Kon Tum vào cuộc tìm diện tích sâm Ngọc Linh của Công ty sâm Việt Nam

Cao Nguyên13:52 08/01/2022

Sau khi TTXVN liên tiếp có nhiều tin, bài phản ánh tình trạng Công ty cổ phần đầu tư sâm Việt Nam ( Công ty sâm Việt Nam) trồng sâm trên… giấy, miệng; Công ty sâm Việt Nam công bố có liên kết trồng sâm Ngọc Linh với dân, doanh nghiệp… Những ngày qua, chính quyền huyện Tu Mơ Rông đã vào cuộc kiểm tra, truy tìm diện tích. Đến ngày 7/1, kết quả kiểm tra cho thấy, Công ty sâm Việt Nam không trồng 8 ha sâm Ngọc Linh tại Tu Mơ Rông.

Trụ sở Công ty cổ phần đầu tư Sâm Việt Nam. Ảnh: Cao Nguyên/TTXVN

Liên kết được… vài luống

Tại biên bản làm việc kiểm tra xác minh thông tin báo chí phản ánh, đoàn kiểm tra của huyện Tu Mơ Rông gồm: Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, Đảng ủy, chính quyền xã Ngọc Lây và công an xã Ngọc Lây xác định, ông A Ngao ở thôn Mo Za, xã Ngọc Lây có xác nhận ký hợp đồng với Công ty sâm Việt Nam, nhưng không đọc rõ nội dung được thể hiện trong hợp đồng gồm: nội dung hợp tác, số lượng cây, hạt giống sâm Ngọc Linh, vị trí và diện tích trồng.

Đối với số lượng cây, hạt, hợp tác trồng, chăm sóc, ông A Ngao xác nhận năm 2020 có bán cho công ty số lượng 500 cây sâm Ngọc Linh với tổng số tiền 200 triệu đồng. Số cây này công ty hiện gửi ông A Ngao trồng tại tiểu khu 226 xã Ngọc Lây. Năm 2021, 500 cây này cho thu hoạch số lượng gần 1.000 hạt sâm. Ông A Ngao đã gieo số hạt này tại vườn. Tiền công A Ngao được trả là 100 nghìn đồng/ngày công.

Ngoài ra, ông A Ghôi ở làng Lộc Bông, xã Ngọc Lây có bán cho Công ty sâm Việt Nam 50 cây sâm Ngọc Linh với giá 100 triệu đồng. Số cây này ông A Ghôi đang trồng tại tiểu khu 225, xã Ngọc Lây. Đây là 2 người duy nhất Công ty sâm Việt Nam có cung cấp hợp đồng liên kết trồng sâm và diện tích rất nhỏ, chỉ vài luống.

Đối với 3 ha sâm Ngọc Linh trồng liên kết với Công ty sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông Kon Tum, bà Nguyễn Thị Duyên, Giám đốc Công ty sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông Kon Tum cho biết, công ty chỉ có hợp đồng Công ty cổ phần Dược liệu Núi Ngọk (tiền thân là Công ty sâm Việt Nam).

“Tôi hợp đồng liên doanh, liên kết đầu tư trồng cây dược liệu, dự án rộng 3 ha. Từ năm 2019 đến nay họ không thực hiện. Hiện diện tích đó tôi đã thu hồi và đang trồng cây ngủ vị tử, sa nhân tím và một số cây rừng để lấy bóng mát trồng cây dược liệu dưới. Với 3 ha trên chỉ trồng được cây dược liệu, không thể trồng sâm Ngọc Linh vì không có rừng”, bà Nguyễn Thị Duyên chia sẻ.

Kiểm tra qua… điện thoại

Công ty sâm Việt Nam công bố vườn sâm Ngọc Linh 10 ha trồng trên… giấy, giới thiệu hàng nghìn sản phẩm được chế tạo từ sâm Ngọc Linh trong ngày ra mắt trụ sở công ty (29/11), nhưng đến nay cơ quan chức năng vẫn chưa xác minh được vụ việc.

Cụ thể, dù phóng viên TTXVN đã nhiều lần liên hệ làm rõ thông tin nguồn gốc, xuất xứ, nhãn mác hàng nghìn sản phẩm được Công ty sâm Việt Nam công bố trong ngày ra mắt trụ sở công ty, có hình ảnh kèm theo nhưng Cục Quản lý thị trường Kon Tum vẫn chưa xác minh được vụ việc.

