Không thể tùy tiện thu hồi đất của dân
Trao đổi với báo chí về Luật đất đai sửa đổi, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên& Môi trường (TNMT) Nguyễn Minh Quang (ảnh) cho biết: “Hướng tới đây là Nhà nước trực tiếp thu hồi đất và nhà đầu tư sẽ chỉ là đầu tư thứ cấp, anh ta không có nhiều quyền như vừa qua nữa”.
Cũng theo Bộ trưởng, phải sớm hình thành cơ quan định giá đất mang tính độc lập, các dự án phải vì lợi ích của dân. Lần này phải sửa đổi những vấn đề như vậy, không để lợi nhuận tập trung vào hết các nhà đầu tư.
Thứ hai, khi thu hồi đất của dân phải khắc phục để không nên tùy tiện. Nhà nước không thể dùng quyền của mình muốn thu hồi thì thu.
“ Quyền lợi của người có đất tất nhiên pháp luật phải tôn trọng, điều này được thể hiện trong các Luật – cái mới phải ở chỗ đó. Không thể tùy tiện như vừa qua, vì tùy tiện mới có tình trạng hiện nay đất để hoang” – Ông Quang nói.
Theo ông Quang, để khắc phục bất cập về giá (trước đây chỉ có 3 vùng, đồng bằng, trung du, miền núi), bây giờ sẽ phủ dày hơn, độ chính xác cao hơn và sẽ ổn định trong một thời gian.
Dự án khu căn hộ của nhà đầu tư Booyoung Vina (khu đô thị Mỗ Lao – Hà Nội) bỏ hoang đất nhiều năm. Ảnh: Minh Tuấn
“Tôi thấy rất thấm thía ý kiến của đại biểu nói bây giờ mình cứ thu hồi đất mà không biết người dân họ đi đâu, sống thế nào… Bài học đó, bây giờ chúng ta quá thấm thía”.
Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang
Khung giá này cũng chú ý là đất phải có giá chứ không thể tính toán rẻ mạt rồi thu hồi để ta làm chuyện này, chuyện khác. Nếu dân được thì người ta rất đồng tình. Kinh tế của họ mạnh lên thì Nhà nước sẽ mạnh lên. Phải xuất phát từ lợi ích người dân thì thu hồi đất sẽ hiệu quả.
Tổ chức định giá đất
Video đang HOT
Theo Bộ trưởng Quang, tới đây phải tổ chức cơ quan định giá đất không để tùy tiện như vừa qua nữa. Bộ cũng đang tính toán, sau này cơ quan chủ quản về giá ở đây là ai? Là Bộ TNMT hay Bộ Tài chính? Hiện Bộ TNMT đang nắm phần trên (khung giá) nhưng phần dưới lại là Bộ Tài chính.
Vấn đề phải tính toán cụ thể. Cần có tổ chức tư vấn về việc định giá này. Tư vấn phải khách quan, không tùy thuộc vào chủ quan của người có quyết định thu hồi đất. Luật cũ chưa tính hết vấn đề nên giờ chúng ta phải sửa.
“Sắp tới chúng tôi sẽ tổ chức theo hướng có Nghị định quy định cụ thể tổ chức định giá này thế nào, nó hoạt động với những tiêu chí gì, hoạt động theo khuôn khổ pháp luật như thế nào” – Ông Quang cho biết.
Bộ trưởng TNMT cũng cho rằng, cần tăng tính minh bạch khi thu hồi đất: Phải khảo sát ý kiến người dân, điều tra hiện trạng đất đai, tình hình dân cư, công khai dự án.
“Việc công khai ấy rất quan trọng. Và tôi rất thấm thía ý kiến của đại biểu nói bây giờ mình cứ thu hồi đất mà không biết người dân họ đi đâu, sống thế nào… Bài học bây giờ chúng ta quá thấm thía. Chúng ta phải hết sức bảo vệ, tôn trọng lợi ích của người dân” – Ông Quang nhấn mạnh.
