Ký ức của dị nhân vớt xác người tự tử
Những câu chuyện của ông Được về cái nghề vớt xác người chết và cứu cả người sống là những câu chuyện đượm buồn, đau lòng nhưng không kém phần đặc dị.
Thăng trầm cuộc đời lão dị nhân vớt xác
Ông Được “đen” (SN 1946) có tên đầy đủ là Nguyễn Đăng Được. Quê gốc của ông ở Hà Trạch, Bố Trạch, Quảng Bình. Ông được sinh ra ở Thái Lan nhưng lại sang Việt Nam định cư từ nhỏ. Việc học hành của ông Được cũng chỉ dừng lại ở lớp 7, rồi ông bỏ học năm 1968 để đi bộ đội. 66 tuổi, khuôn mặt ông có bao nhiêu nếp nhăn thì nó hiện lên từng ấy những gian truân mà ông đã từng trải qua. Nhưng bù lại, ông có một sức khỏe vô song đủ để chống chọi với mọi thử thách của vùng đất bãi giữa sông Hồng khắc nghiệt.
Ông kể rằng, ngày đi bộ đội, ở chiến trường Lào trong chiến dịch cánh đồng Chum, ông đang cùng năm đồng đội đi làm nhiệm vụ thì bị đội quân thổ phỉ phục kích. Ba đồng chí đã hy sinh tại trận, hai người cố gắng chạy thoát nhưng người đồng đội còn lại của ông không thoát được làn đạn của kẻ thù. Thoát chết trong gang tấc, sau hơn 6 tháng, cuối cùng ông Được cũng về tới Việt Nam trong tình trạng đói, tóc dài. Ông bảo, người ta còn tưởng ông là thổ phỉ.
Còn sống sót trở về, cuộc đời ông tiếp tục chuyển sang một ngã rẽ mới khi đi nhầm ra miền Bắc thay vì quay lại quê hương của mình. Sau thời gian phiêu bạt khắp nơi, cuối cùng ông Được cũng ra đến Hà Nội trong tình trạng đói khát cùng cực: “Ngày đó, người dân còn dùng tem phiếu, thấy tôi đói khát quá người dân cũng thương. Thi thoảng, họ lại cho tôi một bữa cơm. Đâu hai hay ba hào gì đó, lúc ấy chỉ thế thôi”.
Thế rồi, ông làm đủ mọi việc cốt là có cái gì đó ấn vào bụng mỗi ngày, từ nhặt rác khắp nơi đến bán đồng nát, rồi đến việc trèo cây me, cây sấu khắp Hà Nội lúc đó. Lam lũ mãi cũng không đủ ăn, ông quyết định mò mẫm xuống bãi đất trống ở giữa sông Hồng để kiếm tấc đất cắm dùi nơi bãi cỏ ven sông ngút ngàn.
“Khi tôi mới xuống bãi và lấy vợ, cuộc sống cùng cực không thể hơn được vì sự kì thị của người dân trên bờ. Đơn giản vì họ cho rằng, chúng tôi là dân tứ xứ, không nhà không cửa và thuộc phường trộm cắp bất lương nên không dám dây. Cứ hễ mất cái gì họ lại cho rằng chúng tôi chính là thủ phạm. Tuy nhiên, sau một thời gian dài, những người trên bờ đã có cái nhìn khác nên dần dần chúng tôi cũng kiếm được miếng cơm và bớt phải đói triền miên hơn”, ông Được đen chua xót kể.
Trước hoàn cảnh như vậy, ông Được là người đứng lên huy động những cư dân ngụ cư nơi bãi giữa sông Hồng thành lập đội tự quản. Mọi cư dân bãi giữa đến nay vẫn sống bằng tinh thần cùng cảnh ngộ nên họ hiểu nhau và đoàn kết dưới lòng tâm phục, nể trọng đối với ông Được đen.
Ông Nguyễn Đăng Được
Ký ức buồn vui về những lần cứu người tự tử
Cả cuộc đời ông Được đen gắn liền với những câu chuyện cứu người và chết chóc. Hỏi cái tên của ông ở bãi giữa sông Hồng, không ai không biết. Bản thân người đàn ông kì lạ như ông Được “đen” cũng chưa bao giờ nghĩ cứu người để trục lợi mà tất cả chỉ là làm phúc, thấy người sắp chết là phải cứu hoặc những người chết trôi thì kéo lại chôn cất tử tế.