Ông Trần Kiều Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Kon Tum liên tục viện dẫn lý do công ty đóng cửa nên không kiểm tra được.

Ông Dương Quang Vinh, đội Quản lý thị trường số 1 cho biết đã gọi điện cho bà Nguyễn Thị Thanh Loan, Phó Tổng Giám đốc Công ty sâm Việt Nam đến làm việc, nhưng bà này viện lý do để không gặp. “Tôi chỉ nắm tình hình sản phẩm chưa ra thị trường”, ông Vinh nói.

Trong khi đó, đến ngày 7/1, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kon Tum mới có văn bản yêu cầu Chi cục Kiểm lâm chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan xác minh, làm rõ thông tin báo chí phản ánh (công văn số 51/SNN-KH) và báo cáo kết quả trước ngày 9/1.

Trước đó, từ ngày 22/12/2021 đến 4/1/2022, TTXVN liên tiếp có nhiều tin, bài phản ánh Công ty sâm Việt Nam trồng 10 ha sâm; trong đó, có 8 ha ở xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ Rông và 2 ha ở xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei đều trồng trên… giấy, miệng.

Tại các địa điểm trồng sâm, lãnh đạo chính quyền xã, huyện đều khẳng định không biết công ty, chính quyền chưa giới thiệu Công ty trồng sâm Ngọc Linh. Không những vậy, trong tháng 4/2021, Công ty sâm Việt Nam đã có đơn gửi Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Kon Tum đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý “Ngọc Linh” cho sản phẩm sâm củ của công ty với số lượng 500.000 cây.

Theo quy trình trồng sâm, với số lượng này, công ty có diện tích đã trồng 50 ha. Số lượng củ đăng ký nhiều, hiện dư luận nghi vấn về nguồn gốc số lượng sâm củ trên có trồng ở vùng chỉ dẫn địa lý sâm Ngọc Linh hay từ nơi khác đưa vào?

Dù không trồng sâm Ngọc Linh nhưng ngày ra mắt trụ sở, Công ty sâm Việt Nam vẫn tuyên bố tung ra hàng nghìn sản phẩm được chế biến từ sâm Ngọc Linh.

Video đang HOT

Giám đốc Công ty Sâm Việt Nam phản hồi về thông tin sở hữu 10ha sâm Ngọc Linh ở Kon Tum

"Đất đai thuộc sở hữu của toàn dân, do nhà nước quản lý. DN không sở hữu đất đai, mà phải thuê đất từ nhà nước.

DN chỉ sở hữu các vườn sâm trên đất, do DN bỏ chi phí đầu tư, phát triển, chăm sóc... cùng với các tổ chức, hộ dân, thông qua hình thức ký kết các hợp đồng hợp tác, liên kết".

Trao đổi với PV Dân Việt, ông Nguyễn Tuấn Vũ - Giám đốc Công ty SVN đã phản hồi về thông tin xung quanh việc sở hữu hay đầu tư 10ha sâm Ngọc Linh ở Kon Tum.

Theo ông Vũ, không phải ngẫu nhiên, sự khai trương Công ty cổ phần đầu tư Sâm Việt Nam (Công ty SVN) tại tỉnh Kon Tum đã nhận được sự hỗ trợ của chính quyền, cơ quan chức năng và người dân. "Phụng sự cộng đồng bằng cả trái tim" là phương châm của doanh nghiệp (DN).

Xin ông cho biết, vì sao DN của ông lại quyết định đầu tư vào cây sâm và các loại cây dược liệu tại tỉnh Kon Tum, mà không đầu tư ngành nghề khác, ở địa phương khác - trong khi xuất thân của ông là kỹ sư ngành công nghiệp xây dựng?

- Tôi xuất thân từ kỹ sư xây dựng, từng tham gia thi công nhiều dự án công nghiệp lớn ở miền Tây Nam bộ, TP.HCM, Tổ hợp công nghiệp dầu khí Long Sơn (Bà Rịa - Vũng Tàu)... Tuy nhiên, khi tận mắt thấy bố mình mắc bệnh mất, không cách gì cứu chữa, nên không biết từ bao giờ, đau đáu trong tâm trí tôi một suy nghĩ sẽ làm bất cứ điều gì, để cứu người...

