Kỹ thuật truyền ối vào buồng tử cung: “Cứu cánh” của thai phụ bị thiểu ối

Bằng phương pháp truyền ối vào buồng tử cung, nhiều em bé đã chào đời khỏe mạnh, giảm thiểu nguy cơ thai nhi tử vong trong bào thai do thiếu ối. Đây là biện pháp can thiệp sản khoa mới nhất và nhân văn của y học hiện nay.

Ảnh minh hoạ. (nguồn: IT)

Nỗi lo thiểu ối thai kỳ

Mang thai là niềm hạnh phúc của bất kỳ người phụ nữ nào. Nhưng trong suốt quá trình thai nghén, không ít người phụ nữ gặp một số biến chứng thai kỳ gây ảnh hưởng đến sự phát triển an toàn của thai nhi, trong đó có trường hợp thiếu ối, cạn ối.

Mang tâm trạng bất an đến bệnh viện Phụ sản Hà Nội khám, chị T.T.H (Hà Nam, mang thai ở tuần 24) tuyệt vọng khi phải đứng trước quyết định phải đình chỉ thai nghén vì cạn ối. Thai nhi bị tư cung bó chặt, nguy cơ lưu thai rất cao. Các bác sỹ BV Phụ sản Hà Nội đã điều trị cho thai phụ bằng kỹ thuật truyền ối vào bào thai – một kỹ thuật hiện đại, còn mới mẻ ở Việt Nam. Với một lần truyền ối duy nhất, cùng nỗ lực chăm sóc, dưỡng thai của cả gia đình, thai phụ đã sinh bé trai ở tuần thứ 35, khoẻ mạnh, sinh lý bình thường như những trẻ em khác.

Đây là một trong hơn 10 ca truyền ối vào bào thai cứu thai nhi khi sản phụ bị cạn ối do PV Phụ sản Hà Nội thực hiện từ cuối năm 2019 đến nay. Nhiều trường hợp đang tiếp tục được theo dõi và có thể sẽ can thiệp khi đủ điều kiện.

Nước ối là một môi trường giàu chất dinh dưỡng, đóng vai trò quan trọng đối với sự sống và phát triển của thai nhi trong bụng mẹ. Khi nước ối trong là dấu hiệu thai nhi phát triển ổn định và tử cung người mẹ khỏe mạnh. Còn thiểu ối là tình trạng nước ối ít hơn bình thường theo tuổi thai. Thiếu ối nếu không được chẩn đoán và can thiệp kịp thời có thể dẫn tới các biến chứng thai kỳ như: thai nhi chậm phát triển, dị dạng thai nhi, đẻ non, thậm chí tước đi cơ hội sống của thai nhi. Trong các giai đoạn thai kỳ, thể tích nước ối khác nhau. Việc quan sát nước ối cho thai nhi rất rõ trong quá trình siêu âm thai để đánh giá tình trạng nước ối có bị cạn ối (thiểu ối) hay không.

Hiện nay, có tới 4-5% sản phụ có nguy cơ rơi vào tình trạng thiểu ối. Theo BSCK1 Nguyễn Thị Sim, Phó Giám đốc Trung tâm Sàng lọc, Chẩn đoán Trước sinh và Sơ sinh, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, thiếu ối thai kỳ thường là do thai phụ bị vỡ ối hoặc rỉ ối qua đường âm đạo, làm giảm lượng nước ối trong tử cung; hoặc mẹ có một số bệnh lý làm cho quá trình sản xuất nước ối trong bào thai giảm dần dẫn đến tình trạng thiểu ối. Một nguyên nhân khác nguy hiểm hơn là do thai nhi không có thận, hoặc có nhưng không hoạt động làm quá trình tạo nước ối trong giai đoạn phát triển thai nhi bị hạn chế. Tuy nhiên, cũng có tới 30% thiểu ối vẫn chưa rõ nguyên nhân.

Trước đây, các trường hợp bị thiếu ối thường được tư vấn nên uống nước, nghỉ ngơi nhiều hoặc truyền dịch vào tĩnh mạch của mẹ. Nhưng biện pháp này hiệu quả thấp và chỉ kéo dài vài ngày. Vì thế, đa số các bác sĩ khuyên chủ động đình chỉ thai nghén trước khi đứa bé chết lưu trong cơ thể người mẹ. Điều này khiến nhiều gia đình chấp nhận mất con trong tuyệt vọng, gây ảnh hưởng lớn đến tâm lý của sản phụ và người thân trong gia đình.

Can thiệp y học cứu thai nhi từ trong bụng mẹ

Bệnh viện Phụ sản Hà Nội là bệnh viện công đầu tiên trong cả nước triển khai can thiệp bào thai nhằm điều trị các hội chứng, các bệnh lý để cứu sống thai nhi, giúp thai tiếp tục phát triển khỏe mạnh đến khi đủ tháng.

Tuy nhiên, theo bác sỹ Nguyễn Thị Sim, kỹ thuật can thiệp bào thai là kỹ thuật đòi hỏi chuyên môn cao, trang thiết bị hiện đại. Việc đưa dụng cụ can thiệp trong buồng ối sau đó đóng lại chờ thai nhi tiếp tục phát triển đủ tháng là một kỹ thuật khó nhất của lĩnh vực sản khoa, đòi hỏi phải vô trùng, kỹ thuật can thiệp phải chuẩn xác tuyệt đối. Đặc biệt khó là khi thực hiện kỹ thuật này thai nhi vẫn cử động nên quá trình định hướng ban đầu bị thay đổi đòi hỏi bác sĩ phải có chuyên môn giỏi, biết linh động trong quá trình can thiệp bằng kinh nghiệm khéo léo để sao cho vừa can thiệp điều trị khỏi bệnh cho thai nhi vừa đảm bảo cho thai phát triển tốt, mà vẫn phải đảm bảo tử cung còn nguyên vẹn không gây cơn co, không gây sẩy thai hay đẻ non…

“Truyền ối thực chất là truyền dịch vào bào thai, tăng thể tích nước ối cho bào thai. Điều kiện kể thực hiện kỹ thuật này là màng ối của thai phụ phải còn nguyên vẹn và tuổi thai trong khoảng 16 – 32 tuần. Việc truyền ối sẽ không thể thực hiện được với một số trường hợp thai nhi nhỏ hơn 16 tuần tuổi; chống chỉ định ối nhỏ hơn 25mm, thai phụ bị rỉ ối, vỡ ối non hay thai dị dạng, nhiễm trùng cấp” – BS Sim cho biết.