Video đang HOT
Những trường hợp khiến người có thần kinh thép như ông Được phải sợ hãi trong suốt quá trình vớt xác không nhiều nhưng những ám ảnh của mỗi lần vớt xác lại hoàn toàn khác nhau và nó vẫn lưu giữ trong đầu ông như những ký ức đau buồn về cuộc sống.
“Giá mà những người tự tử có thể hiểu được rằng, rất nhiều người mong có được cuộc sống bình thường như họ đến nhường nào nhưng không được, tại sao họ lại có thể tự tước đoạt đi cuộc sống của chính mình như vậy”, ông Được bùi ngùi.
“Không phải chỉ vớt họ lên bờ là xong đâu. Thường những người đã có ý định tự tử như vậy tâm lý họ bất ổn lắm. Nếu những người tôi vớt được còn sống, tôi thường phải động viên, hỏi han để họ trấn tĩnh lại”, ông chia sẻ.
Ông nhớ mãi trường hợp về một cậu sinh viên liên tiếp gặp nhiều ngày với bộ mặt ủ rũ ngồi ngay cạnh chân cầu Long Biên. “Nhìn cậu ta, tôi nghĩ chắc chắn có ý định tự tử. Với kinh nghiệm của mình, tôi đã tiếp cận được cậu ta và rất may sau khi khuyên bảo, cậu ta đã không còn ý định tự tử nữa. Rồi qua mối quan hệ của mình, tôi đã nhờ một người trước đây tôi từng vớt được con họ chết hụt tìm việc cho cậu ta ở nội thành Hà Nội. Đến nay, cậu sinh viên ấy đang có cuộc sống rất ổn định. Thi thoảng, cậu ta vẫn xuống đây thăm tôi và gia đình”, ông Được tâm sự về những lần may mắn cứu được người khi họ mới có ý định tự tử.
Ông Được kể tiếp: “Cách đây không lâu, vào đầu giờ chiều một ngày mùa hè, cậu trai nhỏ tuổi, khoảng 12 tuổi gì đấy, đi chơi cùng lũ bạn rồi xuống tắm sông, không may tụt xuống hố hút cát rồi chìm sâu trong lòng nước đang chảy rất xiết bị chết đuối. Lũ bạn của cậu bé lúc đó còn quá nhỏ nên không biết gì, đến khi người lớn biết thì đã quá muộn. Gia đình biết đã cho tìm kiếm cả đêm, thuê người ngụp lặn khắp sông Hồng, rồi dùng thuyền tìm kiếm nhưng không thấy. Như linh tính mách bảo khi tham gia tìm kiếm cháu bé, 4h sáng hôm đó, tôi bất chợt tỉnh giấc dù vừa mới chỉ chợp mắt sau khi cả đêm không ngủ.
Có lẽ, do tôi quá nóng lòng tìm thằng bé vì không hiểu sao, tôi cứ đinh ninh cháu nó vẫn còn nằm dưới đó chờ người đến vớt. Quả nhiên, khi chèo thuyền ra đoạn cậu bé bị chết đuối, tôi vừa đi ra phía đầu thuyền thì đột nhiên thấy đầu cậu bé nhô lên khỏi mặt nước làm tôi giật bắn người. Lấy lại bình tĩnh rất nhanh, tôi nhìn kỹ thì đúng là xác một đứa bé thật”.
Trong số rất nhiều lần cứu người từ miệng hà bá sông Hồng, cũng có khi ông Được đen lực bất tòng tâm: “Lần đó, tôi hay tin có hai vợ chồng trẻ đang ngồi tâm sự trên cầu. Người chồng nghi ngờ vợ dan díu với người bạn thân, cô vợ giải thích không được liền nhảy xuống sông tự vẫn. Hoảng hốt quá, người chồng cũng nhảy theo cứu vợ nhưng khổ nỗi, ông chồng chỉ biết nghi ngờ chứ không biết bơi. Bất chấp lúc đó dòng nước lên cao, chảy xiết rất nguy hiểm, tôi cố gắng mãi mới có thể cứu được ông chồng, còn người vợ cứ thế chìm theo dòng nước lớn. Phải đến ba ngày sau, tôi mới tìm được xác của người vợ, lúc đó đã trương phình lên và phân hủy rồi. Người chồng khóc ngất khi đến nhận xác vợ nhưng tất cả đã quá muộn. Nghe nói sau đó, người chồng đã bị tâm thần”.