Ông Nguyễn Tuấn Vũ - Giám đốc Công ty SVN tại một trong những vườn sâm do DN đầu tư và phát triển tại huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum. Ảnh: L.T

Với cây sâm quý Ngọc Linh mà Việt Nam coi như Quốc bảo, tôi đã linh cảm cuộc đời còn lại của mình sẽ gắn bó với loại cây này - vốn có tác dụng rất tốt cho sức khỏe con người. Vì vậy, tôi đã bán nhà ở TP.HCM, đổ vốn rất nhiều để thành lập DN chuyên về đầu tư, phát triển cây sâm nói riêng và các loại cây thảo dược nói chung.

Trước khi thành lập Công ty SVN, tôi đã lập ra 2 công ty - tiền thân của Công ty SVN, nhằm mục đích đầu tư, phát triển cây sâm Ngọc Linh, cũng như nhiều loại cây dược liệu khác ngay tại tỉnh Kon Tum.

Khi đến với Kon Tum cũng là một cái duyên đối với tôi bởi lẽ Kon Tum là một trong các tỉnh nghèo nhưng được trời phú cho một loại dược liệu quý nhất cả nước. Tuy nhiên đến giờ cây sâm Ngọc Linh vẫn chưa phát huy được hết thế mạnh. Trong khi đó, đây cũng là khu vực có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số không có công ăn việc làm, đời sống còn rất nhiều khó khăn.

Những vườn sâm Ngọc Linh được Công ty SVN liên kết với các hộ dân cùng đầu tư, phát triển cây sâm ngay dưới tán rừng. Ảnh: L.T

Công ty SVN đã đầu tư và phát triển như thế nào, với cây sâm Ngọc Linh và các loại cây dược liệu khác ở Kon Tum - nơi vốn có nhiều DN đã đầu tư, đã phát triển từ rất lâu?

- Công ty SVN được thành lập và phát triển ngay tại vùng đất thánh địa linh thiêng trồng sâm Ngọc Linh tại Kon Tum. Là doanh nghiệp nhỏ, nhưng chúng tôi mong muốn làm được điều gì đó để phát triển đời sống của bà con vùng dân tộc thiểu số. Từ đó góp phần nâng cao năng lực, chỉ số cạnh tranh của tỉnh nhà.

Với trách nhiệm đối với cộng đồng và xã hội, Công ty SVN tạo sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số vùng núi Ngọc Linh, giúp cho đồng bào cải thiện cuộc sống sinh hoạt hằng ngày. Để thực hiện được điều đó thì không thể không kể đến sự hỗ trợ, giúp đỡ của các cơ quan chức năng và chính quyền tỉnh Kon Tum. Sự tin yêu ủng hộ của quý khách hàng và sự nhiệt huyết của cán bộ, công nhân viên tại Công ty SVN.

Ông Nguyễn Tuấn Vũ (trái) cùng một hộ dân người dân tộc Xu Đăng liên kết đầu tư, phát triển cây sâm, theo hợp đồng đã ký kết với Công ty SVN. Ảnh: N.V

Tháng 7/2019, Công ty CP dược liệu Núi Ngọk (tiền thân của Công ty SVN), do tôi làm Giám đốc, đã ký hợp đồng hợp tác đầu tư với Công ty CP sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông - Kon Tum.

Theo đó, DN của chúng tôi với Công ty sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông cùng đầu tư trồng cây dược liệu trên diện tích 3ha, tại làng Moza, xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ Rông, với thời hạn 20 năm. Hiện hợp đồng trên vẫn đang có hiệu lực, việc hợp tác đầu tư diễn ra bình thường.

Ngoài ra, Công ty SVN còn ký hợp đồng liên kết đầu tư, phát triển vườn sâm với nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số (người Xơ Đăng). Thí dụ: Trong năm 2020 Công ty SVN ký hợp đồng liên kết với hộ ông A.K (xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ Rông), cùng đầu tư và phát triển 5ha sâm...

Năm 2020, Công ty SVN ký kết hợp tác với hộ ông A.L (xã Tê Xăng, huyện Tu Mơ Rông) để đầu tư trồng vườn sâm tại 2 khu đất thôn Đăk Viên và thôn Tu Thó - đều thuộc xã Tê Xăng.

Cũng trong năm 2021, Công ty SVN ký hợp đồng liên kết đầu tư, phát triển vườn sâm với hộ ông A.P (xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ Rông).

