Không chủ quan với xuất huyết kết mạc
Thông tin từ Bệnh viện Đại học Y Hà Nội ngày 8/3, thời điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán 2024, số lượng người bệnh đến khám do xuất huyết kết mạc tại khoa Mắt tăng đột biến.
Lạm dụng rượu bia cũng là nguyên nhân
Thời điểm cuối năm là dịp diễn ra các buổi tất niên, họp lớp và gặp gỡ gia đình, bạn bè. Trong các bữa tiệc, uống bia rượu là thói quen phổ biến trong văn hóa Việt Nam. Tuy nhiên, việc lạm dụng bia rượu có thể dẫn đến nhiều tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe, bao gồm cả xuất huyết kết mạc.
Ảnh chụp mắt của người bệnh được chẩn đoán xuất huyết kết mạc khi đến khám tại khoa Mắt (Bệnh viện Đại học Y Hà Nội). Ảnh: BVCC
TS.BS Vũ Quế Anh (Bệnh viện Đại học Y Hà Nội) cho biết, xuất huyết kết mạc là tình trạng các mạch máu nhỏ ở phần kết mạc bị vỡ, dẫn tới đỏ mắt.
Kết mạc là lớp mỏng bao phủ mặt trong mi mắt và bề mặt nhãn cầu. Kết mạc bao gồm nhiều mạch máu nhỏ mang oxy và chất dinh dưỡng tới nhãn cầu.
Khi mạch máu kết mạc bị vỡ, máu sẽ tập trung dưới kết mạc và mắt trở nên đỏ. Sau vài tuần, cơ thể sẽ có các cơ chế hấp thụ máu tụ. Thông thường, xuất huyết kết mạc không đau nhức và không nguy hiểm.
Tuy nhiên, nó cũng có thể là dấu hiệu nhận biết của một số bệnh cảnh toàn thân khác như:
Chấn thương mắt (bao gồm cả phẫu thuật mắt, các thủ thuật tiêm nhãn cầu), ho hoặc nôn mạnh làm tăng áp lực trong mắt, dẫn đến vỡ mạch.
Video đang HOT
Các bệnh lý viêm kết mạc, u kết mạc (u bạch mạch, u mạch máu xoang hang, u sarcom Kaposi..).
Bệnh lý tim mạch: huyết áp cao, thông động mạch cảnh xoang hang.
Đái tháo đường: tổn hại vi mạch.
Thuốc: chống đông, chống ngưng tập tiểu cầu…
Bệnh về máu: bệnh lý đông máu, hemophilia, sốt xuất huyết giảm tiểu cầu.
TS.BS Vũ Quế Anh nhấn mạnh, uống bia rượu làm tăng huyết áp; tăng lượng acetaldehyde là một chất độc hại có thể gây tổn thương các tế bào nội mô mạch máu, dẫn đến suy yếu thành mạch máu và tăng nguy cơ vỡ mạch; đồng thời làm giảm lượng vitamin C là chất bảo vệ thành mạch.
Không nên chủ quan
“Bệnh thường tự hết sau 1 – 2 tuần tùy theo lượng xuất huyết mà không cần điều trị. Người bệnh có thể sử dụng thuốc tra nước mắt nhân tạo hỗ trợ, chườm mát giúp giảm triệu chứng phù nề và cảm thấy dễ chịu hơn”, BS Vũ Quế Anh cho hay.
Ngoài ra, cần đi khám để tìm nguyên nhân và hạn chế yếu tố nguy cơ, tránh dụi mắt, hạn chế bia rượu; khám huyết áp tim mạch, khám toàn thân loại trừ bệnh lý khác…
Hiện nay, một số phương pháp điều trị đang được nghiên cứu: tiêm dưới kết mạc các chất hoạt động plasminogen tổ chức, heparin trọng lượng phân tử thấp… Tuy nhiên hiệu quả chưa được chứng minh rõ rệt trên lâm sàng.
Vì vậy, khi có các triệu chứng nghi ngờ, người bệnh cần đi đến khám sớm để điều trị và phòng biến chứng do các bệnh toàn thân khác.
Viêm tụy cấp vì lạm dụng rượu bia
Một bệnh nhân phải nhập viện trong tình trạng bụng cứng, đau dữ dội, được chẩn đoán viêm tụy cấp do lạm dụng rượu bia.
Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, đơn vị đã tiếp nhận nam bệnh nhân (ở Hà Nội trong tình trạng bụng cứng, đau dữ dội sau bữa nhậu. Qua kiểm tra cho thấy, chỉ số Triglyceride (một dạng chất béo) lên đến 42mmol/l, tức là cao gấp hơn 20 lần ở người bình thường.
Viêm tụy cấp là một quá trình tổn thương cấp tính của tụy.
Thông tin về ca bệnh, bác sĩ Đoàn Duy Thành, Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, qua khai thác, năm 2018, bệnh nhân cũng từng phải nhập viện vì viêm tụy cấp sau thời gian dài lạm dụng bia rượu.
Sau đó, bệnh nhân thấy sức khỏe dần phục hồi nên tiếp tục sử dụng rượu bia. Đặc biệt, sau dịp nghỉ Tết, trường hợp này tham gia nhiều cuộc liên hoan. Hậu quả, bệnh nhân được chẩn đoán viêm tụy cấp do rối loạn lipid. Viêm tụy cấp bị hủy hoại các mô tụy một cách ồ ạt do men tụy tiết đột ngột.
