Khi ‘nhà máy sản xuất tinh binh’ … đặt nhầm chỗ
Tinh hoàn lạc chỗ không chỉ là ‘thủ phạm’ gây vô sinh mà còn có nguy cơ mắc ung thư cao hơn nhiều lần so với nam giới có tinh hoàn bình thường.
Nhiều người trông khoẻ mạnh nhưng không thể có con chỉ vì …tinh hoàn đi lạc chỗ (ảnh minh hoạ)
Từng tiếp nhận khám và điều trị cho nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn, BS Nguyễn Bá Hưng, khoa Nam học, Bệnh viện Nam học và hiếm muộn Hà Nội cho biết trong đó có không ít trường hợp nguyên nhân chỉ vì nơi sản xuất tinh binh không nằm đúng chỗ (tinh hoàn lạc chỗ). Tinh hoàn bình thường phải nằm trong bìu với môi trường nhiệt độ giảm hơn nhiệt độ cơ thể bình thường để giúp chức năng của nó được tối ưu.
Trong đó, phải kể đến một nam bệnh nhân 31 tuổi. Hai vợ chồng đã lên kế hoạch sinh con ngay sau cưới, nhưng 3 năm trời… họ vẫn chỉ mãi ngóng trông. Dù người chồng có thân hình khoẻ mạnh.
Biết một phần nguyên nhân do mình bởi đến khi dậy thì anh chồng đã phát hiện mình thiếu mất một tinh hoàn phải. Chỉ còn lại bên trái nhưng tinh hoàn này cũng rất nhỏ. Thế nhưng ngặt nỗi, anh này không dám đối diện sự thật.
Trước khi cưới vợ, mấy lần anh có ý định đi khám nhưng không sao vượt qua được rào cản tâm lý. Chỉ đến khi quyết tâm tìm cách chữa trị để có con, vợ chồng anh mới tìm đến bác sĩ.
Tại Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội, các bác sĩ đã truy tìm và phát hiện một tinh hoàn của anh đi lạc lên tận ổ bụng. Sau khi các bác sĩ tiến hành phẫu thuật hạ tinh hoàn rồi sinh thiết tinh hoàn này thấy chức năng sinh tinh rất kém. Trong khi đó, tinh hoàn trái thì chỉ sản xuất lưa thưa vài con tinh trùng. Đây là lý do mà vợ chồng người đàn ông này chưa có con.
BS. Nguyễn Bá Hưng – cho biết, tinh hoàn ẩn là tình trạng tinh hoàn không nằm đúng vị trí của nó trong bìu, có thể nằm trong ổ bụng hay trên đường di chuyển (của tinh hoàn) từ bụng qua ống bẹn, xuống bìu.
Video đang HOT
Có nhiều nguyên nhân tinh hoàn không xuống được bìu, nhưng hiện vẫn chưa hẳn đã rõ hết được. Đó có thể là một sự kết hợp của di truyền học, sức khoẻ của mẹ khi mang thai hay các yếu tố môi trường khác có thể làm rối loạn nội tiết ảnh hưởng đến sự phát triển của tinh hoàn.
Ngoài ra, các bác sĩ chuyên khoa cũng chỉ ra tình trạng thiếu cân và sinh non cũng là những yếu tố nguy cơ cao làm tăng khả năng tinh hoàn không đi xuống.
Theo BS Nguyễn Bá Hưng, tác hại của tinh hoàn ẩn nếu không can thiệp điều trị kịp thời, càng để lâu thì nguy cơ vô sinh càng cao. Nguy cơ bị ung thư tinh hoàn cũng ngày càng cao. Mặt khác nó còn ảnh hưởng đến tâm lý, bởi nam giới không thấy có tinh hoàn thường sống mặc cảm, thiếu tự tin, lo lắng, sợ bạn gái hay vợ biết về vấn đề này.
“Phẫu thuật chỉnh một tinh hoàn lạc chỗ trước 24 tháng tuổi là giải pháp để tránh ảnh hưởng đến khả năng vô sinh sau này và hạn chế khả năng ung thư tinh hoàn
Số lượng tinh trùng thấp, chất lượng tinh trùng kém và khả năng sinh sản giảm thậm chí vô sinh có nhiều khả năng xảy ra ở những người đàn ông có tinh hoàn lạc chỗ”, BS Nguyễn Bá Hưng nhấn mạnh.
Theo BS. Nguyễn Bá Hưng, tinh hoàn ẩn là một bệnh lý bẩm sinh, nhưng cũng có trường hợp mắc phải do bị chấn thương. Do đó, các bác sĩ khuyến cáo, các bậc phụ huynh nên kiểm tra hai “hòn cà” của trẻ ngay từ khi em bé chào đời. Bởi theo một nghiên cứu, tinh hoàn ẩn, tinh hoàn lạc chỗ chiếm khoảng 3% ở trẻ sơ sinh nhưng vẫn mang đầy đủ tính cách đàn ông. Khi trẻ đầy 1 tuổi, tỉ lệ bệnh giảm xuống còn 1% và đến tuổi trưởng thành chỉ còn 0,8%.
Do đó, các chuyên gia nam khoa khuyên rằng, khi cha mẹ phát hiện con mình bị tinh hoàn ẩn, tinh hoàn lạc chỗ cần đưa con đi khám ngay để tìm hướng điều trị. Một bé trai nếu phát hiện sớm, trước 2 tuổi có thể dùng thuốc. Nhưng nếu để sau 2 tuổi thì phải dùng tới biện pháp phẫu thuật mới trả tinh hoàn về đúng vị trí, chưa kể càng để lâu sẽ để lại nhiều hậu quả nặng nề.
