Kiểm điểm và định hướng hợp tác ASEAN+1

Theo phóng viên TTXVN tại Lào , ngày 26/7, tiếp tục chương trình làm việc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 57 (AMM 57) và các hội nghị liên quan tại thủ đô Viêng Chăn , các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và nước đối tác đã tham dự các Hội nghị Bộ trưởng ASEAN 1 với Australia, Canada, Trung Quốc, Nhật Bản , Hàn Quốc , Liên minh châu Âu (EU), Ấn Độ, New Zealand, Liên bang Nga và Vương quốc Anh .

Thừa ủy quyền của Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt, Trưởng SOM ASEAN của Việt Nam, đã dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự các hội nghị này.

Các đại biểu chụp ảnh chung tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN 1 với Trung Quốc. Ảnh: TTXVN phát

Tại các hội nghị, các Trưởng đoàn bày tỏ vui mừng trước những tiến triển trong quan hệ và hợp tác giữa ASEAN với các nước đối tác. Các chương trình hợp tác và kế hoạch hành động giai đoạn 2021-2025 giữa ASEAN và các đối tác tiếp tục được triển khai đúng tiến độ và đạt nhiều kết quả tích cực về thương mại, đầu tư, kết nối, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, du lịch , giao lưu nhân dân, ứng phó các vấn đề an ninh phi truyền thống… Thương mại và đầu tư giữa ASEAN và các đối tác tiếp tục ghi nhận các mức tăng trưởng tích cực, trong đó đặc biệt ASEAN và Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của nhau trong nhiều năm liên tiếp.

Hướng tới tương lai, các đối tác đều khẳng định tiếp tục thúc đẩy quan hệ với ASEAN thực chất hơn nữa, hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng, thu hẹp khoảng cách phát triển, ứng phó các thách thức chung. Các nước cũng khẳng định tôn trọng và ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, tham gia và đóng góp tích cực vào các cơ chế do ASEAN dẫn dắt như Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Cấp cao Đông Á (EAS), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM )…

ASEAN và các đối tác cũng nhấn mạnh cam kết triển khai hiệu quả các thỏa thuận kinh tế, thương mại hiện có, đồng thời nhất trí hoàn tất theo kế hoạch việc đàm phán xây dựng, nâng cấp và rà soát các Hiệp định thương mại tự do (FTA) với các đối tác như Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ, Canada… Các nước khẳng định tiếp tục mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực mới, tiềm năng như kinh tế số, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, nông nghiệp thông minh, chuyển đổi năng lượng, ứng phó biến đổi khí hậu, góp phần thúc đẩy tăng trưởng bao trùm và phát triển bền vững.

Các đối tác tiếp tục đề xuất nhiều sáng kiến hợp tác phù hợp quan tâm chung như Tăng cường hợp tác giao lưu nhân dân ASEAN-Trung Quốc; Triển khai Sáng kiến kết nối toàn diện ASEAN-Nhật Bản; Quỹ Tương lai số ASEAN-Ấn Độ; Sáng kiến trọng điểm về đổi mới sáng tạo số và về đối tác hành động giảm phát thải khí methane ASEAN-Hàn Quốc; Sáng kiến xanh và gói kết nối bền vững ASEAN-EU…

Tại hội nghị, trao đổi về các vấn đề khu vực, quốc tế như Biển Đông, Myanmar, Bán đảo Triều Tiên, xung đột Nga-Ukraine, Trung Đông trên tinh thần đối thoại thẳng thắn và thực chất, ASEAN và các đối tác nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì và thúc đẩy hòa bình, an ninh, ổn định, tạo môi trường thuận lợi cho tăng trưởng bao trùm và phát triển bền vững.

