Kim Ji-Young, Born 1982: Phụ nữ, bạn là ai?

Một khám phá đau lòng về ý nghĩa tồn tại của người phụ nữ trong xã hội gia trưởng bảo thủ.

Bộ phim có nội dung dựa trên cuốn tiểu thuyết tự truyện gây tranh cãi cùng tên, ‘Kim Ji-Young, Born 1982′. Phim có sự tham gia của hai diễn viên gạo cội Gong Yoo ( Dae Hyun) và Jung Yu-Mi (Kim Ji-Young) trong vai chính. Điểm trùng hợp đặc biệt cả hai diễn viên này đều đóng trong bộ phim đình đám ‘Train to Busan’ ( chuyến tàu Busan).

Theo chân nhân vật chính Kim Ji-Young trong những năm 80, cốt truyện chung xoay quanh tình trạng sức khỏe tâm thần gặp khó khăn của cô ấy khiến cô ấy suy sụp khi nói chuyện về các vấn đề xung quanh cuộc sống.

Với sự nổi tiếng của cuốn tiểu thuyết nữ quyền đã đạt được trước khi bộ phim này được phát hành, người ta mong đợi rằng điều quan trọng hơn không phải là cốt truyện, mà là cách các chi tiết của câu chuyện được thể hiện qua lăng kính phụ nữ.
Tập trung vào nhân vật người mẹ, lời kể của bộ phim buộc chúng ta phải xem xét cách phê phán những quan niệm khuôn mẫu về bổn phận của người phụ nữ trong gia đình trong cuộc sống hàng ngày.

Bộ phim mở đầu bằng khung cảnh thường nhật trong ngày của một phụ nữ với mớ hỗn độn trong căn nhà có tên dọn dẹp. Người phụ nữ quay cuồng với nhà cửa, chăm sóc con cái, nấu nướng tươm tất đợi chồng về bên mâm cơm cuối ngày. Cổ tay cô đau vì công việc. Đầu tóc, quần áo nhăn nhúm, già nua và cũ kĩ.

Sau đó, người phụ nữ đứng lặng thinh với khuôn mặt u buồn. Bên ngoài vẫn có màu vàng của nắng, nhưng ánh mắt cô ấy trữu nặng những tâm tư không thể nói. Có cái gì đó như ứ đọng, đầy u sầu. Những tháng ngày đơn điệu, xoay quanh cô quay cuồng như không có hồi kết và tưởng chừng như vô vọng.

Kim Ji-young (Jung Yu-mi) nghỉ việc để chăm sóc con gái. Bề ngoài, cô ấy có vẻ ổn, nhưng cô ấy cũng tỏ ra ghen tị với những người phụ nữ đi làm và sẽ cảm thấy phiền khi nghe mọi người nói về cuộc sống tận hưởng của cô ấy với tiền của chồng.
Ji-young cũng cố gắng duy trì mối quan hệ hòa thuận với mẹ chồng với hy vọng được mẹ chồng khen ngợi. Tuy nhiên, cô trở nên kích động khi cảm thấy mẹ chồng có vẻ nuông chiều con gái ruột của mình hơn khi Ji-young là người giúp đỡ mọi việc nhà trong các buổi họp mặt lễ hội.

Vì vậy, cô đã phản ứng rất bất ngờ khi nhập vai mẹ mình, bố mình để nói phải trái với bố mẹ chồng rằng: Bà thông gia, nếu con gái bà tới thì bà cũng nên cho con gái tôi về chứ; Ông thông gia: Con bé cũng là con gái quý giá của tôi. Bao nhiêu năm, ngày lễ nào cô cũng phải về nhà chồng, nếu không về sẽ là lỗi của của cô chứ không bao giờ là lỗi của chồng.

Có khả năng nhiều người sẽ xác định hoặc đã từng chứng kiến những trải nghiệm tương tự, khiến tác động của bộ phim trở nên đáng kể hơn mà không cần phải trình bày rõ ràng xu hướng phân biệt giới tính của một xã hội bảo thủ.

Ví dụ: chúng ta liên tục thấy sự thiên vị đối với nam giới được thể hiện bởi cả nam và nữ, đặc biệt là từ mẹ của Dae Hyun, người mong Ji-Young làm việc không mệt mỏi trong suốt quá trình chuẩn bị bữa tối trong khi con trai bà ngồi không yên.
Ngoài việc làm nổi bật vấn đề phân biệt giới tính trong đời thường, bộ phim còn khắc họa một cách chuyên nghiệp chế độ phụ hệ của xã hội đã tiến triển trong nhiều năm.

