Khói đốt rơm rạ gây ảnh hưởng từ môi trường đến sức khỏe của bạn, cần nắm rõ những điều sau để bảo vệ bản thân

Hiện tại, ở Hà Nội và các tỉnh thành đồng bằng Bắc Bộ đang xảy ra hiện tượng ô nhiễm không khí nghiêm trọng vào buổi tối do người dân đốt rơm rạ.

Để bảo vệ sức khỏe cho bản thân trước tình hình môi trường đáng báo động như bây giờ thì bạn cần cập nhật một số kiến thức dưới đây.

Theo thông tin từ Tổng cục Môi trường cho biết, trong khoảng thời gian từ ngày 3/6 đến nay thì chất lượng không khí tại một số tỉnh miền Bắc có xu hướng suy giảm vào ban đêm, một trong những nguyên nhân chính gây ra là do hiện tượng đốt rơm rạ đang diễn ra phổ biến.

Đại diện Tổng cục Môi trường chia sẻ: “Thời gian này thời tiết khô ráo, có nắng mạnh vào ban ngày, rơm rạ ở tình trạng khô thuận lợi cho việc đốt. Tại khu vực nông thôn, sau một ngày phơi nắng, rơm rạ thường được đốt vào buổi tối. Vì vậy các chất ô nhiễm, đặc biệt là bụi mịn PM2.5 bắt đầu tăng từ khoảng 18 giờ và đạt giá trị cực đại vào 20 – 22 giờ hàng ngày”.

Cũng theo ghi nhận của hệ thống theo dõi chất lượng không khí PAM Air, riêng vào tối 6/6 thì chất lượng không khí đã lên ngưỡng tím (rất có hại cho sức khỏe mọi người). Cá biệt còn xuất hiện nhiều điểm đo lên ngưỡng nâu (nguy hiểm đến sức khỏe mọi người). Trước tình hình này, Tổng cục Môi trường khuyến cáo người dân nên giảm các hoạt động ngoài trời vào buổi tối vì hoạt động đốt rơm rạ vẫn có thể xảy ra tiếp trong những ngày tới.

Khói đốt rơm rạ gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người như thế nào?

Chia sẻ với Cơ quan Ngôn luận của Bộ Y tế, TS. Hoàng Dương Tùng – Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam cho biết, khi đốt rơm rạ, một lượng bụi mịn có đường kính 1/30 sợi tóc sẽ đi sâu vào phổi, máu của người hít phải, gây nên các bệnh về đường hô hấp cấp tính và mạn tính. Nếu như với ô nhiễm bụi bình thường, chỉ cần dùng khẩu trang là có thể ngăn chặn được. Còn với bụi mịn, khẩu trang cũng vô ích.

Theo tìm hiểu thì lý do đốt rơm rạ trong những ngày hè này xuất phát từ việc nông dân không có nhu cầu sử dụng nên đốt để lấy tro bón cho đồng ruộng vào mùa tiếp theo. Tuy nhiên, việc đốt rơm rạ sẽ sản sinh ra một lượng khói đốt lớn, ngoài gây ô nhiễm môi trường thì còn tạo ra nguy cơ tiềm ẩn là mất an toàn giao thông. Từ khoảng 19 giờ cho đến về đêm, màn khói đốt này sẽ ngày càng dày đặc, gây cảm giác ngột ngạt, cay mắt. Khói mù sẽ “tấn công” các tuyến đường giao thông, khu dân cư, khu đô thị mới, công trình công cộng… Bạn có thể thấy rất rõ tình trạng này khi đứng trên các khu nhà cao tầng.

Nói về tác hại của khói bụi do đốt rơm rạ đối với sức khỏe con người, TS. Hoàng Dương Tùng còn cho biết thêm rằng, trong khói đốt rơm rạ có các hạt bụi nhỏ, bồ hóng muội than, khí CO, CO2, SO2, NO2… Khói rơm rạ có tính cay, làm chảy nước mắt, gây kích thích phản ứng ở họng, khiến người hít khói rơm rạ dễ bị ho, hắt hơi, buồn nôn, ngạt thở… Khói do đốt rơm rạ thường cháy không thành ngọn lửa nên sinh ra rất nhiều khí CO (gọi là khí monoxide carbon). Đây là loại khí rất độc có thể gây chết người. Người hít nhiều và kéo dài có thể biến đổi cấu trúc của bộ máy hô hấp, dễ mắc nhiễm trùng phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi…

Về lâu dài, khói bụi, khí độc hít phải sẽ gây tổn thương khó nhận thấy nhưng nguy hiểm vì nó từ từ phá hủy bộ máy hô hấp. Trước hết là mũi họng, thanh quản bị viêm thường xuyên. Dấu hiệu ban đầu chỉ là hắt hơi, sổ mũi nhưng sau đó dẫn đến viêm mạn tính đường hô hấp trên.

Người bị bệnh sẽ luôn trong tình trạng thiếu oxy, dẫn đến suy giảm sức khỏe và dễ mắc các bệnh khác như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, viêm phế quản, viêm phổi và ung thư phổi. Khi đường hô hấp trên bị tấn công và phá hủy dần, sẽ không còn khả năng ngăn chặn những bụi bặm vi trùng tấn công sâu hơn vào phế quản và phổi. Bị viêm lâu ngày, khí quản phải chống lại bằng cách tăng tiết nhiều đờm gây cản trở lưu thông bình thường ở đường thở. Tắc nghẽn này gây khó thở và ứ đọng đờm dãi, trở thành môi trường cho các vi khuẩn sinh sôi và dần đẩy người bệnh vào suy hô hấp, suy tim, suy nhược cơ thể và tử vong. Không những gây hại cho sức khỏe con người, lửa từ các đống rơm, rạ còn có thể gây cháy ruộng, cháy nhà, gây tai nạn giao thông…

Cần làm gì để hạn chế khói bụi, khí đốt gây hại sức khỏe?

- Luôn luôn mang khẩu trang khi đi ra đường.

- Khi đang ở trong môi trường có bụi, bạn nên thở bằng mũi, tránh thở bằng miệng, vì thở bằng miệng dễ khiến bụi xâm nhập vào phổi nhanh hơn.

- Khi đang đi trên đường, nên hạn chế nói chuyện để ngăn khói bụi xâm nhập vào người.

- Sau khi từ ngoài đường về nhà, bạn nên rửa mặt, tay chân sạch sẽ để loại bỏ bớt bụi bẩn ô nhiễm đang bám vào người.

- Nghe theo khuyến cáo từ Tổng cục Môi trường, hạn chế ra đường vào buổi tối nếu không có việc gì quá cần thiết.