Mắc bệnh lạ, nữ sinh chết điếng với chỉ định của bác sĩ
Học đại học Y và hiểu biết nhưng H. không nghĩ rằng nguyên nhân không có kinh nguyệt của cô đó là do bất thường giới.
PGS Trần Đức Phấn - Phó Chủ tịch hội y học giới tính Việt Nam cho biết cho biết có nhiều bất thường giới mà người ta không để ý đến và chia sẻ về những bất thường giới hiện nay.
Trường hợp của nữ sinh N.T.H. là ví dụ điển hình được PGS Phấn chia sẻ với phóng viên. H. là sinh viên năm cuối của một trường đại học Y. Cô tìm đến PGS Phấn "cầu cứu" vì đã là sinh viên năm cuối nhưng H. không có kinh nguyệt. Cô đã đi siêu âm và hoàn toàn không có bất thường gì.
PGS Phấn cho biết khi xem kết quả khám các lần trước của H. bác sĩ Phấn nói với H rằng "Em là nam giới". Khi đó H. rất sốc. Cô không nghĩ ẩn sâu trong cơ thể mình là nam giới. Bản thân H. cũng có nhạy cảm giới, cô không tin nguyên nhân không có kinh nguyệt vì cô là nam giới trên hình hài nữ.
H. cầm phiếu chỉ định của PGS Phấn đi làm các xét nghiệm cận lâm sàng với 3 chữ cỏn con "tìm tinh hoàn", cô gái hoang mang và bắt đầu đi tìm hành trình giới tính của mình.
Siêu âm tìm tinh hoàn của H. bác sĩ phát hiện tinh hoàn đang lạc chỗ và các bác sĩ đã chỉ định cắt bỏ tinh hoàn lạc chỗ.
PGS Phấn khuyên trường hợp của H nên ở lại giới tính nữ vì H. có nhạy cảm giới, có cảm xúc của phụ nữ, nhưng không có tử cung, không có buồng trứng mà lại có tinh hoàn.
Sau đó H. đến một bệnh viện khác để làm phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn. Cô vẫn có thể lấy chồng nhưng không có con.
PGS Phấn cho biết đây là một trong nhiều trường hợp bị lưỡng giới mà ông gặp.
Mắc bệnh lạ,nữ sinh chết điếng với chỉ định "Tìm tinh hoàn"
Lưỡng giới có hai loại: lưỡng giới giả và lưỡng giới thật. Nam lưỡng giới giả có tinh hoàn, hội chứng tinh hoàn nữ tính hoá, ngực phát triển không có lông mu, nách, vô kinh nguyên phát, không có buồng trứng và tử cung, có tinh hoàn nhưng không tạo tinh.
Trường hợp nữ lưỡng giới giả có buồng trứng, cơ quan sinh dục ngoài nam hoá.
PGS Phấn cho biết có những bé gái vài ngày tuổi bố mẹ hốt hoảng vì cơ quan sinh dục phát triển như nam giới. Những trường hợp này bác sĩ thường khuyến cáo tạo hình cơ quan sinh dục.
Theo PGS Phấn, hiện nay công nghệ gen phát triển mà các bà mẹ hoàn toàn có thể sàng lọc từ sớm để phát hiện những bất thường này. Từ trước tới nay các bà mẹ thường có thói quen chỉ sàng lọc bệnh down mà bỏ qua các bất thường khác. PGS Phấn cho biết trường hợp lưỡng giới hoàn toàn có thể phát hiện từ khi mang thai. Nếu phát hiện sớm, trẻ sẽ được can thiệp sớm tìm về giới tính thật của mình.
Ngoài hội chứng lưỡng giới, PGS Phấn cho biết hội chứng Turner (45X, 45XO) là một hội chứng rối loạn di truyền liên quan đến khiếm khuyết nhiễm sắc thể, trong đó nữ bị mất một nhiễm sắc thể X, hội chứng này chỉ ảnh hưởng đến nữ giới với tỷ lệ khoảng 1:5000 trẻ. Hội chứng siêu nam, hội chứng siêu nữ... tất cả các hội chứng này hoàn toàn có thể phát hiện sớm để cha mẹ có thể biết trước và có cách ứng xử, giáo dục tâm lý cho trẻ tốt hơn.
Các bất thường giới không ảnh hưởng tới mạng sống của trẻ nhưng lại ảnh hưởng tới cuộc sống của chính trẻ về sinh hoạt, tâm lý.
Hiện nay có xét nghiệm NIPT, đây là xét nghiệm sàng lọc trước sinh không xâm lấn phân tích ADN tự do của thai nhi có trong máu của mẹ từ tuần thứ 10 của thai kì giúp sàng lọc những bất thường số lượng nhiễm sắc thể bào thai như Trisomy 21 (Hội chứng Down) Trisomy 18 (Hội chứng Edwards) và Trisomy 13 (Hội chứng Patau), những bất thường về nhiễm sắc thể giới tính và bất thường lệch bội số lượng trên tất cả các nhiễm sắc thể còn lại.
Kết quả của xét nghiệm NIPT đáng tin cậy hơn so với các xét nghiệm sàng lọc huyết thanh (Douple test, Triple test). Hơn nữa, NIPT là một xét nghiệm không xâm lấn nên sẽ an toàn hơn so với các quy trình xét nghiệm xâm lấn thông thường như chọc ối hoặc sinh thiết gai nhau có nguy cơ sảy thai là 1%.
Bụng to có làm khó 'chuyện ấy'? BS Nguyễn Bá Hưng, BV Nam học và hiếm muộn Hà Nội cảnh báo, việc nam giới bị béo phì sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống tình dục - khả năng quan hệ tình dục của họ. Khi nam giới béo phì Chia sẻ với phóng viên, TS. BS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam...