Kinh tế vườn thời 4.0: Thành công khi có kiến thức

Giữa “cơn bão” công nghệ 4.0 len lỏi vào mọi ngóc ngách của nền kinh tế, liệu kinh tế vườn có đứng ngoài “cuộc chơi”, hoặc có bị thay thế bởi các loại hình tiên tiến, mang giá trị to lớn hơn? Phóng viên NTNN đã trao đổi với GS – TS Ngô Thế Dân – Chủ tịch Hội Làm vườn Việt Nam.

Trong bối cảnh đất sản xuất càng ngày càng thu hẹp, người ta mới thấy rõ hơn giá trị của kinh tế vườn, những giá trị đó cụ thể là gì, thưa ông?

Trong những năm gần đây, kinh tế vườn đã chiếm một vị trí quan trọng và mang lại hiệu quả rất lớn đối với người nông dân, nếu so với trồng lúa, trồng hoa màu, chăn nuôi… thì kinh tế vườn vượt trội về mặt kỹ thuật sản xuất và hiệu quả kinh tế, sản xuất gắn với công nghệ hiện đại; có thị trường rộng lớn; đã và đang giữ vai trò quan trọng trong việc sử dụng hiệu quả đất đai, lao động và tài nguyên sẵn có…

Trừ những trường hợp nông dân có nhiều đất, tổ chức kinh doanh bằng nghề làm vườn, thì nhìn chung đại đa số nông dân ta mỗi hộ đều có từ 500-1.500m2 quanh nhà. Chỉ với chừng đó diện tích, nhiều nơi người ta đã có thu hoạch chiếm 40-50% tổng số thu hoạch hàng năm của hộ, chưa kể sản phẩm thu hoạch được không chỉ sử dụng cho bữa ăn hàng ngày mà còn có thể đem bán, thậm chí rất nhiều người làm giàu từ kinh tế vườn.

- Đúng như ông nói, giá trị từ kinh tế vườn là điều không thể bàn cãi, nhưng làm thế nào để có được giá trị kinh tế lớn từ diện tích nhỏ?

Tôi đã đi thăm rất nhiều mô hình làm vườn và gặp không ít những mô hình mang lại nguồn lợi kinh tế cao dù diện tích không hề lớn. Thậm chí ở những nơi điều kiện tự nhiên được đánh giá là khắc nghiệt như miền Trung thu nhập từ kinh tế VAC chiếm 50 – 60% thu nhập trong năm của hộ gia đình. Đơn cử như ở Quảng Bình, gia đình ông Nguyễn Văn Lễ đã đào ao, lập vườn trên vùng đất cát trắng phát triển nuôi cá, nuôi kỳ nhông, nuôi vịt và trồng chanh không hạt cho thu nhập trên 600 triệu đồng/năm.

Nhiều vùng đất đồi gò trước đây là cây bụi hoặc đất trống đồi trọc, nông dân cũng áp dụng mô hình làm VAC, phát triển chăn nuôi lấy phân cải tạo đất, trồng bưởi, trồng cam quýt cho thu nhập từ 400 – 500 triệu đồng/ha/năm. Nhiều chủ trang trại có thu nhập trên 1 tỷ đồng/năm, trước đây là hộ làm VAC để thoát nghèo. Với sự phát triển của công nghệ 4.0, kinh tế vườn càng có cơ hội để khẳng định được vị trí của mình, đặc biệt trong việc mang lại nguồn lợi kinh tế lớn. Đầu tư nhà lưới, nhà kính để làm nông nghiệp công nghệ cao… chính là minh chứng cho việc hoàn toàn có thể thâm canh, tăng năng suất, mang lại giá trị kinh tế từ một diện tích nhỏ hẹp.

- Ở tầm cao hơn, cần có những giải pháp gì để kinh tế vườn phát triển nhanh, mạnh hơn nữa?

Muốn phát triển kinh tế vườn phải đặt trong tổng thể cả hệ sinh thái VAC thì mới phát triển bền vững. Phải chủ

động giải quyết được nguồn phân bón, nguồn nước tưới tại chỗ. Phát triển VAC ở quy mô hộ, quy mô trang trại theo hướng nông nghiệp hữu cơ thâm canh tiến đến chuyên canh một số loại cây chủ lực và tạo ra sản phẩm chất lượng cao và bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Phát triển đa dạng các loại hình vườn như vườn chậu, vườn trồng trên giá thể, vườn giàn trên cao (sân thượng) để tự cấp rau sạch cho gia đình, mặc dù diện tích trần chỉ khoảng 100m2. Ngoài ra còn có thể phát triển các loại hình vườn sinh thái kết hợp với du lịch.

Bên cạnh đó, không thể thiếu việc áp dụng các tiến bộ kỹ thuật cần thiết để đạt năng suất cao, chất lượng tốt bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Lập câu lạc bộ hoặc Hợp tác xã VAC theo Luật HTX mới, HTX chỉ lo 3 khâuchính: Thống nhất quy trình, tiêu chuẩn chất lượng; Kiểm tra chất lượng thu gom; Tiêu thụ hết sản phẩm cho các hộ gia đình. Những người làm kinh tế vườn cũng cần có kiến thức công nghệ thông tin, biết truy cập internet để quảng bá sản phẩm, tìm thị trường, nắm bắt thông tin kỹ thuật mới và có khả năng tổ chức du lịch sinh thái ngay trên vườn nhà mình.

Xin cảm ơn ông!

Theo Danviet