Theo bác sĩ Đoàn Duy Thành, viêm tụy cấp là một quá trình tổn thương cấp tính của tụy. Bệnh thường xảy ra đột ngột với những triệu chứng lâm sàng đa dạng, phức tạp từ viêm tụy cấp nhẹ đến mức độ nặng (thể hoại tử) với các biến chứng suy đa tạng nặng nề, tỷ lệ tử vong cao.
Nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm tụy cấp như sỏi mật, giun ký sinh, các bệnh lý rối loạn chuyển hóa, đái tháo đường và một nguyên nhân khá phổ biến (gặp phải ở bệnh nhân này) là rối loạn chuyển hóa lipid do lạm dụng bia rượu.
Theo bác sĩ, với ca bệnh này, cách điều trị hiệu quả là lọc huyết tương phối hợp với thuốc insulin đường tĩnh mạch và thuốc giảm mỡ máu. Vì chỉ số Triglyceride quá cao, phần huyết tương lọc tách thải ra bên ngoài có màu trắng đục như sữa.
Đáng chú ý, trong 2 lần lọc đầu, máy báo lỗi liên tục vì huyết tương quá đặc. Bệnh nhân lọc máu 3 lần trong 3 ngày liên tiếp. Lần lọc đầu tiên, chỉ số Triglyceride của bệnh nhân từ 42mmol/l xuống 32mmol/l; lần thứ hai xuống 11mmol/l và sau lần lọc thứ ba xuống 6mmol/l.
Sau điều trị, bệnh nhân đã tiến triển rõ rệt, nồng độ Triglyceride trở về gần như bình thường, tình trạng đau bụng thuyên giảm nhiều, bụng mềm hơn. Đây là trường hợp khá may mắn.
Nhiều bệnh nhân viêm tụy cấp mức độ nặng có thể đi vào sốc nhiễm khuẩn hoặc suy đa tạng, viêm phổi phải đặt ống thở máy.
Việc điều trị sẽ phức tạp hơn rất nhiều. Trong trường hợp bị hoại tử mô tụy, các bác sĩ phải chọc hút ổ hoại tử, thậm chí là phải phẫu thuật.
Thông tin thêm về bệnh viêm tụy cấp, bác sĩ chuyên khoa I Đào Việt Hưng, Chuyên khoa Nội, Bệnh viện Đa khoa Medlatec cho hay, tụy có vai trò đặc biệt quan trọng, đó là nơi sản xuất ra dịch tụy chứa các enzyme tiêu hóa quan trọng. Nhờ các enzyme này, thức ăn mới được phân giải thành acid amin cấu trúc đơn giản, cho phép cơ thể hấp thu và sử dụng.
Viêm tụy cấp thường gây giảm sản sinh enzyme này, làm rối loạn tiêu hóa. Ngoài ra, tuyến tụy cũng là cơ quan sản sinh insulin - hormone có vai trò điều chỉnh đường huyết. Viêm tụy thường dẫn tới đái tháo đường do thiếu hụt insulin.
Cũng theo bác sĩ Hưng, viêm tụy cấp là tình trạng tuyến tụy bị viêm sưng đột ngột, xảy ra trong thời gian ngắn, bệnh có thể diễn tiến đến suy cơ quan, nhiễm trùng huyết, hoại tử tụy... nếu không điều trị kịp thời biến chứng nguy hiểm hơn gây tử vong.
Bệnh lý này do nhiều nguyên nhân gây nên, trong đó chủ yếu là do sỏi mật, bia rượu, tăng mỡ máu, thuốc hoặc do virus...
Khi mắc viêm tụy cấp, người bệnh thường có dấu hiệu đau bụng trên, hoặc lan ra sau lưng, sốt, mạch nhanh, buồn nôn, nôn, chướng bụng, chán ăn...
Tuy nhiên, những biểu hiện này dễ gặp trong những bệnh lý khác (tiêu biểu như bệnh dạ dày) khiến người dân chủ quan, không thăm khám kịp thời, có thể để lại hậu quả khôn lường.
Vì vậy, khi có dấu hiệu bất thường nào của cơ thể, người dân nên đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám kịp thời và kiểm soát bệnh lý sớm nhất.
Để tránh xa viêm tụy, bác sĩ khuyên người dân nên thực hiện lối sống khoa học và thực hiện kiểm tra định kỳ, cụ thể như sau: Ăn uống lành mạnh, khoa học với chế độ ăn nhạt để tránh sỏi mật, bổ sung chất xơ trong mỗi bữa ăn như rau cải xanh, nấm, khoai lang...; bỏ thuốc lá, hạn chế uống bia rượu; tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày; khám sức khỏe định kỳ, nhất là người bị mỡ máu, tiểu đường...
Cách duy nhất làm giảm được nồng độ cồn trong máu Nồng độ cồn trong máu càng cao thì càng tác động tiêu cực tới nhận thức, ý chí và sức khỏe người uống. Theo Alcohol.org, trang web của Trung tâm Cai nghiện Mỹ (AAC), việc tính toán nồng độ cồn trong máu (BAC - Blood Alcohol Concentration) dựa trên giới tính, số cân nặng, độ rượu và lượng rượu, bia uống vào. Nồng...