‘Không kiểm soát được độ nhạy cảm là chết’

Hội nghị phổ biến nghị định 79 về nghệ thuật biểu diễn (NTBD) và lấy ý kiến góp ý dự thảo thông tư về NTBD khu vực phía Bắc vừa diễn ra sáng 27-11 tại Hà Nội.

Mức phạt 5 triệu đồng cho hành vi hôn sư thầy của ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng là một ví dụ được nhắc đến trong hội nghị. Trong ảnh: hình ảnh “vũ công nhí” với những động tác không phù hợp với lứa tuổi trong chương trình biểu diễn cùng Đàm Vĩnh Hưng tối 20-11 khiến cư dân mạng tiếp tục bất bình – Ảnh tư liệu

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Vương Duy Biên nhấn mạnh: Mức xử phạt sẽ phải quy định rất cụ thể, mức nào thì phạt tiền, mức nào thì cấm diễn. Văn bản chặt chẽ nhưng phải đi kèm đó là cơ quan quản lý phải hết sức quyết liệt. Nếu chỉ ra quân, làm rầm rộ một vài ngày thì đâu lại vào đấy.

Nhiều điểm chưa được đồng tình

Dự thảo thông tư về NTBD nhận được nhiều ý kiến trái chiều từ các cơ quan thuộc bộ lẫn các sở VH-TT&DL. Các đơn vị quản lý văn hóa địa phương tỏ ra không đồng tình với thời hạn hai ngày cho việc cấp phép một chương trình biểu diễn nghệ thuật.

Ông Nguyễn Văn Trực (trưởng phòng quản lý nghệ thuật – Sở VH-TT&DL Hà Nội) cho rằng: “Hai ngày là bất khả thi. Một bộ hồ sơ xin cấp phép được gửi đến bộ phận một cửa và phải qua tất cả các khâu chuyên viên, trưởng phòng, cán bộ chuyên môn, trưởng phòng chuyên môn, phó giám đốc sở phụ trách ký duyệt rồi chuyển lại bộ phận trả thủ tục hành chính, không thể hoàn thành trong hai ngày được. Trong khi đó, một ngày sở nhận được hàng chục bộ hồ sơ”. Các sở VH-TT&DL cũng đề nghị thông tư về NTBD mới sẽ tăng thời hạn từ hai lên năm ngày để tạo điều kiện cho các sở có thời gian thẩm định kỹ hơn.

Bà Bùi Thị Phấn (Sở VH-TT&DL Hưng Yên) góp ý: thông tư nên nói rõ thời hạn có hiệu lực của giấy phép . Trước đây quy định có giá trị vĩnh viễn, công ty xin cấp mang giấy đi khắp nơi. Bản thân sở không biết họ diễn ở đâu, có vi phạm gì nên rất khó quản lý.

Cho đến khi nghị định 79 ban hành, vẫn còn nhiều ý kiến không đồng tình với việc bãi bỏ giấy tiếp nhận biểu diễn của các sở. “Dù đúng xu thế cải cách hành chính nhưng cũng phải đảm bảo quản lý nhà nước về văn hóa. Đề nghị bổ sung phần ý kiến của sở VH-TT&DL đồng ý hay không đồng ý trong giấy thông báo của đơn vị biểu diễn” – đại diện một sở VH-TT&DL bày tỏ.

Phạt như vi phạm giao thông

Xung quanh các ý kiến đề nghị tăng mức phạt vi phạm NTBD, NSƯT Lê Chức cho biết: “Phạt không có nghĩa là thêm một lần quảng cáo cho người vi phạm, để rồi sau đó catsê lại tăng lên. Như trường hợp của Đàm Vĩnh Hưng, phạt thế nào cũng không đủ vì hành động đó làm hoen ố hình ảnh người nghệ sĩ (Chuyện hôn môi và 5 triệu đồng, Tuổi Trẻ ngày 16-11). Có những lĩnh vực không kiểm soát được độ nhạy cảm là chết”.

Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Vương Duy Biên khẳng định: Có hai điểm quan trọng nhất của thông tư mà chúng ta sẽ phải làm rõ. Thứ nhất là ý thức của các nhà quản lý và của nghệ sĩ. Làm sao bắt cơ quan làm luật phải quy định hộ phải mặc gì, cụ thể ngắn dài thế nào là trái thuần phong mỹ tục được. Điều đó rất khó. Thứ hai là mức phạt sẽ tăng lên và có mức phạt kèm theo. Ví dụ, nếu mức phạt tiền (theo dự kiến) là 50 triệu đồng thì sẽ cấm biểu diễn trong bao lâu, cấm xuất hiện trên các phương tiện truyền thông như thế nào. Chúng ta cứ hiểu phạt vi phạm NTBD cũng giống như phạt vi phạm giao thông. Kèm theo phạt hành chính là thu bằng có thời hạn thì trong NTBD sẽ là cấm diễn có thời hạn hoặc vĩnh viễn.

Trên thực tế, khi chưa có nghị định 79 hay thông tư hướng dẫn thì nghị định 75 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa cũng đã có quy định về các hình phạt bổ sung và khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, rất ít khi cơ quan quản lý mạnh tay và áp dụng mức phạt bổ sung này. Lý do được đưa ra hầu hết là “vi phạm chưa trầm trọng” hoặc “muốn đình chỉ phải xin ý kiến lãnh đạo Bộ VH-TT&DL”.

Ông Phạm Đình Thắng (phó cục trưởng Cục NTBD) cho biết các ý kiến đóng góp tại hội thảo sẽ được tổng hợp để bổ sung vào dự thảo thông tư sao cho cụ thể nhất và sát nhất với thực tế NTBD. Hội nghị sáng 27-11 tại Hà Nội chỉ mới lấy ý kiến của các sở VH-TT&DL khu vực phía Bắc (tính từ Thừa Thiên – Huế trở ra). Hội nghị góp ý dự thảo thông tư về NTBD khu vực phía Nam sẽ diễn ra tại TP.HCM ngày 6-12.

Duyệt trước khi biểu diễn hay trước khi cấp phép?

Dự thảo thông tư về NTBD cũng có một số điểm “cãi” lại chính nghị định NTBD vừa ban hành hồi tháng 10-2012. “Nghị định nói duyệt chương trình trước khi biểu diễn là đúng rồi nhưng dự thảo thông tư lại ghi phải duyệt trước khi cấp phép. Chẳng lẽ như chương trình của nghệ sĩ Đặng Thái Sơn, phải mời anh ấy về nước duyệt rồi mới cấp phép cho chương trình biểu diễn à? Công ty tổ chức đâu chỉ có mỗi việc xin phép, họ phải làm đủ thứ thủ tục, quảng cáo, mời nghệ sĩ, bán vé… Quy định này quá vô lý” – đại diện Sở VH-TT&DL Hà Nội bức xúc.

Theo Tuổi Trẻ