DN liên kết cùng các hộ đồng bào dân tộc thiểu số trồng sâm để tạo sinh kế cho người dân có công ăn việc làm, có thu nhập, là chủ trương đúng đắn của Chính phủ, Nhà nước và chính quyền địa phương. Ảnh: L.T

Việc liên kết, hợp tác đầu tư và phát triển vườn sâm Ngọc Linh với các hộ dân được Công ty SVN thực hiện theo đúng quy định của luật pháp. DN cam kết bỏ vốn, chi phí mua giống, chi phí chăm sóc, bảo vệ vườn cây; các hộ dân thì bỏ công chăm sóc, theo dõi vườn cây phát triển...

Toàn bộ thành phẩm thu hoạch được, DN bao tiêu cho các hộ dân.

Công bố với công luận, đại diện Công ty SVN cho rằng "đang sở hữu vườn sâm với hơn 10 ha" ở tỉnh Kon Tum. Ông có thể nói rõ hơn việc sở hữu này phải hiểu như thế nào?

- Đất đai thuộc sở hữu của toàn dân, do nhà nước quản lý. DN không sở hữu đất đai, mà phải thuê đất từ nhà nước. DN chỉ sở hữu các vườn sâm trên đất, do DN bỏ chi phí đầu tư, phát triển, chăm sóc... cùng với các tổ chức, hộ dân, thông qua hình thức ký kết các hợp đồng hợp tác, liên kết.

Trên thực tế, như tôi đã chứng minh cụ thể bằng các hợp đồng ký kết hợp tác, liên kết với Công ty sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông, các hộ dân A.K, A.L, A.P ..., việc Công ty SVN hiện đang đầu tư, phát triển 10ha sâm Ngọc Linh là một thực tế.

Những vườn sâm này do Công ty SVN đầu tư hiện đang phát triển rất tốt. Các vườn sâm được dựng hàng rào bảo vệ, đầu tư giống, được chăm sóc kỹ càng...

Công ty cổ phần đầu tư Sâm Việt Nam còn đầu tư một khu nghiên cứu quy mô tại thị trấn Măng Đen. Ảnh: N.T.V

Chúng tôi đang nghiên cứu chuẩn bị cho bước chế biến sâu để có các thành phẩm từ sâm và các cây dược liệu khác trong thời gian tới, khi cây sâm và các dược liệu khác được thu hoạch, khai thác.

Tất nhiên, do đặc thù canh tác cây sâm Ngọc Linh ở Kon Tum, Quảng Nam, trên độ cao bình quân 1.400m, chúng tôi không thể tiết lộ chi tiết. Trái lại, phải giữ bí mật thông tin liên kết, kinh doanh, vì vùng trồng sâm thường hay xảy ra nạn trộm cắp sâm, hành vi phá hoại hoặc cạnh tranh không lành mạnh... Việc bảo mật thông tin trong liên kết, hợp tác, làm ăn giữa các DN, tổ chức và cá nhân, là không vi phạm luật pháp.

Với các quy định của luật pháp về đầu tư, kinh doanh, đất đai..., Công ty SVN chấp hành không sót điều gì. Trên nguyên tắc các hợp đồng đều được ký kết và công chứng, có chứng thực của chính quyền địa phương.

Là người tâm huyết với cây sâm Ngọc Linh, ông đánh giá thế nào về tiềm năng, triển vọng phát triển của cây sâm Ngọc Linh? So sánh với cây sâm của đất nước Hàn Quốc, cây sâm Ngọc Linh của Việt Nam liệu có sánh bằng?

- Tôi đã đi và khảo sát nhiều vùng trồng sâm của đất nước Hàn Quốc; cũng như tôi đã từng hỏi một số chuyên gia Hàn Quốc về cây sâm. Họ đã chân thành nói với tôi rằng, "cây sâm Ngọc Linh của Việt Nam ở trên đầu, còn cây sâm Hàn Quốc thì chỉ tới... chân thôi".

Đó là họ nói về cái độ quý giá, chất lượng độc chất vô nhị của cây sâm Ngọc Linh - Việt Nam. Bởi, thân rễ sâm Ngọc Linh chứa tới 52 hợp chất saponin, trong đó, có tới 26 hợp chất saponin không có trong các loại sâm khác. Sâm Hàn Quốc không bằng được sâm Ngọc Linh. Vì thế, giới chuyên gia về sâm đã xếp sâm Ngọc Linh là một trong 5 cây sâm quý nhất trên thế giới.

