Kiệt tác của thiên nhiên trên biên giới Cao Bằng

Tỉnh Cao Bằng được thiên nhiên ưu đãi, ban tặng nhiều danh lam, thắng cảnh tuyệt đẹp với những cánh rừng, suối, thác, sông, hồ và núi đá.

Trong số đó, động Ngườm Ngao tọa lạc tại bản Gun, xã Đàm Thủy, huyện Trùng Khánh là hang động lớn, đẹp, một kiệt tác của thiên nhiên nơi biên giới Cao Bằng. Khám phá vẻ đẹp của động Ngườm Ngao sẽ là trải nghiệm ấn tượng của mỗi người trong hành trình du lịch vùng biên cương Cao Bằng.

Nhiều nhũ đá với những hình thù độc đáo trong động Ngườm Ngao. Ảnh: Thanh Thuận

Sự bí ẩn của động Ngườm Ngao

Động Ngườm Ngao là một hang động lớn có tổng chiều dài khoảng 2.144m, được hình thành từ sự phong hóa lâu đời của đá vôi, nằm trong lòng một dãy núi ở bản Gun, xã biên giới Đàm Thủy, được thiên nhiên ban tặng nhiều thắng cảnh đẹp như thác Bản Giốc, sông Quây Sơn… – những điểm đến ưa thích của du khách gần xa. Cùng với thời gian, những nhũ đá và măng đá được phong hóa đã tạo nên những khung cảnh thật sinh động, kỳ thú khiến con người phải sửng sốt, kinh ngạc.

Cái tên Ngườm Ngao gợi lên trong lòng người sự bí ẩn, thôi thúc người ta tìm hiểu, khám phá. Theo một hướng dẫn viên du lịch người Tày tại đây, Ngườm Ngao có nghĩa là hang hổ hay còn gọi là “hang giữa thung lũng đá”. Tương truyền, xưa kia trong động có rất nhiều hổ dữ sinh sống, ngày đêm phát ra những tiếng gầm gào đáng sợ, nên người dân tộc Tày mới đặt tên động là Ngườm Ngao có nghĩa là động hổ. Tuy nhiên, cũng có truyền thuyết cho rằng, những tiếng gầm rú được phát ra do tiếng suối nước chảy trong động, nghe giống tiếng gầm của hổ dữ.

Động Ngườm Ngao được phát hiện ra vào năm 1921 bởi một nhà thám hiểm người Pháp, gồm có 3 cửa chính là: Ngườm Ngao, Ngườm Lồm và Ngườm Bản Thuôn. Theo các nhà nghiên cứu khoa học thì động Ngườm Ngao là hang động đá vôi được hình thành cách ngày nay khoảng 300 triệu năm.

Từ năm 1994, người dân địa phương mới bắt đầu dẫn khách du lịch vào tham quan trong động bằng đường bộ và đi thuyền. Tuy nhiên, do nằm ở nơi biên giới xa xôi, đường đi vào còn khó khăn nên động Ngườm Ngao ít được du khách biết đến. Đến năm 2006, ngành du lịch tỉnh Cao Bằng mới chính thức khai thác rộng rãi động Ngườm Ngao, đưa nơi đây trở thành điểm du lịch mới dù mức độ quảng bá cho nơi này rất khiêm tốn so với thác Bản Giốc ở gần đấy.
Vẻ đẹp tiên cảnh

Theo chân hướng dẫn viên du lịch, chúng tôi bước qua cửa động Ngườm Lồm, và cảm nhận ngay được không khí mát lạnh xung quanh, làm vơi bớt sự mệt mỏi sau quãng thời gian đi đường. Theo con đường bê tông nhỏ quanh co trong hang, du khách khá thuận lợi khám phá hang động với bao hình thù kỳ lạ, đẹp mắt mà tạo hóa đã ban tặng nơi đây.

