Khoảng 1.500 t.rẻ e.m từ 0-14 t.uổi t.ử v.ong mỗi năm vì ung thư
Mỗi năm số ca ung thư t.rẻ e.m ghi nhận khoảng dưới 15.000 trường hợp, khoảng 1.500 trường hợp t.ử v.ong trong nhóm t.rẻ e.m từ 0 đến 14 t.uổi.
Tuy nhiên, ung thư lại là nguyên nhân thứ hai gây t.ử v.ong ở t.rẻ e.m, sau chấn thương…
Tại Việt Nam nói riêng và trên thế giới nói chung, gánh nặng ung thư ngày càng trở nên nghiêm trọng, đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt của toàn xã hội. Theo thống kê của GLOBOCAN năm 2020, tình hình mắc và t.ử v.ong do ung thư trên toàn thế giới có xu hướng tăng.
Mặc dù ung thư ở t.rẻ e.m là nhóm bệnh tương đối hiếm gặp, số ca ghi nhận dưới 15.000 trường hợp và khoảng 1.500 trường hợp t.ử v.ong hàng năm trong nhóm t.rẻ e.m từ 0 đến 14 t.uổi. Tuy nhiên, ung thư lại là nguyên nhân thứ hai gây t.ử v.ong ở t.rẻ e.m, sau chấn thương.
Trong ảnh, hội thảo trực tuyến “cập nhật chẩn đoán, điều trị ung thư t.rẻ e.m” kết nối các điểm cầu Bộ Y tế, Tổ chức y tế thế giới tại Việt Nam và Bệnh viện K
Thông tin trên được các chuyên gia đưa ra tại hội thảo trực tuyến do Bệnh viện K tổ chức về “cập nhật chẩn đoán, điều trị ung thư t.rẻ e.m ” diễn ra trong 2 ngày 1-2/12. Hội thảo kết nối đến nhiều điểm cầu trên thế giới nơi có các chuyên gia về ung thư nhi khoa từ Bệnh viện St. Jude (Hòa Kỳ), Viện Cure (Pháp), các Giáo sư đầu ngành đến từ Anh Quốc, Singapoe, Ấn Độ cùng tham dự.
Tại hội thảo các diễn giả tập trung trình bày về các chủ đề tình hình ung thư t.rẻ e.m trên thế giới và tại Việt Nam; Chương trình Ung thư t.rẻ e.m của Tổ chức Y tế thế giới; Các nội dung cập nhật chẩn đoán và điều trị u hệ thống thần kinh trung ương và các u ác tính ổ bụng, ung thư xương nguyên phát, ung thư huyết học t.rẻ e.m và Vai trò của sinh học phân tử và di truyền trong ung thư t.rẻ e.m.
Theo báo cáo của Tổ chức Y tế giới, khả năng sống thêm và chất lượng cuộc sống sau chẩn đoán ung thư ở t.rẻ e.m có mối liên hệ chặt chẽ với thu nhập của quốc gia đang sinh sống. Ở các quốc gia có thu nhập cao, nơi mà các dịch vụ chăm sóc y tế toàn diện thường được tiếp cận, hơn 80% t.rẻ e.m mắc bệnh ung thư được chữa khỏi; so với 15-45% ở các nước có thu nhập thấp và trung bình (LMIC).
Video đang HOT
Những điều cần biết về ung thư t.rẻ e.m
Việc cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc bệnh nhi ung thư (bao gồm cả các loại thuốc và công nghệ thiết yếu) và nâng cao năng lực chẩn đoán và điều trị là nền tảng quan trọng giúp cải thiện kết quả điều trị ở t.rẻ e.m mắc ung thư.
Phát biểu tại hội thảo, GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế đề nghị Bệnh viện K và mạng lưới ung thư cũng như nhi khoa trên cả nước sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ hơn nữa để phát triển và chăm sóc toàn diện cho t.rẻ e.m không may mắc bệnh ung thư.
