xã hội, gia tăng gánh nặng kinh tế cho cả gia đình và xã hội.
Điều trị bệnh thận mạn bao gồm nhiều phương pháp, tùy thuộc vào giai đoạn và mức độ tổn thương thận của bệnh nhân. Trong giai đoạn đầu, bệnh nhân có thể điều trị bằng thuố.c và thay đổi lối sống, bao gồm kiểm soát huyết áp, đường huyết, chế độ ăn uống và tập luyện. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, bệnh nhân cần can thiệp các biện pháp mạnh mẽ hơn như lọc má.u (dialysis) hoặc ghép thận.
Video đang HOT
Hội thảo quy tụ các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực tim mạch – thận – chuyển hóa trong nước và quốc tế, cùng 1.500 nhân viên y tế trên cả nước tham gia
Một trong những mục tiêu quan trọng trong điều trị bệnh thận mạn là làm chậm tiến triển của bệnh, bảo vệ chức năng thận và ngăn ngừa các biến chứng tim mạch. Các phương pháp điều trị hiện đại, bao gồm thuố.c ức chế men chuyển (ACE inhibitors) và thuố.c ức chế thụ thể angiotensin II (ARBs), đã giúp giảm nguy cơ tiến triển của bệnh thận mạn. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thuố.c này cần được theo dõi chặt chẽ để đảm bảo hiệu quả và tránh các tác dụng phụ.
Mới đây, một bước tiến quan trọng trong điều trị bệnh thận mạn đã được ghi nhận khi Bộ Y tế Việt Nam phê duyệt Empagliflozin, một loại thuố.c ức chế SGLT2, cho chỉ định điều trị bệnh thận mạn. Dù các tiến bộ trong điều trị bệnh thận mạn là đáng mừng, nhưng việc chẩn đoán và điều trị sớm vẫn là yếu tố quan trọng nhất để kiểm soát bệnh. Các chuyên gia khuyến cáo rằng tất cả những người có nguy cơ cao như người mắc đái tháo đường, tăng huyết áp, hoặc có tiề.n sử gia đình mắc bệnh thận mạn cần thực hiện tầm soát thường xuyên để phát hiện bệnh sớm.
Dù đã có thuố.c nhưng các chuyên gia khuyến cáo nên thường xuyên tầm soát bệnh thận mạn. Việc này không chỉ giúp giảm gánh nặng cho hệ thống y tế mà còn giảm thiểu chi phí điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Chính vì vậy, việc tăng cường các chiến lược sàng lọc bệnh thận mạn tại cộng đồng và các cơ sở y tế là vô cùng cần thiết.
11 dấu hiệu cảnh báo bạn có thể đã mắc bệnh thận
Bệnh thận mạn đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa nhưng nhiều người không biết mình mắc bệnh trước khi nó nghiêm trọng, vì vậy, bạn cần biết 11 dấu hiệu cảnh báo sớm sau đây để điều trị kịp thời.
Bệnh thận có diễn tiến âm thầm nên người bệnh khó phát hiện bệnh sớm. (Nguồn: Getty Images)
Hiệp hội Thận học Quốc tế cho biết bệnh thận mạn đang là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, là nguyên nhân gây t.ử von.g tăng nhanh thứ ba trên toàn cầu và là bệnh không lây nhiễm duy nhất có tỷ lệ t.ử von.g điều chỉnh theo độ tuổ.i tăng liên tục.
Đến năm 2040, bệnh thận mạn được dự đoán là nguyên nhân gây t.ử von.g cao thứ 5 trên toàn cầu.
Tại Việt Nam hiện có hơn 8,7 triệu người trưởng thành mắc bệnh thận mạn, chiếm 12,8% dân số. Điều đáng lo ngại là tình trạng người bệnh suy thận mạn tại Việt Nam đang ngày càng trẻ hóa.
Nếu như trước đây, bệnh suy thận chỉ xuất hiện ở nhóm người 60 tuổ.i, thì hiện nay, tỷ lệ người trẻ trong độ tuổ.i từ 18-30 tuổ.i mắc bệnh thận đang ngày càng gia tăng, chiếm từ 20-30%.
Lý giải về tình trạng đáng báo động này, các bác sỹ cho biết một số nghiên cứu đã ghi nhận việc ăn nhiều protein, nhiều dầu mỡ, thức khuya có mối liên quan đến suy giảm chức năng thận.
Lối sống không lành mạnh như ăn nhiều thức ăn chế biến sẵn, ăn uống thừa năng lượng, lạm dụng chất kích thích, hút thuố.c l.á, ít vận động... của người trẻ là nguyên nhân góp phần làm gia tăng tình trạng trẻ hóa bệnh lý suy thận.
Ngoài ra, thói quen tự ý sử dụng các loại thuố.c giảm đau, kháng viêm, kháng sinh, thuố.c đông y, thuố.c không rõ nguồn gốc, thực phẩm chức năng bừa bãi cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng người suy thận ngày càng trẻ hóa.