Thông qua sự tương tác giữa ba thế hệ nhân vật, chúng ta hiểu được động cơ đằng sau hành động của họ và những bất bình là kết quả của những ý tưởng phân biệt giới tính. Việc sử dụng tình trạng của Ji-Young để mang lại tiếng nói cho những phụ nữ bị áp bức là một bài tường thuật được thực hiện tốt để mang lại cái nhìn sâu sắc hơn về xã hội bảo thủ của Hàn Quốc.

Điều đặc biệt của bộ phim là việc họ sử dụng các nhân vật nam – trong khi không thể phủ nhận rằng cha của Dae Hyun và Ji-Young rất quan tâm đến Ji-Young, họ vẫn dễ mắc phải xu hướng phân biệt giới tính mà có thể họ thậm chí không nhận thức được. Điều này tập trung vào rằng bất bình đẳng có thể không phải lúc nào cũng sinh ra từ hận thù, mà là do thiếu ý thức. Bộ phim cũng có kỹ xảo điện ảnh thiên về phong cách cổ trang, với những pha chuyển cảnh tạo nên sự căng thẳng và lôi kéo khán giả vào tâm trí bị tra tấn của các nhân vật.

Bên cạnh đó, bộ phim kích thích tư duy, trong khi gây tranh cãi, thể hiện một mô tả đồng cảm về phụ nữ trong xã hội châu Á mà ít được làm nổi bật. Bạn có thể mong đợi nó trở nên xúc động, đáng suy ngẫm trong suốt các điểm khác nhau của bộ phim. Mặc dù không nhất thiết phải là một bộ phim dễ xem với khán giả đại chúng, nhưng đây chắc chắn là một bộ phim hấp dẫn, đặc biệt nếu chủ đề nữ quyền nằm trong lĩnh vực bạn quan tâm!

Chồng của Ji-young, Jung Dae-hyun (Gong Yoo) xin mẹ anh tha thứ cho Ji-young vì cô ấy bị ốm. Sau đó, người ta tiết lộ rằng Ji-young đôi khi sẽ trở thành một người phụ nữ khác, chẳng hạn như mẹ cô ấy hoặc chị gái cô ấy, như thể cô ấy bị ma nhập. Đồng thời, Ji-young có cơ hội trở lại nơi làm việc khi người quản lý cũ của cô ấy đang thành lập một công ty mới, và hy vọng rằng Ji-young sẽ có thể gia nhập công ty của cô ấy.

Ji-young đang đứng giữa mê cung. Một cách tận tâm và bình tĩnh, cô ấy đang tìm kiếm một lối thoát không tồn tại ở xã hội cô sống bất kể thời điểm nào. Trong quá khứ, tại trường học, nam sinh ăn trước, đi xe bus cô ấy bị quấy rối nhưng bố cô ấy lại nói mặc váy ngắn quá. Ở nơi làm việc, cô ấy có kinh nghiệm trực tiếp về chênh lệch lương theo giới (‘phụ nữ làm việc ở Hàn Quốc chỉ kiếm được 63% so với thu nhập của nam giới’). Và trong khi thực hiện công việc làm mẹ không được đền bù, tốn kém, cô ấy kinh hoàng khi nghe mình bị phỉ báng là một ‘con gián ký sinh’.

Chồng cô, Dae-hyun hy vọng có thể giúp Ji-young trở lại làm việc vì anh ấy tin rằng điều đó sẽ khiến cô ấy cảm thấy tốt hơn, nhưng những biến cố bất ngờ xảy ra khiến anh ấy không còn lựa chọn nào khác ngoài việc cho Ji-young biết về bệnh tình của cô ấy. Ji-young sau đó quyết định hoãn trở lại làm việc và tìm cách điều trị tích cực.

Liệu Dae-hyun có phải là người chồng hoàn hảo chỉ tồn tại trong trí tưởng tượng đầy mơ mộng của xã hội bảo thủ? Câu trả lời của tôi sẽ là không, vì cũng có lúc anh ấy không đưa ra quyết định phù hợp nhất, chẳng hạn như cách anh ấy đối xử với mẹ mình. Tuy nhiên, Dae-hyun chắc chắn là mẫu người chồng chu đáo mà hầu hết mọi người đều hy vọng, giúp đỡ cả việc nhà và chăm sóc con cái, và đối xử dịu dàng với vợ ngay cả khi họ đang xung đột. Tôi không thực sự chắc chắn về kiểu chồng này phổ biến ở Hàn Quốc như thế nào (có thể thực sự không tồn tại).

Cách đây vài thập kỷ, phụ nữ không có cơ hội học tập và phải phụ giúp kiếm tiền cho gia đình (ví dụ như mẹ của Ji-young). Ngay cả khi thời gian trở nên tốt hơn để cho phép nhiều phụ nữ được học hành hơn, họ có thể đi tiếp con đường mình chọn do ngân sách hạn hẹp (ví dụ như chị gái của Ji-young), vì các ông bố ưu tiên những điều tốt nhất cho con trai của họ. (ví dụ: bố của Ji-young). Phụ nữ cũng cần phải làm việc chăm chỉ hơn nữa để được công nhận tại nơi làm việc của họ và có thể phải đối mặt với quấy rối tình dục và những cái nhìn khiếm nhã về phụ nữ.

