Kiểm soát chi ngân sách: Minh bạch, theo thông lệ quốc tế

Kiểm soát chi ngân sách là lĩnh vực được Kho bạc Nhà nước đặc biệt quan tâm vì liên quan tới các tổ chức chính trị xã hội và các đơn vị sử dụng ngân sách. Trong những năm qua, công tác này luôn được đổi mới theo các thông lệ quốc tế.

Công chức kho bạc nhà nước Bến Tre đang thực hiện tra soát số liệu chi ngân sách. Ảnh: Hanh Thao

“6 cái giảm”

Đánh giá về công tác kiểm soát chi (KSC) ngân sách của Kho bạc Nhà nước (KBNN) thời gian qua, Phó Tổng giám đốc Nguyễn Quang Vinh nhấn mạnh đến 6 cái giảm, đó là: Giảm hồ sơ, tài liệu; giảm về thủ tục hành chính; giảm đầu mối kiểm soát thông qua cơ chế một cửa một giao dịch viên; giảm thời gian kiểm soát thanh toán; giảm tiếp xúc trực tiếp với khách hàng và giảm hồ sơ, giấy tờ.

Tất cả những kết quả này là nhờ KBNN đã tích cực đổi mới, hiện đại trong thời gian qua mà bước cải cách ghi dấu ấn nhất chính là dịch vụ công trực tuyến (DVCTT) và quy chế “một cửa một giao dịch viên”. Chính các bước cải cách này đã giúp khách hàng không còn phải trực tiếp đến KBNN để giao dịch nữa, đồng thời, các hồ sơ, chứng từ đều được đẩy lên DVCTT nên đã giảm lượng hồ sơ giấy đi rất nhiều…

Đặc biệt theo ông Vinh, điểm đáng chú ý trong công tác cải cách KSC là KBNN đã thực hiện kiểm soát theo ngưỡng chi đối với các khoản chi nhỏ lẻ (trong chi thường xuyên) có giá trị từ 20 triệu đồng trở xuống và KSC theo rủi ro. Đồng thời, phân định rõ trách nhiệm, quyền hạn của cơ quan tài chính, cơ quan chủ quản, các đơn vị sử dụng ngân sách. Theo đó, thủ trưởng các đơn vị sử dụng ngân sách tự chịu trách nhiệm về quyết định chi của đơn vị mình, đảm bảo các khoản chi phải đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức trong phạm vi dự toán chi ngân sách được cấp có thẩm quyền giao.

Tiếp tục đổi mới công tác kiểm soát chi

Tại buổi tập huấn về Nghị định số 11/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định về thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực KBNN và Thông tư số 62/2020/TT- BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn kiểm soát, thanh toán các khoản chi thường xuyên từ ngân sách nhà nước (NSNN) qua KBNN vừa được KBNN tổ chức mới đây, ông Trần Mạnh Hà, Vụ trưởng Vụ KSC- KBNN cho biết, công tác KSC ngân sách đã được đổi mới theo các thông lệ quốc tế, việc kiểm soát thanh toán các khoản chi thường xuyên từ ngân sách đang được hướng dẫn tại rất nhiều thông tư. Các thông tư này đã đáp ứng việc KSC nguồn vốn chi thường xuyên. Thông qua KSC, KBNN đã kịp thời phát hiện và ngăn chặn nhiều khoản chi sai chế độ quy định.

Trao đổi kỹ hơn về công tác KSC, ông Hà cho biết, các thông tư quy định về KSC đều căn cứ theo quy định của Luật NSNN năm 2002, Nghị định số 60/2003/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật NSNN hiện đã hết hiệu lực và được thay thế bởi Luật NSNN năm 2015 và Nghị định số 163/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật NSNN.

Tuy nhiên, việc hướng dẫn trên nhiều thông tư cũng gây khó khăn cho đơn vị sử dụng ngân sách trong việc tra cứu, thực hiện. Một số nội dung như KSC chi lương, mua sắm tài sản công, chi chế độ trợ cấp, phụ cấp hàng tháng… chưa được hướng dẫn cụ thể. Do đó, theo ông Hà, thời gian tới KBNN dự kiến tiếp tục đổi mới phương thức KSC, đổi mới cơ chế quản lý cam kết chi NSNN, tăng cường phân cấp, giao trách nhiệm giải trình cho đơn vị sử dụng ngân sách.

Đặc biệt, Thông tư 62/2020/TT-BTC hướng dẫn kiểm soát, thanh toán các khoản chi thường xuyên từ NSNN qua KBNN đã bao quát hết các nội dung chi thường xuyên, tạo thuận lợi cho các đơn vị, cá nhân trong quá trình giao dịch với KBNN. Đồng thời, thông tư cũng phân định rõ trách nhiệm của KBNN trong từng khâu kiểm soát, thanh toán các khoản chi NSNN rất phù hợp với định hướng cải cách tin học hóa đẩy mạnh triển khai dịch vụ công điện tử theo đúng chủ trương của Chính phủ.

Ngoài việc quy định rõ các bước trong khâu KSC, Thông tư 62 đã khắc phục được những tồn tại tại các thông tư trước đây, đó là hướng dẫn cụ thể việc KSC các khoản chi lương, chi mua sắm tài sản công, chi mua sắm tài sản theo hình thức tập trung…

Với các giải pháp đã, đang và dự kiến thực hiện trong thời gian tới, công tác KSC tại KBNN đang tiếp tục được đổi mới, ngày càng thuận lợi hơn cho cả KBNN và đơn vị sử dụng ngân sách. Theo ông Hà, ngay khi Thông tư 62 có hiêu lực, KBNN đã kịp thời tổ chức tập huấn, hướng dẫn, giải đáp những quy định mới cho các cán bộ làm công tác KSC trong toàn hệ thống. Với các quy định rõ ràng cùng với việc tập huấn bài bản, tỉ mỉ, công tác KSC tại KBNN thời gian tới sẽ ngày càng minh bạch theo kịp với thông lệ quốc tế.