Tiến sĩ Dương Tấn Nhựt (trái)-chuyên gia hàng đầu về cây sâm ở Việt Nam, Viện phó Viện sinh học Đà Lạt - cũng là người hỗ trợ Công ty SVN trong việc cấy mô, tạo giống sâm cho DN. Ảnh: N.T.V

Tuy nhiên, họ vẫn cho rằng, dù có được loại sâm quý nhất thế giới, nhưng Việt Nam vẫn chưa đạt được đẳng cấp như Hàn Quốc, là đưa cây sâm trở thành loại cây biểu tượng để cả thế giới biết đến. Việt Nam vẫn chưa phát triển cây sâm Ngọc Linh thành một ngành kinh tế mũi nhọn của quốc gia.

Vì vậy, việc Công ty SVN nỗ lực đầu tư và phát triển cây sâm ở Kon Tum, cũng nhằm mục đích góp phần cùng địa phương phát triển một ngành kinh tế đặc thù - lấy cây sâm làm chủ đạo.

Nỗ lực phát triển cây sâm thành loại cây hàng hóa, phổ biến cho người dân cùng tham gia đầu tư, phát triển các vườn sâm quý, vừa như một phương cách tạo sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số có công ăn việc làm, có thu nhập, vừa xóa đói - giảm nghèo. Điều này cũng phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và được chính quyền địa phương khuyến khích đầu tư, đối với cây sâm Ngọc Linh.

Sâm Ngọc Linh được coi như Quốc bảo của Việt Nam. Ảnh: L.T

Tỉnh Kon Tum, với lợi thế là một địa phương có độ cao bình quân 1.400m so với mặt biển, khí hậu lạnh, ôn hòa, rất thích hợp cho sự phát triển của cây sâm Ngọc Linh. Tiềm năng, triển vọng, dư địa để đầu tư, phát triển ngành kinh tế xoay quanh cây sâm quý Ngọc Linh là rất lớn.

Hiện nay và thời gian tới, Công ty SVN sẽ thực hiện những bước đi như thế nào để góp phần cùng địa phương phát triển cây sâm Ngọc Linh?

- Hiện Công ty SVN không ngừng nỗ lực nghiên cứu phát triển các sản phẩm của mình, với sự tư vấn chuyển giao của các chuyên gia hàng đầu trong ngành.

DN cũng từng bước hoàn thiện quy trình sản xuất đảm bảo an toàn thực phẩm, giúp cho cây sâm Ngọc Linh nói riêng và các loại sâm Việt Nam khác, luôn là sản phẩm tốt nhất, mang đến những trải nghiệm tuyệt vời cho người sử dụng.

Công ty SVN mong muốn phát triển thương hiệu trở thành 1 sản phẩm tiêu biểu của Việt Nam được bạn bè quốc tế biết đến, tin dùng trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.

DN đã liên kết với các hộ dân là người đồng bào dân tộc thiểu số nhằm cải thiện đời sống, cải thiện kế sinh nhai với diện tích rừng trồng sâm khoảng 10ha.

Bên cạnh đó, chúng tôi có đội ngũ nghiên cứu và phát triển nguồn giống từ phương pháp cấy mô trong phòng thí nghiệm, với tổng diện tích khu nghiên cứu là 1.700m2, tọa lạc tại Khu nông nghiệp công nghệ cao, thuộc thị trấn Măng Đen, huyện Kon Plong, tỉnh Kon Tum.

Ngoài đầu tư cho cây sâm, DN còn có vùng nguyên dược liệu hàng chục ha, là nơi chăm sóc và phát triển các loại dược liệu quý như: giảo cổ lam, tử diệp thảo, đương quy, hồng đẳng sâm, trà dây, sa nhân, ba kích tím...

Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này

Cận cảnh những vườn sâm Ngọc Linh do Công ty cổ phần đầu tư sâm Việt Nam liên kết phát triển ở Kon Tum Nhiều hợp đồng liên kết hợp tác đã được Công ty cổ phần đầu tư Sâm Việt Nam ký kết với các tổ chức, hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở Kon Tum, nhằm đầu tư, phát triển các vườn sâm Ngọc Linh. Những năm gần đây, Công ty cổ phần đầu tư Sâm Việt Nam đã liên kết, hợp tác đầu...