“Trong thời gian tới, Bệnh viện K cùng các đơn vị ung thư nhi khoa trên cả nước cần xây dựng các hướng dẫn chẩn đoán và điều trị cho một số bệnh ung thư nhi khoa thường gặp;
Tăng cường hợp tác quốc tế, nghiên cứu khoa học, xây dựng mạng lưới các tổ chức, chuyên gia hỗ trợ đào tạo nâng cao năng lực cán bộ y tế cũng như hợp tác triển khai các nghiên cứu trong lĩnh vực ung thư t.rẻ e.m cũng như xây dựng kế hoạch và hoạt động cụ thể nâng cao năng lực ung thư t.rẻ e.m, trong nội dung Kế hoạch quốc gia phòng chống ung thư hướng tới chăm sóc toàn diện cho t.rẻ e.m không may mắc bệnh ung thư”- Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nhấn mạnh.
Mỗi năm số ca ung thư t.rẻ e.m ghi nhận khoảng 15.000 trường hợp. Ảnh minh hoạ
Cũng trong khuôn khổ buổi lễ, TS Kidong Park- Trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam bày tỏ: Chúng tôi rất vui khi Việt Nam là một trong ba quốc gia ở Khu vực Tây Thái Bình Dương của WHO nhận được sự hỗ trợ từ Bệnh viện St Jude thông qua WHO để thực hiện Sáng kiến Toàn cầu về Ung thư T.rẻ e.m. Đây là cơ hội tốt để củng cố căn bệnh ung thư t.rẻ e.m ở Việt Nam.
“Tổ chức Y tế thế giới cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ với các đối tác, trong đó có Việt Nam để nâng cao năng lực chẩn đoán, điều trị cho cán bộ y tế, nâng cao nhận thức cộng đồng, vận động chính sách cũng như xây dựng ghi nhận ung thư t.rẻ e.m”- Trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam nói.
Có nên kiểm tra toàn cơ thể tầm soát ung thư?
Chụp chiếu, xét nghiệm toàn bộ cơ thể tìm ung thư gây tốn kém và không hiệu quả, có thể khiến hoang mang hoặc yên tâm giả tạo, theo các bác sĩ.
Tầm soát ung thư là phương pháp phát hiện sớm bệnh ung thư trước khi triệu chứng lâm sàng xuất hiện. Bác sĩ sẽ hỏi t.iền sử bệnh cá nhân, gia đình đồng thời thăm khám lâm sàng và làm một số xét nghiệm. Từ đó, người dân có kế hoạch chăm sóc, theo dõi sức khỏe và chuẩn bị định hướng điều trị (nếu mắc), giúp tăng cơ hội khỏi bệnh, tăng hiệu quả điều trị, giảm tỷ lệ t.ử v.ong, giảm chi phí chữa bệnh so với việc phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn.
"Tuy nhiên, không ai tự dưng đi kiểm tra chụp chiếu, làm xét nghiệm tất cả các bộ phận trên cơ thể để tìm bệnh ung thư. Điều này gây tốn kém và không hiệu quả", bác sĩ Phạm Văn Thái (Phó giám đốc, Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai) cho biết. Hơn nữa, một số loại bệnh ung thư trong một số trường hợp không có biểu hiện bất thường trên các các phương tiện chẩn đoán khi bệnh ở giai đoạn sớm.
Tầm soát ung thư thường áp dụng trên những đối tượng nguy cơ cao mặc bệnh ung thư nào đó, thường liên quan đến những nhóm t.uổi nhất định, ví dụ: ung thư vú ở phụ nữ trên 40 t.uổi hoặc người có nguy cơ ung thư di truyền.
Cùng quan điểm, bác sĩ Thân Văn Thịnh, Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội, nhận định nhiều người đi khám tầm soát ung thư với tâm lý lo lắng, sợ hãi nên yêu cầu được xét nghiệm tổng thể. Tuy nhiên, việc kiểm tra chụp chiếu hay làm xét nghiệm tất cả bộ phận trên cơ thể để tìm ung thư không hiệu quả.
"Thậm chí, nhiều gói tầm soát ung thư còn mang tính kinh doanh, không có lợi cho người được tầm soát. Xét nghiệm tràn lan còn gây tâm lý hoang mang hoặc yên tâm giả tạo cho người xét nghiệm", bác sĩ Thịnh nói.
