Khó truy xuất nguồn gốc rau quả ở chợ đầu mối
Dù Hà Nội đã triển khai đề án thí điểm quản lý các cửa hàng kinh doanh trái cây trên địa bàn các quận nội thành nhưng theo báo cáo của Sở NNPTNT thành phố, việc quản lý vẫn rất khó thực hiện ở các chợ đầu mối.
Trong 6 tháng đầu năm 2018, Sở NNPTNT TP.Hà Nội đã tổ chức 9 đoàn thanh, kiểm tra các cửa hàng, cơ sở kinh doanh trái cây trên địa bàn các quận nội thành, phát hiện 1 cơ sở vi phạm về nguồn gốc. Ngành chức năng cũng đã lấy 62 mẫu trái cây để phân tích các chỉ tiêu dư lượng thuốc bảo vệ thực vật hoạt chất gốc clo 17 chỉ tiêu, thuốc trừ cỏ (2,4-D); Ecoli; Salmonella… Kết quả các mẫu cơ bản đáp ứng điều kiện an toàn thực phẩm theo quy định, chỉ có 1 mẫu vượt ngưỡng dư lượng thuốc bảo vệ thực vật Cyprermethrin.
Bên cạnh đó, Sở NNPTNT Hà Nội cũng đã phối hợp với các trạm bảo vệ thực vật quận, huyện, thị xã rà soát chọn 30 vùng sản xuất cây ăn quả tập trung, trọng điểm, diện tích lớn để kiểm tra quá trình sản xuất và phân tích đánh giá chất lượng an toàn thực phẩm để phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời những sai phạm.
Có một điểm mới là, Hà Nội đã phối hợp với Trung tâm Doanh nghiệp hội nhập và phát triển áp dụng “quy trình xác thực chống hàng giả” xây dựng hệ thống thông tin điện tử sử dụng mã QR truy xuất nguồn gốc trái cây kinh doanh trên địa bàn thành phố.
Việc truy xuất nguồn gốc trái cây khó thực hiện ở các chợ đầu mối. ảnh: K.N
Theo đó, đã triển khai áp dụng sử dụng mã QR để truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông lâm sản tại số 489 Hoàng Quốc Việt, hệ thống cửa hàng Klever Fruits, siêu thị Fivimart, Công ty Thực phẩm sạch Biggreen Việt Nam. Sản phẩm bưởi tôm vàng Đan Phượng, bưởi Diễn Phúc Thọ… cũng được gắn tem QR để truy xuất nguồn gốc.
Theo đánh giá ban đầu, do quản lý tốt bằng tem truy xuất có xác thực của chương trình nên vụ Tết 2018, bưởi của các địa phương khác không thể trà trộn vào Đan Phượng, giá bưởi tôm vàng của huyện tăng 10.000 đồng/quả.
Video đang HOT
Tuy vậy, tại báo cáo kết quả triển khai đề án thí điểm quản lý các cửa hàng kinh doanh trái cây trên địa bàn các quận nội thành 6 tháng đầu năm 2018, ông Tạ Văn Tường – Phó Giám đốc Sở NNPTNT TP.Hà Nội thừa nhận, công tác kiểm tra, kiểm soát, truy xuất nguồn gốc các loại trái cây còn nhiều khó khăn do một bộ phận cửa hàng, cơ sở kinh doanh trái cây cũng như người tiêu dùng chưa nhận thức đầy đủ cũng như thói quen tiêu dùng còn dễ dãi.
Cũng theo ông Tường, một số lượng lớn sản phẩm trái cây được bán tại các cửa hàng kinh doanh trong quận nội thành được lấy từ các chợ đầu mối, nhưng ban quản lý các chợ đầu mối còn hạn chế trong việc kiểm tra, giám sát việc tuân thủ các quy định về đảm bảo an toàn thực phẩm của các hộ, cơ sở kinh doanh, đặc biệt là việc kiểm soát nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm kinh doanh tại các chợ chưa chặt chẽ (các hộ kinh doanh tại chợ chưa quan tâm tới việc lưu giữ hóa đơn, chứng từ để chứng minh nguồn gốc xuất xứ sản phẩm).
