Khủng hoảng Ukraine bước vào ‘thời khắc nguy hiểm’
Tổng thống Mỹ Joe Biden tiếp tục kêu gọi công dân Mỹ rời khỏi Ukraine sớm nhất có thể giữa cuộc khủng hoảng an ninh được xem là lớn nhất tại châu Âu trong nhiều thập niên.
Nguy cơ chiến tranh thế giới ?
Trong bối cảnh căng thẳng giữa phương Tây và Nga liên quan tình hình Ukraine chưa hạ nhiệt, không quân Mỹ hôm qua điều 4 oanh tạc cơ B-52 đến một căn cứ tại Anh và một số chiến đấu cơ F-15 đến căn cứ tại Ba Lan. Trong khi các máy bay B-52 được “triển khai định kỳ theo kế hoạch từ lâu”, không quân Mỹ tuyên bố các máy bay F-15 được đưa đến Ba Lan nhằm hoạt động cùng đồng minh để thực hiện nhiệm vụ tăng cường khả năng răn đe và phòng thủ của NATO giữa lúc Nga tiếp tục dồn quân quanh Ukraine.
Xe tăng Ukraine tập trận tại vùng Kharkiv ngày 10.2. Ảnh AFP
Theo CNN, NATO hiện có khoảng 12.000 binh sĩ tại các nước Đông Âu như Estonia, Latvia, Lithuania, Ba Lan, Romania. Cùng với đó là hiện diện của các máy bay làm nhiệm vụ tuần tra và các hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo đặt tại Ba Lan và Romania. Trong khi đó, phương Tây cáo buộc Nga đang tập trung hơn 100.000 binh sĩ quanh Ukraine và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm qua lặp lại cảnh báo rằng Nga có thể mở cuộc tấn công bất kỳ lúc nào, dù Moscow một mực bác bỏ.
Phát biểu tại trụ sở NATO ngày 10.2 (theo giờ địa phương), Thủ tướng Anh Boris Johnson cho rằng đây là “thời khắc nguy hiểm nhất trong cuộc khủng hoảng an ninh lớn nhất mà châu Âu đối diện trong nhiều thập niên”.
Nga tiếp tục đợt triển khai quân sự mới gần biên giới Ukraine
Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden trong cuộc phỏng vấn với NBC News nhận xét phương Tây đang đối đầu với một trong những quân đội lớn nhất thế giới và tình hình có thể hỗn loạn nhanh chóng. Nhà lãnh đạo kêu gọi công dân Mỹ sớm rời khỏi Ukraine và cảnh báo chính phủ sẽ không điều quân đến nước này để sơ tán công dân trong trường hợp xảy ra chiến sự. “Khi người Mỹ và Nga bắt đầu nổ súng vào nhau, đó là một cuộc chiến tranh thế giới”, ông Biden nói.
Ngoại giao bế tắc
Trong bối cảnh không khí ngày càng bị dồn nén, những nỗ lực ngoại giao nhằm tháo ngòi căng thẳng lại không mang lại dấu hiệu tích cực.
Reuters đưa tin cuộc họp của nhóm Bộ tứ Normandy (Đức, Pháp, Nga, Ukraine) tại Berlin ngày 10.2 nhằm giải quyết xung đột tại miền đông Ukraine kết thúc sau 9 giờ đàm phán nhưng không có kết quả đột phá nào, tuy các bên đồng ý tiếp tục đối thoại.
Ngoại trưởng Anh lỡ lời vì ngoại trưởng Nga
Trong khi đó, chuyến thăm của Ngoại trưởng Anh Liz Truss đến Moscow để gặp người đồng cấp Nga Sergei Lavrov cũng không giúp cải thiện tình hình. AP đưa tin bà Truss lặp lại yêu cầu Nga rút quân khỏi biên giới và cảnh báo sẽ trả giá nặng nề nếu động binh, trong khi ông Lavrov cho rằng lo ngại của phương Tây về chuyển động quân sự của Nga chỉ là màn tuyên truyền và nhấn mạnh Moscow không chấp nhận sự “lên lớp” của bất kỳ ai. Ngoại trưởng Nga tuyên bố thất vọng về cuộc đối thoại và miêu tả đó giống như cuộc nói chuyện giữa “kẻ câm và người điếc” khi phương Tây thẳng thừng từ chối luận điểm của Nga.
Cùng ngày, Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ Mark Milley có cuộc điện đàm cùng Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Belarus Viktor Gulevich nhằm giảm nguy cơ tính toán sai và nắm bắt triển vọng về tình hình an ninh của châu Âu. Sắp tới, Thủ tướng Đức Olaf Scholz sẽ đến thăm Ukraine và Nga trong ngày 14 – 15.2 để tiếp tục những nỗ lực ngoại giao nhằm “ngăn chặn cuộc chiến tranh tại châu Âu”.