Ông Được trầm ngâm: “Không hiểu sao, linh tính của tôi luôn rất chuẩn xác, đặc biệt với những lần đi tìm vớt xác người chết trôi dạt về đây hoặc bị chết đuối. Có lẽ, đó là số phận của tôi rồi. Khi nghe tin có người chết đuối dù rất mệt, nhưng tôi vẫn sẵn sàng tìm đủ mọi cách để có thể tìm được những nạn nhân. Tôi chỉ tự nhắc mình rằng, mình làm phúc để cứu người hoặc dù người đã chết cũng phải đưa họ vào bờ làm một phần mộ để họ có thể yên nghỉ. Làm việc tốt thì không có gì phải sợ cả”.
Được biết, tính cả người vợ mới cưới ở quê trước khi nhập ngũ đến sau này khi ông hoàn toàn mất liên lạc với quê hương, ông Được “đen” có đến ba vợ. Tuy nhiên, chỉ có người vợ đầu đang ở Quảng Trị là chính thức. Hai người vợ sau này đang sinh sống cùng ông Được ở bãi giữa sông Hồng không có hôn thú, đơn giản chỉ là thương thì về ở với nhau. Điều đặc biệt là ba người mặc dù cùng chung sống dưới một mái nhà, nhưng chẳng bao giờ cư dân ở bãi giữa sông Hồng thấy họ to tiếng. Ngược lại, cả hai người vợ khá hòa thuận và thương nhau như chị em. Những đứa con của cả hai người đều gọi cả hai người bằng mẹ. Không hề có chuyện con bà cả, con bà hai phân biệt.
Theo 24h
Ông già 20 năm lặn hụp cứu người
Hơn 20 năm qua ông đã gắn bó với "đôi mắt Pleiku", đã ngụp lặn để cứu sống nhiều người chết đuối và vớt nhiều xác người bất hạnh. Và ông có rất nhiều con nuôi, thuộc nhiều dân tộc khác nhau. Người Gia Rai (J'rai) thân thương gọi ông là Ơi Joanueng - ông già của Biển Hồ.
Ai đến phố núi Pleiku (Gia Lai) cũng tìm đến Biển Hồ - một hồ nước lớn trong xanh từng là miệng núi lửa nghìn năm trước. Nhạc sĩ Nguyễn Cường đến đây đã thốt lên: "Đôi mắt Pleiku Biển Hồ đầy". Đẹp là vậy, nhưng Biển Hồ cũng chính là "mồ chôn" của nhiều số phận người do lòng hồ sâu, thỉnh thoảng gió lớn bất ngờ. Và những lúc xảy ra nguy bách như vậy, Ơi Joanueng sẵn sàng đáp ứng mọi lời cầu cứu, bất kể ngày đêm.
20 năm ngụp lặn cứu người
"Ông già Biển Hồ" tên thật là Quách Trọng Hoan, năm nay đã 72 tuổi, ở thôn 4, xã Biển Hồ, TP.Pleiku, Gia Lai. Tôi gặp ông vào một ngày mưa, Biển Hồ dậy sóng. Ông ngồi co ro trong căn nhà tuềnh toàng sát mặt hồ, mắt luôn dõi quanh mặt nước. Ông Hoan quê gốc Nho Quan, Ninh Bình sau năm 1975 ông đưa gia đình vào Tây Nguyên lập nghiệp. Thời gian đầu, ông để vợ con ở lại thành phố Pleiku, một mình ra mua đất dựng nhà ở bên Biển Hồ với giấc mơ biến Biển Hồ thành một danh thắng - điểm đến của Gia Lai.
Ông già Biển Hồ Quách Trọng Hoan
Tuy nhiên, do trục trặc về nhiều mặt, đến nay đề án của ông không được hoàn thành. Nhưng cũng từ đó, ông gắn mình với Biển Hồ bằng nghề chài kiếm sống qua ngày và kiêm luôn việc..., cứu người. Từ năm 1990-2011, ông Hoan đã tham gia lặn vớt 57 nạn nhân chết đuối, trong đó đã cứu sống được 7 người và vớt nhiều xác gia súc, gia cầm nhằm bảo vệ môi trường trong xanh cho Biển Hồ.
Không còn rõ năm tháng, ông kể lại chuyện mình từng suýt chết khi lặn vớt xác một người không may chết đuối ở chân một con thác, nước chảy xiết tạo thành cái hố rất sâu. Hàng chục thợ lặn có tiếng ở vùng biển Quy Nhơn được huy động nhưng suốt 4 ngày vẫn không tìm thấy xác. Ngày thứ năm, ông được mời đến. Dòng nước xiết và hung hãn buộc ông phải tính toán kỹ lưỡng quãng xác trôi, lặn sao để tránh cành cây bám víu dưới mặt nước. Lặn hơi đầu tiên xuống gần tới đáy, nhìn thấy cái xác ông liền ngoi lên, thở dốc. Hơi thứ hai chạm đáy, ông dùng hết sức bình sinh kéo xác đẩy nhanh lên mặt nước. Đẩy được nạn nhân lên thì ông bị ngạt, choáng, nước sặc vào bụng, may lúc ấy được đám thợ lặn kéo lên.
Ông bảo "đó không phải là lần đầu tiên" do Biển Hồ có nhiều hố nước sâu, những dòng nước lạnh tanh nhiều lúc khiến tay chân ông cứng đơ không vận động được. Dịp tết âm lịch 2012, một vụ tự tử xảy ra ở đảo rùa thuộc khu vực hồ. Ngay trong đêm khuya giá lạnh, ông tức tốc lặn xuống tìm xác nạn nhân khi được người nhà và những người có mặt gọi tới. Tuy nhiên do đêm tối, nước lạnh cóng nên phải đến sáng hôm sau, ông mới tìm thấy xác nạn nhân.
"Thấy người ta như vậy mình không cứu vớt thì tội nghiệp lắm, chẳng thà là mình không còn sức mà lặn nữa" - ông Hoan tâm sự. Cũng vì ý nghĩ đó, ông sẵn sàng lặn lội ngược xuôi trên từng con thác, từng khúc sông để cứu người chết đuối khi có ai đó gọi.
Năm 1989, khi nghe tin có 2 xác chết trên dòng Pôkô cách thác Yaly chừng 16km đường rừng, một mình ông đã lặn lội 2 ngày đường tìm đến nơi. Khi ông đến, hai cái xác tội nghiệp đã bị cá rỉa hết thịt, chỉ còn xương nối với nhau. Ông quyết định mai táng xác ngay trong đêm, dù bản thân đang bị cơn sốt rét rừng hành hạ. Lo liệu xong xuôi cho nạn nhân cũng là lúc ông kiệt quệ không còn sức lực, ốm nằm liệt một tháng trời mới khỏi. Ba năm sau, người thân của hai nạn nhân trên ở Cao Bằng mới biết tin, tìm đến ông nhờ chỉ mộ bốc cốt.
Giải thưởng Kova tôn vinh tấm gương tiêu biểu trong cuộc sống
Thương cảm cho số phận những người đuối nước, sặc bùn, bị cá ăn xác ít khi được toàn thây nên năm 2009, ông đã tự tay bỏ tiền bạc và công sức xây một ngôi đền mang tên Vạn Linh trong khu vườn nhà mình. Ngôi đền khói hương ấm cúng như một căn nhà nhỏ, là nơi những linh hồn người đuối nước nương thân. Cũng tháng 10 năm đó, ông bỏ tiền túi huấn luyện và mua dụng cụ thành lập đội cứu hộ cứu nạn và bảo vệ môi trường Biển Hồ.
Tấm gương tiêu biểu
Lúc còn nhỏ ông Hoan đã chịu cảnh gia đình ly tán, phải lưu lạc khắp nơi, làm đủ việc để kiếm tiền nuôi thân và học chữ. Cũng vì nghèo khó nên ông rất quyết tâm học và là một trong 5 học sinh xuất sắc nhất tỉnh Ninh Bình lúc bấy giờ. Tiếng tăm ông Hoan đã nổi càng nổi hơn khi vào một buổi chiều tháng 10.1951, một mình ông đã cứu sống được nhiều người trong một vụ đắm đò.