Để khám sàng lọc ung thư, tùy theo triệu chứng lâm sàng, t.iền sử gia đình của người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm phù hợp và cần thiết như xét nghiệm m.áu, nội soi, siêu âm... Khi có dấu hiệu nghi ngờ sẽ tiến hành chụp CT, chụp MRI, chụp PET/CT... và nhiều xét nghiệm chuyên sâu khác. Các bác sĩ sẽ dựa vào những kết quả này để đưa ra kết quả chẩn đoán cuối cùng.
Để có kết quả chẩn đoán bệnh tốt, người dân nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín, chất lượng chuyên môn tốt để đảm bảo việc tầm soát hiệu quả tốt nhất. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Theo bác sĩ, người dân nên khám sàng lọc bệnh ung thư phổ biến như ung thư vú, phổi, gan, dạ dày...
Ung thư vú và ung thư cổ tử cung là hai loại phổ biến gây t.ử v.ong hàng đầu ở nữ giới. Theo Tổ chức ghi nhận Ung thư thế giới (GLOBOCAN 2018), tại Việt Nam, ung thư vú đứng hàng đầu về tỷ lệ mắc ở nữ giới với 15.229 ca (chiếm 20,6%) và đứng thứ 4 về tỷ lệ t.ử v.ong với 6.113 ca (chiếm 13,87%). Ung thư cổ tử cung đứng thứ 7 về tỷ lệ mắc mới ở nữ giới với 4.177 ca (chiếm 5,65%) và đứng thứ 7 về tỷ lệ t.ử v.ong với 2.420 ca (chiếm 5,50%).
Đối với ung thư vú, yếu tố nổi bật nhất là t.iền sử gia đình có người mắc bệnh này. Ngoài ra có sự liên quan tới đột biến gene, có kinh lần đầu tiên sớm, sinh con đầu lòng muộn. Tự khám vú là phương pháp ít tốn kém và vô hại, có thể thực hiện mỗi tháng một lần và khám sau khi sạch kinh khoảng 5 ngày. Phụ nữ tự khám vú thường xuyên có thể phát hiện bệnh ngay từ khi khối u còn nhỏ. Phụ nữ trên 40 t.uổi được khuyến cáo nên chụp nhũ ảnh mỗi năm một lần.
Trong khi đó, phương pháp chính trong sàng lọc ung thư cổ tử cung là Pap test - lấy tế bào vùng cổ tử cung bằng que (Pap smear) hoặc qua bàn chải nhỏ (Thinprep). Mẫu bệnh phẩm sẽ được kiểm tra dưới kính hiển vi và đ.ánh giá sự bất thường của tế bào cổ tử cung. Nếu phát hiện có tế bào bất thường, bệnh nhân được soi cổ tử cung và sinh thiết giúp chẩn đoán bệnh ở giai đoạn sớm.
Một số bệnh ung thư khác như ung thư phổi có thể chụp cắt lớp vi tính liều thấp (low-dose CT scan), ung thư gan cần phối hợp siêu âm ổ bụng và bộ ba xét nghiệm m.áu AFP, AFP-L3, PIVKA II.
Ung thư dạ dày thường không có biểu hiện rõ ràng, dễ gây nhầm lẫn với những bệnh lý thông thường khác. Khi xuất hiện những dấu hiệu rõ ràng thì cũng là lúc bệnh tiến triển nặng. Bạn nên sàng lọc ung thư dạ dày bằng nội soi dạ dày định kỳ để phát hiện những tổn thương ác tính ở giai đoạn rất sớm.
Tầm soát ung thư có chính xác hay không là băn khoăn của rất nhiều người. Hiện, y học ngày càng phát triển với những kỹ thuật máy móc hiện đại; độ nhạy, độ đặc hiệu, độ chính xác của các kỹ thuật chẩn đoán được nâng cao. Tuy nhiên, rất khó có một kỹ thuật đảm bảo độ chính xác 100%. Vì vậy, để có kết quả chẩn đoán bệnh tốt, người dân nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín, chất lượng chuyên môn cao giúp việc tầm soát hiệu quả.
Hóa ra rau bó xôi làm giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng bằng cách này Nghiên cứu trước đây đã xác định rau bó xôi có thể làm giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng. Và một nghiên cứu mới từ Đại học Texas A&M (Mỹ) đã phát hiện loại rau này có thể ức chế sự phát triển các polyp ở những người bị ung thư đại trực tràng. Nên bắt đầu ăn sau bó xôi...