Rõ ràng, sự dễ dãi trong tiêu dùng, trong công tác quản lý ngay tại các chợ đầu mối đã giúp nhiều loại trái cây không rõ nguồn gốc xuất xứ, trong đó có nhiều loại trái cây nhập khẩu tiểu ngạch từ Trung Quốc tràn lan ở nhiều cửa hàng kinh doanh, chợ dân sinh. Hơn lúc nào hết, việc kiểm tra, giám sát nguồn gốc và chất lượng sản phẩm phải được làm ráo riết hơn nữa, không thể chỉ dừng ở những cuộc thanh tra định kỳ, “đến hẹn lại lên” như hiện nay.
Mập mờ rau quả Trung Quốc nhập tiểu ngạch, đánh giá... bằng mắt?
Trung Quốc là thị trường cung cấp số lượng lớn rau, quả cho Việt Nam, chỉ sau Thái Lan. Bình quân mỗi ngày người Việt bỏ ra 17 tỷ đồng mua rau quả của Trung Quốc. Nhưng phần lớn rau quả Trung Quốc vào Việt Nam theo đường tiểu ngạch, không nguồn gốc, xuất xứ.
Chỉ đánh giá chất lượng bằng... cảm quan
Theo Bộ NNPTNT, tổng giá trị nhập khẩu rau quả 6 tháng đầu năm 2018 của Việt Nam ước đạt 754 triệu USD, trong đó Trung Quốc là nguồn nhập khẩu lớn thứ 2, chiếm 9,1% kim ngạch, chỉ sau Thái Lan (chiếm 45,7%).
Những tháng qua, chúng ta đã bỏ ra hơn 110 triệu USD để nhập rau quả Trung Quốc, tăng 31 triệu USD so với cùng kỳ năm trước, tương ứng tăng khoảng 700 tỷ đồng. Tính bình quân, mỗi ngày người Việt bỏ ra gần 17 tỷ đồng để mua và ăn rau quả của Trung Quốc.
Điều đáng nói là trong khi các sản phẩm của Thái Lan chủ yếu vận chuyển chính ngạch từ các doanh nghiệp phân phối Thái Lan có mặt tại Việt Nam thì rau quả của Trung Quốc đưa sang Việt Nam chủ yếu theo đường tiểu ngạch, đưa về các chợ đầu mối sau đó phân phối ở hệ thống chợ dân sinh khắp nơi với giá tương đối rẻ.
Rau quả về các chợ dân sinh chủ yếu được đánh giá bằng cảm quan. ảnh tư liệu
Trao đổi với NTNN, ông Nguyễn Văn Loan - Phó Trưởng Ban quản lý chợ Long Biên, chợ đầu mối kinh doanh rau quả trên địa bàn quận Hoàn Kiếm (Hà Nội), thừa nhận, cho đến nay mọi sản phẩm rau quả ra vào chợ chỉ được đánh giá bằng cảm quan, chứ chưa có thiết bị chuyên dụng để kiểm tra, giám sát các chất tồn dư.
"Do tâm lý e ngại của người tiêu dùng nên thời gian gần đây, lượng rau quả từ Trung Quốc về chợ không nhiều, khoảng 40-50 tấn/ngày, chủ yếu là những loại quả theo mùa như táo, lê, mận...
Theo quy định, các xe hàng khi thông quan đều đã được kiểm tra, kiểm dịch, khi về chợ mỗi xe đều phải có một bộ hồ sơ đi kèm với đầy đủ giấy kiểm dịch, hóa đơn thuế, số lượng hàng. Trong chức năng, nhiệm vụ của mình, chúng tôi chỉ có thể kiểm tra các giấy tờ đó, còn khẳng định hàng Trung Quốc có đảm bảo chất lượng hay không thì phải là trách nhiệm của cơ quan chức năng"- ông Loan nói.
Cũng theo ông Loan, rau quả Trung Quốc sau khi về chợ Long Biên lại được các đầu mối phân phối về các chợ nhỏ lẻ ở nhiều địa phương. Để nâng cao trách nhiệm của người kinh doanh, chợ cũng đã tuyên truyền, tổ chức các khóa tập huấn về an toàn vệ sinh thực phẩm cho tiểu thương kinh doanh tại chợ, đồng thời ban hành các chế tài đối với các hộ vi phạm.
Được biết, theo định kỳ, lực lượng chức năng cũng thường xuyên lấy mẫu hoa quả ở chợ Long Biên để kiểm tra. "Nhiều năm qua không phát hiện trường hợp nào vi phạm quá nghiêm trọng ở chợ Long Biên. Theo cảm quan đánh giá, chất lượng hàng Trung Quốc vẫn đảm bảo, khách du lịch Trung Quốc cũng vào chợ tìm mua hàng của họ"- ông Loan cho biết thêm.