Ông nhớ lại: "Lúc đó tôi đang chăn trâu trên triền đê thì nghe tiếng người kêu cứu thất thanh. Quay lại thì thấy một con thuyền đang từ từ chìm xuống. Tôi liều thúc con trâu chạy thẳng ra giữa sông, kéo được hai người bị nạn lên lưng trâu rồi vội vã đưa vào bờ. Sau đó, nhiều người khác đã kịp chạy tới cứu nốt những người còn lại".
Lớn lên, ông cùng bạn bè tham gia Đội thanh niên xung phong tại chiến trường Tây Nguyên. Đất nước hòa bình ông lại hăm hở xung phong đi kinh tế mới ngay tại chiến trường cũ. Thời kỳ làm cán bộ định canh định cư tỉnh Gia Lai - Kon Tum cũ (1978 - 1982), ông Hoan được phân công nằm vùng từ B1 - B13 để chống Fulro và vận động những người lầm lỗi đi theo cách mạng.
Ông đã cùng ăn, cùng ở, cùng làm với đồng bào, ngủ trong các gia đình có người theo Fulro để vận động từ bỏ con đường tội lỗi. Đến nay đã tuổi xế chiều, ông vẫn âm thầm lặng lẽ cống hiến hết sức lực của mình cho mảnh đất này.
Gia đình A Nun bên người cha nuôi
Tháng 2/2012, ông Hoan được trao tặng giải thưởng Kova "Những tấm gương tiêu biểu trong đời sống xã hội". Nhưng với người J'rai, rồi cả những người dân tứ xứ trên vùng đất mới này, thì ông còn là một bóng thông cao cả hơn thế nữa. Hiện ông có tới gần 200 người con nuôi, theo ông học đạo lý và cách làm ăn sinh sống. Trong đó có những người con được ông cứu sau lần suýt chết đuối.
Ông Hoan nhớ lại: "Đó là hai anh em A Nên và A Mền. Khi đó tôi thấy từ xa hai đứa nhảy xuống hồ tự tử. Cứu được hai cháu, tôi phải liên tục ở bên để động viên chúng nó tiếp tục sống. Giờ chúng nó đã lớn và có vợ con cả rồi". Ông cũng tự tay dựng vợ gả chồng cho hai người con mồ côi cha mẹ là anh Bền, hiện ở Đắc Lây và chị Hồng đang sống cạnh thôn.
Theo chân ông đến thăm gia đình người con nuôi A Nun (dân tộc J'Rai) ở làng Plei Rel, xã Biển Hồ mới thấy được cái tình cảm bao la của người cha này. A Nun gặp ông vào khoảng năm 1998, khi anh này lê lết đánh cá trên Biển Hồ với đôi chân cụt. Thế rồi cứ dăm bữa nửa tháng ông Hoan lại gom góp vài cân gạo, ký đường đạp xe qua thăm và động viên A Nun. Tình cha con thấm đậm dần theo ngày tháng. A Nun trọ trẹ tiếng Kinh đầy xúc động: "Mình quý già Hoan lắm, già thương cả nhà như con vậy".
Cứ như vậy, lúc thì gom góp áo quần, lúc lại gạo cơm từ những con cá trên Biển Hồ, ông Hoan lo toan cho những người con nuôi nghèo khó từ làng này đến bản khác không khác gì con đẻ của chính mình. Cũng vì vậy mà chí ít cũng sẽ có người nói ông là "gàn". Bởi hiện vợ và 4 người con ruột của ông đang sống ở Pleiku. Họ đã có sự nghiệp và nhiều lần mời ông về ở chung nhưng ông không chịu.
Hỏi, sao già rồi mà ông không vào trong thành phố cùng vợ con cho đỡ cực? Ông cười bảo, về già ở một mình thoải mái hơn, con cái thì cũng đã lớn cả, với lại "vào trong kia ở thì lỡ trên hồ có chuyện gì, biết lấy ai... đi lặn cứu người ?" - "ông già Biển Hồ" cười lớn.
Theo 24h