Phát biểu tại các hội nghị, Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt hoan nghênh tiến triển đạt được trong quan hệ giữa ASEAN với các đối tác, nhấn mạnh cần phối hợp làm sâu sắc hơn nữa các lĩnh vực hợp tác hiện có, trong đó hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư cần là trụ cột và động lực đưa quan hệ phát triển thực chất, đẩy mạnh kết nối các nền kinh tế, tận dụng hiệu quả các Hiệp định FTA giữa ASEAN với các đối tác. Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt đề nghị các nước cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa nhằm tận dụng hiệu quả các xu thế, động lực tăng trưởng mới, đẩy mạnh hợp tác trong những lĩnh vực mới như ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng, hướng tới phát triển bền vững.

Trong bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực diễn biến phức tạp, khó lường, Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt đề nghị ASEAN và các đối tác cần tiếp tục thúc đẩy đối thoại, tham vấn, xây dựng lòng tin, cùng ứng phó các thách thức chung thông qua các cơ chế do ASEAN chủ trì, góp phần định hình cấu trúc khu vực rộng mở, minh bạch, bao trùm, đề cao luật pháp quốc tế, với ASEAN đóng vai trò trung tâm; đồng thời trông đợi các đối tác tiếp tục ủng hộ lập trường chung của ASEAN về Biển Đông, cũng như nỗ lực của ASEAN xây dựng Biển Đông là vùng biển hòa bình, an ninh, ổn định, hợp tác và phát triển bền vững.

Kết thúc các hội nghị, các Bộ trưởng Ngoại giao thông qua nhiều văn kiện như Kế hoạch hành động ASEAN-Australia giai đoạn 2025-2029; Tuyên bố chung ASEAN-Anh về tăng cường kết nối; Tuyên bố ASEAN-Trung Quốc về thúc đẩy hợp tác hành động mìn nhân đạo; Tuyên bố kỷ niệm 20 năm Nga tham gia Hiệp ước thân thiện và hợp tác ở Đông Nam Á (TAC).

Hội nghị Bộ trưởng ASEAN 1 với Hàn Quốc. Ảnh: TTXVN phát

Trong khuôn khổ các Hội nghị ASEAN 1, Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt và Bộ trưởng Ngoại giao Hàn Quốc Cho Tae Yul đã đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Hàn Quốc.

Phát biểu thay mặt ASEAN, Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt khẳng định Hàn Quốc là một trong những đối tác quan trọng nhất của ASEAN, đánh giá cao cam kết của Hàn Quốc thúc đẩy quan hệ đối tác mạnh mẽ hơn với ASEAN, hoan nghênh Hàn Quốc đề xuất thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với ASEAN và đang tích cực phối hợp với Hàn Quốc hướng tới mục tiêu này nhân kỷ niệm 35 năm quan hệ hai bên trong năm 2024.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Ngoại giao Hàn Quốc gửi lời chia buồn sâu sắc đến đoàn Việt Nam về việc Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần. Đánh giá cao chủ đề ASEAN năm 2024 “Thúc đẩy kết nối và tự cường”, Hàn Quốc đề cao những tiến triển trong hợp tác kết nối giữa ASEAN và Hàn Quốc về hạ tầng, thể chế và người dân, góp phần tạo nền tảng vững chắc cho quan hệ hai bên tiếp tục phát triển năng động, tích cực thời gian tới.

Nhân dịp này, Hàn Quốc và các nước ASEAN cảm ơn và đánh giá cao nỗ lực và những đóng góp quan trọng của Việt Nam trong vai trò điều phối quan hệ ASEAN – Hàn Quốc ba năm qua, với nhiều kết quả tích cực mang đậm dấu ấn của nước điều phối, tạo điều kiện thuận lợi cho những nỗ lực nâng tầm quan hệ hai bên trong những năm tiếp theo.

Theo cơ chế luân phiên, Việt Nam đã chuyển giao cho Thái Lan vai trò điều phối quan hệ ASEAN-Hàn Quốc và tiếp nhận vai trò điều phối quan hệ ASEAN – Anh và ASEAN – New Zealand giai đoạn 2024-2027.

Ngày 27/7, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và đối tác sẽ tham dự Hội nghị ASEAN-Hoa Kỳ và các hội nghị trong các khuôn khổ ASEAN 3, Cấp cao Đông Á (EAS) và Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF).