Khôn lường dịch sốt xuất huyết
Tại Việt Nam, dịch sốt xuất huyết thường đạt cao điểm trong giai đoạn từ tháng 6 đến tháng 11 hằng năm.
Nhưng từ đầu năm đến nay, cả nước đã ghi nhận 30.265 ca mắc sốt xuất huyết, nguy cơ bùng phát dịch cao.
Sốt xuất huyết dưới da thường xảy ra vào ngày thứ 3 – 7 của bệnh. Ảnh: VNVC
Không còn theo chu kỳ
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ghi nhận 10 triệu ca sốt xuất huyết trong nửa đầu năm nay, với hơn 16.000 ca nghiêm trọng và 3.000 người tử vong. Con số này cao gấp ba lần so với cùng kỳ năm 2023. Mức tăng rõ rệt ở châu Mỹ, nơi số người mắc vượt quá 7 triệu vào cuối tháng 4.
Tại khu vực Đông Nam Á, hiện Singapore ghi nhận ca mắc sốt xuất huyết gấp đôi so với cùng kỳ năm 2023. Tại Indonesia, đến tháng 3/2024 đã ghi nhận hơn 21.000 ca mắc và ít nhất 191 trường hợp tử vong.
Theo TS Hoàng Minh Đức, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), tại Việt Nam, từ đầu năm đến nay, cả nước ghi nhận 30.265 ca mắc sốt xuất huyết, 3 trường hợp tử vong. So với cùng kỳ năm 2023 giảm hơn 30% số mắc; riêng số ca tử vong giảm 6 trường hợp.
Video đang HOT
Dù số ca mắc sốt xuất huyết có giảm nhưng theo TS Nguyễn Văn Dũng, Trưởng khoa Côn trùng, Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương, sốt xuất huyết không còn là bệnh phát triển theo chu kỳ mà năm nào cũng có số mắc cao do biến đổi khí hậu, môi trường và đặc điểm dân cư…
Minh chứng là năm 2022 và 2023 tuy không phải năm chu kỳ bùng phát dịch nhưng đều là những năm có tỷ lệ mắc sốt xuất huyết rất cao trong lịch sử ở Hà Nội. Nếu cứ căn vào cho rằng dịch sốt xuất huyết diễn ra theo chu kỳ 3-4 năm thì mỗi người sẽ rất chủ quan trong phòng dịch, dịch dễ bùng phát mạnh.
Thời gian gần đây, một số địa phương đã ghi nhận sự gia tăng số ca mắc sốt xuất huyết, điển hình là Hà Nội. TPHCM, Đắk Nông, Lâm Đồng, Hải Phòng… Việc gia tăng ca mắc một phần do tại một số địa phương mưa đã xuất hiện trên diện rộng, là điều kiện thuận lợi sản sinh bọ gậy.
Ngoài ra, việc chủ quan, lơ là, chưa tự giác thực hiện hoạt động phòng, chống sốt xuất huyết của người dân đang dẫn đến nguy cơ dịch bệnh bùng phát trong thời gian tới.
Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương, đến nay, sốt xuất huyết chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Vaccine phòng bệnh đã có, tuy nhiên chưa được sử dụng rộng rãi. Phòng, chống sốt xuất huyết hiện nay chủ yếu dựa vào phòng, chống véctơ và sự thay đổi hành vi, thói quen của người dân. Tại Việt Nam, chương trình phòng, chống sốt xuất huyết được đưa vào chương trình mục tiêu quốc gia hơn 10 năm qua, dù vậy, do nhiều nguyên nhân nên việc kiểm soát, phòng, chống sốt xuất huyết vẫn gặp khó khăn và thách thức.
Các dấu hiệu nguy hiểm
Theo bác sĩ Nguyễn Quốc Thái, Trung tâm Bệnh Nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai), sốt xuất huyết là căn bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra và có thể lây từ người bệnh sang người lành thông qua muỗi đốt. Virus gây bệnh sốt xuất huyết có 4 chủng huyết thanh khác nhau là Dengue 1, Dengue 2, Dengue 3 và Dengue 4. Nếu một người đã nhiễm với chủng virus nào thì chỉ có khả năng tạo được miễn dịch suốt đời với chủng đó nhưng chưa có khả năng miễn dịch với những chủng virus còn lại.
Trường hợp người bệnh chỉ mắc sốt xuất huyết thông thường thì việc điều trị không có gì khó khăn. Tuy nhiên, nếu tình trạng bệnh diễn tiến thành hội chứng sốc Dengue hay còn gọi là sốt xuất huyết Dengue thì rất nguy hiểm. Bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và các phương pháp điều trị sốt xuất huyết chỉ có tác dụng làm giảm triệu chứng của bệnh.
Về mức độ nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết, ThS.BS Phạm Văn Phúc, Phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết khi mắc sốt xuất huyết, người bệnh có thể bị xuất huyết ở rất nhiều vị trí như chân răng, chảy máu mũi, xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết trong cơ… Khi bệnh nhân bị xuất huyết trong cơ thành bụng là trường hợp ít gặp nhưng lại rất nguy hiểm. Cụ thể, ở vị trí thành bụng, mật độ cơ và mô có kết cấu rất lỏng lẻo, nhất là ở phụ nữ, dễ dẫn đến xuất huyết ồ ạt, rất khó cầm máu.