Theo Ban quản lý chợ Long Biên, chợ có khoảng 1.000 hộ tiểu thương đang kinh doanh, lượng hàng hóa ra vào chợ khoảng 100 tấn mỗi ngày, trong đó hàng Trung Quốc chiếm 40-50 tấn. Rõ ràng, con số không hề nhỏ mà chỉ đánh giá bằng cảm quan thì xem ra không ổn.
Sao không truy xuất?
Tương tự như ở Long Biên, tại chợ đầu mối nông sản Thủ Đức (TP.HCM), mỗi ngày lượng rau quả có xuất xứ từ Trung Quốc về chợ chiếm khoảng 10% tổng lượng hàng, nhiều nhất là cam, quýt, táo, lê, hành, tỏi... Tuy nhiên, các loại nông sản Trung Quốc thường được phân phối về các chợ nhỏ lẻ và hầu như không có nhãn mác.
Cũng không loại trừ khả năng, nhiều sản phẩm có xuất xứ từ Trung Quốc, về Việt Nam sẽ được tiểu thương dán tem, "phù phép" thành những loại rau quả đến từ Mỹ, Úc, New Zealand. Một thành viên Ban quản lý chợ Long Biên tiết lộ: "Tem truy xuất người ta cũng có thể làm giả, muốn bao nhiêu cũng có".
Từ thực tế này, đại diện Ban quản lý chợ đầu mối nông sản Thủ Đức cho rằng, đã đến lúc phải kiểm soát chặt đầu vào của nông sản Trung Quốc bằng việc truy xuất nguồn gốc ngay từ cửa khẩu, đặc biệt thông tin về các loại sản phẩm có nguy cơ chứa chất độc hại phải được công bố rõ ràng để người dân biết.
Đồng quan điểm, đại diện Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho rằng, hiện tượng rau quả Trung Quốc "núp bóng" những sản phẩm cùng loại có xuất xứ từ Mỹ, Úc, New Zealand không chỉ tạo ra sự bất bình đẳng giữa các doanh nghiệp mà còn khiến người tiêu dùng lạc vào "ma trận" các sản phẩm rau quả trên thị trường.
Việc sử dụng tem giả một cách quá dễ dàng, vấn đề truy xuất nguồn gốc ngay từ đầu không được làm chặt chẽ đã khiến hiện tượng này tồn tại bao nhiêu năm qua, gây tâm lý hoang mang cho người tiêu dùng khi... nhìn gì cũng ra hàng Trung Quốc.
Vốn được coi là dễ tính nhưng từ 1.4.2018, Trung Quốc đã áp dụng truy xuất nguồn gốc với một số trái cây Việt Nam. Vụ thu hoạch vải thiều vừa qua, các sản phẩm vải xuất sang Trung Quốc đều được chính quyền, ngành chức năng hỗ trợ người dân dán tem truy xuất, phía thị trường nước bạn cũng cấp cho quả vải Lục Ngạn (Bắc Giang) một mã vạch riêng để nhận diện. Vậy tại sao ta không làm ngược lại với rau quả đến từ thị trường này để người tiêu dùng an tâm khi sử dụng và cũng là để tạo sự công bằng cho doanh nghiệp?
Vậy nhưng, những lý do muôn thuở như: các khâu kỹ thuật trong kiểm soát chất lượng rau quả từ lúc trồng đến khi thu hoạch của Việt Nam còn kém và chưa hoàn thiện đã cản trở quá trình truy xuất nguồn gốc của các loại rau quả xuất xứ từ Trung Quốc.
Ông Nguyễn Văn Loan cũng cho biết thêm, Ban quản lý chợ Long Biên đã kiến nghị thành phố trang bị hệ thống máy test hiện đại nhưng do kinh phí quá lớn nên khó thực hiện ngay được. Mọi đánh giá chất lượng sản phẩm cho đến thời điểm này, chủ yếu bằng... mắt và niềm tin.
Theo Danviet
Ăn nên làm ra từ nuôi loài cá ăn rau là chính, chuyên để chiên sù Tận dụng điều kiện thổ nhưỡng tại địa phương thuận lợi là nằm dọc sông Sài Gòn, một số nông dân ở phường Vĩnh Phú, TX.Thuận An (tỉnh Bình Dương) đã thử nghiệm và nuôi thành công giống cá tai tượng. Điển hình như ông Võ Văn Vân, ở khu phố Đông; khi mới nuôi ông gặp không ít khó khăn nhưng đến...