Mỹ – Trung đấu khẩu về Ukraine
Trong cuộc phỏng vấn hôm qua trên CNN, Đại sứ Mỹ tại LHQ Linda Thomas-Greenfield kêu gọi Trung Quốc vận động Nga “làm điều đúng đắn” liên quan đến tình hình Ukraine. Đáp lại, Đại sứ Trung Quốc tại LHQ Trương Quân cáo buộc Mỹ đang thổi bùng căng thẳng. “Thông điệp của chúng tôi là nhất quán và rõ ràng: Giải quyết bất đồng bằng ngoại giao. Những lo ngại an ninh chính đáng của Nga nên được giải quyết nghiêm túc”, ông Trương viết trên Twitter.
Biện pháp ngoại giao trong giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, bà Maria Zakharova ngày 9/2 cho biết Moskva hy vọng các cuộc tiếp xúc sắp tới giữa các cố vấn chính trị với lãnh đạo các nước thuộc nhóm Bộ tứ Normandy (gồm Nga, Ukraine, Pháp và Đức) và phiên họp trực tuyến của Nhóm Tiếp xúc ba bên (gồm Nga, Ukraine và Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu - OSCE) sẽ mang lại những tiến bộ tích cực trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova phát biểu tại một cuộc họp báo ở Moskva. Ảnh: TASS/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Moskva, bà Zakharova cho rằng việc giảm leo thang ở Ukraine có thể đạt được rất nhanh chóng, nhưng để đạt được mục tiêu này, phương Tây cần phải ngừng cung cấp vũ khí cho Ukraine, triệu hồi các cố vấn quân sự khỏi nước này, tạm dừng các cuộc tập trận chung giữa các lực lượng vũ trang của Ukraine và các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Ngoài ra, tất cả vũ khí nước ngoài đã chuyển cho Kiev trước đó phải được loại bỏ khỏi lãnh thổ Ukraine. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga còn cho biết nước này kêu gọi các bên "dừng làm trầm trọng thêm căng thẳng giả được tạo ra xung quanh vấn đề Ukraine", đồng thời thực hiện các bước đi thiết thực nhằm giảm leo thang tình hình, cũng như gây ra xung đột ở khu vực Donbass, miền Đông Ukraine.
Cùng ngày 9/2, Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc (LHQ) Vasily Nebenzya cho rằng chính quyền Ukraine đối thoại với lực lượng đòi độc lập ở Donbass là cách duy nhất để giải quyết xung đột ở Ukraine. Theo ông, Kiev nên thực hiện đầy đủ các biện pháp được quy định trong các thỏa thuận Minsk, đồng thời tái khẳng định Nga không có ý định thực hiện bất kỳ hành động quân sự nào chống lại Ukraine.
Trong khi đó, Liên minh châu Âu (EU) ngày 9/2 đã mời Nga tham gia các cuộc đàm phán trong khuôn khổ OSCE về các biện pháp tăng cường an ninh ở châu Âu.
Theo phóng viên TTXVN tại Brussels, trong bức thư chung gửi Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, 27 quốc gia thành viên EU thể hiện tin tưởng rằng căng thẳng và bất đồng phải được giải quyết thông qua đối thoại và ngoại giao. EU khẳng định sẵn sàng tiếp tục đối thoại với Nga nhằm tăng cường an ninh.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ngày 9/2 cho rằng Pháp và Nga cần hợp tác với nhau để duy trì sự ổn định và khôi phục lòng tin. Ông cũng đánh giá cuộc hội đàm với người đồng cấp Nga Vladimir Putin trong chuyến thăm Moskva hồi đầu tuần này là "đầy ý nghĩa". Ông cho biết trong cuộc gặp này, hai bên đã nhất trí rằng để duy trì sự ổn định, hòa bình và khôi phục lòng tin, thì các bên cần hợp tác với nhau.
Tổng thống Macron cũng cho rằng sẽ không thể tìm ra giải pháp hợp lý nếu không tiến hành đối thoại. Ông nhấn mạnh: "Điều này (đối thoại) cần phải đạt được để tiếp tục quá trình giảm leo thang (căng thẳng) và đạt được sự đảm bảo an ninh ở biên giới châu Âu của chúng ta".
Nga và Pháp công bố các kết quả trái ngược của cuộc hội đàm liên quan tới Ukraine Moskva bác bỏ tuyên bố của Tổng thống Pháp rằng Tổng thống Nga cam kết không leo thang khủng hoảng. Theo trang Politico.eu ngày 9/2, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Điện Kremlin đã đưa ra những tuyên bố trái ngược nhau về kết quả của cuộc gặp cấp cao với Tổng thống Nga Vladimir Putin về vấn đề Ukraine. Tổng thống Nga...