Với tình trạng bệnh nhân có tiểu cầu giảm rất thấp, gây rối loạn đông máu và bất kỳ can thiệp vào vị trí xuất huyết đều có thể khiến nguy cơ chảy máu cao hơn. Với bệnh nhân trên, các bác sĩ phải theo dõi quá trình mất máu, tốc độ mất máu…
Nếu tốc độ mất máu lớn hơn tốc độ truyền máu vào, sẽ bắt buộc phải xử lý về mặt ngoại khoa. Cũng theo bác sĩ Phúc, khi phát hiện bệnh nhân mất máu, bác sĩ phải thăm khám kỹ để tìm vị trí xuất huyết để có hướng xử lý, điều trị phù hợp nhất.
Về quá trình điều trị sốt xuất huyết, bác sĩ Phúc cảnh báo: Nhiều người bị sốt xuất huyết đến ngày thứ 3 thấy đỡ sốt đã chủ quan. Trong khi, ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 mắc bệnh là thời kỳ nguy hiểm nhất, khi người bệnh sẽ có tình trạng sốc, các dấu hiệu xuất huyết, giảm tiểu cầu, rối loạn đông máu…
Cụ thể, trong khoảng 4 ngày đầu mắc sốt xuất huyết, người bệnh thường gặp các triệu chứng như: Sốt, mệt mỏi, nhưng chưa có những triệu chứng rầm rộ; giai đoạn này chưa phải thời điểm nặng nhất của sốt xuất huyết, nhưng đây là giai đoạn phát hiện và theo dõi các biến chứng. Đến giai đoạn ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 của bệnh là thời kỳ nguy hiểm nhất; người bệnh rất dễ rơi vào sốc, có các dấu hiệu xuất huyết, giảm tiểu cầu, rối loạn đông máu… ở giai đoạn này.
Bắt đầu từ ngày thứ 4, bệnh có dấu hiệu nguy hiểm. Vì thế, trong những ngày đầu người bệnh có thể ở nhà, uống thuốc hạ sốt, bù dịch hoặc đi khám để được bác sĩ cho đơn và hẹn tái khám.
Từ ngày thứ 4, bệnh nhân nên vào viện vì đây là lúc có thể xuất hiện những dấu hiệu nguy hiểm. Khi có biểu hiện sốt cao đột ngột, đau đầu, đau mỏi người… cần đến ngay cơ sở y tế để làm xét nghiệm chẩn đoán bệnh, tránh những biến chứng như sốc, suy đa tạng, chảy máu.
Singapore đối mặt với nguy cơ dịch sốt xuất huyết bùng phát trở lại
Singapore có tổng cộng hơn 5.000 trường hợp mắc sốt xuất huyết trong quý 1, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái, với 7 trường hợp tử vong, cao hơn con số tử vong của cả năm 2023.
(Ảnh minh họa. AFP/TTXVN)
Singapore đang phải đối mặt với nguy cơ dịch sốt xuất huyết bùng phát trở lại trong năm 2024 khi số ca mắc căn bệnh truyền nhiễm từ muỗi này tăng mạnh trong những tháng đầu năm, khiến nhà chức trách phải kêu gọi người dân cần tự bảo vệ mình khỏi muỗi đốt để giúp hạn chế sự lây lan.
Cơ quan Môi trường Quốc gia (NEA) nước này cho biết chỉ trong quý 1, đã có tổng cộng hơn 5.000 trường hợp mắc sốt xuất huyết, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái, với 7 trường hợp tử vong, cao hơn con số tử vong của cả năm 2023.
Năm 2023, Singapore đã thành công trong việc ngăn chặn dịch sốt xuất huyết bùng phát, với gần 10.000 ca mắc, giảm 69% so với con số hơn 32.000 ca mắc của năm cao điểm 2022. Chỉ có 6 ca tử vong do sốt xuất huyết trong năm 2023, giảm mạnh so với 19 ca tử vong năm 2022.
Trước mùa sốt xuất huyết cao điểm thông thường, khoảng từ tháng 5 đến tháng 10 hằng năm, ngày 31/3, nhà chức trách Singapore đã phát động "Chiến dịch quốc gia phòng chống sốt xuất huyết năm 2024" nhằm nhấn mạnh trách nhiệm xã hội của người dân, kêu gọi cộng đồng luôn cảnh giác, thực hiện các biện pháp phòng ngừa, giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm bệnh sốt xuất huyết.
NEA cũng đang làm việc với Bộ Y tế, các phòng khám y tế nhằm đẩy mạnh tuyên truyền, nhắc nhở người dân thực hiện các biện pháp phòng ngừa.
Không chỉ những người chưa bị bệnh mà cả các bệnh nhân bị sốt xuất huyết cũng có thể góp phần ngăn chặn sự lây nhiễm bằng các biện pháp cụ thể như phun thuốc vào các góc tối quanh nhà, thường xuyên bôi thuốc chống muỗi, hay mặc quần áo dài...
Trong năm 2023, NEA đã thực hiện hơn 813.000 cuộc kiểm tra, phát hiện hơn 19.600 điểm sản sinh muỗi, trong đó 57% là tại các căn hộ, nhà riêng, 38% tại các khu vực công cộng và 5% tại các công trường.
Nhà chức trách đã thực hiện 11.200 hành động cưỡng chế đối với chủ nhà, chủ cơ sở tạo môi trường cho muỗi sinh sản, trong đó có hơn 100 trường hợp đã phải ra tòa vì tái phạm.
Sự thật về người 'thịt thơm' và nhóm máu O bị muỗi đốt nhiều hơn Trước thông tin được chia sẻ trong cộng đồng: người 'thịt thơm', người có nhóm máu O dễ hút muỗi, bị muỗi đốt nhiều hơn, do đó, nguy cơ mắc bệnh do muỗi truyền cũng cao hơn, chuyên gia của Viện Sốt rét, ký sinh trùng T.Ư đã giải thích nguyên nhân khiến một số người 'hấp dẫn' hơn với muỗi. TS Nguyễn...