Du khách dường như đang lạc vào một thế giới khác. Càng đi sâu vào trong động, du khách sẽ bị choáng ngợp bởi vẻ đẹp của những lớp thạch nhũ vàng rực, lấp lánh tựa như được dát vàng phủ lên đá với muôn hình khác nhau. Có những nhũ đá mọc từ dưới lên, có nhũ đá thả từ trên các vòm đá cao rủ xuống với nhiều hình thù, dưới ánh sáng của điện thắp trong hang, phản chiếu ánh sáng lung linh, huyền ảo. Có thể nói, vẻ đẹp của nhũ đá trong động Ngườm Ngao là vẻ đẹp hiếm có, khó tìm thấy ở hang động khác.

Do được chú trọng bảo tồn nên vẻ đẹp trong động gần như còn nguyên sơ với hàng trăm hình thù độc đáo, hấp dẫn. Theo lời của hướng dẫn viên du lịch, động Ngườm Ngao được chia thành nhiều khu như khu “tứ trụ thiên đình”, khu trung tâm, khu châu báu… Ngắm nhìn những kiến tạo đặc biệt của tạo hóa, lắng nghe lời thuyết minh, du khách tha hồ thả hồn theo trí tưởng tượng.

Khu “tứ trụ thiên đình” với 4 cột đá trông như 4 cột chống trời vươn cao đỡ lấy vòm động. Khu trung tâm nổi bật với mấy nhũ đá có hình dáng tựa những cây đàn đá, mỗi khi gõ vào phát ra tiếng nhạc du dương. Tạo hóa cũng khéo léo sắp đặt nên những nhũ đá có hình dáng đức Phật, tượng ông, tượng bà bên nhau, ruộng bậc thang, cô tiên, giường tiên, thuyền rồng của nhà vua, con voi ma mút, cây san hô cao lớn, thác bạc lấp lánh, cột đá cô đơn…

Đặc biệt, khối đá vôi với hình dáng tựa bông sen vàng úp ngược, là một kiệt tác của thiên nhiên, được nhiều người yêu thích. Những cánh hoa sen như được tạo hóa gọt giũa công phu, phủ ánh sáng vàng lóng lánh. Đài sen úp ngược gắn với sự tích về một vị sư ngồi trên đài sen tu mãi mà không thành chính quả. Vì quá buồn chán, phẫn chí nên vị sư đã úp ngược đài sen xuống, còn mình thì biến thành cột đá đứng bên cạnh đài sen úp ngược…

Không chỉ có vẻ đẹp của nhũ đá, trong lòng động Ngườm Ngao còn có nhiều con suối nhỏ, nước chảy rì rào đêm ngày, phát ra tiếng róc rách, đưa du khách lạc vào chốn sơn thủy hữu tình. Chính những dòng suối cũng góp phần tạo ra sự mát lạnh trong động vào mùa Hè. Khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 9, những con suối trong động có nhiều nước chảy nhất. Thời điểm từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau là thời gian mùa khô của Cao Bằng nên những con suối trong động Ngườm Ngao còn ít nước, khiến cho việc di chuyển, thám hiểm của khách du lịch trở nên thuận tiện, dễ dàng hơn rất nhiều.

Trước đây, khi dẫn khách vào động tham quan, qua những con suối, người dân địa phương dùng thuyền chở du khách qua. Ngày nay, hình thức dùng thuyền chở khách qua suối trong hang không còn được người dân làm nữa. Bây giờ, khi đón khách vào tham quan, hướng dẫn viên địa phương sẽ đưa khách đi từ cửa Ngườm Lồm và trở ra bằng cửa Ngườm Bản Thuôn.

Những năm gần đây, cùng với sự quan tâm, quảng bá mạnh mẽ của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Cao Bằng, động Ngườm Ngao ngày càng được du khách trong và ngoài nước đến chiêm ngưỡng, nhất là vào mùa Hè. Cùng với thác Bản Giốc, động Ngườm Ngao là một điểm đến thú vị trong hành trình khám phá thắng cảnh miền biên viễn Cao Bằng.