Khó cưỡng trước món chả lụi giòn rụm, từ đặc sản vùng Lagi nay phổ biến khắp nơi
Nhắc đến ẩm thực Lagi, không thể không kể đến món ăn chơi độc đáo và gây nghiệ.n – chả lụi. Tại thị xã Lagi, Bình Thuận, cách đây 20 năm, món ăn có tên chả lụi được ra đời dưới sự mày mò chế biến của một người dân địa phương.
Từ đó, những miếng chả nhỏ nhắn dậy mùi thơm trên bếp than hồng, giòn rụm tan trong miệng đã dần trở thành đặc sản có tiếng của vùng Lagi.
Chả lụi là đặc sản của vùng Lagi. (Ảnh: minh.king)
Cho đến hiện nay, chả lụi đã vượt ra khỏi phạm vi Bình Thuận, xuất hiện ở các hàng quán dọc các tỉnh thành khác như Huế, Biên Hòa, Vũng Tàu, TP.HCM… Rốt cuộc chả lụi có gì hấp dẫn mà lan tỏa rộng đến thế?
Món ăn khá đơn giản nhưng đã chinh phục được thực khách gần xa bởi sự kết hợp hài hòa của các nguyên liệu. (Ảnh: momentoffood)
Đầu tiên phải kể đến cái tên nghe khá lạ của món ăn này – chả lụi. Theo đó, “lụi” theo ngôn ngữ phương Nam có nghĩa là xiên, ở đây chỉ hành động xiên những miếng chả qua thanh tre nhỏ để nướng. Từ đó, cái tên chả lụi được hình thành, gắn với đó là địa danh của nơi đã sản sinh ra nó, người ta thường hay gọi là chả lụi Lagi.
Những miếng chả được xếp gọn gàng đầy hấp dẫn trên dĩa. (Ảnh: tastemebae)
Chả lụi Lagi không quá cầu kỳ, phần nhân bao gồm tôm và thịt ba chỉ xay nhuyễn được đặt ở giữa miếng bánh tráng mềm dẻo, gấp hai đầu lại rồi gói thành từng miếng hình chữ nhật vừa ăn, tương tự như chả ram hay nem.
Khi gói xong, chả được xiên qua que nhọn rồi xếp lên vỉ nướng. Khi mặt chả bắt đầu chuyển sang vàng ruộm, dậy mùi thơm chính là báo hiệu cho những phần chả lụi đã chín và sẵn sàng để phục vụ.
Chả lụi được xiên thành que và nướng trên bếp than. (Ảnh: momentoffood)
Chỉ với những nguyên liệu rất phổ biến và đơn giản là bánh tráng, tôm tươi và thịt ba rọi, bằng sự sáng tạo của người làm bếp, món chả lụi vẫn chiếm được sự ưa chuộng của thực khách bởi sự kết hợp khéo léo với các nguyên liệu ăn kèm.
Video đang HOT
Rau sống và nước chấm là hai thành phần phụ ăn kèm nhưng đặc biệt quan trọng với món chả lụi. (Ảnh: lee_mew)
Chả lụi Lagi sẽ không thể hoàn thiện nếu thiếu đi hai thành phần ăn kèm là rau sống và nước chấm đặc thù dành riêng cho món ăn này. Rau sống bao gồm những miếng xà lách thật tươi xanh, cộng với các lát xoài sống, khế, dưa leo xếp bên cạnh.
Nước chấm được pha chế khéo léo không thể thiếu đậu phộng giã nhuyễn. (Ảnh: minh.king)
Nước chấm là hỗn hợp giữa nước mắm ngon, tương, ớt, me, đường, đậu phộng giã nhuyễn,… được pha sền sệt, sánh dẻo, có đủ vị chua, cay, mặn, ngọt. Nước chấm có ngon thì chả lụi mới đạt được đúng hương vị tuyệt hảo nhất của nó.
Chả lụi thường được gói chung với bánh tráng và rau sống. (Ảnh: minh.king)
Đặt một miếng chả lên lớp rau sống, xoài, khế, khéo léo cuộn lại và nhúng ngập nước chấm, cảm nhận sự giòn ngọt của chả cộng với cái thanh thanh chua chua của rau, ăn cùng và vị đậm đà của nước chấm, dù có đang đói hay không, thực khách cũng khó lòng dừng ăn trước mâm chả ngon lành ấy.
Sự giòn thơm của chả lụi khi vừa ra lò khiến người ăn không thể ngừng tay. (Ảnh: mysteriousaigon)
Hoặc đơn giản hơn, thực khách hoàn toàn có thể ăn trực tiếp chả lụi với nước chấm, cảm nhận sự nóng giòn, thơm ngon của những xiên chả vừa mới ra lò đầy hấp dẫn.
Dù với kiểu ăn nào, chả lụi Lagi cũng gây nghiệ.n và chiếm được sự yêu thích của thực khách, trở thành món ăn chơi không thể thiếu khi nhắc đến vùng biển Bình Thuận xinh đẹp.
Món nem lầu đan thắt kỳ công, chỉ dành chiêu đãi khách quý ở miền Tây
Trước đây, nem lầu được xem như món ăn chơi của người miền Tây, thường dùng để chiêu đãi khách quý trong các đám cưới hỏi, dịp lễ Tết hay tiệc tùng. Vì quá trình chế biến, trang trí kỳ công nên món ăn này ngày càng ít xuất hiện.