Trong luật hiện hành quy định rồi, phải có chỗ tái định cư, nhưng do tổ chức thực hiện của chúng ta chưa đúng luật chứ không phải do Luật. Điều này đòi hỏi minh bạch, khách quan, sự tham gia của người dân trong quá trình thực hiện dự án.
Theo Bộ trưởng Quang, người dân cũng phải có một cái quyền gì đấy đối với nhà nước, với mảnh đất của họ.
Cái này chúng ta phải nghiên cứu. Quyền của nhà nước là gì trong luật sẽ quy định, nhưng ngược lại người dân có quyền gì (giám sát, đảm bảo công khai minh bạch đối với cơ quan quản lý…) cũng phải rõ.
Theo 24h
Thu hồi đất, người dân phải được hưởng chênh lệch địa tô
"Xử lý chênh lệch địa tô, luật hướng tới quy định để người dân cùng được hưởng khoản chênh đó. Giá đất bồi thường, đền bù sẽ lấy từ chính khoản chênh lệch địa tô" - Bộ trưởng TN-MT Nguyễn Minh Quang trả lời những khúc mắc về luật Đất đai sửa đổi.
Dự thảo luật Đất đai sửa đổi đang rất được quan tâm, với kỳ vọng có thể tháo gỡ tình trạng khó phân giải về việc xác định giá đất, thu hồi, bồi thường đất. Là cơ quan soạn thảo dự luật, Bộ TN-MT đề xuất 4 phương pháp xác định giá đất nhưng lại không nêu rõ trong luật mà giao cho Chính phủ quy định. Cách thức cụ thể sẽ dự kiến thế nào thưa ông?
Cách thức cụ thể sẽ được bàn bạc. Dự thảo vẫn quy định Nhà nước ban hành khung giá. Nhưng khác với trước đây, khung giá chỉ quy định cho các vùng đồng bằng, trung du và miền núi. Còn dự thảo mới sẽ quy định dày hơn, chi tiết hơn như quy định ban hành khung giá cho khu vực giáp ranh giữa các địa phương. Như vậy, giá sẽ đảm bảo độ chính xác hơn.
Một vấn đề nữa là khung giá sẽ vẫn tồn tại ổn định trong một thời gian nhất định. Trên cơ sở khung giá đó, các địa phương sẽ xây dựng bảng giá. Tất nhiên, bảng giá này cũng có sự thay đổi. Hiện có ý kiến cho rằng, bảng giá sẽ tính nhiều nội dung, bao gồm các loại phí và lệ phí khác. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng, bảng giá này chỉ tính một số nội dung nội dung khác sẽ có giá riêng khi bồi thường.
Yêu cầu định giá sát giá thị trường ở đây có nghĩa là tham khảo giá. Tuy nhiên, đi vào cụ thể vấn đề này sẽ hết sức phức tạp, phải làm kỹ hơn như lập các cơ quan chuyên về định giá. Việc này sẽ được quy định trong các nghị định, không thể quy định hết trong luật.
Tôi biết giá đất là vấn đề mọi người đang hết sức quan tâm và hướng tới chúng ta sẽ xử lý được vấn đề đó.
Bộ trưởng TN-MT: "Sẽ lập cơ quan chuyên môn để định giá đất" (ảnh: Việt Hưng).
Việc xác định giá đất bồi thường không đúng với giá thị trường là một nguyên nhân dẫn tới khiếu kiện đất đai hiện nay. Vì sao dự thảo không áp dụng quy định trưng mua, trưng bán như Hiến pháp đã thể hiện mà vẫn giữ quan điểm thu hồi đất?
Việc này được quy định tại hiến pháp và được quy định cụ thể trong luật Đất đai. Nếu đất tư nhân hóa như Nhật, Ý, việc sử dụng đất vào mục đích công cộng sẽ rất khó. Ví dụ, làm đường cao tốc là có biểu tình. Hiện nay, chúng ta đang trong công cuộc hiện đại hóa, nếu không xử lý được vấn đề này sẽ rất khó khăn.