Chúng ta đang chứng kiến một thế giới không có không khí, buồn tẻ đến mức khó chịu, trong đó sự điên rồ của Jiyoung hoàn toàn có ý nghĩa. Sự thay đổi của cô ấy là cách duy nhất để thoát khỏi nghịch lý chật chội của các vai trò dựa trên giới tính.
Có lẽ nhận thức được sự đối xử bất lợi mà một người phụ nữ có thể nhận được từ mẹ chồng của họ, nên mẹ của Dae-hyun đã lo lắng rằng con gái mình sẽ quá mệt mỏi, điều này khá vô cảm với cảm xúc của Ji-young.

Bộ phim cũng miêu tả phản ứng của xã hội đối với những bà mẹ nội trợ, cũng như những người chồng phải chăm sóc con cái. Đối với một số người, những bà mẹ ở nhà không có thu nhập, vì vậy họ không nên tiêu tiền để tận hưởng cuộc sống.
Trong xã hội trọng nam, nam giới là trụ cột gia đình (đôi khi là trụ cột duy nhất), vì vậy họ nên tập trung vào việc thăng chức để có thêm thu nhập và không tham gia vào các công việc gia đình và chăm sóc con cái. Những người chồng như Dae-hyun dường như là một giống hiếm, khiến bà mẹ cũng cảm thấy khó chịu.

Bộ phim này đã được mô tả là một bộ phim về nữ quyền, hoặc một bộ phim về phân biệt giới tính. Nhìn chung, tôi nghĩ rằng bộ phim cho phép chúng ta nhận thức rõ hơn về những sự kiện mà phụ nữ trong xã hội Hàn Quốc có thể gặp phải trong suốt những năm qua (từ việc Ji-young đóng vai những người phụ nữ khác mà cô ấy biết trong đời, cách trở lại với bà ngoại của cô ấy), và có lẽ cũng để chúng ta suy ngẫm xem liệu phương pháp điều trị của họ có thực sự chính đáng hay không.

Tôi cảm thấy rằng bộ phim không ủng hộ bình đẳng giới, mà là hy vọng rằng xã hội có thể đối xử tốt hơn với những người bà, người mẹ, con gái, vợ, đồng nghiệp nữ hoặc bất kỳ phụ nữ nào bạn gặp trên đường phố thông qua những hành động nhỏ như ghi nhớ những điều họ yêu thích hoặc đồng cảm hơn với các bà mẹ có con ở các khu vực công cộng.

Cuộc sống của Jiyoung cũng được thiết lập để chống lại những phát triển tích cực hơn, chẳng hạn như luật mới chống phân biệt giới tính – nhưng con đường để tiến bộ thường sẽ ngoằn ngoèo. ‘Thế giới đã thay đổi rất nhiều, nhưng những quy tắc nhỏ, hợp đồng và phong tục thì không, điều đó có nghĩa là thế giới đã không thực sự thay đổi.’

Kim Jiyoung có thể được coi là một sự hy sinh: một nhân vật chính bị phá vỡ để mở ra một kênh cho cơn thịnh nộ tập thể. Dù rằng, cơn thịnh nộ ấy đã âm ỉ và âm thầm phá hoại cảm xúc hạnh phúc của không ít phụ nữ.

Bộ phim khép lại với mùa xuân với chồi non đầy hy vọng. Ji Young cũng đứng ở ban công nhà, nhưng khuôn mặt tươi vui hơn, mắt không còn nhiều u buồn nữa khiến cho tôi cảm thấy như một mùa xuân ngoài cửa sổ. Hình ảnh Ji Young và chồng bước đi bên nhau qua đường, đầy an ủi. Dae Hyun nhìn lại vợ mình, không vui nhưng vẫn nở một nụ cười dù gắng gượng. Có lẽ trong sâu thẳm, anh hiểu chỉ một mình anh sẽ không làm thay đổi được nhận thức xã hội về phụ nữ.

Nhưng anh ấy sẽ luôn đi bên cạnh cô ấy, cố gắng mang lại cho cô ấy điều tốt nhất trong khả năng của mình. Ji Young cuối cùng cũng được làm việc mà cô hằng mong muốn, đó là viết. Công việc này giúp cô cảm thấy mình có ý nghĩa hơn, cô tìm được niềm vui, hạnh phúc, được giải tỏa, thả lỏng cảm xúc buồn tủi và tâm sự. Đó có phải là cách cô tìm thấy tự do trong chính tâm hồn mình.