Nem lầu là món ăn độc đáo, nổi tiếng một thời ở vùng sông nước miền Tây, đặc biệt ở xứ dừa Bến Tre. Được làm từ nem chua hoặc nem bì khá giống nem của người miền Bắc nhưng nem lầu lại được trang trí, đan thắt kỳ công, tạo vẻ ngoài hấp dẫn.
Thoạt nghe tên, nhiều thực khách không khỏi tò mò về món nem lầu trứ danh này. Tuy nhiên, đây không phải tên một món nem quý mà chỉ thể hiện cách đãi ăn cầu kỳ, riêng biệt của người miền Tây
Người ta sẽ dùng lá dừa rồi đan, bện lại thành hình chiếc lầu, bên trên có nhiều tầng và phía dưới là một ngăn rỗng ruột để đựng nem.
Chị Kim Loan (quê ở Long Xuyên, An Giang) cho biết, nem lầu thường xuất hiện trong đám cưới ở miền Tây vào những thập niên 80, 90.
Trước đây, các bà, các mẹ thường đặt những chiếc nem đã bóc vỏ lá chuối vào bên trong bụng tháp rồi khéo léo đan kín đáy tháp lại, sau đó đặt lên đĩa và đem ra đãi khách.
Hình thức của món nem lầu thu hút sự chú ý của thực khách ngay từ cái nhìn đầu tiên
Nguyên liệu chế biến món nem này gồm có bì lợn, thịt chân giò, thính, rau răm (nếu có lá vông hay chùm ruột hoặc lá ổi thì càng ngon), một ít tiêu, tỏi, ớt, gừng, sả, củ riềng.
Đầu tiên, bì lợn được làm sạch, đem luộc cùng sả, gừng, giấm, muối trong khoảng 15-20 phút để khử mùi. Bì chín, chờ nguội rồi đem thái sợi nhỏ thật đều tay.
Còn thịt chân giò rửa sạch, nêm gia vị vừa ăn rồi rim với nước dừa cho ngấm. Nước dừa tươi giúp thịt mềm, thơm và lên màu đẹp hơn.
Để làm nem lầu, người địa phương thường sử dụng nem chua hoặc nem bì nhưng nem bì được ưa chuộng hơn vì sau khi sơ chế thì tất cả nguyên liệu đều được nấu chín, chỉ cần chờ vài tiếng là có thể dùng ngay
Phần bột thính được làm từ 3 nguyên liệu là gạo nếp, gạo tẻ và đậu xanh theo tỉ lệ 1:1:1. Đem các nguyên liệu đi vo sạch, để ráo nước rồi rang chín vàng và xay mịn, sau đó cho vào lọ đậy kín, dùng dần.
Tiếp đến, người ta thái nhỏ bì và thịt, có thể thêm chút riềng và thính để tạo mùi thơm. Sau đó trộn đều các nguyên liệu (hạt nêm, đường, ít tỏi phi, tiêu xay, nước ép củ riềng,...), nêm nếm gia vị lại cho vừa ăn.
Cho hỗn hợp lên bếp xào qua rồi thêm thính, hạt tiêu vào là được. Khi nem còn ấm thì gói lại bằng màng bọc thực phẩm, vài tiếng sau có thể ăn ngay.
Một số công đoạn chế biến nguyên liệu cho phần nem bì trước khi gói, đặt bên trong lầu
Để món ăn có hình thức đẹp mắt hơn, người ta còn gói nem, cột chỉ thành hình quả bần hoặc quả bí.
Món nem này được một số thực khách nhận xét có vị cay, thơm, ngọt, dai dai của bì hòa vào nhau, mang lại hương vị riêng, khác biệt so với các món nem truyền thống khác.
Ngoài hương vị, hình thức cũng là điểm nhấn đặc biệt cho món nem nổi tiếng một thời của người miền Tây.
Người ta dùng lá dừa, đan, bền thành chiếc lầu (tháp) có nhiều tầng, lớp, nhỏ dần về bên trên. Công đoạn này đòi hỏi sự kiên nhẫn, tỉ mỉ và chút kinh nghiệm để tạo nên chiếc lầu đẹp, cầu kỳ.
Để làm một chiếc lầu thường cần 5 lá dừa, chẻ đôi thành 10 sợi, đan phần đáy trước rồi tới bốn cạnh xung quanh. Sau khi đặt nem vào giữa lầu, người ta tiếp tục đan kín và tạo thành tháp nhiều tầng
Khi thưởng thức, thực khách khéo léo lấy phần nem "ẩn giấu" trong lầu, có thể gỡ từ bên trên hoặc dưới mặt đáy đều được.
Trước đây, nem lầu là món ăn chơi, thường xuất hiện trong những đám cưới hỏi, tiệc tùng hay dịp lễ Tết của nhiều gia đình miền Tây để chiêu đãi khách quý.
Vì quá trình thực hiện nem lầu khá công phu, tốn thời gian nên ngày nay, món ăn này ngày càng ít xuất hiện, thực khách khó có cơ hội thưởng thức hay tìm mua.
4 món "ăn là ghiền" ở Cà Mau vừa được vinh danh là gì? Những món ăn, đặc sản gắn liền với đời sống lao động của nông dân Cà Mau được công nhận lọt tốp 100 món ăn, quà tặng đặc sản Việt Nam. Ngày 27-8, tin từ Văn phòng UBND tỉnh Cà Mau cho biết Hội Kỷ lục gia Việt Nam vừa có quyết định công nhận lẩu mắm U Minh và cá lóc nướng...