Liên quan đến quy định thu hồi đất, có ý kiến cho rằng dự thảo luật vẫn mù mờ trong việc phân định dự án công cộng và dự án thương mại để có những cơ chế khác nhau, tránh làm lợi lớn cho nhà đầu tư mà người mất đất lại thiệt thòi?
Việc này sẽ được nghiên cứu, quy định rõ. Các dự án quốc phòng thì dễ xác định nhưng dự án vì mục đích công cộng, tiêu chí ra sao sẽ có quy định cụ thể trong Nghị định Chính phủ.
Vậy theo ông, hướng xử lý chênh lệch địa tô thế nào để tránh tình trạng "dân thiệt, nhà nước không được bao nhiêu, chỉ nhà đầu tư là lãi lớn" này?
Hướng thay đổi là quy định để người dân cũng được hưởng một phần trong khoản chênh lệch đó. Chẳng hạn, việc người dân được hỗ trợ đền bù, lấy từ chính khoản chênh lệch địa tô, nhưng trong luật chúng ta chưa nói thẳng ra như vậy. Hướng này sẽ khắc phục được vấn đề.
Trong giải phóng mặt bằng, trước nay chúng ta luôn hô hào khẩu hiệu để người dân có chỗ ở tốt hơn. Nhưng việc thực hiện thời gian qua chưa hẳn đã tốt. Bộ trưởng cho biết có điểm gì cải thiện hơn trong dự thảo luật Đất đai sửa đổi lần này?
Đó là mong muốn của chúng ta, thể hiện trách nhiệm với người dân. Trách nhiệm này được đặt ra với những người thực thi công vụ và những người thực hiện chính sách. Còn về giá, giá đất hiện nay là do đầu cơ mang lại, không phải là giá thực. Việc xác định tiêu chí thế nào là sát giá thị trường cũng phải xem xét lại. Việc xây dựng giá đất gần với giá thị trường ở đây chỉ có ý nghĩa tham khảo mà thôi.
Hiện nay, các dự án sử dụng vốn của nước ngoài, yêu cầu về đền bù, bồi thường thu hồi đất rất cao. Vì sao chúng ta không áp dụng?
Đây cũng là vấn đề cần nghiên cứu. Làm gì cũng cần nghĩ đến lợi ích của người dân, nếu người dân được thì Nhà nước cũng được. Ai cũng nghĩ được vậy thì quá tốt.
Công tâm đánh giá, Bộ trưởng có cho rằng những thay đổi như trong dự thảo luật nêu ra sẽ giải quyết được những vấn đề bức xúc về đất đai hiện nay?
Dự thảo lần này đặt ra nhiều mục tiêu. Thứ nhất là đất phải được sử dụng hiệu quả hơn. Thứ hai là công tác đền bù giải phóng mặt bằng sẽ thuận lợi hơn khi người dân có lợi hơn, hài hòa lợi ích giữa người có đất, nhà nước và doanh nghiệp. Thứ ba là giảm khiếu kiện và tham nhũng đất đai.
Tất nhiên sẽ còn nhiều việc phải bàn, không thể giải quyết ngay được. Có người cho rằng nên tư nhân hóa hết. Nếu như vậy, đất của người nào cứ khư khư giữ lấy thì còn cần phải làm gì nữa.
Xin cảm ơn Bộ trưởng!
Theo Dantri
Bộ trưởng TN-MT: Hiệu lực quản lý đất đai vẫn thiếu và yếu Được yêu cầu báo cáo thêm về vấn đề giải quyết khiếu kiện trong lĩnh vực đất đai, Bộ trưởng TN-MT Nguyễn Minh Quang đã báo cáo giải pháp để thời gian tới nâng cao năng lực quản lý đất đai, khắc phục bất cập dẫn tới khiếu nại tố cáo của công dân. Bộ trưởng TN-MT bày tỏ sự đồng tình và...