Bệnh thận đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa. (Nguồn: timesnownews)
Bệnh thận có diễn tiến âm thầm nên người bệnh khó phát hiện bệnh sớm, nhiều người chỉ phát hiện ra bệnh khi đã ở giai đoạn muộn, tức giai đoạn cuối của suy thận mạn, bắt buộc phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận. Vì vậy, bạn cần biết các dấu hiệu cảnh báo sớm sau đây để điều trị kịp thời.
11 dấu hiệu cảnh báo Bất thường khi đi tiểu
Người bị rối loạn chức năng thận có thể sẽ phát hiện những thay đổi trong việc tiểu tiện như đi tiểu nhiều lần hơn, đặc biệt là tiểu nhiều lần về đêm.
Bạn cảm thấy căng tức hoặc khó khăn khi đi tiểu; lượng nước tiểu nhiều hoặc ít hơn thông thường.
Màu sắc của nước tiểu có thể nhạt hoặc sậm màu hơn hẳn. Trong nước tiểu có bọt; đôi khi có lẫn má.u trong nước tiểu.
Mệt mỏi, giảm trí nhớ, chóng mặt
Chức năng thận suy giảm có thể dẫn đến sự tích tụ độc tố và tạp chất trong má.u. Điều này có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng và khó tập trung.
Một biến chứng khác của bệnh thận là thiếu má.u, có thể gây suy nhược, mệt mỏi, giảm trí nhớ.
Khó ngủ
Khi thận không lọc đúng cách, chất độc sẽ tồn tại trong má.u thay vì rời khỏi cơ thể qua nước tiểu. Điều này có thể khiến bạn khó ngủ.
Ngoài ra còn có mối liên hệ giữa béo phì và bệnh thận. Tỷ lệ những người mắc bệnh thận mạn mắc chứng ngưng thở khi ngủ phổ biến hơn những người khác.
Bọng mắt sưng to
Protein trong nước tiểu là dấu hiệu sớm cho thấy bộ lọc của thận đã bị tổn thương khiến protein rò rỉ vào nước tiểu. Bọng mắt của bạn phồng to có thể là do thận của bạn đang rò rỉ một lượng lớn protein qua nước tiểu thay vì giữ nó trong cơ thể.
Phù mặt, tay chân
Chức năng thận giảm khiến không nó không thể bài tiết hết các chất thải. Chất lỏng dư thừa sẽ tích tụ trong cơ thể khiến bạn bị phù.
Sự tích tụ có thể biểu hiện rõ ở mặt. Người bệnh có thể phù mặt như béo tròn lên, hoặc sưng phù ở tay, chân, đặc biệt là cổ chân và bàn chân.
Đau lưng
(Nguồn: iStock)
Một số bệnh nhân bệnh thận có thể bị đau ở lưng hay ở cạnh sườn sát với thận. Đau lưng thường xuất hiện trong trường hợp bệnh nhân bị sỏi thận hoặc thận đa nang làm cho các nang ứ nước to lên.
Thở nông
Việc phù và thiếu má.u do rối loạn chức năng thận sẽ khiến bạn thở nông hơn bình thường, cảm giác khó hít thở sâu. Đây là dấu hiệu sớm cảnh báo bệnh thận bạn cần lưu tâm.
Ngứa ngáy
Thận có chức năng loại bỏ các chất cặn bã ra khỏi má.u. Sự tích tụ của các chất thải trong má.u khi bị suy thận có thể gây ngứa ngáy ở da.
Ăn không ngon miệng, hơi thở có mùi amoniac
Sự tích tụ của các chất thải trong má.u dẫn tới tăng urê trong má.u. Bạn có thể sẽ cảm thấy có vị khác lạ trong miệng, hơi thở có mùi. Ăn không thấy ngon miệng và mất cảm giác thèm ăn.
Bị chuột rút
Mất cân bằng điện giải có thể do chức năng thận bị suy giảm. Nồng độ canxi thấp và phốtpho được kiểm soát kém có thể góp phần gây ra hiện tượng chuột rút cơ bắp.
Ớn lạnh
Tình trạng thiếu má.u do suy thận có thể khiến bạn cảm thấy lúc nào cũng lạnh, thậm chí ngay cả khi thời tiết đang nóng nực.
Khi phát hiện một trong các dấu hiệu trên, bạn cần đến các cơ sở y tế để khám và thực hiện các xét nghiệm cần thiết để biết thận của mình có bị tổn thương hay không, từ đó có hướng điều trị kịp thời trước khi quá muộn./.
Làm chậm tiến triển bệnh thận mạn Mặc dù bệnh thận mạn là những tổn thương không thể phục hồi nhưng các tiến bộ mới trong y khoa hiện nay đã có thể góp phần làm chậm tiến triển của bệnh. Gần đây, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD TP.HCM) đã tiếp nhận trường hợp bà Đ.T.X (67 tuổ.i, ngụ quận 6, TP.HCM). Bà X. nhập viện...