Khí methane rò rỉ từ sự cố Dòng chảy phương Bắc ít hơn so với lo ngại
Sự cố rò rỉ hai đường ống Dòng chảy phương Bắc 1 và 2 vận chuyển khí đốt từ Nga sang Đức đã thải ra khoảng 70.000 tấn khí methane – loại khí thải tự nhiên của ngành công nghiệp dầu khí góp phần gây biến đổi khí hậu.
Lượng khí methane rò rỉ này thấp hơn so với con số giới chuyên môn dự báo.
Khí đốt rò rỉ từ đường ống dẫn Dòng chảy phương Bắc chạy dưới ngày 28/9/2022. Ảnh: THX/TTXVN
Các nhà nghiên cứu thuộc Ủy ban Năng lượng nguyên tử và Năng lượng thay thế của Pháp bất ngờ trước dữ liệu trên bởi theo ước tính ban đầu của cơ quan này, lượng khí methane rò rỉ từ sự cố trên căn cứ vào lượng khí đốt và áp lực trong đường ống tại thời điểm xảy ra sự cố, có thể cao gấp nhiều lần so với con số trên. Điều này đã khiến giới nhà khoa học đặc biệt lo ngại về hệ lụy của sự cố này đối với môi trường và biến đổi khí hậu.
Trưởng nhóm nghiên cứu, nhà nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu khoa học môi trường và biến đổi khí hậu, ông Philippe Ciais cho biết lượng khí methane rò rỉ từ sự cố trên tương đương 2% lượng khí thải carbon của Pháp hoặc lượng khí thải của riêng thủ đô Paris trong 1 năm. Theo ông, thông tin trên đáng mừng, song vẫn cần kiểm chứng từ nhiều nguồn khác nữa.
Khí thải methane gây hiệu ứng nhà kính và là nguyên nhân lớn thứ hai chỉ sau CO2 gây biến đổi khí hậu. Methane có khả năng giữ nhiệt cao hơn CO2 nhưng phân hủy trong khí quyển nhanh hơn. Năm ngoái, trên 100 nước đã đưa ra “Cam kết methane toàn cầu”, theo đó đến năm 2030 quyết tâm giảm 30% lượng khí thải methane góp phần chống biến đổi khí hậu.
Vụ rò rỉ đường ống Dòng chảy phương Bắc: Cảnh báo ảnh hưởng môi trường nghiêm trọng
Ngày 30/9, Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) cảnh báo những vết nứt trên hệ thống đường ống dẫn khí đốt Dòng chảy phương Bắc chạy dưới biển Baltic, đoạn qua Thụy Điển và Đan Mạch, có thể dẫn tới vụ rò khí methane gây hại môi trường lớn nhất được ghi nhận từ trước đến nay.
Đường ống dẫn khí đốt Dòng chảy phương Bắc 1 tại Lubmin, Đức ngày 30/8/2022. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Nhờ công nghệ hình ảnh vệ tinh tiên tiến hơn nên trong những năm gần đây, các nhà khoa học có thể phát hiện và phân tích tốt hơn lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Khi tiến hành phân tích hình ảnh vệ tinh trong tuần qua, các nhà nghiên cứu thuộc Tổ chức theo dõi lượng khí thải methane quốc tế (IMEO), thuộc UNEP, đã nhận thấy một lượng lớn khí methane thoát ra. Giám đốc IMEO, Manfredi Caltagirone, cho rằng đây rất có thể là vụ rò rỉ khí methane lớn nhất từng được phát hiện và xảy ra ở thời điểm thế giới đang cần nỗ lực tối đa để giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính.
Trong khi đó, các nhà nghiên cứu từ tổ chức GHGSat sử dụng vệ tinh giám sát khí thải methane, ước tính khí methane rò rỉ từ 1 trong 4 vết nứt trên hệ thống Dòng chảy phương Bắc là 22.290 kg/giờ, tương đương lượng khí thải ra khi đốt khoảng 2,85 tấn than đá mỗi giờ. GHGSat nhấn mạnh tỷ lệ này rất cao, đặc biệt là xảy ra chỉ sau 4 ngày phát hiện vết nứt đầu.
Hiện cả Liên minh châu Âu (EU) và Nga đều cho rằng các vết nứt trên là do hành vi phá hoại có chủ đích. EU đang tích cực điều tra vụ việc, trong khi Nga mở cuộc điều tra "khủng bố quốc tế" đồng thời kêu gọi tiến hành cuộc điều tra quốc tế đối với vụ việc.
Theo bà Manfredi Caltagirone, bất kể nguyên nhân là gì thì hậu quả của vụ rò rỉ này đã không còn bó hẹp trong vấn đề an ninh năng lượng mà đã trở thành một sự cố khí thải nghiêm trọng. Khí Methane gây hiệu ứng nhà kính mạnh hơn so với CO2 dù tồn tại trong thời gian ngắn hơn trong khí quyển.
Trước đó, ngày 29/9, một chuyên gia từ Cơ quan bảo vệ môi trường Thụy Điển cũng bày tỏ lo ngại khí độc hại rò rỉ từ các vết nứt có thể gây tác động về khí hậu tương đương lượng khí nhà kính mà Thụy Điển phát thải trong 1 năm. Nhà kinh tế môi trường học Mats Bjorsell cho rằng khí methane từ 4 vết nứt trên hệ thống Dòng chảy phương Bắc có thể gây những nguy cơ khí hậu nghiêm trọng. Nord Stream, công ty vận hành hệ thống đường ống dẫn từ Nga sang Đức, cho biết khi sự cố rò rỉ được phát hiện hồi đầu tuần này, các đường ống chứa khoảng 778 triệu m3 methane. Theo ước tính của Cơ quan Bảo vệ môi trường Thụy Điển, lượng khí methane rò rỉ có thể làm trầm trọng thêm quá trình ấm lên toàn cầu tương đương với những tác hại của khoảng 40 triệu tấn CO2. Năm 2021, tổng lượng khí CO2 mà Thụy Điển phát thải ước tính ở mức 48 triệu tấn.
Ngày 30/9, Tập đoàn khí đốt Gazprm (Nga), nhà cung cấp khí đốt cho hệ thống trên, cho biết tổng cộng 800 triệu m3 khí đốt tự nhiên đã bị thất thoát sau sự cố. Báo cáo trước cuộc họp của Liên hợp quốc qua video, người phát ngôn của Gazprom, Sergei Kupriyanov, cho biết lượng khí đốt thất thoát tương đương lượng khí đốt cung cấp cho Đan Mạch trong 3 tháng.
Sử dụng vệ tinh để phát hiện rò rỉ khí methane ngoài khơi Các nhà khoa học Tây Ban Nha lần đầu tiên sử dụng dữ liệu vệ tinh phát hiện việc rò rỉ lớn khí methane gây hiệu ứng nhà kính ở ngoài khơi. Các phát hiện trên đã bổ sung công cụ quan trọng trên không gian để xác định các luồng khí methane phát thải từ ngành công nghiệp dầu khí. Một cơ...